Općina Centar Sarajevo Lokalni ekološki akcioni plan Općine Centar za period 2019. – 2024. Sarajevo, novembar 2019. godine Lokalni ekološki akcioni plan općine Centar za period 2019.-2024. OPĆI PODACI Naručilac: Općina Centar - Sarajevo Projekat: Izrada lokalnog ekološkog akcionog plana općine Centar za period 2019.-2024. godina Projekat podržao: Fond za zaštitu okoliša Federacije BiH Naziv dokumenta: Lokalni plan zaštite okoliša općine Centar 2019.-2024. Period izrade maj 2019. - novembar 2019. godine dokumenta: Izvršilac Enova d.o.o. Podgaj 14 71000 Sarajevo tel: + 387 33 279 100 fax: + 387 33 279 108 E-mail: [email protected] Web: http://www.enova.ba NLogic d.o.o. Tešanjska 24a 71000 Sarajevo tel: + 387 33 869 008 E-mail: [email protected] Web: http://www.nlogic.ba 5 Lokalni ekološki akcioni plan općine Centar za period 2019.-2024. RADNI TIM OPĆINE CENTAR Služba Ime i prezime Funkcija Služba za finansije, privredu i Predrag Slomović, šef odsjeka Predsjednik Radnog tima lokalno-ekonomski razvoj (LER) Služba za urbanizam i zaštitu Amela Landžo, pomoćnica Zamjenica predsjednika Radnog tima okoliša Načelnika Služba za investicije, komunalni Samir Šehović, pomoćnik Član Radnog tima razvoj i planiranje Načelnika Služba za civilnu zaštitu i mjesne Vahid Bećirević, pomoćnik Član Radnog tima zajednice (MZ) Načelnika Služba za javne nabavke, zajedničke Samir Širić, šef odsjeka Član Radnog tima poslove i informatiku Inspektorat Vildana Taso, pomoćnik Članica Radnog tima Načelnika Služba za boračko-invalidsku Jasmina Fazlić, pomoćnik Članica Radnog tima zaštitu, socijalnu zaštitu i društvene Načelnika djelatnosti Služba za registar, upravljanje Belma Bašović, pomoćnik Članica Radnog tima imovinom i katastar nekretnina Načelnika Služba za finansije, privredu i Jasna Hrbat, viša stručna Članica Radnog tima lokalno-ekonomski razvoj (LER) saradnica za ekonomska pitanja Služba za urbanizam i zaštitu Naida Fočo, saradnica na Administrativna i tehnička podrška okoliša poslovima zaštite okoliša n/a Dragana Selmanagić, Stručna konsultantica koordinatorica izrade KEAP KS 9 Lokalni ekološki akcioni plan općine Centar za period 2019.-2024. SADRŽAJ 1 UVOD .................................................................................................................................................... 23 2 PROCES IZRADE LEAP-A ......................................................................................................................... 25 3 OPĆI PODACI O OPĆINI CENTAR ............................................................................................................ 27 3.1 GEOGRAFIJA [S] ....................................................................................................................................... 27 3.1.1 Geomorfološke karakteristike terena ............................................................................................. 28 3.1.2 Geološke karakteristike i stabilnost terena ..................................................................................... 30 3.1.3 Hidrološke karakteristike terena ..................................................................................................... 30 3.1.4 Pedološke karakteristike terena...................................................................................................... 30 3.2 KLIMA [S] ............................................................................................................................................... 33 3.3 ADMINISTRATIVNA PRIPADNOST I ORGANIZACIJA VLASTI [S] .............................................................................. 34 4 DRUŠTVENO-EKONOMSKI POKRETAČI I PRITISCI ................................................................................... 37 4.1 STANOVNIŠTVO [D] .................................................................................................................................. 37 4.2 PRIVREDA [D] ......................................................................................................................................... 38 4.2.1 Poljoprivreda ................................................................................................................................... 38 4.2.2 Prerađivačka industrija ................................................................................................................... 40 4.2.3 Trgovina .......................................................................................................................................... 40 4.2.4 Turizam ........................................................................................................................................... 40 4.3 ENERGETIKA [D] ...................................................................................................................................... 41 4.3.1 Potrošnja energije u općini Centar Sarajevo ................................................................................... 41 4.3.2 Specifična potrošnja energije u općini Centar Sarajevo Sarajevo ................................................... 47 4.4 OBNOVLJIVI IZVORI ENERGIJE NA PODRUČJU OPĆINE CENTAR ............................................................................ 47 4.5 EKOLOŠKI OTISAK ..................................................................................................................................... 48 4.6 INFRASTRUKTURA [D] ............................................................................................................................... 49 4.6.1 Saobraćaj ........................................................................................................................................ 50 4.6.2 Elektroenergetska infrastruktura .................................................................................................... 54 4.7 PROSTORNO UREĐENJE [P] ........................................................................................................................ 55 4.7.1 Prostorno-planska dokumentacija .................................................................................................. 56 4.7.2 Bespravna gradnja .......................................................................................................................... 60 4.7.3 Planirana namjena površina ........................................................................................................... 61 4.7.4 Javne zelene površine...................................................................................................................... 64 4.8 UPRAVLJANJE OTPADOM [P] ...................................................................................................................... 67 4.8.1 Komunalni otpad............................................................................................................................. 68 4.8.2 Proizvodni otpad ............................................................................................................................. 75 4.8.3 Posebne kategorije otpada ............................................................................................................. 76 4.9 UPRAVLJANJE I KORIŠTENJE VODNIH RESURSA [P] ........................................................................................... 82 4.9.1 Korištenje voda [P] .......................................................................................................................... 83 4.9.2 Zaštita voda .................................................................................................................................... 87 5 PROCJENA STANJA OKOLIŠA .................................................................................................................. 93 5.1 RESURSI ZEMLJIŠTA I TLA [S] ....................................................................................................................... 93 5.1.1 Zemljište po kategorijama upotrebe ............................................................................................... 93 5.1.2 Struktura zemljišta .......................................................................................................................... 94 5.1.3 Promjena namjene korištenja zemljišta .......................................................................................... 96 5.1.4 Degradacija zemljišta ...................................................................................................................... 99 5.1.5 Kontaminacija zemljišta .................................................................................................................. 99 5.2 VODNI RESURSI [S] ................................................................................................................................. 100 5.2.1 Kvalitet površinskih voda .............................................................................................................. 100 5.2.2 Kvalitet podzemnih voda............................................................................................................... 101 5.2.3 Kvalitet vode za piće ..................................................................................................................... 101 5.2.4 Zaštita od voda ............................................................................................................................. 103 5.3 UPRAVLJANJE KVALITETOM ZRAKA [S] ........................................................................................................ 104 11 Lokalni ekološki akcioni plan općine