ЛЕАП ЛОКАЛЕНАКЦИОНЕН ПЛАН ЗА ЖИВОТНА СРЕДИНА ОПШТИНА ПРОБИШТИП 2009-2015 Ι ОПШТИНА ПРОБИШТИП Ι 5 Ι Ι ЛЕАП Ι ЛОКАЛЕН АКЦИОНЕН ПЛАН ЗА ЖИВОТНА СРЕДИНА Ι ОПШТИНА ПРОБИШТИП Ι 2009 - 2015 Ι Зградата на Општина Пробиштип СРЦ Пониква Манастир св. Гаврил Лесновски Валавници - Злетовска Река Рудар - симбол на градот Минеролошка збирка ЗградатаЗЗгграрададаттаа ннаа ООпОпштинапшшттиинна ???????????????????? Ι 2 Ι ЛЕАПЛЛЕЕАПАП Ι ЛОКАЛЕНЛЛООККААЛЕЛЕН АКЦИОНЕНАКАКЦИЦИОНОНЕНЕН ППЛАНЛЛААН ЗАЗА ЖИВОТНАЖИИВВООТТНАНА СРЕДИНАСРЕРЕДИД НАА Ι Почитувани граѓани и пријатели на општина Пробиштип, Со големо задоволство, Ви го претставувам Локалниот акционен план за животна средина (ЛЕАП) за општина Пробиштип, како резиме на состојбата со животната средина и креирање на повеќе годишна стратегија и политика за заштита и унапредување на животната средина и природата. Се работи за исклучително важен документ кој на општината во следните шест години ќе и ги даде главните насоки за делување на полето на заштита на животната средина. Воедно, со тоа се исполнува и спроведувањето на една од надлежностите и обврските кои на локалните самоуправи им се дадени со Законот за локална самоуправа и Законот за животна средина. Со овој документ е дефинирана, состојбата на животната средина, извршена е приоретизација на проблемите, дефинирани се мерки и инструменти за спроведување на определбите за заштита на животната средина и разработен е план на активности за решавање на приоритетните проблеми, се во насока за заштита на животната средина и здравјето на граѓаните. ЛЕАП документот на Општина Пробиштип е работен согласно ДПСИР методологијата која и официјално е усвоена од Министерството за животна средина и просторно планирање. ДПСИР моделот ја истакнува причинско-последичната врска и им помага на оние кои донесуваат одлуки да ги разгледаат заедно економските, социјалните и прашањата од областа на животната средина. Во рамките на нашата определба за здрава животна средина, ќе се залагаме за доследна примена на ЛЕАП документот и ќе настојуваме истиот да биде главниот патоказ при решавањето на еколошките проблеми, но истовремено и алатка за обезбедување на финансиски средства потребни за имплементација на проекти од сферата на животната средина. Планирањето и работата во групи, вклучувајки повеќе лица од заедницата го охрабрува процесот на размислување, креирање и имплементирање ефикасни и ефективни менаџерски техники. Во процесот, преку работа во Локалниот комитет и во работните групи, беа вклучени голем број на институции и поединци, претставници на граѓанските организации и локалните заедници. Посебна благодарност, изразувам за подршката на експертите од Регионалниот центар за животна средина за Централна и Источна Европа-Канцеларија на РЕЦ во Македонија и финансиските средства обезбедени од Шведската влада, преку Шведската меѓународна агенција за соработка и развој-СИДА. Сите заедно ќе успееме во напорите за заштита и унапредување на животната средина и создавање услови за подобар живот на сегашните и идните генерации. Со почит, Градоначалник Тони Тоневски Ι ОПШТИНА ПРОБИШТИП Ι 3 Ι Ι 4 Ι ЛЕАПЛЛЕЕААПП Ι ЛОКАЛЕНЛОЛОККААЛЛЕЕН АКЦИОНЕНАКАКЦИЦИООННЕНЕН ППЛАНЛЛААН ЗАЗА ЖИВОТНАЖИВИВООТТННАА СРЕДИНАСРРЕЕДДИИННАА Ι СОДРЖИНА Обраќање од градоначалникот ........................................................................................................................... 3 Предговор ..................................................................................................................................................................... 7 Правна рамка ............................................................................................................................................................... 8 Што е ЛЕАП .................................................................................................................................................................... 9 Историјат и фази во изработката на проектот (Извршно резиме) ...................................................... 11 Организациона структура ...................................................................................................................................... 13 Природно-географски и социо-економски карактеристики ................................................................. 15 Извештај од процената на состојбата со животната средина ................................................................ 28 Тематска област Природа ....................................................................................................................................... 29 Тематска област Отпад ............................................................................................................................................. 33 Тематска област Вода ................................................................................................................................................ 37 Тематска област Почва и искористување на земјиште ............................................................................. 41 Тематска област Воздух ........................................................................................................................................... 45 Јавна анкета .................................................................................................................................................................. 48 SWOT анализа ............................................................................................................................................................... 64 Утврдување на приоритети ................................................................................................................................... 71 План за спроведување на ЛЕАП .......................................................................................................................... 75 План за набљудување и оценување .................................................................................................................. 88 Идентификација на состојбата во сите тематски области ....................................................................... 100 Одлука за освојување на ЛЕАП ............................................................................................................................ 105 CONTENTS Mayor's speech .............................................................................................................................................................. 107 Preface .............................................................................................................................................................................. 108 What is LEAP ................................................................................................................................................................... 109 History and stages in the preparation of the project (summary) ............................................................... 110 Organizational structure ............................................................................................................................................ 112 Natural - geographic and socio - economic characteristics of the Municipality of Probistip ............ 114 Thematic area of Nature ............................................................................................................................................ 127 Thematic area of Waste .............................................................................................................................................. 131 Thematic area of Water .............................................................................................................................................. 135 Thematic area of Soil and Land utilization .......................................................................................................... 138 Thematic area of Air .................................................................................................................................................... 142 Public Survey ................................................................................................................................................................. 145 Establishing priorities ................................................................................................................................................. 159 Plan for realization of the LEAP ............................................................................................................................... 160 Ι ОПШТИНА ПРОБИШТИП Ι 5 Ι ПРЕДГОВОР Процесот на децентрализација и пренесувањето на дел од надлежностите и обврските од централната на локалната власт, наложи идентификување на бројни приоритети, мерки и акции кои треба да го олеснат трансферот на надлежности. Земајќи ги во предвид барањата на регулативата на ЕУ, новите апроксимирани закони од областа на животната средина, како и новите надлежности на единиците на локална самоуправа, согласно Законот за локална самоуправа, евидентна е потребата од превземање на голем број мерки и акции за спроведување на истите. Самата изработка на ЛЕАП документот е почеток на долгорочен процес. Постигнувањето на целите, многу често, претпоставува имплементација на мерки и акции на среднорочен и долгорочен рок. Ревидирање на документот, како и набљудување и оценување на самиот процес на спроведување, се активности кои ќе треба континуирано да се реализираат. Воспоставувањето на ефикасен