http://lib.uliege.be https://matheo.uliege.be De invloed van het gebruik van het Nederlandse lied in het kader van de Nederlandse les voor de motivatie en het leren van de taal en van de cultuur: met de keuze tussen ouderwetse en moderne muziekgenres. Auteur : Noël, Maud Promoteur(s) : Rasier, Laurent; Simons, Germain Faculté : Faculté de Philosophie et Lettres Diplôme : Master en langues et lettres modernes, orientation germaniques, à finalité didactique Année académique : 2018-2019 URI/URL : http://hdl.handle.net/2268.2/7671 Avertissement à l'attention des usagers : Tous les documents placés en accès ouvert sur le site le site MatheO sont protégés par le droit d'auteur. Conformément aux principes énoncés par la "Budapest Open Access Initiative"(BOAI, 2002), l'utilisateur du site peut lire, télécharger, copier, transmettre, imprimer, chercher ou faire un lien vers le texte intégral de ces documents, les disséquer pour les indexer, s'en servir de données pour un logiciel, ou s'en servir à toute autre fin légale (ou prévue par la réglementation relative au droit d'auteur). Toute utilisation du document à des fins commerciales est strictement interdite. Par ailleurs, l'utilisateur s'engage à respecter les droits moraux de l'auteur, principalement le droit à l'intégrité de l'oeuvre et le droit de paternité et ce dans toute utilisation que l'utilisateur entreprend. Ainsi, à titre d'exemple, lorsqu'il reproduira un document par extrait ou dans son intégralité, l'utilisateur citera de manière complète les sources telles que mentionnées ci-dessus. Toute utilisation non explicitement autorisée ci-avant (telle que par exemple, la modification du document ou son résumé) nécessite l'autorisation préalable et expresse des auteurs ou de leurs ayants droit. Faculté de Philosophie et Lettres Master en langues et lettres modernes, orientation germaniques Travail de fin d’études De invloed van het gebruik van het Nederlandstalige lied in het kader van de Nederlandse les voor de motivatie en het leren van de taal en de cultuur: met de keuze tussen ouderwetse en moderne muziekgenres Promoteur : Monsieur Germain SIMONS Co-promoteur : Monsieur Laurent RASIER Maud NOËL LLM à finalité didactique Master 2 S142232 16 augustus 2019 Dankwoord: Na een intensieve periode van één jaar is deze scriptie nu klaar. Tijdens deze periode heb ik veel geleerd over mijn onderwerp en ook over mezelf. Dit eindwerk was niet mogelijk zonder de steun en de medewerking van een aantal personen. Eerst en vooral wil ik graag mijn promotor, Meneer SIMONS, en mijn copromotor, Meneer RASIER bedanken voor de tijd die ze aan mij hebben besteed en voor de fijne begeleiding, voor hun hulp en voor hun waardevolle adviezen om mijn scriptie te verbeteren. Ze stonden altijd klaar om op mijn vragen te antwoorden. Daarnaast wil ik graag mijn lector, Meneer SPINOY bedanken voor de tijd die hij heeft besteed aan het lezen van mijn scriptie. Ook bedank ik mijn zus en mijn ouders bedanken vooral voor hun hulp, alsook voor de codering van mijn resultaten en voor hun steun en aanmoedigingen. Ten slotte wil ik graag een vriendin, Magdalena VAN HAVER, bedanken voor de tijd die ze besteed heeft aan de herlezing van mijn scriptie en de precieuze verbetering van de taal. Daarvoor, allen van harte bedankt! Maud NOËL. Inhoudsopgave 1. Inleiding .............................................................................................................................................. 1 2. Bestaande literatuur .......................................................................................................................... 4 2.1 Definitie van het lied en van de relevante muziekgenres .................................................................. 4 2.1.1 Het lied ....................................................................................................................................... 4 2.1.1.1 Het lied: een ondergewaardeerd genre ........................................................................... 4 2.1.1.2 Het lied: een definitie in voortdurende beweging ........................................................... 5 2.1.1.3 De basisstructuur van het lied ......................................................................................... 6 2.1.2 De beschrijving van drie belangrijke muziekgenres ................................................................... 7 2.1.2.1 Rap muziek en hiphop cultuur ........................................................................................ 7 2.1.2.2 Schlager muziek ............................................................................................................. 9 2.1.2.3 Pop muziek ................................................................................................................... 10 2.2 Plaats van het lied in officiële documenten ..................................................................................... 11 2.2.1 Plaats van het lied in de wettelijke documenten in Franstalig België ...................................... 11 2.2.1.1 Documenten die van toepassing zijn op alle onderwijsnetten ...................................... 11 2.2.1.2 Referentiekaders voor vaardigheden ............................................................................ 13 2.2.1.3 Programma’s ................................................................................................................. 15 2.2.2 Plaats van het lied in de wettelijke documenten in Europa ...................................................... 20 2.2.3 Conclusie .................................................................................................................................. 24 2.3 Plaats van het Nederlandse lied in Nederlandse leerboeken voor Franstaligen .............................. 27 2.3.1 Inleiding.................................................................................................................................... 27 2.3.2 Analyse van de plaats van het Nederlandse lied in Talenknobbel 1 en Accent op ta@lent 5de 29 2.3.3 Analyse van de plaats van het Nederlandse lied in Onder de knie 5 en Onder de knie 6 ......... 30 2.3.4 Discussie over het interview met Julien Perrez over Onder de knie 5 en Onder de knie 6 ...... 34 2.3.5 Conclusie .................................................................................................................................. 37 2.4 De rol van motivatie om een vreemde taal te leren ......................................................................... 40 2.4.1 Inleiding.................................................................................................................................... 40 2.4.2 De rol van motivatie in het onderwijs ...................................................................................... 41 2.4.2.1 De motivatie in het onderwijs volgens Rolland Viau ................................................... 41 2.4.2.2 De reflexieve conditionering van Ivan Pavlov en het dubbele fenomeen van polarisatie en contaminatie ......................................................................................................................... 44 2.4.3 De rol van motivatie in tweede taalverwerving ........................................................................ 46 2.4.3.1 Motivatie en tweede taalverwerving volgens Robert C. Gardner ................................. 46 2.4.3.2 Motivatie en tweede taalverwerving volgens Stephen Krashen ................................... 49 3. Praktisch onderzoek ........................................................................................................................ 50 3.1 Beschrijving van de enquêtes: hypotheses en onderzoeksvraag ..................................................... 50 3.2 Methodologie................................................................................................................................... 54 3.2.1 Deelnemers ............................................................................................................................... 54 3.2.2 Materiaal ................................................................................................................................... 56 3.2.3 Procedure .................................................................................................................................. 56 3.2.3.1 Stap 1: vragen opstellen en opmaak van de enquêtes ................................................... 56 3.2.3.2 Stap 2: deelnemers vinden ............................................................................................ 57 3.2.4 Analysemethode ....................................................................................................................... 59 3.3 Resultaten en discussie .................................................................................................................... 60 3.3.1 Enquête uitgevoerd onder leraren ............................................................................................. 60 3.3.1.1 Signalement .................................................................................................................. 60 3.3.1.2 Het gebruik van het lied in de les Nederlands .............................................................. 62 3.3.2 Enquête uitgevoerd onder leerlingen ........................................................................................ 75 3.3.2.1 Signalement .................................................................................................................. 75