ÖZET: “İlçemiz coğrafi yapısıyla Burdur’a 125 ABSTRACT: “Altınyayla Burdur to the geographic kilometre uzaklıkta olup, Burdur’un en uzak ilçelerindendir. structure of the district is 125 kilometres away, and is one Fethiye- Denizli karayolu üzerinde bulunan ilçemiz Toros of the most remote towns of Burdur province. Fethiye - Dağları’nın buram buram oksijen deposudur. Altınyayla Denizli highway is located on the Taurus Mountains is a (Dirmil); sipsinin çıkış merkezi, Kırkpınar’ın Rövanşı store of oxygen out of our County. Altınyayla (Dirmil); the olarak bilinen Altınyayla (Dirmil) Yağlı Güreşleri, bölgenin output of sipsi center, known as the Revenge of the Kırkpınar Altınyayla (Dirmil) wrestling, the mushrooms of the region’s kültür mantarı deposu, çekiçle ses akordu verilerek yapılan cultural store, which is designed in tune with the sound of the çanların üretim merkezi, kaliteli kireci, doğal balı ile ünlü bir bells hammer in the center for the production, quality lime, ilçemizdir” with natural honey is a famous district” ANAHTAR KELİMELER: Altınyayla, Ahmet Serttaş, kültür KEYWORDS: Altinyayla, Ahmet Serttaş, mushroom, bell, mantarı, çan, kireç, bal. lime, honey. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 25 atı Akdeniz bölgesinin illerin- den Burdur’un 125 kilometre Buzaklığındaki bulunan Altın- yayla (Dirmil) 1990 yılında ilçe oldu. Altınyayla (Dirmil), yağlı güreşleriy- le ismini sık sık gündeme getirerek “Pehlivanlar Diyarı” ismiyle anılan bir ilçe. Kırkpınar Yağlı Güreşlerinin rö- vanşı olarak bilinen Altınyayla (Dir- mil) Yağlı Güreşlerinin dışında Kültür Mantarcılığı, Akdeniz Bölgesinin vazgeçilmezi olan kireç ocaklarıyla, etrafının ormanlarla kaplı olmasın- dan dolayı karakovan balcılığıyla da ismini öne çıkıyor. Türkiye’nin imalat- ta fabrikasyon olmayan, çekiçle akort verilen çan üreticiliği de ilçenin belir- gin özellikleri arasında. Bir asra yakın DERGİ AYRINTI: Sayın Başkan Sipsinin çıkış merkezi olan, sip- zamandır devam eden yağlı güreşle- Ahmet Serttaş, Altınyayla (Dirmil) sinin sesini ve ismini ilk kez tüm Türki- riyle anılan Altınyayla (Dirmil) ilçesi deyince aklımıza ne gelir, bizlere ye’ye duyuran ilçemiz diğer sosyal ve ve halkı, şimdi de kültür mantarcılı- ilçenizi tanıtır mısınız? kültürel etkinlikleriyle de adından söz ğının yaygın olarak üretilmesi ve de ettirmektedir. Sipsi; sulak yerde yeti- SERTTAŞ: İlçemiz coğrafi ya- şen kargı bitkisinin gövde kısmından ev hanımlarının ekonomik özgürlüğe pısıyla Burdur’a 125 kilometre uzak- yapılan, üstte 5 ve altta 1 olmak üzere kavuşmasıyla tüketen bir toplumdan lıkta olup, Burdur’un en uzak ilçele- 6 perdeden oluşan bir müzik aletidir. üreten bir toplum haline dönüşüyor. rindendir. Fethiye - Denizli karayolu Kırkpınar’ın Rövanşı olarak bi- Altınyayla’yla ilgili Belediye Başkanı üzerinde bulunan ilçemiz Toros Dağ- linen Altınyayla (Dirmil) Yağlı Güreşle- Ahmet Serttaş’ın yaptığımız söyleşi. ları’nın buram buram oksijen depo- rinin gerçekleştirildiği ve bu yağlı gü- DERGİ AYRINTI sudur. reşlerin yapılabilmesi için özel güreş sahası bulunan ilçemizde 2015 yılında 28. yağlı güreş yarışması düzenledik. 2008’li yıllardan itibaren dö- nemin Sayın Kaymakamı Mustafa Can başta olmak üzere, sayın milletvekil- lerimizin destekleri ile öncü olmasıyla her evin altında kültür mantarı üretil- meye başlandı. O yıllardan itibaren de Fethiye ve Antalya gibi lüks otellerin bulunduğu yerlerin en sağlıklı yiye- ceklerden biri olan mantar ihtiyacını karşılıyoruz. Türkiye’de her şeyin fabrikas- yona döndüğü halde sadece Altınyay- la’da (Dirmil’de) kalan, babadan oğula geçerek üretilen çancılığı yok olmadan bugünlere getirdik. Bir diğer özelliğimiz ise tele- vizyonlarda, gazetelerde gündemden düşmeyen sahte balcılığın tam aksine doğal bal üretimimizdir. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 26 Son yıllarda televizyonlarda ve gaze- Bölgemizde, tadıyla damaklar- AYRINTI: Efendim, Altınyayla telerde maalesef sahte bal satışları da yer edinmiş Dirmil Kebabı (Efe Ke- deyince aklımıza ilk olarak güreşler gündemden düşmemektedir. Etrafının babı) da ünlüdür. Kebabımız; yöremize geliyor, bizlere bu güreş tarihçesini ormanlık alanlarla kaplı olmasından ait bir yemek çeşidi olup, altı aylık kuzu anlatır mısınız? dolayı sahte balcılığın bulaşmadığı, ve oğlak etinin uzunca bir sırığa takı- SERTTAŞ: Dünya tarihinde doğal insan sağlığının düşünüldüğü larak, kuyuda yakılmış odun kömürü- 4500 yıllık geçmişi bulunan, Osman- Altınyayla (Dirmil) ilçemiz bal üretim nün kenarında en az üç saatlik çevirme lı tarihinde 1200’lü yıllardan itibaren merkezi olarak da bilinmektedir. usulüyle pişirilmesi sonucunda hazır günümüze kadar getirilmiş olan, Türk Altınyayla’nın (Dirmil’in) en hale gelen ve servis edilen yemeği- tarihinde ise 1923 yılından beridir önemli özelliklerinden bir diğeri Ak- mizdir. Bu günlerde Altınyayla (Dirmil) Edirne’nin Sarayiçi bölgesinde yapılan deniz coğrafyasında ilçemizden başka Belediyesine içerisinde kuyu kebabı tarihi Kırkpınar Güreşleri, son 28 yıldır bir yerde bulunmayan, sadece burada da yapılan bir sosyal tesis kazandırıyor da festival olarak Altınyayla(Dirmil’de) üretilen kireçtir. olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. ilçemizde yapılmakta, Kırkpınar Güreş- İlçemiz, yazın insanların sıcak- lerinin bir rövanşı olmaktadır. tan bunaldığı zaman yayla havasını yaşayabileceği bir yerdir. Altınyayla (Dirmil) ilçemiz ormanlarla ve yeşil ör- tüyle kaplı olması sebebiyle sıcaktan bunalanlar için serin bir ortam ve bol oksijenli tertemiz bir hava sunmakta- dır. Özellikle Yaz mevsimlerinde çev- remizde bulunan Antalya, Muğla, De- nizli gibi şehirlerden insanlar ilçemize serinlemek, tertemiz havasını teneffüs etmek, buz gibi akan kaynak suların- dan içmek ve dinlenmek için geliyor. Gelen kişiler bunların yanında doğal sebze ve meyveleri, insan sağlığa fay- dalı kültür mantarı, karakovan balı ve diğer yemekleri de tercih ediyor. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 27 Altınyayla (Dirmil) yağlı gü- AYRINTI: Efendim, Altınyay- çevre illerimizdeki otellerin mantar ih- reşleri hem sporseverlerin ve hem de la’nın ekonomik gelişmelerinden bir tiyacını temin etmekteyiz. güreşçilerin gözdesi durumundadır. tanesi de ev hanımlarının “Bizi eko- Mantar, insan sağlığına pek çok İlçemizde son 28 yıldır hayata geçirdi- nomik özgürlüğe kavuşturdu” de- faydası bulunan ve tadı damaklarda ğimiz Altınyayla Altın Sipsi Yağlı Pehli- dikleri kültür mantarcılığıdır. Bize bu yer edinmiş doğal bir besindir. Altın- van Güreşleri ve Kültür Mantarı Kültür mantarcılığı anlatır mısınız? yayla (Dirmil) ilçemiz kültür mantarı Sanat Etkinliğimizi, 2015 yılında 31 SERTTAŞ: 2008 yıllarında dö- yetiştiriciliğinde bölgemizde ve ülke- Temmuz - 2 Ağustos tarihleri arasın- nemin Kaymakamı Mustafa Can’ın mizin genelinde isim yapmış bulun- da gerçekleştirdik. Bu etkinliğimize büyük girişimleri ve katkılarıyla ilçe maktadır. Çevre illerimiz başta olmak Kırkpınar Yağlı Güreşlerinde dereceye ekonomimize katkı sağlayan kültür üzere Türkiye’nin dört bir yanına kül- giren güreşçiler de katıldı. Böylece ata- mantarcılığına geçildi. O dönemki Sa- tür mantarını kargoyla gönderiyoruz. larımızdan gelen bir özelliğimizi daha yın Kaymakamımız, Sayın Valimiz ve Özellikle Antalya ve Muğla’daki oteller gelecek kuşaklara aktarmış olduk. İlçe- Sayın Milletvekillerimizin destekleriyle başta olmak üzere ülkemizin her böl- mizdeki özel güreş sahamızda gerçek- evlerin alt katında mantar yetiştiriciliği gesinden kültür mantarı siparişi alıyo- leştirdiğimiz yağlı güreş yarışmaları yapılmaya başlandı. Böylece ev hanım- ruz. Ürettiğimiz mantarlar yurt dışı ola- ülkemizde 1923 yılından beri yapılıyor. larına ekonomik özgürlük sağlayan ve rak Gürcistan’a da gidiyor ve Türkiye’de Bizlerde belediyemizin imkânları ve istihdam oluşturan bir iş kolunu ha- üretilen mantarın %20’si de Altınyayla hayırsever ilçemiz ve ilimizin işadam- yata geçirdik. Yaklaşık son 10 yıldır da (Dirmil) ilçemizde üretilmektedir. larının desteğiyle devam ettiriyoruz. kültür mantarcılığı yapmakta, özellikle AYRINTI: Sayın Serttaş, bizle- re Türkiye’de makineleşmemiş, çe- kiçle akort verilen ‘çan üretimi’ ile ilgili bilgi verir misiniz? SERTTAŞ: Son 150 yıldır yaşatı- lan çancılık mesleğinde, günümüzde fabrika üretimine geçilse de ilçemiz- de halen elde imal edilmektedir. İmal edilen çanların ses akordunu çan us- talarımız çekiçlerle yapmaktadır. Bu açıdan Türkiye’de çekiçle çana ses akordu ayarlayan tek ilçe olduğumu- zu söyleyebilirim. 1850’li yıllardan itibaren yaşattığımız çancılık mes- leği son 20 yıldır ise adeta unutul- maya yüz tutmuş durumdadır. Buna rağmen, elde imal edilen çanlar, us- talarımızın çekiçleriyle ses akortları- nı yapmalarının ardından hazır hale getirilmektedir. Çancılık babadan Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 28 oğula geçen, el sanatlarına dayalı bir za- naattır. El sanatı olarak da, bildiğimiz ka- darıyla Türkiye’de sadece biz yapıyoruz. Diğer yerlerde fabrika sistemiyle imal ediliyor; presle basıp, katlayıp, kenarları- nı kaynaklanıp yapılıyor. Sonrasında da zilleri takılıyor ama o şekilde imal edilen çanlar fazla ses vermiyor. Türkiye’de bu ender bir meslektir; Altınyayla (Dirmil) makineleşmemiş ve el yapımı olarak tek olma özelliğine sahiptir. Çan, sesi güzel olan bir gereçtir, özellikle çobanlar hay- vanlarına takmak için alır. Çanlar köy- lerimizde, kasabalarda ve ilçelere daha sıkça kullanılmakla birlikte keçi, kuzu, oğlak, koyun ve ineklere takılmaktadır. Bunlarla birlikte Anadolu insanı çanı bir iletişim aracı, çancılığı da bir meslek olarak benimsemiştir.