Rada Programowa Janusz Gmitruk – przewodnicza˛cy, Romuald Turkowski – sekretarz, członkowie: Mieczysław Adamczyk, Stanisław Durlej, Józef Hampel, Adam Koseski, Andrzej Lech, Piotr Matusak, Jerzy Mazurek, Lesław Michnowski, Stanisław Palka, Kazi- mierz Przybysz, Zygmunt Sere˛ga, Jan Zalewa Komitet Redakcyjny Kazimierz Bas´cik – Kraków, Radosław Da˛browski – Krasnystaw, Arkadiusz Indraszczyk – Siedlce (sekretarz), Jan Jachymek – Lublin (redaktor naczelny), Tomasz Koziełło – Rzeszów, Krzysztof Lachowski – Warszawa, Jacek Szamik – Krasnystaw, Marcin Wichmanowski – Lublin Opracowanie redakcyjne Dorota Pasiak-Wa˛sik Artykuły i materiały recenzowane © Copyright by Ludowe Towarzystwo Naukowo-Kulturalne, Warszawa 2011 ISSN 2080-0029 Wydawca Ludowe Towarzystwo Naukowo-Kulturalne 00-924 Warszawa, ul. Kopernika 36/40, p. 161 tel./fax.: (22) 620 67 57 Na zlecenie wydawcy „Akapit – Włodzimierz Jurkowski” tel. 602 309 926 Spis tres´ci Do Czytelników . .7 Artykuły i studia Jan Jachymek – Ekohumanistyczna wizja przyszłos´ci . .11 Lesław Michnowski – Ekohumanizm czy społeczny neo-darwinizm wobec globalnego kryzysu? . .29 Krzysztof Lachowski – Własnos´c´ i pienia˛dz a nowy ustrój . .69 Bogusław Kotarba – Wizja samorza˛du terytorialnego w mys´li politycznej Polskiego Stronnictwa Ludowego w latach 1990-2008 . .85 Marcin Rydel – S´rodowisko mie˛dzynarodowe w mys´li politycznej Polskiego Stronnictwa Ludowego (2001-2007) . 101 Paweł Hayn – Kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w 2009 roku . .111 Marian Cichosz – Nietykalni – dylematy współczesnego wymiaru sprawiedliwos´ci . .125 Toz˙samos´c´ ruchu ludowego Jan Jachymek – Ani szwedzka, ani chadecka – tylko trzecia droga . .141 Arkadiusz Indraszczyk – Ruch ludowy w Polsce i Polskie Stronnictwo Ludowe – moz˙liwe kierunki transformacji . 147 Z historii Jan Jachymek – O przewrocie majowym 1926 r. – inaczej . .155 Os´wiadczenie LTN-K – Oddział w Lublinie w sprawie 85. rocznicy przewrotu majowego z 1926 r. .163 Anna Pie˛ta-Szawara – Kwestia narodowa w II Rzeczypospolitej w koncepcjach politycznych i działalnos´ci Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie” (1918-1926) . .165 Twórcy i propagatorzy mys´li ludowej Edward Balawejder – Jerzy Kuncewicz 1893-1984 . .181 Marcin Wichmanowski – Profesor Antoni Gurnicz (1912-1978) – działacz ludowy, publicysta, prawnik, ekonomista, naukowiec . .199 Magdalena Kuranc-Szymczak – Rola społeczno-wychowawcza teatrów ludowych według załoz˙en´ Adama Bienia . .209 Refleksje Lucjan Cimek – Osia˛ganie sukcesu w dobie gospodarki rynkowej . .221 4 Recenzje Janusz Gmitruk, Jan Jachymek, Aleksander Łuczak, Ruch ludowy. Tradycja i polityka? – Mirosława Bednarzak-Libera . .225 Partie chłopskie i ludowe w Polsce oraz Europie S´rodkowo-Wschodniej (1989-2009), red. Janusz Gmitruk, Arkadiusz Indraszczyk, Stanisław Ste˛pka – Ewa Batorska . .232 Polskie partie i ruchy społeczno-polityczne pierwszej połowy XX wieku, red. Kazimierz Przybysz – Radosław Da˛browski . .239 Egoistyczna klasa czy odpowiedzialni współobywatele? Problematyka chłopska na łamach prasy w Polsce od kon´ca XIX stulecia do 1939 roku, red. Ewa Maj, Włodzimierz Mich, Marcin Wichmanowski – Joanna Sanecka-Tyczyn´ska . .242 Mariusz Krzysztofin´ski, Komunis´ci na Rzeszowszczyz´nie 1918-1944/1945 – Eleonora Kirwiel . .247 Wincenty Witos (1874-1945). Album, tekst i dobór ilustracji Tomasz Bereza, Marcin Bukała, Michał Kalisz – Ewelina Podgajna . 249 Marcin Wichmanowski, Działalnos´c´ i mys´l polityczna Aleksandra Bogusławskiego (1887-1963) polityka ruchu ludowego – Ewelina Podgajna . .251 Kronika Joanna Sanecka-Tyczyn´ska – Sprawozdanie z IV Kongresu Historyków Wsi i Ruchu Ludowego, Warszawa 1-3 wrzes´nia 2010 r. 255 Radosław Da˛browski, Damian Kozyrski, Jacek Szamik – Sprawozdanie z konferencji pos´wie˛conej 115. rocznicy powstania polskiego ruchu ludowego . 259 Zenon Kaczyn´ski, Paweł Popiel, Anna Przybylska – Kalendarium historii polskiego ruchu ludowego (lipiec 2010 – paz´dziernik 2011) . 263 Pro memoria Arkadiusz Jerzy Kołodziejczyk (1957-2011) – Janusz Gmitruk . .275 Henryk Mierzwin´ski (1935-2011) – Arkadiusz Indraszczyk . .279 Informacje o Autorach . .283 Informacje dla Autorów . 285 "Thought of Peoples" no. 3/2010 To Readers . .7 Articles and Studies Jan Jachymek – Ecohumanistic vision of the future . .11 Lesław Michnowski – Ecohumanism or social neo-Darwinism to the global crisis? . .29 Krzysztof Lachowski – Property and money and the new regime . .69 Bogusław Kotarba – The vision of local government in the political thought of the Polish People’s Party in the years 1990-2008 . .85 Marcin Rydel – International political background in political thought of Polish Peasant Party (2001-2007) . .101 Paweł Hayn – The electoral campaign for European Parliament of Polish Peasant Party in 2009 . .111 Marian Cichosz – The privileged – the dilemmas of modern justice . 125 The Identity of the People’s Movement Jan Jachymek – Neither the Swedish nor the Christian Democratic – only the third way . .141 Arkadiusz Indraszczyk – Popular movement in Poland and the Polish Peasant Party – the possible directions of transformation . .147 History Jan Jachymek – The May coup of 1926 otherwise . .155 Statement of the People’s Cultural and Scientific Association Branch in Lublin on the 85th anniversary of the coup in May of 1926 . 163 Anna Pie˛ta-Szawara – The national question in the Second Republic of Poland in the political concepts and activities of the Polish People’s Party Liberation (PSL „Wyzwolenie”) (1918-1926) . .165 Creator and Propagators of the Popular Thought Edward Balawejder – About Jerzy Kuncewicz (1893-1984) . 181 Marcin Wichmanowski – Professor Antoni Gurnicz (1912-1978) – peasant activist, journalist, lawyer, economist, scientist . 199 Magdalena Kuranc-Szymczak – The role of socio-educational theater folk by the assumptions of Adam Bien´ . 209 Reflections Lucjan Cimek – Achieving success in the market economy . .221 6 Reviews Janusz Gmitruk, Jan Jachymek, Aleksander Łuczak, Peasant movement – the tradition and practice, Warsaw 2010 – Mirosława Bednarzak-Libera . .225 Peasant parties and the people parties in Poland and Central and Eastern Europe (1989-2009), ed. Janusz Gmitruk, Arkadiusz Indraszczyk, Stanisław Ste˛pka, Warsaw 2010 – Ewa Batorska . 232 Polish parties and socio-political movements of the first half of the twentieth century, ed. Kazimierz Przybysz, Warsaw 2010 – Radosław Da˛browski . .239 Class selfish or responsible fellow citizens? The issue of the peasant in the press in Poland since the late nineteenth century until 1939, ed. Ewa Maj, Włodzimierz Mich, Marcin Wichmanowski, Lublin 2010 – Joanna Sanecka-Tyczyn´ska . .242 Mariusz Krzysztofin´ski, Communists in the Rzeszów district 1918-1944/1945, Rzeszów 2010 – Eleonora Kirwiel . .247 Wincenty Witos 1874-1945. Album, selection of text and illustrations Tomasz Bereza, Marcin Bukała, Michał Kalisz, Rzeszów 2010 – Ewelina Podgajna . .249 Marcin Wichmanowski, Activities and political thought of Alexander Boguslawski (1887-1963) policy of the peasant movement, Lublin 2010 – Ewelina Podgajna . .251 Chronicle Joanna Sanecka-Tyczyn´ska – Report of the Fourth Congress of Historians and Rural People’s Movement, Warsaw, 1-3 September 2010 . 255 Radosław Da˛browski, Damian Kozyrski, Jacek Szamik – Report of a scientific conference – Always faithful to Poland. 115 years Polish peasant movement, Krzywe 9 October 2010 . 259 Zenon Kaczyn´ski, Paweł Popiel, Anna Przybylska – Chronology of the History of the Polish People’s Mmovement (07.2010-10.2011) . .263 Pro Memoria Janusz Gmitruk – Arkadiusz Kołodziejczyk (1957-2011) . .275 Arkadiusz Indraszczyk – Henryk Mierzwin´ski (1935-2011) . .279 Information about the Authors . ..