Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 Zamość, sierpień 2017 ZLECENIODAWCA OPRACOWANIE Gmina Komarów-Osada Doradztwo i Reklama Sp. z o.o. ul. Rynek 15 ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 4 22-435 Komarów-Osada 22-400 Zamość tel. 84 615 31 02 tel./fax 84 627 37 05, 512 138 998 fax. 84 615 31 85 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] www.doradztwoireklama.pl www.komrow.pl Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 Spis treści Wstęp ................................................................................................................................................................... 5 I. Powiązanie Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 z dokumentami strategicznymi i planistycznymi Gminy.................................... 8 1. Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Komarów-Osada na lata 2016-2025 .......................................................................................... 8 2. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy na lata 2016-2020 ..................................................................................................... 10 3. Strategia Rozwoju Gminy Komarów-Osada na lata 2016-2020 ................................... 11 4. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Komarów Osada...................................... 12 5. Gminny System Profilaktyki i Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata 2016-2023 ................................................................................................................................ 13 II. Charakterystyka Gminy Komarów-Osada ..................................................................................... 14 1. Położenie .................................................................................................................................................. 14 2. Historia ...................................................................................................................................................... 17 III.Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych .................................................................................................................................... 18 1. Delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji ..................................... 18 2. Metodologia ...................................................................................................................................... 20 3. Diagnoza sfer problemowych .................................................................................................... 25 3.1. Sfera społeczna ................................................................................................................................ 25 3.1.1. Demografia ........................................................................................................................................ 26 3.1.2. Pomoc społeczna ............................................................................................................................ 36 3.1.3. Bezrobocie ......................................................................................................................................... 47 3.1.4. Edukacja ............................................................................................................................................. 59 3.1.5. Bezpieczeństwo publiczne .......................................................................................................... 63 3.1.6. Kultura, sport i życie publiczne ................................................................................................. 69 3.2. Sfera gospodarcza .......................................................................................................................... 78 3.3. Sfera środowiskowa ...................................................................................................................... 84 3.4. Sfera przestrzenno-funkcjonalna ............................................................................................. 92 3.4.1. Mieszkalnictwo i instalacje sanitarne ..................................................................................... 92 3.4.2. Degradacja przestrzeni społecznej .......................................................................................... 96 - 2 - Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 został opracowany przez Doradztwo i Reklama Sp. z o.o. Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 3.4.3. Komunikacja i drogi....................................................................................................................... 97 3.4.4. Dostęp do podstawowych usług i handlu ...........................................................................100 4. Analiza opinii mieszkańców Gminy Komarów-Osada ...................................................102 IV. Wyznaczanie obszaru zdegradowanego .....................................................................................110 1. Procedura wyznaczenia obszaru zdegradowanego ........................................................110 1.1. Sfera społeczna ..............................................................................................................................111 1.2. Sfera gospodarcza, środowiskowa oraz przestrzenno-funkcjonalna ......................112 2. Diagnoza zjawisk społecznych ................................................................................................112 3. Diagnoza zjawisk gospodarczych, środowiskowych oraz przestrzenno- funkcjonalnych ..............................................................................................................................116 4. Identyfikacja obszaru zdegradowanego ..............................................................................118 V. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji ................................................................................................121 VI. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji oraz cele i kierunki działań rewitalizacyjnych ..................................................................................................................................124 1. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji ...............................................124 2. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające zidentyfikowanym potrzebom rewitalizacyjnym kierunki działań ........................................................................................126 VII. Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych .......................................................................................129 1. Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne .................................................................129 2. Charakterystyka pozostałych przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...............................135 VIII. Komplementarność działań oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych .............................138 1. Komplementarność przestrzenna..........................................................................................138 2. Komplementarność problemowa...........................................................................................139 3. Komplementarność proceduralno-instytucjonalna ........................................................139 4. Komplementarność międzyokresowa ..................................................................................140 5. Komplementarność źródeł finansowania ...........................................................................141 IX. Indykatywne ramy finansowe Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 .............................................................................................143 1. Ramy finansowe Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 ..............................................................................................................................143 2. Potencjalne źródła finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych ........................144 - 3 - Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 został opracowany przez Doradztwo i Reklama Sp. z o.o. Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023 X. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji (partycypacja społeczna)...........149 XI. System realizacji (wdrażania) Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Komarów- Osada na lata 2017-2023 ...................................................................................................................153 XII.System monitoringu i oceny skuteczności działań i system wprowadzania modyfikacji w reakcji na zmiany w otoczeniu programu. ....................................................156 XIII.Zasady aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Komarów-Osada na lata 2017-2023.......................................................................................................................................166 Spis map .........................................................................................................................................................167 Spis rysunków …………………………………………………………………………………………………….166 Spis tabel ........................................................................................................................................................168