EDİTÖRLER VE YAYINA HAZIRLAYANLAR Alfabetik sırayla / (In Alphabetical Order) Prof. Dr. Ayşegül DEMİRHAN ERDEMİR Prof. Dr. Arın NAMAL Prof. Dr. Öztan USMANBAŞ İÇİNDEKİLER – CONTENTS 2.ULUSLARARASI TÜRK TIP TARİHİ KONGRESİ 2nd INTERNATIONAL CONGRESS ON THE TURKISH HISTORY OF MEDICINE PROGRAM-PROGRAMME ..................................................................................................................11 ÖZETLER-ABSTRACTS .........................................................................................................................29 2.ULUSLARARASI KATILIMLI TÜRK DİŞ HEKİMLİĞİ TARİHİ SEMPOZYUMU 2. SYMPOSIUM OF THE TURKISH HISTORY OF DENTISTRY WITH INTERNATIONAL PARTICIPATION PROGRAM-PROGRAMME ................................................................................................................203 ÖZETLER-ABSTRACTS .......................................................................................................................215 12.ULUSAL TÜRK TIP TARİHİ KONGRESİ 12th NATIONAL CONGRESS ON THE TURKISH HISTORY OF MEDICINE PROGRAM-PROGRAMME ................................................................................................................267 ÖZETLER-ABSTRACTS .......................................................................................................................271 - 1 - Değerli Katılımcılar 2. Uluslararası Türk Tıp Tarihi Kongresi, 12. Ulusal Türk Tıp Tarihi Kongresi ve 2.Uluslara- rası Katılımlı Türk Diş Hekimliği Tarihi Sempozyumu bir arada olarak İstanbul’da, 10-13 Ara- lık 2012’de, Türk Tıp Tarihi Kurumu ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı tarafından düzenlenecektir. 1938 yılında kurulan Türk Tıp Tarihi Kurumu’nun dünyada ve Türkiye’de ikinci kez yapılacak olan bu Uluslararası Türk Tıp Tarihi Kongresi’ne yurt içinden ve dı- şından değerli meslektaşlarımızın katılacağını düşünerek mutluluk duyuyoruz. Türk Tıp Tarihi’ni ve Türk Diş Hekimliği Tarihi’ni çeşitli konularıyla incelemek ve tartışmak, bu kongrenin başlıca amacıdır. Bu bağlamda değerli bildiriler sunacak olan meslektaşlarımızın Türk Tıp ve Diş Hekimliği Tarihi’ni derinliğine inceleyecek olan araştırmalarını tartışarak yararlı sonuç- lar elde edileceğini umuyoruz. Dört gün sürecek olan bu üç toplantının bir günü 12. Ulusal Türk Tıp Tarihi Kongresi’ne ve bir günü de 2. Uluslararası Katılımlı Türk Diş Hekimliği Tarihi Sempozyumu’na ayrılmıştır. Bu ara- da Uluslararası Tıp Tarihi Derneği (ISHM) ve Uluslararası İslam Tıp Tarihi Derneği (ISHIM), 2. Uluslararası Türk Tıp Tarihi Kongresi’ni desteklemektedirler. Bu kongrelerde sizlerle birlikte olmaktan kıvanç duyacağımızı bildirir, saygılar sunarız. Prof. Dr. Ayşegül DEMİRHAN ERDEMİR Prof. Dr. Öztan USMANBAŞ Türk Tıp Tarihi Kurumu Başkanı Türk Tıp Tarihi Kurumu İkinci Başkanı Kongre Eş-Başkanı Dear Participants The Second International Congress on the Turkish History of Medicine, the 12th National Cong- ress on the Turkish History of Medicine and 2. Symposium of the Turkish History of Dentistry with International Participation are going to be held simultaneously in İs- tanbul between December 10th and December 13th, 2012 by Turkish Society for the History of Me- dicine and Cerrahpaşa Medical School, Department of Medical History and Ethics. We are loo- king forward to welcoming our colleagues from both Turkey and abroad to participate in the Second International Congress on the Turkish History of Medicine, held for the first time in Turkey and world, by Turkish Society for the History of Medicine founded in 1938. The main goal of the congress is to study and discuss Turkish Medical History considering se- veral topics. We hope to get the desired results discussing the papers and studies of our colleagues analyzing Turkish History of Medicine and Dentistry in depth. Moreover, International Society for the History of Medicine (ISHM) and International Society for the History of Islamic Medici- ne (ISHIM) support this congress. We will be proud of being with you in the congress for four days in İstanbul, a famous Turkish city. With best regards, Prof. Dr. Ayşegül DEMİRHAN ERDEMİR Prof. Dr. Öztan USMANBAŞ The President of the Turkish Society The Second President of the Turkish Society for the History of Medicine for the History of Medicine The Co-President of the Congress The Co-President of the Congress - 3 - KONGRE ONURSAL BAŞKANLARI / CONGRESS HONORARY CO-CHAIRMEN Prof. Dr. Yunus SÖYLET (İstanbul Üniversitesi Rektörü) Prof. Dr. Özgün ENVER (İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanı) Prof. Dr. M. Bilgin SAYDAM (İ.Ü İst. Tıp Fakültesi Dekanı) Prof. Dr. Hasan MERİÇ (İ.Ü. Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı) Prof. Dr. Nil SARI Prof. Dr. Esin KAHYA KONGRE BAŞKANLARI / CONGRESS CO-CHAIRMEN Prof. Dr. Ayşegül DEMİRHAN ERDEMİR Prof. Dr. Öztan USMANBAŞ KONGRE İKİNCİ BAŞKANI / VICE-PRESIDENT OF THE CONGRESS Prof. Dr. Arın NAMAL DÜZENLEME KURULU / ORGANIZING COMMITTEE Prof. Dr. Arın NAMAL Yrd. Doç. Dr. Hakan ERTİN Yrd. Doç. Dr. Mahmut GÜRGAN Yrd. Doç. Dr. Funda KADIOĞLU Yrd. Doç. Dr. Berrin OKKA Yrd. Doç. Dr. Şükran Sevimli Dr. Burhan AKGÜN KONGRE GENEL SEKRETERİ GENERAL SECRETARY OF THE CONGRESS Dr. Burhan AKGÜN - 4 - ULUSLARARASI BİLİMSEL KOMİTE / INTERNATIONAL SCIENTIFIC COMMITTEE Alfabetik sırayla / (In Alphabetical Order) Prof. Dr. Ayten ALTINTAŞ (Türkiye) Prof. Dr. Adnan ATAÇ (Türkiye) Prof.Dr.Mehmet AYDIN (Türkiye) Prof. Dr. İbrahim BAŞAĞAOĞLU (Türkiye) Prof.Dr.Bayhan ÇUBUKÇU (Türkiye) Prof. Dr. Hanzade DOĞAN (Türkiye) Prof. Dr. Slavka DRAGANOVA (Bulgaristan, Bulgaria) Prof.Dr. Rengin DRAMUR (Türkiye) Prof. Dr. Ahmet EFEOĞLU (Türkiye) Prof. Dr. Ömür ELÇİOĞLU (Türkiye) Prof. Dr. Ayşegül DEMİRHAN ERDEMİR (Türkiye) Prof. Dr. Ertuğrul GÖKSOY (Türkiye) Prof.Dr.Hüsrev HATEMİ (Türkiye) Prof.Dr. Abdul Nasser KAADAN (Suriye, Syria) Prof. Dr. Esin KAHYA (Türkiye) Prof.Dr.Şafak Sahir KARAMEHMETOĞLU (Türkiye) Prof. Dr. Ingrid KÄSTNER (Almanya/Germany) Prof. Dr. Stoyanka KENDEROVA (Bulgaristan, Bulgaria) Prof. Dr. Ubeydullah KERİMOV (Özbekistan, Republic of Uzbekistan) Prof. Dr. Hasan MERİÇ (Türkiye) Prof. Dr. Arın NAMAL (Türkiye) Prof. Dr. Zuhal ÖZAYDIN (Türkiye) Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY (Türkiye) Prof. Dr. Nil SARI (Türkiye) Prof. Dr. Sevgi ŞAR (Türkiye) Prof.Dr.Bozena PLONKA SYROKA (Poland, Polonya) Prof. Dr. Öztan USMANBAŞ (Türkiye) Prof. Dr. İlter UZEL (Türkiye) Prof. Dr. İsmail YAKIT (Türkiye) Prof.Dr.Giorgio ZANCHIN (Italy, İtalya) SOSYAL KURUL / SOCIAL COMMITTEE Prof. Dr. Nil SARI (Türkiye) Prof. Dr. Adnan ATAÇ (Türkiye) Dr. Burhan AKGÜN (Türkiye) Jale YAVUZ (Türkiye) Gaye ÖZEN (Türkiye) Fatma TOLAN (Türkiye) İLETİŞİM / CONTACT Prof. Dr. Ayşegül DEMİRHAN ERDEMİR e-mail: [email protected] Cep. Tel: 0-532-4529437 - 5 - KONGRE KONULARI • İslam Öncesi Türk Tıbbı ve Diş Hekimliği • Selçuklu Türklerinde Tıp ve Diş Hekimliği • Osmanlılarda Tıp ve Diş Hekimliği • Türkiye Cumhuriyeti Döneminde Türk Tıbbı ve Diş Hekimliği • Türk Tıbbının ve Diş Hekimliğinin Batı Tıbbı İle İlişkileri • Türk Tıbbının ve Diş Hekimliğinin Doğu Tıbbı İle İlişkileri • Türk Cumhuriyetlerinde Tıp ve Diş Hekimliği • Türk Cumhuriyetleri Arasında Tıbbi İlişkiler • Türklerde Halk Tıbbı • İstanbul’da Sağlık Kurumları • İstanbul’da Sağlığa Hizmet Edenler • İstanbul’da Halk Tıbbı • Diğer Konular CONGRESS TOPICS • Preislamic Turkish Medicine and Dentistry • Medicine and Dentistry in the Seljuk Era • Ottoman Medicine and Dentistry • Turkish Medicine and Dentistry during the Republic of Turkey • Relations between Turkish Medicine and Dentistry and Western Medicine • Relations between Turkish Medicine and Dentistry and Eastern Medicine • Medicine and Dentistry in the Turkish States • Medical Relations among Turkish States • Folkloric Medicine in Turks • Health Foundations in İstanbul • Known Health Practitioners in İstanbul • Traditional Medicine in İstanbul • Varia - 6 - GENEL BİLGİLER Kongre Tarihi ve Yeri: Kongre 10-13 Aralık 2012 tarihleri arasında İstanbul’da, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakül- tesinde yapılacaktır. Kongre Adresi: İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Çapa- İSTANBUL Kongre Dili Türkçe ve İngilizcedir. Katılım Belgesi Kongreye kayıt yaptıran katılımcılara kongre boyunca kayıt masasından verilecektir. Slayt ve Teknik Olanaklar Kongre süresince sunumlarda ekipman olarak barkovizyon, slayt makinesi, tepegöz ve video kulla- nım olanağı sağlanacaktır. Slaytlar sıra numarası verilerek, disketler sunum yapacak kişinin adı/so- yadı yazılı olarak, en az iki oturum öncesinden görevlilere teslim edilmelidir. Kongre Web Adresi www.tttk.org.tr GENERAL INFORMATION Congress Venue and Date: Congress will be held at Istanbul University Faculty of Dentistry during December 10-13, 2012. Congress Address: Istanbul University, Faculty of Dentistry Çapa- ISTANBUL Official Languages The official languages will be Turkish and English. Official Certificate of Attendance Official certificate of attendance will be given to the congress’ delegates during congress. Guide for Presentation During the congress projection, slide, overhead projector and video will be used. Slides should be numbered and presentations should be given to the officer before session. Congress Web Site www.tttk.org.tr - 7 - KAYIT ÜCRETLERİ Son kayıt ücreti ödeme: Günlük Kayıt 25 Ekim 2012 Katılımcılar 150 TL 50 TL Araştırma Görevlileri 75 TL 50 TL Refakatçiler 75 TL 50 TL NOT: 25 Ekim 2012’ye kadar kongre kayıt ücreti yatırmayanların bildirileri programa alınmayacaktır. REGISTRATION FEES Deadline for registration fee: Daily October 25, 2012 Registration Congress Members 100 EURO 50 EURO Accompanying persons