Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Przemysław Hudyma Udział wojsk polskich w misjach zagranicznych o charakterze pokojowym i stabilizacyjnym, w latach 1953 - 2008 Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Zbigniewa Pilarczyka Poznań 2011 SPIS TREŚCI WSTĘP ...........................................................................................................................6 ROZDZIAŁ I ...............................................................................................................11 Udział Wojska Polskiego w misjach pokojowych i stabilizacyjnych po zakończeniu II wojny światowej w latach 1953 – 1991. Przemiany zachodzące w charakterze misji, ze względu na zmieniającą się sytuację polityczną we współczesnym świecie Korea 1953 – misja nadal trwająca. NNSC – Neutral Nations Supervisory Commission - Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych. ............................16 Wietnam, Laos, Kambodża - ICSC – International Commission for Supervision and Control - Międzynarodowa Komisja Nadzoru i Kontroli. .........................22 Wietnam 1954 – 1973. ......................................................................................22 Laos 1955 – 1975. .............................................................................................27 Kambodża 1954 – 1969. ....................................................................................29 Wietnam 1973 – 1975 - ICCS – International Commission for Control and Supervision - Międzynarodowa Komisja Kontroli i Nadzoru. ..........................30 OTN – Observers Team Nigeria – Grupa Obserwatorów w Nigerii. 1968 – 1970. ..................................................................................................................33 Egipt 1973 – 1979 - UNEF II – United Nations Emergency Force II – Siły interwencyjne Narodów Zjednoczonych II. ......................................................34 Syria 1974 – misja nadal trwająca. UNDOF – United Nations Disengagement Observer Force – Siły ONZ do obserwacji Rozdzielenia Wojsk. .....................42 Namibia 1989 – 1990 - UNTAG – United Nations Transition Assistance Group – Grupa Przejściowej Pomocy ONZ. ................................................................46 Operacja „Pustynna Burza” – Kuwejt 1990 – 1991. .........................................47 ROZDZIAŁ II ..............................................................................................................52 Udział wojsk polskich w misjach pokojowych i stabilizacyjnych w latach 1991 – 2008 UNTAC – United Nations Transitional Authority in Cambodia – Tymczasowa Administracja ONZ w Kambodży. ....................................................................58 UNIFIL – United Nations Interim Force in Lebanon – Tymczasowe Siły Narodów Zjednoczonych w Libanie. .................................................................59 UNDOF - United Nations Disengagement Observer Force – Siły ONZ do obserwacji Rozdzielenia Wojsk. ........................................................................63 Haiti 1994 - Multinational Forces (Siły Międzynarodowe). .............................65 Udział Wojska Polskiego w misjach pokojowych na Bałkanach (kraje byłej Jugosławii). ........................................................................................................68 Bałkany. .............................................................................................................68 Wojsko Polskie w składzie misji na Bałkanach. ...............................................73 UNPROFOR – United Nations Protection Forces – Siły Ochronne Narodów Zjednoczonych. ..................................................................................................73 UNCRO – United Nations Confidence Restoration Operation - Operacja Narodów Zjednoczonych Przywrócenia Zaufania w Chorwacji. ......................77 UNATES – United Nations Transitional Administration for Eastern Slavonia, Baranja and Western Sirmium – Tymczasowa Administracja Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wschodniej Slawonii, Baranii i Zachodniego Sirmium …………………………………………………………………….....78 IFOR – Implemeentation Forces – Siły Wdrażające (Implementacyjne). SFOR – Stabilization Forces – Siły Stabilizacyjne. EUFOR – Europian Union Force In Bosnia Herzegovina „Althea” – Siły Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie „Althea”..............................................................................................................80 AFOR – Albanian Forces – Siły (pokojowe) dla Albanii. ................................88 KFOR – Kosovo Forces – Siły (pokojowe) dla Kosowa. ..................................89 Kongo. ...............................................................................................................95 Irak. ....................................................................................................................97 Operacja „Enduring Freedom” i „Iraqi Freedom” – Trwała Wolność i Iracka Wolność. ............................................................................................................99 Polski Kontyngent Wojskowy w Iraku. ...........................................................107 Czad – EUFOR – European Union Force Chad/CAR – Misja pokojowa sił zbrojnych UE w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej. ........................127 Afganistan. .......................................................................................................140 ISAF - International Security Assistance Force – Międzynarodowe Siły Wspierania Bezpieczeństwa. ...........................................................................146 Air Policing. ..………………………………………………………………...165 Active Endeavour. ...........................................................................................166 ROZDZIAŁ III ...........................................................................................................170 Charakterystyka poszczególnych misji, ich specyfika, działania bojowe, ze względu na miejsce i warunki odbywanej misji ROZDZIAŁ IV ..........................................................................................................218 Skutki prowadzonych przez Wojsko Polskie misji zagranicznych, dla wojska i państwa polskiego z uwzględnieniem wymiaru: wojskowego, politycznego i międzynarodowego ZAKOŃCZENIE .......................................................................................................260 ZAŁĄCZNIKI ...........................................................................................................262 1. Polscy żołnierze polegli w czasie misji zagranicznych. .............................263 2. Misje i operacje zagraniczne, w których brali udział polscy żołnierze również jako obserwatorzy. ........................................................................266 3. Podstawa prawna funkcjonowania PKW SFOR i PKW IFOR oraz EUFOR .....................................................................................................................268 4. Podstawa prawna funkcjonowania PKW KFOR. .......................................270 5. Podstawa prawna funkcjonowania PKW w Kongo. ...................................271 6. Podstawa prawna funkcjonowania PKW w Iraku. .....................................272 7. Podstawa prawna funkcjonowania PKW w Republice Czadu. ..................280 8. Podstawa prawna funkcjonowania PKW w Afganistanie. .........................282 9. Podstawa prawna operacji „Active Endeavour”. ........................................283 10. Śmigłowce wykorzystywane w misji zagranicznych w ramach PKW. ......284 11. Struktura MND CS w Iraku w 2003 roku. ..................................................286 12. PKW w Iraku. .............................................................................................287 13. Liczba projektów CIMIC zrealizowanych przez poszczególne zmiany PKW w Iraku. .......................................................................................................304 14. Wartość w milionach dolarów, projektów realizowanych przez CIMIC w czasie poszczególnych zmian PKW w Iraku. .............................................305 SKRÓTY .....................................................................................................................306 FOTOGRAFIE Z MISJI WOJSKOWYCH.............................................................310 Irak ....................................................................................................................311 Afganistan .........................................................................................................324 Czad ..................................................................................................................327 Spis fotografii .................................................................................................. 331 BIBLIOGRAFIA ........................................................................................................333 Wstęp W przedstawionej pracy zajęto się problematyką udziału Wojska Polskiego w misjach zagranicznych. Historią jego udziału oraz zmianami w charakterze misji, wynikającymi z przemian politycznych we współczesnym świecie, czy z nowych zagrożeń dla państw demokratycznych, wśród których najpoważniejszym jest terroryzm. Szczególną uwagę zwrócono na przełomową misję zagraniczną Wojska Polskiego, którą była operacja w Iraku trwająca w latach 2003 – 2008. Pisząc o tej misji, starano się zwrócić uwagę na jej znaczenie dla przemian jakie zaszły w podejściu