STRATEGIA ROZWOJU GMINY KODRĄB NA LATA 2015-2023 Kodrąb, listopad 2015 r. SPIS TREŚCI 1 Wprowadzenie ............................................................................................................................... 7 2 Stan i uwarunkowanie rozwoju ................................................................................................. 11 2.1 Podsumowanie realizacji celów zawartych w Planie Rozwoju Lokalnego na lata 2007-2013 ........................................................................................................................................ 11 2.2 Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego ................................................................ 13 2.3 Liczba i struktura ludności ................................................................................................. 16 2.4 Bezrobocie ........................................................................................................................... 20 2.5 Oświata i edukacja ............................................................................................................. 22 2.6 Rozwój gospodarczy .......................................................................................................... 23 2.7 Pomoc społeczna ............................................................................................................... 24 2.8 Kultura i sport ...................................................................................................................... 27 2.9 Turystyka .............................................................................................................................. 33 2.10 Opieka zdrowotna ............................................................................................................... 44 2.11 Stan środowiska przyrodniczego...................................................................................... 45 2.12 Rolnictwo .............................................................................................................................. 46 2.13 Infrastruktura ....................................................................................................................... 49 2.14 Bezpieczeństwo .................................................................................................................. 51 3 Dochody i wydatki gminy ........................................................................................................... 54 4 Wyniki konsultacji społecznych prowadzonych w formie badania ankietowego ............... 57 5 Strategia Rozwoju, a inne dokumenty strategiczne .............................................................. 74 6 Analiza SWOT ............................................................................................................................. 77 7 Wizja rozwoju .............................................................................................................................. 90 8 Strategiczna polityka rozwoju ................................................................................................... 90 9 Realizacja strategii ................................................................................................................... 100 10 Źródła i instrumenty finansowe realizacji Strategii........................................................... 100 11 System monitorowania Strategii ......................................................................................... 101 12 Bibliografia i netografia ........................................................................................................ 102 2 GMINA KODRĄB Bożena Krawczyk - Wójt Lidia Sznelińska - Sekretarz Ewa Ziemnica - Skarbnik Urząd Gminy Kodrąb ul. 22 Lipca 7, 97-512 Kodrąb 3 Radni Rady Gminy Kodrąb kadencji 2014 - 2018 Przewodniczący Rady Gminy Tadeusz Cieciura Wiceprzewodniczący Rady Gminy Katarzyna Owczarek Marian Starostecki 1. Buss Janusz 2. Florkiewicz Wojciech 3. Gaik Małgorzata 4. Gryglewski Sławomir 5. Kaczmarczyk Urszula 6. Mikołajczyk Mariusz 7. Rabęda Mirosław 8. Rudek Andrzej 9. Pająk Sławomir 10. Skura Iwona 11. Śliwa Ryszard 12. Wierzbicki Grzegorz 4 Opracowanie wykonano przy współpracy ZESPOŁU EKSPERTÓ W GRANTS Consulting Sp. z o.o. Bartosz Supeł Marta Supeł oraz Pracowników Urzędu Gminy Kodrąb Referatu Gospodarki Przestrzennej, Ochrony Środowiska i Inwestycji Drodzy Mieszkańcy i Przyjaciele Gminy Kodrąb ! 5 Z ogromną satysfakcją przekazuję na Państwa ręce Strategię Rozwoju Gminy Kodrąb na lata 2015-2023. Jest to efekt naszych kilkumiesięcznych prac, których celem było przygotowanie aktualnego strategicznego dokumentu dla naszej małej ojczyzny. Dzięki niemu otwiera się szansa skutecznego aplikowania o środki europejskie w nowej, rozpoczętej właśnie perspektywie finansowej na lata 2014 - 2020. Przygotowana Strategia jest dla nas bardzo ważna, gdyż pokazuje kierunki rozwoju oraz zawiera plan zadań, jaki będziemy wdrażać w nadchodzących latach. Zamierzamy efektywnie pozyskiwać fundusze unijne oraz poprawiać jakość życia mieszkańców gminy Kodrąb. Perspektywa Unii Europejskiej na lata 2014 – 2020 będzie dla nas wszystkich czasem wytężonej pracy, która dzięki wspólnym wysiłkom zaowocuje poprawą jakości życia. Dziękuję wszystkim, którzy włączyli się w proces tworzenia Strategii Rozwoju Gminy Kodrąb. Serdecznie zapraszam do lektury. Bożena Krawczyk Wójt Kodrąb, listopad 2015 6 1 Wprowadzenie Strategia rozwoju jest dokumentem planistycznym oraz programem gospodarczym, którego głównym celem i założeniem jest przedstawienie scenariusza rozwoju dla jednostki samorządu terytorialnego. Strategia w horyzoncie czasowym obejmuje okres programowania Unii Europejskiej zgodnie z perspektywą finansową na lata 2014 - 2020. Mając na uwadze zasadę n+3 niniejsza strategia została przygotowana na lata 2015 - 2023. Stworzenie programu w formie strategii jest związane z potrzebą i wymogiem zmieniającej się sytuacji makroekonomicznej oraz społeczno-gospodarczej gminy Kodrąb, województwa łódzkiego, Polski oraz Europy. Jest to nieodłącznie powiązane z rozpoczęciem nowego okresu programowania Unii Europejskiej oraz możliwościami związanymi z pozyskiwaniem funduszy strukturalnych w perspektywie finansowej na lata 2014 - 2020. Planowanie i zarządzanie strategiczne jest podstawą efektywnego administrowania oraz współpracy samorządowej, ułatwia sprawne pozyskiwanie funduszy zewnętrznych oraz umiejętne gospodarowanie ograniczonymi środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację wytypowanych projektów. Strategia ułatwia koordynację działań różnych instytucji działających w sferach społecznych i gospodarczych na terenie gminy oraz integruje te podmioty wokół priorytetowych kierunków działań. Strategia rozwoju gminy jest najbardziej istotnym dokumentem samorządu gminnego – ogólnym programem działań podejmowanych w gminie, przy wykorzystaniu posiadanych zasobów zmierzających do osiągnięcia założonych celów. „Strategia Rozwoju Gminy Kodrąb na lata 2015–2023” bezpośrednio wpisuje się w cele „Strategii Rozwoju Województwa Łódzkiego 2020” oraz „Strategii rozwoju powiatu radomszczańskiego na lata 2014-2020”. Strategia przedstawia cele i działania w trzech komplementarnych obszarach: gospodarczym, społecznym, przestrzennym. Strategia pełni następujące funkcje: 7 kierunkową dla władz gminnych, środowisk naukowych i biznesowych, organizacji pozarządowych oraz innych instytucji, ale także dla wszystkich mieszkańców gminy; koordynacyjną dla innych dokumentów programowych i planistycznych na poziomie gminnym; informacyjną dla mieszkańców, inwestorów, partnerów, itp.; promocyjną w kontekście lokalnym, regionalnym, krajowym oraz ponadnarodowym. Strategia wyraża długoterminowe cele gminy, które odpowiadają głównym kierunkom działania oraz obejmuje: diagnozę obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej, identyfikację strategicznych obszarów rozwoju, wskazanie spójności strategii z dokumentami z poziomu regionalnego, krajowego oraz unijnego, wskazanie głównych kierunków rozwoju, celów oraz kierunków interwencji niezbędnych do podjęcia, wskazanie sposobu monitorowania i oceny stopnia osiągania celu głównego i celów szczegółowych, plan finansowy, w tym: źródła finansowania zaplanowanych inwestycji, działań, podstawowe założenia systemu realizacji. Strategia została przygotowana metodą ekspercką z udziałem i zaangażowaniem interesariuszy, którzy mieli możliwość wyrażenia swojej opinii poprzez przygotowaną ankietę. Obok zespołu niezależnych konsultantów w prace nad dokumentem zostali zaangażowani pracownicy Urzędu Gminy, władze na czele z wójtem, sekretarzem i skarbnikiem. Poszczególne element strategii, jej cele, założenia były analizowane, konsultowane w formie panelów ekspertów. Panele pełniły funkcję ciała doradczego, opiniującego założenia i wytyczne. Odegrały niezwykle ważną rolę w tworzeniu ostatecznego kształtu strategii. Strategia Rozwoju Gminy Kodrąb na lata 2015-2023 jest najważniejszym dokumentem przygotowywanym przez samorząd gminny. Określa priorytety i cele polityki rozwoju społeczno-gospodarczego prowadzonego na obszarze gminy. Strategia jest także odpowiedź na ustawowy wymóg prowadzenia polityki rozwoju 8 w oparciu o plany i programy rozwojowe. Niniejszy dokument stanowi również̇ podstawę̨ do opracowania i wdrożenia na terenie miasta projektów współfinansowanych ze środków strukturalnych Unii Europejskiej takich jak: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejski Fundusz Społeczny. Strategia wyznacza nową wizję