Maciej Berbeka [1] Maciej Berbeka (ur. 17 października 1954 w Zakopanem , zaginął 6 marca Maciej Berbeka 2013 na stokach Broad Peak w Karakorum[2][3]) – polski himalaista, zdobywca 5 ośmiotysięczników, artysta malarz, grafik i scenograf. Spis treści Życiorys Zaginięcie Upamiętnienie Maciej Berbeka (po lewej) i Józef Hojda Odznaczenie na Mera Peak Życie prywatne Data 17 października 1954 i miejsce Zakopane Przypisy urodzenia Data 6 marca 2013 i miejsce Broad Peak Życiorys śmierci Zawód, alpinista, taternik, Absolwent Państwowego Liceum Technik Plastycznych im. A. Kenara w zajęcie przewodnik, himalaista Zakopanem oraz Wydziału Wzornictwa Przemysłowego Akademii Sztuk Odznaczenia Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Artysta malarz, grafik i scenograf Teatru im. S. I. Witkacego w Zakopanem[4]. Ratownik TOPR (od 1979), przewodnik UIAGM[5], nauczyciel PLTP im. A. Kenara w Zakopanem. Członek (w l. 1982–1986 prezes) Klubu Wysokogórskiego Zakopane. Dokonał pierwszych zimowych wejść na Manaslu (1984, razem z Ryszardem Gajewskim), Czo Oju (1985, razem z Maciejem Pawlikowskim)[5] oraz Broad Peak (5 marca 2013 r.) z Adamem Bieleckim, Tomaszem Kowalskim oraz Arturem Małkiem[6]. Wcześniej był blisko pierwszego zimowego wejścia na Broad Peak w stylu alpejskim z Aleksandrem Lwowem podczas zimowej polskiej wyprawy na K2 w 1988 – dotarł wtedy do przedwierzchołka Rocky Summit (8028 m n.p.m.) niższego od głównego o kilkadziesiąt metrów, lecz oddalonego o godzinę wspinaczki eksponowaną granią[5]. Tym samym został pierwszym człowiekiem, który zimą przekroczył 8000 m n.p.m. w Karakorum. Zdobył Annapurnę nową drogą – południową ścianą. Był kierownikiem wypraw zimowych na Manaslu i trzech na Nanga Parbat. W 1993 zdobył Mount Everest od strony chińskiej[5]. Zaginięcie 5 marca 2013 podczas zejścia po zdobyciu Broad Peak Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski nie zdołali powrócić na noc do obozu, co zmusiło ich do biwakowania w ekstremalnych warunkach. Kowalski biwakował na grani na wysokości około 7960 m n.p.m. a Berbeka najprawdopodobniej na przełęczy na 7900 m n.p.m. W przeciwieństwie do Tomasza Kowalskiego, Berbeka był widziany następnego dnia rano na ścianie pod przełęczą, która prowadziła do obozu szturmowego. Pakistańczyk poszukujący zaginionych nie trafił na żaden ślad Macieja Berbeki. 8 marca 2013 roku kierujący wyprawą Krzysztof Wielicki poinformował, że uznaje ich za zmarłych[7]. W lipcu 2013 na grani na wysokości około 7960 m n.p.m. odnaleziono ciało Tomasza Kowalskiego i pochowano go około 100 m niżej. Ciała Macieja Berbeki nie odnaleziono. Wyprawę poszukiwawczą zorganizował brat Macieja Berbeki – Jacek[8]. Upamiętnienie W marcu 2013 w Galerii Strug w Zespole Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem, odbyła się premiera spektaklu zakopiańskiej Sceny A2 – „Ulice Jerozolimy” autorstwa Piotra Biesa, poświęconego himalaiście[9]. 28 maja 2014 w Warszawie odbyła się aukcja charytatywna, której celem jest materialne wsparcie rodziny himalaisty. Aukcja Charytatywna in Memoriam Maćka Berbeki W Zakopanem odbywa się co roczny Festiwal Inspirowane Górami im. Macieja Berbeki[10]. W Zespole Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara jest przyznawana jest dla absolwenta z najlepszy dyplom w rok szkolny, Nagroda im. Macieja Berbeki[11]. Wdowa Ewa Dyakowska-Berbeka, o swoim życiu opowiedziała Beacie Sabale- Symboliczna mogiła Macieja Berbeki Zielińskiej w książce Jak wysoko sięga miłość? Życie po Broad Peak na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem (Warszawa, 2016)[12]. 6 marca 2018 odbyła się premiera filmu dokumentalnego o himalaiście „Dreamland” syna Staszka Berbeki, która miała miejsce w Teatrze Witkacego w ramach 7. Festiwalu Inspirowane Górami im. Macieja Berbeki. W zapowiedzianym na 2020 filmie Broad Peak w rolę Berbeki wcieli się Ireneusz Czop[13]. Odznaczenie 25 kwietnia 2015 prezydent RP Bronisław Komorowski odznaczył Macieja Berbekę pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla rozwoju sportów wysokogórskich, za promowanie imienia Polski w świecie”[14]. Życie prywatne Syn Krzysztofa Berbeki (1930–1964), brat Jacka Berbeki (ur. 1959)[1]. Żona – Ewa Dyakowska-Berbeka (1957–2018), artysta malarz, grafik i scenograf Teatru Tablica poświęcona Maciejowi im. S.I. Witkacego w Zakopanem[15]. Mieli czwórkę synów. Wujek – Arkadiusz Berbece na grobie jego ojca, Waloch (1932), malarz, pedagog Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Krzysztofa, na Nowym Cmentarzu w Zakopanem[16]. Zakopanem Przypisy 1. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1. 2. Maciej Berbeka, T. Kowalski uznani za zmarłych (http://web.arch ive.org/web/20160304192141/http://polskihimalaizmzimowy.pl/p ages/posts/pozegnanie-macka-berbeki-i-tomka-kowalskiego-69 6.php). 10 marca 2013. [dostęp 10 marca 2013]. 3. Zakończenie wyprawy (http://polskihimalaizmzimowy.pl/pages/p osts/wyprawa-zimowa-pza-na-broad-peak---8.03---kierownik-k.w ielicki-konczy-wyprawe-694.php). [dostęp 2013-01-11]. 4. Maciej Berbeka, himalaista i artysta pozostał w Karakorum... (htt p://www.mcksokol.pl/693,10719,Maciej_Berbeka_himalaista_i_a rtysta_pozostal_w_Karakorum___.htm) (pol.). strona MCK Sokół. [dostęp 2013-03-12]. Tablice poświęcone osobom zmarłym 5. Janusz Kurczab: Leksykon polskiego himalaizmu. Warszawa: w górach na Tatrzańskim Cmentarzu Biblioteka Gazety Wyborczej, 2008, s. 19-20, seria: Polskie Symbolicznym. Jasna tablica w środkowej Himalaje. ISBN 978-83-7552-383-6. części jest poświęcona Maciejowi Berbece 6. Maciej Berbeka, Adam Bielecki, Artur Małek i Tomasz Kowalski i Tomkowi Kowalskiemu zdobyli Broad Peak! (http://polski-himalaizm-zimowy.wspinanie. pl/blog/2013/03/05/maciej-berbeka-adam-bielecki-artur-malek-i-t omasz-kowalski-zdobyli-broad-peak/). polski-himalaizm- zimowy.wspinanie.pl, 5 marca 2013. [dostęp 9 marca 2013]. 7. Robert Kulig: Nadzieja umarła ostatnia (http://wiadomosci.onet.p l/tylko-w-onecie/nadzieja-umarla-ostatnia,1,5438941,wiadomos c.html) (pol.). Onet.pl. [dostęp 2013-03-08]. 8. RMF FM, Tomasz Kowalski został pochowany. Jacek Berbeka kończy wyprawę (https://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-tomasz- kowalski-zostal-pochowany-jacek-berbeka-konczy-wypraw,nId,9 97481) [dostęp 2018-11-29] (pol.). 9. Regina Korczak-Watycha: "Ulice Jerozolimy" według Piotra Biesa. Spektakl poświęcony himalaiście Maciejowi Berbece (htt p://podhale24.pl/rozmaitosci/artykul/23432/quotUlice_Jerozolimy quot_wedlug_Piotra_Biesa_Spektakl_poswiecony_himalaiscie_ Maciejowi_Berbece_zdjecia.html) (pol.). Podhale24.pl. [dostęp 2013-04-08]. 10. .INSPIROWANE GÓRAMI' '5 EDYCJA FESTIWALU im.MACIEJA BERBEKI.14 X 2016 r.Aut;Janusz Tomczak (http s://www.youtube.com/watch?v=Tm-Zsd_O0RA), youtube, październik 2016 [dostęp 2018-05-05]. 11. Wręczenie Nagrody im. Macieja Berbeki (https://www.zakopane. eu/aktualnosci/pazdziernik-2017/wreczenie-nagrody-im-macieja- berbeki) (pol.). zakopane.eu. 12. Jak wysoko sięga miłość?. Życie po Broad Peak. Rozmowa z Ewą Berbeką. Opowieść żony himalaisty (http://cyfroteka.pl/ebo oki/Jak_wysoko_siega_milosc____Zycie_po_Broad_Peak__Ro zmowa_z_Ewa_Berbeka__Opowiesc_zony_himalaisty-ebook/p 0407809i040) (pol.). ebook/epub. 13. Broad Peak (http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/1247463) w bazie filmpolski.pl 14. Odznaczenia na Kasprowym Wierchu (http://www.prezydent.pl/a rchiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/ordery-i-odzna czenia/art,1441,odznaczenia-na-kasprowym-wir.html). 2015-04- 25. [dostęp 2015-04-25]. 15. Maciej Berbeka, himalaista i artysta pozostał w Karakorum... (htt p://web.archive.org/web/20141213210543/http://www.mcksokol. pl/75,10719,Maciej_Berbeka_himalaista_i_artysta_pozostal_w_ Karakorum___.htm) (pol.). strona MCK Sokół. [dostęp 2018-04- 30]. 16. Wspomnienia o Maćku Berbece (http://archiwum.zsp-kenar.pl/in dex.php/pl/dzialy/absolwenci/wspomnienia_o_maku_berbece/in dex.html) (pol.). zsp-kenar.pl. Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maciej_Berbeka&oldid=55702365” Tę stronę ostatnio edytowano 26 sty 2019, 18:49. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach (http:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl), z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania (http:https://foundation.wikimedia.org/wiki/Warunki_korzystania)..