UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE UNIVERSITY OF WARMIA AND MAZURY IN OLSZTYN Acta Polono- Ruthenica XXIV/4 WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO OLSZTYN 2019 Kolegium redakcyjne Iwona Anna NDiaye (redaktor naczelna), Joanna Orzechowska (sekretarz) Rada Naukowa Ludmiła Babienko (Uralski Uniwersytet Federalny im. Pierwszego Prezydenta Rosji Borysa Jelcyna w Jekaterynburgu, Rosja), Nikołaj Barysznikow (Piatigorski Uniwersytet Państwowy, Rosja), Irina Biełobrowcewa (Uniwersytet Talliński, Estonia), Michaela Böhmig (Uniwersytet Neapolitański im. Fryderyka II, Włochy), Jolanta Brzykcy (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska), Indira Dzagania (Suchumski Uniwersytet Państwowy w Tbilisi, Gruzja), Elda Garetto (Uniwersytet w Mediolanie, Włochy), Svetlana Garziano (Uniwersytet Jean Moulin Lyon III w Lyonie, Francja), Frank Göbler (Uniwersytet Johannesa Gutenberga w Moguncji, Niemcy), Natalia Gordijenko (Białoruskie Państwowe Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki, Białoruś), Tatiana Kiriłłowa (Astrachański Państwowy Uniwersytet Medyczny, Rosja), Marina Kolesnikowa (Północno- -Kaukaski Uniwersytet Federalny w Stawropolu, Rosja), Galina Krasnoszczekowa (Południowy Uniwersytet Federalny w Taganrogu, Rosja), Wadim Krysko (Instytut Języka Rosyjskiego im. W.W. Winogradowa Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie, Rosja), Andrzej Ksenicz (Uniwersytet Zielonogórski, Polska), Czesław Lachur (Uniwersytet Opolski, Polska), Natalia Lichina (Bałtycki Uniwersytet Federalny im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie, Rosja), Pewieł Ławriniec (Uniwersytet Wileński, Litwa), Leonid Malcew (Bałtycki Uniwersytet Federalny im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie, Rosja), Tatiana Marczenko (Dom Rosyjskiej Zagranicy im. A. Sołżenicyna w Moskwie, Rosja), Walentina Masłowa (Witebski Uniwersytet Państwowy im. Piotra Maszeraua, Białoruś), Manatkul Mussatajewa (Kazachski Narodowy Uniwersytet Państwowy im. Abaja w Ałma-Aty, Kazachstan), Natalia Nesterowa (Permski Narodowy Badawczy Uniwersytet Politechniczny, Rosja), Dmitrij Nikołajew (Instytut Literatury Światowej im. A.M. Gorkiego Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie, Rosja), Vera Ozheli (Państwowy Uniwersytet im. Akakija Cereteli w Kutaisi, Gruzja), Vladimír Papoušek (Uniwersytet Południowoczeski w Czeskich Budziejowicach, Czechy), Tatiana Rybalczenko (Uniwersytet Państwowy w Tomsku, Rosja), Michaił Sarnowski (Uniwersytet Wrocławski, Polska), Andrzej Sitarski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska), Giovanna Spendel de Varda (Uniwersytet Turyński, Włochy), Ałła Szełajewa (Sankt-Petersburski Uniwersytet Państwowy, Rosja), Sevinç Üçgül (Uniwersytet Erciyes w Kayseri, Turcja), Enisa Uspensky (Uniwersytet Sztuki w Belgradzie, Serbia), Swietłana Waulina (Bałtycki Uniwersytet Federalny im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie, Rosja), Katarzyna Wojan (Uniwersytet Gdański, Polska), Lola Zwonariowa (Rosyjska Akademia Edukacji w Moskwie, Rosja) Rada Programowa Walenty Piłat (Honorowy Przewodniczący, Olsztyn), Jan Czykwin (Białystok), Joanna Mianowska (Toruń), Leontij Mironiuk (Olsztyn), Irena Rudziewicz (Olsztyn), Lucjan Suchanek (Kraków), Alicja Wołodźko-Butkiewicz (Warszawa), Wolfgang Gladrow (Berlin) Redaktorzy językowi Mirosława Czetyrba-Piszczako (język ukraiński) Alla Kamalova (język rosyjski) Irina Korzeniewska (język rosyjski) Mark Jensen (język angielski) Helena Pociechina (język białoruski) Redaktorzy tematyczni Iwona Anna NDiaye (emigrantologia) Grzegorz Ojcewicz (literaturoznawstwo i przekładoznawstwo) Joanna Orzechowska (językoznawstwo i kulturoznawstwo) Redaktor wydawniczy Katarzyna Zawilska Skład i łamanie Marzanna Modzelewska Projekt okładki Barbara Lis-Romańczukowa Adres redakcji Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej UWM ul. Kurta Obitza 1, 10-725 Olsztyn tel./fax 89 527 58 47, e-mail: [email protected] ISSN 1427–549X © Copyright by Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego • Olsztyn 2019 Wydawnictwo UWM ul. Jana Heweliusza 14, 10-718 Olsztyn tel. 89 523 36 61, fax 89 523 34 38 www.uwm.edu.pl/wydawnictwo/ e-mail: [email protected] Ark. wyd. 15,60; ark. druk. 13,25 Nakład: 90 egz., druk: Zakład Poligraficzny UWM w Olsztynie, zam. 567 Spis treści Emigrantologia Jolanta Brzykcy, Nadziei Druckiej droga z Rosji do Polski. Studium przypadku akul- turacji ..................................................................................................................... 7 Bartosz Osiewicz, Опыт эмиграции в поэтическом творчестве Александра Галича .................................................................................................................... 21 Sevinç Üçgül, Карикатуры в альманахе «Зарницы» как наглядность эмигрант- ской прессы в Турции .......................................................................................... 33 Patryk Witczak, Odkrywanie świadomości religijnej w literaturze emigracji rosyj- skiej pierwszej fali (o powieści Druga miłość Wasilija Janowskiego) .................. 65 Юлия Павельева, Воспоминания, ставшие памятью: композиционная специфи- ка рассказа Ивана Алексеевича Бунина Поздний час 77 Ольга Пузырева, Память о детстве как способ самореализации личности в ро- мане Ивана Алексеевича Бунина Жизнь Арсеньева .......................................... 85 Literaturoznawstwo Nel Bielniak, Rossica w listach Jarosława Iwaszkiewicza do żony z lat 1922–1926 ... 103 Magdalena Dąbrowska, Pobyt Adama Mickiewicza w Rosji w świetle Zapisków Ksenofonta Polewoja ............................................................................................. 115 Polacy na Kaukazie Liliana Kalita, Filmowe Tbilisi, Moskwa i Warszawa we wspomnieniach Heleny Amiradżibi-Stawińskiej ......................................................................................... 129 Iwona Massaka, „Nie tyle reportaż, ile wyznanie miłości” – o tendencji do idealizo- wania kultury gruzińskiej we współczesnym polskim reportażu podróżniczym ... 141 Виктор Акопян, К истории создания польских национальных секций при пар- тийных и государственных органах власти на Юге России (1920-е годы) ..... 155 Юрий Клычников, Польские пленники северокавказских горцев в первой поло- вине XIX века ....................................................................................................... 173 Сергей Лазарян, Некоторые полицейские меры со стороны властей Российской империи в отношении уроженцев Царства Польского после Ноябрьского 1830 года и Январского 1863 года восстаний .................................................... 183 Сергей Линец, Польские граждане на Северо-Западном Кавказе в 30–40-е годы ХХ века: статус, расселение, социальное обеспечение .................................... 197 Table of Contents Emigrantology Jolanta Brzykcy, Nadzieja Drucka’s journey from Russia to Poland. A study of accul- turation ................................................................................................................... 7 Bartosz Osiewicz, Experience of emigration in the poetry of Alexander Galich ........ 21 Sevinç Üçgül, Caricature in the “Zarnitsy” almanac as a source of perception of the white Russian emigration life in Turkey ...................................................... 33 Patryk Witczak, Discovering religious awareness in literature of the first wave of Russian emigration (about the novel The Second Love by Vasily Yanovsky) ... 65 Yulia Pavelieva, Recollections that became memory: specificity of the composition of Ivan Alekseevitz Bunin’s story Late Hour ........................................................ 77 Olga Puzyreva, Memory of childhood as a way of self-realization in the novel by Ivan Alekseevitz Bunin’s Life of Arsenyev ............................................................ 85 Literary Studies Nel Bielniak, Rossica in Jaroslaw Iwaszkiewicz’s letters of 1922–1926 to his wife .... 103 Magdalena Dąbrowska, Adam Mickiewicz’s stay in Russia in light of The Notes by Xenophon Polevoy ............................................................................................ 115 Poles in the Caucasus Liliana Kalita, Tbilisi, Moscow and Warsaw in films as preserved in Helena Ami- radżibi-Stawińska’s memories ............................................................................... 129 Iwona Massaka, “Not so much reportage as confession of love” – about the tendency to idealize Georgian culture in contemporary Polish travel reportage ................... 141 Viktor Akopian, On the history of the Polish national sections at party and state authorities in the South of Russia (1920s) ............................................................. 155 Yuriy Klichnikov, Polish captives of the North Caucasian highlanders, in the first half of the XIX century .......................................................................................... 173 Sergey Lazarian, Some repressive measures by the authorities of the Russian Empire regarding the natives of the Kingdom of Poland after the November 1830 and the January 1863 uprisings ..................................................................................... 183 Sergey Linetz, Polish citizens in the North-West Caucasus in the 30s–40s of the XX century: status, settlement, social protection ......................................................... 197 Emigrantologia UWM Olsztyn Acta Polono-Ruthenica XXIV/4, 2019 ISSN 1427-549X Jolanta Brzykcy DOI: https://doi.org/10.31648/apr.4870 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9563-0723 e-mail: [email protected] Nadziei Druckiej droga z Rosji do Polski. Studium przypadku akulturacji Nadzieja Drucka to żyjąca