78000 Banja Luka, Vuka Karadžića 4 GLAVNA SLUŽBA Republika Srpska, BiH ZA REVIZIJU JAVNOG SEKTORA Tel: +387(0)51/247-408 Faks:+387(0)51/247-497 REPUBLIKE SRPSKE e-mail: [email protected] Izvještaj o reviziji finansijskih izvještaja Javnog preduzeća „Komunalac“ a.d. Derventa za period 01.01-31.12.2014. godine Broj: RV 060-15 Banja Luka, 11.11.2015. godine SADRŽAJ I IZVJEŠTAJ GLAVNOG REVIZORA ............................................................ 1 II REZIME DATIH PREPORUKA .................................................................... 7 III KRITERIJUMI ZA REVIZIJU USKLAĐENOSTI .......................................... 9 IV IZVJEŠTAJ O SPROVEDENOJ REVIZIJI (NALAZI) ................................ 10 1. Uvod .................................................................................................... 10 2. Sprovođenje preporuka iz prethodnog izvještaja ........................... 10 3. Zaključak o funkcionisanju sistema internih kontrola .................... 10 4. Nabavke .............................................................................................. 12 5. Priprema i donošenje plana poslovanja i finansijskog plana ........ 13 6. Finansijski izvještaji .......................................................................... 13 6.1. Bilans uspjeha ....................................................................................... 13 6.1.1. Prihodi .................................................................................................. 13 6.1.2. Rashodi ................................................................................................ 15 6.1.3. Finansijski rezultat ................................................................................ 19 6.2. Bilans stanja .......................................................................................... 19 6.2.1. Aktiva ................................................................................................... 19 6.2.2. Pasiva .................................................................................................. 23 6.2.3. Vanbilansna evidencija ........................................................................ 25 6.3. Izvještaj o promjenama na kapitalu ...................................................... 26 6.4. Bilans novčanih tokova – Izvještaj o tokovima gotovine .................... 26 6.5. Potencijalna imovina i potencijalne obaveze ....................................... 26 6.6. Napomene uz finansijske izvještaje ..................................................... 27 Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske I IZVJEŠTAJ GLAVNOG REVIZORA MIŠLjENjE O FINANSIJSKIM IZVJEŠTAJIMA Predmet Izvršili smo reviziju finansijskih izvještaja Javnog preduzeća „Komunalac“ a.d. Derventa koji obuhvataju Bilans stanja – Izvještaj o finansijskom položaju, Bilans uspjeha – Izvještaj o ukupnom rezultatu u periodu, Bilans tokova gotovine – Izvještaj o tokovima gotovine i Izvještaj o promjenama na kapitalu sa stanjem na dan 31. decembar 2014. godine i za godinu koja se završava na taj dan. Revizijom smo obuhvatili pregled značajnih transakcija, objašnjavajućih napomena i primjenu računovodstvenih politika u revidiranom periodu. Odgovornost rukovodstva za finansijske izvještaje Direktor je odgovoran za pripremu i fer prezentaciju ovih finansijskih izvještaja u skladu sa Međunarodnim računovodstvenim standardima i Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja. Ova odgovornost obuhvata: osmišljavanje, primjenu i održavanje internih kontrola koje su relevantne za pripremu i fer prezentaciju finansijskih izvještaja koji ne sadrže materijalno značajne pogrešne iskaze nastale usljed prevare i greške; odgovarajuća objelodanjivanja relevantnih informacija u Napomenama uz finansijske izvještaje; odabir i primjenu odgovarajućih računovodstvenih politika i računovodstvenih procjena koje su primjerene datim okolnostima. Odgovornost revizora Naša je odgovornost da izrazimo mišljenje o finansijskim izvještajima na osnovu provedene revizije. Reviziju smo izvršili u skladu sa Zakonom o reviziji javnog sektora Republike Srpske i relevantnim ISSAI standardima revizije 1000-1810. Ovim standardima se nalaže da postupamo u skladu sa etičkim zahtjevima i da reviziju planiramo i izvršimo na način koji omogućava da se, u razumnoj mjeri, uvjerimo da finansijski izvještaji ne sadrže materijalno značajne pogrešne iskaze. Revizija uključuje sprovođenje postupaka u cilju pribavljanja revizijskih dokaza o iznosima i objelodanjivanjima datim u finansijskim izvještajima. Izbor postupaka je zasnovan na revizijskom prosuđivanju, uključujući procjenu rizika materijalno značajnih pogrešnih iskaza u finansijskim izvještajima, nastalih usljed prevare i greške. Prilikom procjene rizika, revizor razmatra interne kontrole koje su relevantne za pripremu i fer prezentaciju finansijskih izvještaja, u cilju osmišljavanja revizijskih postupaka koji su odgovarajući u datim okolnostima, ali ne u cilju izražavanja odvojenog mišljenja o efektivnosti internih kontrola. Revizija takođe uključuje ocjenu primijenjenih računovodstvenih politika i značajnih procjena izvršenih od strane rukovodstva, kao i ocjenu opšte prezentacije finansijskih izvještaja. Smatramo da su pribavljeni revizijski dokazi, s obzirom na propisani okvir finansijskog izvještavanja dovoljni i odgovarajući i da obezbjeđuju osnovu za naše revizijsko mišljenje. Osnova za izražavanje mišljenja sa rezervom Kao što je navedeno pod tačkom 3. izvještaja: Popis zaštitne odjeće i obuće (HTZ oprema) nije obavljen metodom brojanja već je preuzeto knjigovodstveno stanje, što nije u skladu sa članovima 12. i 17. tačka 3. Pravilnika o načinu i rokovima vršenja popisa i usklađivanja knjigovodstvenog sa stvarnim stanjem imovine i obaveza. Zbog navedenog u popisnim listama je iskazano stanje zaliha u iznosu od 10.347 KM, koje stvarno nije postojalo jer je HTZ oprema izdata u upotrebu tokom godine, a izlazi su knjigovodstveno evidentirani u 2015. godini. Izvještaj o reviziji finansijskih izvještaja Javnog preduzeća „Komunalac“ a.d. 1 Derventa za period 01.01-31.12.2014. godine Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske Kod evidentiranja i praćenja stalne imovine utvrđene su brojne nepravilnosti: • pod jednim inventurnim brojem vodi se više građevinskih objekata, opreme, alata i inventara čime nije obezbijeđena ispravna identifikacija svakog pojedinačnog stalnog sredstva; • računovodstvenim politikama nisu definisani kriterijumi za klasifikaciju opreme, sitnog alata i inventara, tekućeg, investicionog održavanja i sl., kao i amortizacione stope jer je za najveći dio sitnog alata i inventara (koji predstavlja opremu) primjenjena ista stopa amortizacije (20%) što nije u skladu sa MRS 16 – Nekretnine, postojenja i oprema jer nije vršena procjena preostalog vijeka upotrebe niti su utvrđene odgovarajuće stope amortizacije; • dio opreme je klasifikovan kao sitan alat i inventar što nije u skladu sa članom 33. Pravilnika o računovodstvu i računovodstvenim politikama Preduzeća; • sva oprema je evidentirana u okviru jedne pozicije a ne prema vrsti i funkciji, što otežava ispravno priznavanje, odmjeravanje i rashodovanje; • nije obezbijeđeno vođenje pomoćnih knjiga za nekretnine, postrojenja i opremu što nije u skladu sa članom 10. tačka 6. Zakona o računovodstvu i reviziji Republike Srpske. Kao što je navedeno pod tačkom 6.1.1. izvještaja: Javno preduzeće ''Komunalac'' a.d. Derventa nije finansijski iskazalo gubitke vode, niti prati internu potrošnju vode jer nema ugrađene vodomjere u objektima koje koristi. Ostvareni prihodi za novembar i decembar 2014. g. evidentirani su kao prihod 2015. g., što nije u skladu sa načelom nastanka poslovnog događaja, čime su prihodi i rezultat 2014. g. potcijenjeni u najmanjem iznosu od 86.464 KM. Iznos od 172.000 KM je klasifikovan kao prihod od prodaje učinaka umjesto kao prihod od aktiviranja učinaka što nije u skladu sa članom 50. Pravilnika o kontom okviru i sadržini računa u kontnom okviru za privredna društva, zadruge, druga pravna lica i preduzetnike. Pozitivne kursne razlike u iznosu od 10.213 KM na dan 31.12.2013. g. evidentirane su 31.03.2014. g. što nije u skladu sa MRS 21-Efekti promjena deviznih kurseva, paragraf 28. Za navedeni iznos precijenjen je prihod za 2014. godinu, a potcijenjen prihod za 2013. godinu. Precijenjene su obaveze po kreditu i potcijenjen finansijski rezultat ranijih godina, dok su potcijenjene obaveze po kreditu i precijenjen rezultat tekuće godine za isti iznos. Preduzeće nije evidentiralo ni negativne kursne razlike na dan 31.12.2014. g. pa su obaveze po kreditu potcijenjene a finansijski rezultat tekuće godine precijenjen u iznosu od 10.529 KM. Kao što je navedeno pod tačkom 6.1.3. izvještaja: Javno preduzeće ''Komunalac'' a.d. Derventa je iskazalo neto gubitak tekuće godine u iznosu od 154.307 KM. Po nalazu revizije ukupni prihodi su veći za 123.612 KM i ukupni rashodi za 23.542 KM, tako da je neto gubitak utvrđen u iznosu od 54.237 KM, bez efekata načina obračuna amortizacije na nefinansijsku imovinu. Kao što je navedeno pod tačkom 6.2.1.2. izvještaja: Javno preduzeće ''Komunalac'' a.d. Derventa nije iskazalo vrijednost zaliha u skladu sa zahtjevima MRS 2–Zalihe, paragraf 9, niti su računovodstvene politike sačinjene u skladu sa zahtjevima standarda (nije vršena procjena na kraju obračunskog perioda, zalihe nisu odmjeravane po nabavnoj/cijeni koštanja ili neto ostvarivoj vrijednosti-u zavisnosti od toga koja je niža), što može imati za posljedicu značajno odstupanje između iskazane knjigovodstvene