Katalog propisa v3.05 ZAKON O IZBORU ODBORNIKA I POSLANIKA ("Sl. list RCG", br. 4/98 od 18.02.1998, 05/98 od 25.02.1998, 17/98 od 20.05.1998, 14/00 od 17.03.2000, 18/00 od 31.03.2000, 09/01 od 22.02.2001, (SRJ) 09/01 od 02.03.2001, 41/02 od 02.08.2002, 46/02 od 10.09.2002, 45/04 od 02.07.2004, 48/06 od 28.07.2006, 56/06 od 07.09.2006, 46/11 od 16.09.2011) I - OSNOVNE ODREDBE Član 1 Ovim zakonom ure đuju se: na čin i postupak izbora odbornika u skupštinu opštine, gradske opštine, Glavnog grada i Prijestonice (u daljem tekstu: opština) i poslanika u Skupštinu Crne Gore; organizacija, sastav i nadležnost organa za sprovo đenje izbora; utvr đivanje rezultata glasanja i raspodjela mandata; zaštita bira čkog prava i druga pitanja od zna čaja za organizaciju i sprovo đenje izbora. Član 2 Odbornike i poslanike biraju i pravo da budu birani za odbornika i poslanika imaju gra đani koji imaju crnogorsko državljanstvo i koji su upisani u bira čki spisak u skladu sa zakonom kojim se ure đuje bira čki spisak (u daljem tekstu: bira č), na osnovu opšteg i jednakog bira čkog prava, na slobodnim i neposrednim izborima, tajnim glasanjem, u skladu sa ovim zakonom. Niko ne može, po bilo kom osnovu, pozvati bira ča na odgovornost zbog glasanja, niti od njega tražiti da kaže za koga je glasao ili zašto nije glasao. Nakon završenog glasanja može se vršiti ispitivanje javnog mnjenja u vezi sa glasanjem kod bira ča koji su saglasni sa tim. Član 3 U skupštinu opštine, Prestonice i glavnog grada (u daljem tekstu: skupština opštine) bira se 30 odbornika i još po jedan odbornik na svakih 5.000 bira ča. Broj odbornika utvr đuje skupština opštine posebnom odlukom najkasnije do dana raspisivanja izbora. Član 4 Odbornik, odnosno poslanik bira se u izbornoj jedinici na osnovu liste politi čke partije (strana čka izborna lista), koalicije politi čkih partija (koaliciona izborna lista), odnosno grupe bira ča (izborna lista grupe bira ča) (u daljem tekstu: izborna lista). Odborni čki, odnosno poslani čki mandati raspodjeljuju se srazmjerno broju dobijenih glasova. Član 5 Mandat odbornika, odnosno poslanika traje četiri godine. Odbornik, odnosno poslanik opredjeljuje se i glasa po sopstvenom uvjerenju. Odbornik, odnosno poslanik ne može biti opozvan. Član 6 Bira či imaju pravo da preko medija budu obaviješteni o izbornim programima i aktivnostima podnosilaca izbornih lista, kao i o kandidatima sa izbornih lista. Radi ostvarivanja prava bira ča iz stava 1 ovog člana mediji dužni su da dosljedno primjenjuju na čela ravnopravnosti svih podnosilaca izbornih lista i kandidata sa tih lista. Izborna propaganda preko medija i javnih skupova prestaje 24 časa prije dana održavanja izbora. Član 7 Organi za sprovo đenje izbora su bira čki odbori i izborne komisije. Član 8 Zaštitu bira čkog prava obezbje đuju izborne komisije, Ustavni sud Crne Gore i nadležni sudovi. Član 9 Sredstva za sprovo đenje izbora obezbje đuju se u budžetu opštine za izbor odbornika i budžetu Crne Gore za izbor poslanika. Strana: 1 Katalog propisa v3.05 Na radnje, akte, podneske i ostale spise u vezi sa sprovo đenjem izbora i prestankom mandata odbornika, odnosno poslanika ne pla ća se taksa. II - BIRA ČKO PRAVO Član 10 Bira čko pravo, u smislu ovog zakona, obuhvata prava birača: da biraju i da budu birani; da kandiduju i da budu kandidovani; da odlu čuju o predloženim kandidatima i izbornim listama; da kandidatima javno postavljaju pitanja; da budu pravovremeno, istinito, potpuno i objektivno informisani o programima i aktivnostima podnosilaca izbornih lista i o kandidatima sa tih lista, kao i da raspolažu drugim pravima koja su predvi đena ovim zakonom. Član 11 Pravo da bira i da bude biran za poslanika ima bira č koji je navršio 18 godina života, koji je poslovno sposoban i koji ima prebivalište u Crnoj Gori najmanje dvije godine prije dana održavanja izbora. Pravo da bira i da bude biran za odbornika ima bira č koji je navršio 18 godina života, koji je poslovno sposoban, koji ima prebivalište u Crnoj Gori najmanje dvije godine i koji ima prebivalište u opštini, odnosno gradskoj opštini, kao izbornoj jedinici, najmanje šest mjeseci prije dana održavanja izbora. III - IZBORNE JEDINICE Član 12 Izbor odbornika obavlja se u opštini kao jedinstvenoj izbornoj jedinici. Izbor poslanika obavlja se u Crnoj Gori kao jedinstvenoj izbornoj jedinici. IV - RASPISIVANJE IZBORA Član 13 Izbori za odbornike, odnosno poslanike raspisuju se odlukom organa nadležnog za raspisivanje izbora. Odlukom o raspisivanju izbora utvr đuju se rokovi za sprovo đenje izbornih radnji propisanih ovim zakonom i odre đuje dan održavanja izbora. Odluka o raspisivanju izbora objavljuje se u "Službenom listu Crne Gore", a za odbornike i u "Službenom listu Crne Gore - opštinski propisi". Član 14 Izbori za odbornike i poslanike održavaju se najkasnije 15 dana prije isteka izbornog perioda odbornika, odnosno poslanika kojima te če mandat. Od dana raspisivanja izbora do održavanja izbora odbornika, odnosno poslanika ne može prote ći manje od 60 ni više od 100 dana. Danom potvr đivanja mandata odbornika, odnosno poslanika novog saziva prestaje mandat odbornika, odnosno poslanika prethodnog saziva. Potvr đivanje mandata vrši se u roku od 30 dana od dana održavanja izbora, tako što predsjedavaju ći sjednice odgovaraju će skupštine konstatuje i objavljuje da je podnošenjem izvještaja nadležne izborne komisije o rezultatima izbora potvr đen mandat novoizabranim odbornicima, odnosno poslanicima. Član 15 U slu čaju raspuštanja Skupštine Crne Gore (u daljem tekstu: Skupština) ili donošenja odluke o skra ćenju mandata Skupštini, Predsjednik Crne Gore raspisuje izbore narednog dana od dana njenog raspuštanja, odnosno narednog dana od dana stupanja na snagu odluke o skra ćenju mandata. U slu čaju prestanka mandata skupštine opštine, Skupštine Prijestonice i Skupštine Glavnog grada, prije isteka vremena na koje je birana, Predsjednik Crne Gore raspisuje izbore narednog dana od dana njenog raspuštanja, odnosno narednog dana od dana stupanja na snagu odluke o skra ćenju mandata. U slu čaju iz st. 1 i 2 ovog člana primjenjuju se odredbe člana 14 st. 2, 3 i 4 ovog zakona. Član 16 Briše se. (Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o izboru odbornika i poslanika, "Sl. list CG", br. 46/11) V - ORGANI ZA SPROVO ĐENJE IZBORA Član 17 Strana: 2 Katalog propisa v3.05 Organi za sprovo đenje izbora rade na osnovu zakona. Za svoj rad organi za sprovo đenje izbora odgovaraju organu koji ih je imenovao. Svi organi i organizacije dužni su da pružaju pomo ć organima za sprovo đenje izbora i da im dostavljaju podatke potrebne za rad. Državni organi, organi lokalne samouprave, drugi organi i organizacije dužni su da pružaju stru čnu i tehni čku pomo ć organima za sprovo đenje izbora i da im dostavljaju podatke potrebne za rad. Član 18 Organi za sprovo đenje izbora rade u stalnom sastavu (imenovani članovi), odnosno u proširenom sastavu (opunomo ćeni članovi). Pravo da odredi opunomo ćenog člana za rad u organima za sprovo đenje izbora ima svaki podnosilac potvr đene i proglašene izborne liste. Dva ili više podnosilaca izborne liste mogu odrediti zajedni čkog opunomo ćenog člana za rad u organu za sprovo đenje izbora. Član 19 Izborne komisije imenuju se nakon konstituisanja novoizabrane skupštine, na vrijeme od četiri godine, a bira čki odbori imenuju se za svaki izbor odbornika, odnosno poslanika. Član 20 Predsjednik, sekretar, imenovani i opunomo ćeni članovi organa za sprovo đenje izbora i njihovi zamjenici mogu biti samo lica koja imaju bira čko pravo. Kandidat na izbornim listama ne može biti u sastavu izbornih komisija i prestaje mu funkcija u ovim organima prihvatanjem kandidature za odbornika ili poslanika. Član 21 Organi za sprovo đenje izbora odlu čuju ve ćinom glasova svojih članova. Član 22 Rad organa za sprovo đenje izbora je javan. Članovi organa za sprovo đenje izbora i druga lica koja prate rad organa za sprovo đenje izbora dužni su da postupaju na osnovu Zakona i pravila koja propisuje Državna izborna komisija. Kad lica koja prate rad organa za sprovo đenje izbora prekrše pravila o održavanju reda na bira čkom mjestu ili na drugi na čin ometaju rad organa za sprovo đenje izbora, organ za sprovo đenje izbora može ih udaljiti a podatke o tome unosi u zapisnik. 1. Izborne komisije Član 23 Izborne komisije su: opštinske i Državna izborna komisija. Član 24 Opštinsku izbornu komisiju u stalnom sastavu imenuje skupština opštine, na predlog radnog tijela skupštine opštine nadležnog za izbor i imenovanja, iz reda kandidata koje predlože politi čke partije, odnosno grupe gra đana koje imaju odbornike u skupštini opštine. Odluka o imenovanju opštinske izborne komisije objavljuje se u "Službenom listu Crne Gore - opštinski propisi". Član 25 Opštinsku izbornu komisiju čine: predsjednik, sekretar i pet članova u stalnom sastavu i po jedan opunomo ćeni predstavnik podnosioca izborne liste. Za predsjednika opštinske izborne komisije imenuje se kandidat politi čke partije, odnosno podnosioca izborne liste koja je na prethodnim izborima dobila najve ći broj odborni čkih mandata. Ukoliko je na prethodnim izborima najve ći broj mandata dobila koaliciona izborna lista, za predsjednika opštinske izborne komisije imenuje se kandidat politi čke partije kojoj je, u okviru koalicije, pripao najve ći broj odborni čkih mandata. Za sekretara opštinske izborne komisije imenuje se kandidat politi čke partije koja je na prethodnim izborima druga po broju osvojenih odborni čkih mandata, odnosno broju osvojenih glasova, primjenom kriterijuma utvr đenih odredbama ovog člana za imenovanje predsjednika opštinske izborne komisije, ukoliko ovim zakonom nije Strana: 3 Katalog propisa v3.05 druk čije odre đeno. Za članove stalnog sastava opštinske izborne komisije obavezno se imenuje i po jedan predstavnik dvije opozicione politi čke partije u odgovaraju ćoj skupštini koje su na prethodnim izborima dobile najve ći broj mandata, a u slu čaju istog broja mandata, najve ći broj glasova.