Załącznik nr 1 Załącznik nr 1 do Uchwały Zebrania Wiejskiego w Sierczynku do Uchwały Rady Miejskiej w Trzcielu Nr 2/2010 z dnia 17 września 2010r. Nr XLII/345/10 z dnia 10 listopada 2010r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI SIERCZYNEK NA LATA 2011 – 2017 GMINA TRZCIEL POWIAT MIĘDZYRZECKI WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE SIERCZYNEK 2010 Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek na lata 2011 - 2017 SPIS TREŚCI Wprowadzenie ....................................................................................................................... 3 Charakterystyka miejscowości ............................................................................................... 4 Historia i zabytki ..................................................................................................................... 6 Gospodarka i rolnictwo .......................................................................................................... 6 Środowisko kulturowe i społeczne ........................................................................................ 7 Ocena mocnych i słabych stron – analiza SWOT .................................................................. 9 Wizja rozwoju wsi ................................................................................................................ 10 Opis planowanych zadao ..................................................................................................... 10 Harmonogram realizacji zadao ........................................................................................... 12 2 Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek na lata 2011 - 2017 WPROWADZENIE Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek jest dokumentem określającym strategię działao wsi w sferze społeczno-gospodarczej na lata 2011-2017. Jego oddolny charakter ma zagwarantowad, że planowane, a w kolejnych etapach realizowane, inwestycje wynikad będą z rzeczywistych potrzeb i problemów społeczności. Sporządzenie i uchwalenie takiego dokumentu stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007- 2013” Działanie „Odnowa i rozwój wsi”, jak również stanowid będzie wytyczne dla władz Gminy Trzciel przy opracowaniu kierunków rozwoju miejscowości Sierczynek. Celem działania „Odnowa i rozwój wsi” jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkaoców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Działanie umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost ich atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej. Przedkładany Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek jest zgodny z krajowymi, regionalnymi i lokalnymi dokumentami strategicznymi, w szczególności zaś ze Strategią Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Gminy Trzciel, przyjętą uchwałą Rady Miejskiej w Trzcielu Nr XXXV/335/2002 z dnia 7 października 2002 roku. Obszarem realizacji Planu Odnowy Miejscowości Sierczynek jest obszar tego sołectwa. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, inwentaryzację zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego, analizę SWOT czyli mocne i słabe strony miejscowości, planowane kierunki rozwoju, przedsięwzięcia wraz z szacunkowym kosztorysem i harmonogramem działao. Niniejszy plan jest planem otwartym, stwarzającym możliwośd aktualizacji w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowao finansowych. Oznacza to, że mogą byd dopisywane nowe zadania, a także to, że może zmienid się kolejnośd ich realizacji w zależności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE. Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek, poprzez realizację wskazanych w nim przedsięwzięd, przyczyni się do podniesienia standardu życia jego mieszkaoców oraz zwiększenia atrakcyjności całej miejscowości. Projekt wprowadzonych do Planu zadao powstał w oparciu o długoletnią obserwację kierunków rozwoju miejscowości i wytyczne środowiska lokalnego, a następnie został poddany dyskusji i konsultacjom na szczeblu lokalnej społeczności i samorządu gminnego. Szczególny wkład w powstanie niniejszego dokumentu mają Sołtys Halina Jasioska i aktywna grupa kobiet ze Stowarzyszenia Koła Gospodyo Wiejskich Sierczynek. 3 Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek na lata 2011 - 2017 CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI Sierczynek (dawniej Sierskie Holendry, Schierzig Hauland) – wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Trzciel. W latach 1975- 1998 miejscowośd administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. Miejscowośd znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 137 biegnącej z Trzciela do Międzyrzecza, 9 km na północny zachód od siedziby gminy. Sierczynek to wieś o zabudowie kolonijnej, pięknie położona wśród, ciągnących się wzdłuż niedalekiej Obry, lasów łęgowych i liściastych, bogatych w urozmaicony drzewostan wraz z urokliwymi enklawami łąk. Spośród różnorodności gatunków fauny wymienid należy występujące pospolicie dziki, jelenie, lisy, jenoty i borsuki oraz liczne gatunki ptactwa a także ryb słodkowodnych, żyjących w okolicznych jeziorach i rzekach. Sierczynek jest wsią sołecką. Powierzchnia sołectwa wynosi 15,03 km² a zamieszkuje ją 265 mieszkaoców (wg danych UM w Trzcielu na dzieo 30 czerwca 2010r.). Gęstośd zaludnienia wynosi więc 17,63 mieszkaoca na 1 km². Na terenie wsi znajduje się przystanek PKS oraz świetlica wiejska, boisko i plac zabaw dla dzieci, które wymagają jednak naprawy i remontów. Wieś nie posiada wodociągu. Ścieki są zbierane w zbiornikach bezodpływowych a następnie przewożone i utylizowane w oczyszczalni ścieków w Trzcielu. Dwa gospodarstwa posiadają szamba z drenażem. Odpady stałe są wywożone na składowisko odpadów stałych w Jasieocu. Powierzchnia sołectwa znajduje się w otulinie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego w obszarze chronionego krajobrazu „Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry”, określonego Dyrektywa Ptasią i Siedliskową, zgłoszonego do Komisji Europejskiej w 2004 roku w ramach programu Natura 2000. Około 2 km na wschód od Sierczynka znajduje się rezerwat torfowiskowy „Rybojady” o powierzchni około 5,61 ha. Obejmuje poład podmokłej łąki. Utworzony 1995 roku, chroni ekosystem jednego z najlepiej zachowanych torfowisk przejściowych na Pojezierzu Lubuskim, wraz z występującą tu florą i fauną. Przez większą częśd sezonu wegetacji roślin teren rezerwatu jest w stanie podtopienia, co sprzyja zachowaniu odpowiedniej wilgotności torfowiska oraz występowaniu tu rzadkich gatunków roślin, grzybów, mchów i porostów. Do najważniejszych osobliwości rezerwatu należą: brzoza omszona, rosiczka okrągłolistna, żurawina błotna, modrzewnica zwyczajna, bobrek trójlistkowy, przygiełka biała, wełnianka wąskolistna. W 2005 roku odkryto tu stanowisko Dąb szypułkowy - pomnik przyrody turzycy strunowej gatunku reliktowego, 4 Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek na lata 2011 - 2017 narażonego na wyginięcie (Plackowski 2006). Podczas badao nad grzybami przeprowadzonych w latach 2005 – 2006 przez Tomasza Ślusarczyka, stwierdzono tu: 111 gatunków grzybów, w tym 9 z Czerwonej Księgi gatunków zagrożonych wyginięciem oraz około 10 gatunków znanych jest tylko z kilku stanowisk w Polsce (A. Chmielewski, Przyroda Gminy Trzciel, 2009). Na terenie sołectwa występują 3 pomniki przyrody. Są to dęby szypułkowe. Dwa z nich, o obwodach po 385 cm i wysokościach 19 i 20 m, rosną na terenie dawnego cmentarza ewangelickiego, około 300 m na wschód od szosy Siercz – Trzciel, niedaleko sklepu spożywczego. Trzeci, o obwodzie 545 cm i wysokości 19 m, rośnie przy posesji Pana Leona Zielioskiego, około 600 m na wschód od szosy Siercz – Trzciel. Położenie Sierczynka w Gminie Trzciel 5 Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek na lata 2011 - 2017 HISTORIA I ZABYTKI Historia Sierczynka sięga przełomu XVII i XVIII wieku, o czym świadczy ryglowo – belkowany kościół pochodzący z 1717 roku, będący bardzo interesującym przykładem architektury sakralnej, związanej z osadnictwem olęderskim w tym okresie. Obiekt ten miał początkowo charakter protestancki. Dopiero po 1945 roku, w związku z powojennym osadnictwem polskim, zmieniono go w kaplicę katolicką. Kościół z 1717 roku - przed remontem Sierczynek był osadą olęderską lokowaną przez lokalną szlachtę w celu zagospodarowania rozległych terenów leśnych i łęgowych. Olędrzy (Olendrzy zwani też Holendrami), sprowadzeni w XVIII wieku z Saksonii i Brandenburgii w celu zagospodarowania terenów zalewowych nad Obrą, posiadali umiejętnośd melioracji i reprezentowali wysoką kulturę rolną. Posiadali własną religię i przekonania, wysoko cenili wolnośd osobistą. Byli niezwykle pracowici, wykazywali się dużą zręcznością i kunsztem jeśli chodzi o osuszanie bagien, zajmowali się uprawą roli, hodowlą zwierząt, sadownictwem i wikliniarstwem. Do dnia dzisiejszego pozostała po nich sied rowów melioracyjnych, obecnie zaniedbanych, gospodarstwa, wspomniany wcześniej kościół i zdewastowany niestety w okresie powojennym cmentarz ewangelicki. GOSPODARKA I ROLNICTWO Dzisiejszy Sierczynek to około 80 gospodarstw domowych posiadających areał powyżej 1 ha. Większośd mieszkaoców utrzymuje się z pracy poza rolnictwem, ponieważ przeważają tu gleby słabe V i VI klasy bonitacji, na których sieje się przede wszystkim zboża takie jak żyto i pszenżyto. Z roślin okopowych uprawia się ziemniaki. Mieszkaocy Sierczynka są też wytwórcami produktów, które można Wyroby rękodzielnicze Janiny Mrówki uznad za regionalne. Należą do nich: - uprawa szparagów (na rynek wewnętrzny i eksport), - uprawa i produkcja wikliny, - pszczelarstwo, 6 Plan Odnowy Miejscowości Sierczynek na lata 2011 - 2017 - rękodzielnictwo wykorzystujące materiały lokalne –