STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGOZałącznik Nr 1 MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATAdo 2015 Uchwały-2024 Nr 99/XII/15 Rady Miejskiej w Wieleniu z dnia 29 grudnia 2015 r. STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 1 WIELEŃ, 2015 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 CZĘŚĆ I 2 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 Spis treści Wstęp ......................................................................................................................... 4 1. Metodologia prac nad Strategią ........................................................................ 6 2. Analiza SWOT ..................................................................................................... 9 3. Misja i wizja gminy ........................................................................................... 14 4. Plan operacyjny................................................................................................ 14 5. Nawiązania do dokumentów wyższego rzędu ............................................... 29 6. Procedury wdrażania, monitoringu, ewaluacji, aktualizacji i promocji Strategii ................................................................................................................... 44 6.1. Wdrażanie ....................................................................................................... 44 6.2. Monitoring ....................................................................................................... 45 6.3. Ewaluacja ....................................................................................................... 50 6.4. Aktualizacja ..................................................................................................... 50 6.5. Promocja ......................................................................................................... 51 7. Ocena oddziaływania na środowisko Strategii Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Miasta i Gminy Wieleń na lata 2015-2024 ................................. 52 Spis tabel .................................................................................................................. 54 Spis rysunków .......................................................................................................... 54 Załącznik nr 1 Diagnoza społeczno-gospodarcza Gminy Wieleń ............................ 55 Załącznik nr 2 Wykaz planowanych do realizacji inwestycji wraz z określeniem możliwych źródeł finansowania oraz jednostek odpowiedzialnych za ich realizację ............................................................................................................................... 153 Załącznik nr 3 Raport z konsultacji społecznych ................................................... 166 3 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 Wstęp „Rozwój jednostek samorządu terytorialnego to długookresowy proces zmian mających charakter celowy i prowadzący do poprawy stanu istniejącego1”. Proces zmian Miasta i Gminy Wieleń został określony w jednym z najważniejszych dokumentów przygotowywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego. Dokumentem tym jest niniejsza „Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Wieleń na lata 2015-2024” (zwana dalej „Strategią”). Strategia rozwoju gminy jest dokumentem planistycznym, sporządzanym w celu skoordynowania podejmowanych działań oraz ujednolicenia podejścia do rozwiązywania kluczowych problemów gminy, mogących zakłócać jej rozwój. Ponadto jest to pewnego rodzaju scenariusz długofalowego i zrównoważonego rozwoju gminy. Strategia to narzędzie, na podstawie którego prowadzona jest polityka rozwoju lokalnego, a realizacja tej polityki wraz z realizacją zadań w zakresie zaspokajania potrzeb zbiorowych jest podstawowym zadaniem samorządu gminnego. Prace nad Strategią przebiegają wieloetapowo (szczegółowy opis poszczególnych etapów znajduje się w punkcie 1. Metodologia prac nad Strategią), a kluczowym jej elementem są konsultacje społeczne. Dzięki zaangażowaniu lokalnej społeczności w prace nad dokumentem, założenia w nim zawarte są odpowiedzią na potrzeby mieszkańców gminy. „Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Wieleń na lata 2015-2024” jest więc zbiorem działań, których realizacja ma wpłynąć na poprawę warunków życia mieszkańców oraz rozwój społeczno- gospodarczy Miasta i Gminy Wieleń, co jest celem głównym niniejszego dokumentu. „Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Wieleń na lata 2015-2024” składa się z czterech części: Część I – zawiera najważniejsze elementy Strategii – misję, wizję, cele strategiczne i operacyjne oraz kierunki działań. W części tej znajduje się również analiza SWOT, nawiązanie do dokumentów strategicznych wyższego rzędu, a także charakterystyka procesu wdrażania, monitoringu, ewaluacji, aktualizacji i promocji; 1 Wołowiec T., Reśko D. (2012): Strategia rozwoju gminy jako narzędzie zarządzania zmianą gospodarczą, Zeszyty Naukowe WSEI, seria EKONOMIA, 5(2/2012). 4 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 Część II – diagnoza społeczno-gospodarcza Gminy Wieleń; Część III – wykaz planowanych do realizacji inwestycji wraz z określeniem okresu ich realizacji, szacunkowych wartości, możliwych źródeł finansowania oraz jednostek odpowiedzialnych za ich realizację; Część IV – raport z konsultacji społecznych. Podsumowując: Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy: jest jednym z najważniejszych dokumentów przygotowywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego oraz podstawowym narzędziem do ubiegania się o środki unijne i inne środki zewnętrzne; realizuje ustawowy wymóg prowadzenia polityki rozwoju w oparciu o strategiczne planowanie; to dokument przygotowywany w oparciu o określone procedury z udziałem społeczności lokalnej; określa priorytety, cele i kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego gminy. 5 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 1. Metodologia prac nad Strategią Strategia rozwoju gminy jest podstawowym dokumentem, który określa długofalowy rozwój gminy, uwzględniając kluczowe potrzeby jej mieszkańców. W związku z tym, bardzo ważnym elementem opracowania Strategii jest zaangażowanie w pracę wszystkich podmiotów zainteresowanych życiem gminnym. Podczas prac nad opracowaniem „Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Wieleń na lata 2015-2024” przyjęto model partycypacyjno-ekspercki. Model ten polega na szerokim udziale lokalnej społeczności oraz władz gminnych w pracach nad dokumentem, przy jednoczesnym zaangażowaniu ekspertów zewnętrznych. Eksperci odpowiedzialni są m.in. za przeprowadzenie konsultacji społecznych oraz opracowanie finalnej wersji Strategii. Prace nad dokumentem przebiegały etapowo. Wyodrębniono etap: organizacyjny/metodologiczny, diagnostyczny, planistyczny oraz etap końcowy związany z upublicznieniem finalnej wersji dokumentu, a także sprawnym wdrożeniem. Rysunek 1.1. Etapy prac nad Strategią ETAP I. Organizacyjny/metodologiczny - podjęcie decyzji o rozpoczęciu prac nad Strategią oraz przyjęcie metodologii prac ETAP II. Diagnostyczny - gromadzenie i analiza danych niezbędnych do przygotowania diagnozy społeczno-gospodarczej ETAP III. Planistyczny - wypracowanie misji, wizji i celów dla gminy ETAP IV. Upublicznienie projektu Strategii ETAP V. Uchwalenie Strategii Źródło: Opracowanie: Atrium Grupa Doradcza Pierwszy etap prac nad „Strategią Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Wieleń na lata 2015-2024” polegał na podjęciu decyzji o opracowaniu niniejszego dokumentu oraz wyłonieniu (w trybie zapytania ofertowego) wykonawcy – eksperta zewnętrznego. 6 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY WIELEŃ NA LATA 2015-2024 Tabela 1.1. Harmonogram prac nad Strategią 02.02 - 08.02 09.02 - 15.02 Opracowanie prezentacji na pierwsze konsultacje społeczne - LUTY – 16.02 - 22.02 podstawowe informacje opisujące gminę 23.02 - 1.03 02.03 - 08.03 diagnozy 09.03 - 15.03 społeczno I konsultacje społeczne - prezentacja + praca w zespołach analizą SWOT analizą Opracowanie Opracowanie z MARZEC 16.03 - 22.03 wraz gospodarczej 23.03 - 29.03 Opracowanie wyników konsultacji społecznych. Zdefiniowanie: wizji, misji, celów strategicznych 30.03 - 05.04 i operacyjnych 06.04 - 12.04 II konsultacje społeczne - przedstawienie wyników 13.04 - 19.04 I konsultacji, zaprezentowanie wizji, misji, celów strategicznych KWIECIEŃ i operacyjnych; 20.04 - 26.04 Strategii Zamieszczenie prezentacji z II konsultacji oraz ankiety na stronie 27.04 - 3.05 społecznych internetowej Gminy Opracowywanie Opracowywanie i raportu z konsultacji konsultacji z i raportu Przekazanie roboczej wersji Strategii wraz z raportem 4.05 - 12.05 z konsultacji 13.05 - 17.05 MAJ - 18.05 - 26.05 Czas na uwagi Zamawiającego 27.05 - 07.06 08.06 - 14.06 Czas na ustosunkowanie się do uwag Zamawiającego źródeł źródeł Przekazanie finalnej wersji Strategii wraz z raportem 15.06 - 22.06 z konsultacji wykazem wykazem Spotkanie informacyjne w sprawie Strategii CZERWIEC 23.06 z określeniem określeniem planowanych planowanych Strategii wraz Strategii wraz inwestycji oraz oraz inwestycji z udziałem Rady Miejskiej w Wieleniu Opracowywanie Opracowywanie ich finansowania 23.06 - 30.06 możliwych Czas na zgłaszanie uwag Radnych Ustosunkowanie się do zgłoszonych uwag oraz złożenie wniosku do 1.07 - 10.07 RDOŚ i PWIS - 11.07 - 19.07 LIPIEC 20.07 - 26.07 Zajęcia stanowiska przez RDOŚ i PWIS w sprawie odstąpienia