DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 8 marca 2018 r. Poz. 1101 UCHWAŁA NR XXXII/300/2018 RADY POWIATU W OLSZTYNIE z dnia 23 lutego 2018 r. w sprawie przyjęcia Programu Opieki nad Zabytkami Powiatu Olsztyńskiego na lata 2018 – 2021 Na podstawie art. 87 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2017 r., poz. 2187 z późń. zm.), art. 12 pkt 11 z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1868 z późń. zm.), po uzyskaniu pozytywnej opinii Warmińsko - Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie, uchwala się, co następuje: § 1. Przyjmuje się Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Olsztyńskiego na lata 2018 – 2021 stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu w Olsztynie. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Warmińsko – Mazurskiego. Przewodniczący Rady Powiatu w Olsztynie Jerzy Laskowski Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego – 2 – Poz. 1101 Załącznik do uchwały Nr XXXII/300/2018 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 23 lutego 2018 r. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI POWIATU OLSZTYŃSKIEGO NA LATA 2018 – 2021 OLSZTYN, 2018 Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego – 3 – Poz. 1101 Spis treści 1. WSTĘP ............................................................................................................................... ………………..4 2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA POWIATOWEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI .............................................................................................................................................. 5 2.1. PRZEDMIOT I CELE PROGRAMU ........................................................................................................ 5 3. UREGULOWANIA PRAWNE DOTYCZĄCE OCHRONY I OPIEKI NAD ZABYTKAMI W POLSCE ....................................................................................................................................................... 7 4. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE OPIEKI NAD ZASOBAMI DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ..................................................................................................................................... 22 4.1. KRAJOWA POLITYKA W DZIEDZINIE OPIEKI NAD DZIEDZICTWEM KULTUROWYM ......... 22 4.1.1. NARODOWA STRATEGIA ROZWOJU KULTURY NA LATA 2004 – 2020 ............................ 22 4.1.2. KRAJOWY PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW I OPIEKI NAD ZABYTKAMI NA LATA 2013-2017 ......................................................................................................................................... 23 4.2. RELACJE POWIATOWEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI Z DOKUMENTAMI OBOWIĄZUJĄCYMI NA POZIOMIE WOJEWÓDZTWA I POWIATU ................................................... 24 4.2.1. STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO - GOSPODARCZEGO WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO ................................................................................................. 24 4.2.2. PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO ............................................................................................................................. 24 4.2.3. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO NA LATA 2016 - 2019 ................................................................................... 25 4.2.4. STRATEGIA ROZWOJU TURYSTYKI WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO – MAZURSKIEGO ............................................................................................................................. 26 4.2.5. STRATEGIA ROZWOJU POWIATU OLSZTYŃSKIEGO NA LATA 2016 – 2025……………26 4.2.6. PLAN OCHRONY ZABYTKÓW NA WYPADEK KONFLIKTU ZBROJNEGO I SYTUACJI KRYZYSOWYCH POWIATU OLSZTYŃSKIEGO .................................................................... 26 5. ZADANIA I KOMPETENCJE ORGANÓW POWIATU OLSZTYŃSKIEGO W ZAKRESIE OCHRONY ZABYTKÓW I OPIEKI NAD ZABYTKAMI W ŚWIETLE OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW PRAWNYCH ..................................................................................................................... 29 6. ZASOBY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ................................ 32 6.1. HISTORIA WARMII I POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ........................................................................ 32 6.2. CHARAKTERYSTYKA POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ..................................................................... 36 6.3 CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH NA TERENIE POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ........................................................................................................................ 39 6.3.1. ZESPOŁY URBANISTYCZNE I RURALISTYCZNE ............................................................... 40 6.3.2. OZDOBA KRAJOBRAZU WARMIŃSKIEGO I POWIATU OLSZTYŃSKIEGO „WARMIŃSKIE KAPLICZKI” I „KRZYŻE PRZYDROŻNE” …………………………………453 6.3.3. DZIEŁA ARCHITEKTURY I BUDOWNICTWA ...................................................................... 49 6.3.4. KOŚCIOŁY I OBIEKTY SAKRALNE ........................................................................................ 51 6.3.5. ARCHITEKTURA OBRONNA ..................................................................................................... 63 6.3.6. OBIEKTY TECHNIKI I PRZEMYSŁU ....................................................................................... 66 6.3.7. PARKI, OGRODY I INNE FORMY ZAPROJEKTOWANEJ ZIELENI ................................ 71 6.4. ZABYTKI NIERUCHOME BĘDĄCE W ZASOBACH POWIATU OLSZTYŃSKIEGO .................... 83 6.4.1. ZAMEK W OLSZTYNKU............................................................................................................. 83 6.4.2. KAPLICA I KOSTNICA W JEZIORANACH ............................................................................ 86 6.4.3. PAŁAC W GRAZYMACH ........................................................................................................... 86 6.4.4. ZESPÓŁ PAŁACOWY W SMOLAJNACH ................................................................................ 88 6.5. ZABYTKI RUCHOME POWIATU OLSZTYŃSKIEGO.................................................................... 90 6.6. ZABYTKI ARCHEOLOGICZNE NA TERENIE POWIATU OLSZTYŃSKIEGO .......................... 92 6.6.1. WYKAZ ZABYTKÓW ARCHEOLOGICZNYCH ...................................................................... 93 6.7. FORMY OCHRONY ZABYTKÓW NA TERENIE POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ........................ 95 6.7.1. WPIS DO REJESTRU ZABYTKÓW ........................................................................................... 95 6.7.2. WPIS NA LISTĘ SKARBÓW DZIEDZICTWA …………………………………………………96 6.7.3. UZNANIE ZA POMNIK HISTORII ............................................................................................ 96 6.7.4. UTWORZENIE PARKU KULTUROWEGO .............................................................................. .97 Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego – 4 – Poz. 1101 6.7.5. USTALENIA OCHRONY W MIEJSCOWYM PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ALBO W DECYZJI O USTALENIU LOKALIZACJI INWESTYCJI CELU PUBLICZNEGO, DECYZJI O WARUNKACH ZABUDOWY, DECYZJI O ZEZWOLENIU NA REALIZACJĘ INWESTYCJI DROGOWEJ, DECYZJI O USTALENIU LOKALIZACJI LINII KOLEJOWEJ LUB DECYZJI O ZEZWOLENIU NA REALIZACJĘ INWESTYCJI W ZAKRESIE LOTNISKA UŻYTKU PUBLICZNEGO ………………………………………………………...98 6.7.6.OCHRONA NIEMATERIALNEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO POWIATU OLSZTYŃSKIEGO…………………………………………………………………………….103 7. PROMOCJA ZABYTKÓW I DZIEDZICTWA KULTUROWEGO POWIATU OLSZTYŃSKIEGO .................................................................................................................................................................. 108 7.1. PROMOCJA ZABYTKÓW NA STRONIE INTERNETOWEJ .......................................................... 108 7.2 DOTOWANIE IMPREZ SŁUŻĄCYCH ZACHOWANIU DZIEDZICTWA WARMII ...................... 111 7.2.1. PRZEDSIĘWZIĘCIA NA RZECZ OCHRONY ZABYTKÓW I ZACHOWANIA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO DOFINANSOWANE Z BUDŻETU POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ....................................................................................................................... 111 7.2.2. PROJEKTY UNIJNE POWIATU NA RZECZ PROMOCJI HISTORII I TRADYCJI ............. 112 8. SZLAKI TURYSTYCZNE WYKORZYSTUJĄCE ZABYTKI I ZASOBY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO POWIATU OLSZTYŃSKIEGO .............................................................................. 116 8.1. SZLAKI ROWEROWE .......................................................................................................................... 116 8.2. SZLAKI KAJAKOWE ............................................................................................................................. 120 8.3. SZLAKI SAMOCHODOWE ................................................................................................................... 121 8.4. SZLAKI KONNE ..................................................................................................................................... 125 8.5. SZLAKI PIESZE I NARCIARSKIE ...................................................................................................... 125 8.5.1. LEŚNE ŚCIEŻKI PRZYRODNICZE NA TERENIE NADLEŚNICTW POWIATU OLSZTYŃSKIEGO ....................................................................................................................... 127 9. DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO I POTENCJAŁU POWIATU OLSZTYŃSKIEGO W ZAKRESIE OPIEKI I OCHRONY ZABYTKÓW - ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃ ..............