Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest na terenie gminy Pokrzywnica Opracowany przez zespół WGS84 Polska Sp. z o.o. ul. Białostocka 22 lok. 30 03-741 Warszawa www.wgs84.pl Plan usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica Spis tre ści 1. Wst ęp ........................................................................................................................................... 2 1.1. Cel i zadania Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica ................................................................................................................................... 3 1.2. Ogólna charakterystyka gminy Pokrzywnica .......................................................................... 5 1.3. Azbest i jego wła ściwo ści ....................................................................................................... 8 1.4. Szkodliwy wpływ azbestu na zdrowie człowieka .................................................................. 10 2. Prawne aspekty u żytkowania i usuwania wyrobów zawieraj ących azbest .................................. 11 3. Inwentaryzacja płyt azbestowo-cementowych na terenie gminy Pokrzywnica ............................ 20 3.1. Metodologia przeprowadzenia inwentaryzacji ...................................................................... 20 3.2. Ilo ść wyrobów zawieraj ących azbest na terenie gminy Pokrzywnica................................... 22 3.2.1. Płyty azbestowo-cementowe stanowi ące pokrycia dachów ......................................... 22 3.2.2. Rury azbestowo-cementowe ......................................................................................... 23 3.2.3. Płyty azbestowo-cementowe w elewacjach budynków na terenie gminy ..................... 23 3.2.4. Zbiorcze zestawienie ilo ści wyrobów azbestowo-cementowych na terenie gminy Pokrzywnica ..................................................................................................................23 3.2.5.Struktura rozmieszczenia płyt azbestowo-cementowych .............................................. 24 3.2.6.Wyniki inwentaryzacji w podziale na typ własno ści ....................................................... 26 3.2.7.Stan płyt azbestowo-cementowych ................................................................................ 27 3.2.8.Obiekty u żyteczno ści publicznej .................................................................................... 28 3.3. Mapa rozmieszczenia wyrobów zawieraj ących azbest ........................................................ 28 4. Post ępowanie z wyrobami i odpadami zawieraj ącymi azbest ..................................................... 39 4.1. Podnoszenie świadomo ści ekologicznej mieszka ńców ....................................................... 39 4.2. Działania informacyjno-edukacyjne w śród mieszka ńców gminy .......................................... 39 4.3. Procedury dotycz ące post ępowania z wyrobami i odpadami zawieraj ącymi azbest ........... 40 4.4. Usuwanie wyrobów zawieraj ących azbest ........................................................................... 41 4.5. Unieszkodliwianie odpadów azbestowych ........................................................................... 41 5. Harmonogram realizacji Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica ................................................................................................................................. 42 6. Szacunek nakładów finansowych na realizacj ę Programu .......................................................... 44 6.1. Całkowite koszty realizacji Programu ................................................................................... 46 6.2. Źródła finansowania realizacji Programu ............................................................................. 47 6.2.1. Alokacja środków finansowych z bud żetu gminy .......................................................... 49 6.2.2. Mo żliwo ści pozyskania środków finansowych na działania zwi ązane z usuwaniem azbestu .........................................................................................................................49 6.2.2.1.Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie ...... 49 6.2.2.2.Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego ............................... 51 6.2.2.3.Bank Ochrony Środowiska S.A. .................................................................................. 53 6.2.2.4.Bank Gospodarki Żywno ściowej S.A. ......................................................................... 55 6.2.2.5.Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 ........................................ 57 7. Monitoring procesu realizacji Programu ....................................................................................... 62 8. Podsumowanie ............................................................................................................................. 64 9. Bibliografia .................................................................................................................................... 66 10. Zestawienie zał ączników .............................................................................................................. 68 Pokrzywnica, wrzesie ń 2009 1 Plan usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica 1. Wst ęp Opracowanie niniejszego dokumentu zwi ązane jest z realizacj ą zapisów zawartych w Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 , przyj ętym przez Rad ę Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej 14 lipca 2009 roku, utrzymuj ącego cele przyj ętego przez Rad ę Ministrów 14 maja 2002 r. Programu usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest stosowanych na terytorium Polski . Zgodnie z jego zapisami do zada ń zarz ądu gminy nale ży m.in.: gromadzenie informacji o ilo ści, rodzaju i miejscach wyst ępowania wyrobów zawieraj ących azbest, przygotowywanie i aktualizacja programów usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest, organizowanie szkole ń lokalnych w zakresie usuwania wyrobów zawieraj ących azbest. Program usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica składa si ę z o śmiu rozdziałów: 1 Wst ęp, w którym omówione zostały cele i zadania Programu , dokonano krótkiej charakterystyki gminy Pokrzywnica, wskazano wła ściwo ści azbestu i ich szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka. 2 Prawne aspekty u żytkowania i usuwania wyrobów zawieraj ących azbest , w którym opisany został stan prawny w zakresie u żytkowania i usuwania wyrobów zawieraj ących azbest. 3 Inwentaryzacja płyt azbestowo-cementowych na terenie gminy Pokrzywnica , gdzie opisano metodologi ę przeprowadzenia inwentaryzacji, oszacowano ilo ść wyrobów zawieraj ących azbest, znajduj ących si ę na terenie gminy oraz przedstawiono wyniki inwentaryzacji w odniesieniu do działek ewidencyjnych. 4 Post ępowanie z wyrobami i odpadami zawieraj ącymi azbest , w którym omówiono planowane działania informacyjne, procedury dotycz ące post ępowania z wyrobami i odpadami zawieraj ącymi azbest, przedstawiono wykaz firm, uprawnionych do usuwania azbestu z terenu gminy Pokrzywnica oraz informacje o składowiskach, przyjmuj ących odpady azbestowe. 5 Harmonogram realizacji Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica w latach 2009-2032 . 6 Szacunek nakładów finansowych na realizacj ę Programu , w którym oszacowano całkowite koszty usuni ęcia płyt azbestowo-cementowych z terenu gminy i wskazano potencjalne źródła finansowania bezpiecznego usuwania wyrobów zawieraj ących Pokrzywnica, wrzesie ń 2009 2 Plan usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica azbest. 7 Monitoring procesu realizacji Programu , w którym zaproponowano wska źniki oceny wdra żania Programu . 8 Podsumowanie . 1.1. Cel i zadania Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica Celem opracowania Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica jest zaplanowanie bezpiecznego dla zdrowia mieszkańców i środowiska naturalnego usuni ęcia wyrobów zawieraj ących azbest z obszaru gminy do ko ńca 2032 roku. Przygotowanie Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica poprzedzone zostało wykonaniem inwentaryzacji pokry ć dachowych wykonanych z płyt azbestowo-cementowych. Wyniki inwentaryzacji zostały zgromadzone w bazie danych. Zgromadzone dane umo żliwiły przygotowanie mapy rozmieszczenia wyrobów zawieraj ących azbest wraz z analiz ą stanu płyt azbestowo-cementowych (stopnia pilno ści usuni ęcia azbestu ocenionego wizualnie). Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji oszacowano koszty usuni ęcia płyt azbestowo-cementowych z terenu gminy Pokrzywnica oraz wskazano potencjalne źródła finansowania przedsi ęwzi ęć , polegaj ących na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu. Zaproponowano tak że wska źniki monitorowania realizacji Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica . Niniejszy program zakłada realizacj ę nast ępuj ących zada ń: 1. inwestycyjnych, zmierzaj ących do oczyszczenia terenów gminy Pokrzywnica z wyrobów zawieraj ących azbest, 2. pozainwestycyjnych, polegaj ących na: a) organizacji kampanii informacyjnych o szkodliwo ści azbestu oraz bezpiecznym użytkowaniu i usuwaniu wyrobów zawieraj ących azbest, b) wdro żeniu monitoringu realizacji Programu usuwania wyrobów zawieraj ących azbest z terenu gminy Pokrzywnica, c) podj ęciu działa ń w kierunku pozyskania środków finansowych ze źródeł