BELUM DISUNTING UNEDITED S A R A W A K PENYATA RASMI PERSIDANGAN DEWAN UNDANGAN NEGERI DEWAN UNDANGAN NEGERI OFFICIAL REPORTS MESYUARAT KEDUA BAGI PENGGAL KETIGA Second Meeting of the Third Session 5 hingga 14 November 2018 DEWAN UNDANGAN NEGERI SARAWAK KELAPAN BELAS EIGHTEENTH SARAWAK STATE LEGISLATIVE ASSEMBLY KHAMIS 08 NOVEMBER 2018 (30 SAFAR 1440H) KUCHING Peringatan untuk Ahli Dewan: Pembetulan yang dicadangkan oleh Ahli Dewan hendaklah disampaikan secara bertulis kepada Setiausaha Dewan Undangan Negeri Sarawak tidak lewat daripada 12 Disember 2018 KANDUNGAN PEMASYHURAN DARIPADA TUAN SPEAKER 1 PERTANYAAN-PERTANYAAN BAGI JAWAPAN-JAWAPAN LISAN (145) Cadangan Pembinaan Jambatan-Jambatan di Jajaran Sebuyau 1 Beladin / Pusa dan Sesang………………………….……………………. (164) Status of Work on Long Lama Bridge Across Baram River…………... 1 (146) Mengatasi Masalah Air di Seluruh Sarawak………………………….…. 4 (147) ICQ Tebedu Bandar Mutiara, di Daerah Tebedu…………………….…. 5 (148) Program e-Dagang untuk Usahawan di Luar Bandar dan DUN Murum…………………………………………………………………….…. 7 (149) New Light Industrial Estate in Meradong……………………………….. 9 (150) Menyukat Ukur Sekeliling Tanah Para Peserta SALCRA di DUN Engkilili……………………………………………………………………..… 10 (151) Traffic Congestions and Massive Traffic Jam Problem……………….... 11 (152) Pembinaan Sebuah Sekolah Menengah dan Sekolah Rendah di Samalaju………………………………………………………………...…… 13 USUL AHLI DEWAN BIASA YB Encik Chiew Chiu Sing (N.68 - Tanjung Batu)……………………… 15 SAMBUNGAN PERBAHASAN ATAS BACAAN KALI YANG KEDUA RANG UNDANG-UNDANG PERBEKALAN (2019), 2018 DAN USUL UNTUK MERUJUK RESOLUSI ANGGARAN PEMBANGUNAN BAGI PERBELANJAAN TAHUN 2019 (Perbahasan Usul) (1) YB Encik Fazzrudin Bin Haji Abdul Rahman (N.6 - Tupong)…….…..... 16 (2) YB Puan Hajah Simoi Binti Haji Peri (N.28 - Lingga)………………...… 20 (3) YB Encik Rolland Duat Anak Jubin (N. 48 - Meluan)………………..…. 25 (4) YB Tuan Haji Razaili Bin Haji Gapor (N.29 - Beting Maro)……...….… 28 (5) YB Puan Violet Yong Wui Wui (N.10 - Pending)…………………....….. 33 (6) YB Encik Martin Ben (N.22 - Kedup)……………………………….….…. 40 (7) YB Ir Christopher Gira Anak Sambang (N.59 - Tamin)………………… 42 (8) YB Datuk Tiong Thai King (N.52 - Dudong)………………………….….. 46 (9) YB Datuk Sebastian Ting Chiew Yew (N.73 - Piasau)…………………. 49 (10) YB Encik Abdul Yakub Bin Haji Arbi (N.58 - Balingian)………………… 54 (11) YB Datuk Amar Hajah Jamilah Haji Anu (N.3 - Tanjung Datu)………... 58 (12) YB Encik Yussibnosh Balo (N.57 - Tellian)……………………………… 64 (13) YB Encik Jefferson Jamit Anak Unyat (N.63 - Bukit Goram)………….. 68 (14) YB Encik Mohd. Chee Bin Kadir (N.40 - Kabong)………………………. 73 (15) YB Encik Wilson Nyabong Anak Ijang (N.61 - Pelagus)……………….. 77 (16) YB Encik Miro Simuh (N.18 - Serembu)…………………………………. 82 (17) YB Dato Henry Harry Anak Jinep (N.2 - Tasik Biru)…………………… 85 (18) YB Encik David Wong Kee Woan (N.54 - Pelawan)………………….… 88 (19) YB Encik Alexander Anak Vincent (N.49 - Ngemah)…………………… 94 (20) YB Encik Johnichal Rayong Anak Ngipa (N.33 - Engkilili)…………….. 98 (21) YB Dr Ting Tiong Choon (N.74 - Pujut)………………………………….. 101 PENANGGUHAN MESYUARAT .................................................................. 106 SARAWAK DEWAN UNDANGAN NEGERI SARAWAK YANG KELAPAN BELAS Penyata Rasmi ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- MESYUARAT KEDUA BAGI PENGGAL KETIGA ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Khamis, 8 November 2018 Dewan bermesyuarat di Petra Jaya, Kuching pada jam 09.09 pagi HADIR Bil. Nama Konstituensi 1. Yang Berhormat Datuk Amar Haji Mohamad Asfia Bin Awang Nassar D.A., P.N.B.S., D.S.A.P., D.I.M.P., P.B.K. Speaker Dewan Undangan Negeri Sarawak 2. Yang Berhormat Dato Gerawat Gala N.78 Mulu P.S.B.S., P.B.K. Timbalan Speaker Dewan Undangan Negeri Sarawak 3. Yang Amat Berhormat Datuk Patinggi (Dr) Abang Haji Abdul Rahman N.8 Satok Zohari Bin Tun Datuk Abang Haji Openg D.P. D.A., P.N.B.S., J.B.S. Ketua Menteri Menteri Kewangan dan Perancangan Ekonomi Menteri Pembangunan Bandar dan Sumber Asli 4. Yang Berhormat Datuk Amar Douglas Uggah Embas N.37 Bukit Saban D.A., P.N.B.S., P.G.B.K. Timbalan Ketua Menteri Menteri Pemodenan Pertanian, Tanah Adat dan Pembangunan Wilayah 5. Yang Berhormat Tan Sri Datuk Amar Dr James Jemut Anak Masing N.64 Baleh P.S.M., D.A., P.N.B.S., P.B.S. Timbalan Ketua Menteri Menteri Pembangunan Infrastruktur dan Pengangkutan 6. Yang Berhormat Datuk Amar Haji Awang Tengah Bin Ali Hasan N.82 Bukit Sari D.A., P.N.B.S., P.G.B.K., A.M.N. Timbalan Ketua Menteri Menteri Pembangunan Perindustrian dan Usahawan Menteri Pembangunan Bandar dan Sumber Asli II 7. Yang Berhormat Dato Sri Wong Soon Koh N.53 Bawang Assan P.N.B.S., P.G.B.K., A.B.S. Menteri Perdagangan Antarabangsa dan E-Dagang Menteri Kewangan II 8. Yang Berhormat Dato Sri Michael Manyin Anak Jawong N.21 Tebedu P.N.B.S., P.G.B.K., A.M.N., P.P.T., P.P.D. (Emas) Menteri Pendidikan, Sains dan Penyelidikan Teknologi i 9. Yang Berhormat Dato Sri Hajah Fatimah Abdullah N.56 Dalat P.N.B.S., P.G.B.K. Menteri Kebajikan, Kesejahteraan Komuniti, Wanita, Keluarga dan Pembangunan Kanak-kanak 10. Yang Berhormat Datuk Prof. Dr Sim Kui Hian N.14 Batu Kawah P.J.N. Menteri Kerajaan Tempatan dan Perumahan 11. Yang Berhormat Dato Sri Dr Stephen Rundi Anak Utom N.69 Kemena P.J.N., A.B.S. Menteri Utiliti 12. Yang Berhormat Datuk Haji Talib Bin Zulpilip N.67 Jepak P.G.B.K., P.B.K., P.P.B., P.P.D., P.P.S. Menteri di Pejabat Ketua Menteri (Integriti dan Ombudsmen) 13. Yang Berhormat Datuk Haji Abdul Karim Rahman Hamzah N.15 Asajaya P.G.B.K., P.B.S. Menteri Pelancongan, Kesenian, Kebudayaan, Belia dan Sukan 14. Yang Berhormat Datuk John Sikie Anak Tayai N.60 Kakus P.J.N P.B.S. Menteri Muda Undang-Undang Adat dan Bumiputera 15. Yang Berhormat Datuk Haji Mohd. Naroden Bin Haji Majais N.26 Gedong P.G.B.K., P.B.S. Menteri Muda Pembangunan Perusahaan Kecil dan Sederhana dan Usahawan 16. Yang Berhormat Datuk Francis Harden Anak Hollis N.32 Simanggang P.G.B.K., P.B.S., A.B.S. Menteri Muda Kesejahteraan Komuniti 17. Yang Berhormat Datuk Lee Kim Shin N.75 Senadin P.J.N., K.M.N., P.B.S., P.P.B., B.B.S. Menteri Muda Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan 18. Yang Berhormat Datuk Haji Julaihi Bin Haji Narawi N.27 Sebuyau P.G.B.K., P.B.S., K.M.N., P.P.D. Menteri Muda Jalan Pesisir 19. Yang Berhormat Datuk Dr Jerip Anak Susil N.19 Mambong P.G.B.K., A.M.N. Menteri Muda Pengangkutan 20. Yang Berhormat Datuk Liwan Lagang N.65 Belaga P.J.N., P.P.N., K.M.N., J.B.S. Menteri Muda Bekalan Air 21. Yang Berhormat Puan Hajah Rosey Binti Haji Yunus N.71 Bekenu J.B.K., P.P.B., P.P.S., P.B.E. Menteri Muda Wanita, Keluarga dan Pembangunan Kanak-kanak 22. Yang Berhormat Datu Haji Len Talif Salleh N.41 Kuala Rajang D.J.B.S., P.B.K., P.P.B. Menteri Muda Perancangan Bandar, Pentadbiran Tanah dan Alam Sekitar 23. Yang Berhormat Datuk Roland Sagah Wee Inn N.20 Tarat P.G.B.K., J.B.K., P.B.S. Menteri Muda Pembangunan Tanah Adat ii 24. Yang Berhormat Datuk Dr Haji Abdul Rahman Haji Junaidi N.4 Pantai Damai P.G.B.K.,J.B.S., A.B.S. Menteri Muda Elektrik Luar Bandar 25. Yang Berhormat Puan Hajah Sharifah Hasidah Binti Sayeed Aman N.7 Samariang Ghazali P.T.E. Menteri Muda Undang-undang, Hubungan Negeri-Persekutuan dan Pemantauan Projek 26. Yang Berhormat Encik Malcom Mussen Lamoh N.34 Batang Ai P.B.S., P.T.E. Menteri Muda Industri dan Pelaburan 27. Yang Berhormat Dr Haji Abdul Rahman Bin Haji Ismail N.79 Bukit Kota A.B.S., P.T.E. Menteri Muda Pertanian 28. Yang Berhormat Dr Haji Annuar Bin Rapaee N.55 Nangka P.T.E. Menteri Muda Pendidikan dan Penyelidikan Teknologi Menteri Muda Perumahan dan Kesihatan Awam 29. Yang Berhormat Datu Penguang Manggil N.76 Marudi D.J.B.S., K.M.N., P.P.C., P.P.B. Menteri Muda Kerajaan Tempatan 30. Yang Berhormat Encik Abdullah Bin Haji Saidol N.42 Semop J.B.K.,P.T.E. Menteri Muda Hal Ehwal Korporat 31. Yang Berhormat Datuk Snowdan Lawan N.30 Balai Ringin P.G.B.K.,A.M.N., P.T.E. Menteri Muda Belia dan Sukan 32. Yang Berhormat Tan Sri Datuk William Mawan Anak Ikom N.47 Pakan P.S.M., P.N.B.S., P.G.B.K., A.M.N., P.B.S., P.P.D. (Emas) 33. Yang Berhormat Datuk Amar Hajah Jamilah Haji Anu N.3 Tanjung Datu D.A., P.B.E., P.P.D (Perak), P.S.B.S, P.B.S. 34. Yang Berhormat Datuk Ambrose Blikau Anak Enturan N.55 Katibas P.G.B.K., P.B.S., A.M.N. 35. Yang Berhormat Datuk Haji Abdul Wahab Bin Aziz N.38 Kalaka P.G.B.K., J.B.S., P.P.B., P.P.D. 36. Yang Berhormat Datuk Mong Anak Dagang N.31 Bukit Begunan P.G.B.K., J.M.N., P.B.S., P.P.D. 37. Yang Berhormat Dato Sri Haji Mohammad Ali Mahmud N.17 Stakan P.N.B.S., D.S.A.P., S.I.M.P., P.P.D. 38. Yang Berhormat Dato Ranum Anak Mina N.1 Opar K.M.N., A.M.N., K.P.K., P.J.M., P.P.S., P.P.A., B.B.S., A.B.S., P.S.B.S. 39. Yang Berhormat Puan Hajah Simoi Binti Haji Peri N.28 Lingga P.T.E. J.B.K. 40.