Vogelkoppenknipsels Nummer 45 beschermt, vormt de Vogelrichtlijn het EU- Verzameld door Wim Smeets netwerk Natura 2000. Doel is handhaving van biodiversiteit door een samenhangend In deze rubriek vindt u samenvattingen netwerk van beschermde natuurgebieden Dat sinds van artikelen met in de kop een vogel- op te zetten. de Zeearend vorig naam of een vogelaanduiding. Deze jaar ook in Nederland broedt, is te danken artikelen verschenen in de maanden aan de Vogelrichtlijn. Een ander voorbeeld september en oktober 2007 in Neder- is de Grote Zilverreiger. Tien jaar geleden landse dag- en huis-aan-huisbladen. kwam deze soort alleen nog voor bij de Neusiedlersee in Oostenrijk. Via andere in de Oostvaarders- Europa geeft Zeearend weer vleugels gebieden kwamen ze NRC/Handelsblad, 6 september 2007 plassen terecht. De in 1979 ingevoerde EU-richtlijn heeft veel bedreigde diersoorten meetbaar Drie Korhoenders uitgezet op Veluwe geholpen, vooral vogels door aanwijzing NRC/Handelsblad, 7 september 2007 van speciale beschermingszones, de In Nationaal Park De Hoge Veluwe zijn 7 Vogelrichtlijngebieden. In Nederland zijn september 2007 drie Korhoenders uitge- voor 97 soorten beschermde gebieden zet, een vogelsoort die al bijna dertig jaar 79 niet in dit is aangewezen. Het gaat om gebieden, meer gebied gesignaleerd. hectare vooral Het ruim één miljoen groot, trio maakt deel uit van een groep van open water. Samen met de habitatrichtlijn, dertig Korhoenders die de komende Sallandse die ook andere planten en dieren weken worden uitgezet. Op de Ijsvogel verovert Friesland. Foto: W, Smeets. het Vogeljaar 56 (1) 2008 31 31 Vogelkoppenknipsels Heuvelrug met de laatste groep in het wild hebben de grootte van vogelpopulaties levende Korhoenders in Nederland, leven stelselmatig overschat omdat zij meestal ook nog ongeveer dertig Korhoenders. alleen de mannetjes telden. Die vallen hetzelfde bericht in Ze dat evenveel Over onderwerp een meer op. namen aan er de Volkskrant, het Algemeen Dagblad en vrouwtjes zouden zijn. Dat blijkt niet het meestal veel minder de Twentsche Courant van 8 september geval: er zijn 2007. Op 18 september 2007 verscheen in vrouwtjes dan mannetjes, de Trouw een kritisch artikel over het populatieopbouw is scheef. Dat blijkt uit Paul uitzetten van deze drie Korhoenders op de onderzoek van de ornitholoog Veluwe en in de nabije toekomst duizend Donald van de Royal Society for the stuks. Op 7 oktober verscheen er in het Protection of Birds (RSPB), gepubliceerd NRC/Handelsblad een kritisch artikel in het tijdschrift ‘Ibis’. Gemiddeld over onder de kop, ‘Aanklooien met het alle onderzochte soorten zijn er ongeveer Korhoen’. In Grasduinen van 31 oktober 33% meer mannetjes dan vrouwtjes. Bij de 2007 verscheen over het onderwerp een sterk bedreigde soorten is die ongelijke artikel onder de kop ‘Spannende tijden verdeling nog opvallender. voor Korhoen’. Weidevogels hebben het moeilijk IJsvogel verovert Friesland Noordhollands Dagblad, 21 september Leeuwarder Courant, 13 september 2007 2007 Het gaat heel goed met de Ijsvogel in Het gaat niet goed met de weidevogels in Friesland, de laatste weken is de soort op de regio Alkmaar. Vooral in het Heilooër Die de het tal van plaatsen waargenomen. Meldingen en Groot-Limmerpolder loopt kwamen binnen uit Lindevallei, Nij Beets, aantal broedparen terug. Dat blijkt uit een Flansum, Ameland, Sneek, Oosterbierum, rapportage van het Noord-Hollands Bakkeveen, Roodhuis, Tirns, Heerenveen, Landschap over de gebieden die de Joure, Leeuwarden, Burdaard, organisatie onder beheer heeft. In de jaren Zwaagwesteinde en Komwerderzand. In negentig was de trend in Noord-Holland Leeuwarden vloog een Ijsvogel zich dood positiever dan in de rest van Nederland. tegen een raam. Deze vensterslachtoffers Maar dat is niet meer het geval. Sinds komen veel voor bij deze vogelsoort. 2000 nemen de meeste weidevogelsoorten in aantal af. Alarmerend is de situatie van Muggenplaag Schier zegen voor Kievit, Grutto en Graspieper die vijf zwaluwen procent per jaar afnemen. Het aantal Leeuwarder Courant, 13 september 2007 Veldleeuweriken neemt in de provincie De overvloed aan muggen op zelfs jaarlijks met tien procent af. Schiermonnikoog was deze zomer slecht voor het toerisme maar heel goed voor de Kiekendiefin dienst van Verenigde eilander zwaluwen. Bij veehouder Theun Naties 21 Talsma op de Kooiplaats waren bijna Leeuwarder Courant, september 2007 dubbel zoveel nesten bezet als vorig jaar. Het kan raar lopen in de vogelwereld. De Het voedselaanbod is zo fantastisch Grauwe Kiekendieven die in Afrika overvloedig, dat Boerenzwaluwen half overwinteren, zouden in de toekomst wel met september nog druk bezig zijn het eens kunnen dienen als verkenners voor opbrengen van jongen uit het derde de voedselorganisatie FAO van de Het legsel. maakt voor de soort veel goed Verenigde Naties. Als ze, zoals wordt na de natte en koele periode van halfjuni vermoed, werkelijk in staat zijn in een tot half juli, die op de vaste wal het heel vroeg stadium grote sprinkhanen- broedsucces concentraties dan kunnen temperde. op te sporen, ze wel eens redders in nood blijken te zijn. Bedreigde vogelsoorten nog zeldzamer Het lijkt er nu op dat de vogels kunnen dan werd aangenomen voorzien waar de sprinkhanenplagen zich NRC/Handelsblad, 7 september 2007 ontwikkelen. Ze komen al in die land- Bedreigde vogelsoorten zijn bouwgebieden aan voordat de zwermen waarschijnlijk nog meer bedreigd dan schadelijke insecten er zijn. Als dat dan kan die altijd is aangenomen. Vogelbeschermers werkelijk zo is, kennis een 32 het Vogeljaar56 (1) 2008 Vogelkoppenknipsels Foto: W. Smeets, Succes keert zich tegen ganzen. wapen zijn tegen hongersnood en tegen natuurbeleid in elkaar steekt, komt het ecologische rampen. Komitee met hel voorbeeld van de Veldleeuwerik. In Duitsland, Groot- Miljoenen gedode vogels Brittannië en Nederland is de veldleeu- Leeuwarder Courant, 2 oktober 2007 werikenstand in dertig jaar met meer dan overheden de Unie Toch is Nationale en Europese vijftig procent achteruitgegaan. in de steken samen miljoenen aan euro’s deze vogel volgens Europese wetgeving is dat bescherming van trekvogels. Tegelijk nog bejaagbaar. De consequentie worden in dezelfde landen miljoenen jaarlijks binnen de Europese Unie meer vogels omgebracht. Hoe goed de bedoe- dan 2,5 miljoen Veldleeuweriken worden ling van vogelbeschermers ook is, de gedood. Helemaal legaal. praktijk blijkt weerbarstig. Van de vijfhonderd in Europa broedende vogel- Slechtvalken op Eindhovense rotsen 82 officieel worden oktober 2007 soorten mogen Eindhovens Dagblad, 6 door bejaagd. Hoeveel er werkelijk jagers Voor het eerst in de geschiedenis van worden geschoten is moeilijk te zeggen. Eindhoven (voor zover bekend) is in de officieel wel De jachtbuit wordt geregis- stad een slechtvalkenpaartje neerge- vast treerd, maar het is lastig om te stellen streken. Nota bene op een vensterbank welk deel van de werkelijke oogst wordt van de Vestedatoren, midden in het opgegeven. Het Duitse ‘Komitee gegen centrum. Maar eigenaar Vesteda voelt er den Vogelmord’ komt met onthutsende niks voor om de beschermde vogels Daarom cijfers. De Fazant staat in de gezamenlijke permanent onderdak te bieden. de met 21,9 De EU-landen op eerste plaats hebben leden van de Vogelwerkgroep de slechtvalkennestkast miljoen gedode vogels jaarlijks. Van Kempen een fraaie Houtduiven leggen er jaarlijks 15,5 gemaakt op het dak van een van de miljoen het loodje, van de Zanglijsters monumentale Philipsfabriekspanden van 14,9 miljoen. Het aantal geschoten Strijp S. En nu maar hopen dat het jonge Grutto’s is in het laatste jaar 13.274. De paar er in wil trekken. Kievit komt dan half de redactie: De laatste drie op meer een miljoen. Noot van jaren te hoe krom het Slechtvalken het Om aan geven Europese zitten er regelmatig op het Vogeljaar56 (1) 2008 33 Vogelkoppenknipsels Minder vogels en vlinders op de hei. Foto: W. Smeets, PSV-stadion. Waarschijnlijk hebben land- en provinciebestuurders en boeren, Slechtvalken in ook natuurbeschermers. De verhou- vroeger de omgeving van maar tussen de aantallen de Eindhoven gebroed, gezien de meldingen ding ganzen en van Slechtvalken (‘Vogels in Eindhoven’, capaciteit van de opvang klopt niet meer. 1989 van P.L.Th.A. Maréchal) bij de Als er geen extra geld voor gedoogge- van Valkenswaard bieden beschikbaar is, dan moet er naar visvijvers op 7 april 1928, 9 juni 1929 en 16 februari 1930 en andere oplossingen worden gekeken. in Eindhoven Zoals It Gea is daar op 19 maart 1944. naar meer jacht. Fryske niet op voorhand tegen. Directeur Hosper Vier Korhoenders op de Veluwe dood vindt wel dat behoud van een gezonde NRC/Handelshlad, 11oktober 2007 ganzenpopulatie gegarandeerd moet zijn. Van de dertig Korhoenders die de afge- Een vervolgbericht in Trouw van 16 oktober 2007 onder de ‘Grauwe lopen weken zijn uitgezet op de Hoge kop Gans niet worden meldt Veluwe, zijn er ten minste vier dood. ‘Drie mag afgeschoten’ dat zijn er gepakt door een Havik en één door minister Gerda Verburg (Landbouw, een Vos’, meldt de projectleider Bart Boers Natuur en Voedselkwaliteit) op 15 oktober van het nationaal park. ‘Het is jammer, 2007 de Tweede Kamer heeft voorgehou- maar het was wel te verwachten. Het den dat er voldoende alternatieven zijn de verlies zal vermoedelijk nog wel verder voor jacht. Over hetzelfde vervolg- oplopen’. onderwerp een bericht in de Metro en in De Gooi- en Eemlander van 16 oktober Succes 2007. keert zich tegen gans Leeuwarder Courant, 12 oktober 2007 Zo’n 600.000 Kolganzen, 330.000 Frankrijk houdt vast aan jacht op Grutto Brandganzen, 290.000 Grauwe Ganzen en Leeuwarder Courant, 13 oktober 2007 enkele honderdduizenden van andere Frankrijk is niet van plan de jacht op de soorten brengen het totaal op 1,5 miljoen Grutto’s op te geven. De Europese Com- overwinteraars in ons land, ruim vier keer missie heeft recent een actieplan voor de zoveel als dertig jaar geleden. De aantal- Grutto vastgesteld met het voorstel de len deze rijzen de pan uit. Meer intensievere jacht op vogelsoort te verbieden. Het jacht wordt bespreekbaar. Dat zeggen plan is door de EU-lidstaten geaccepteerd, 34 het Vogeljaar 56 (1) 2008 Vogelkoppenknipsels uitgezonderd Frankrijk.