‘Land en water verbonden’ Toekomstbeeld en Strategische visie Waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 1 Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 2 ‘Land en water verbonden’ Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 Gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Kollumerland c.a., Tytsjerksteradiel en Provincie Fryslân Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 3 Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 4 Inhoud 1 Inleiding ............................................................................... 7 2.10.2 Waddenkusttoerisme ................................... 23 Bronnenlijst ......................................................................... 51 1.1 Aanleiding ................................................................... 7 2.10.3 Relatie met watersport in Drenthe en 1.2 Waterrecreatie in Noordoost Fryslân ................ 7 Groningen ................................................................... 23 Bijlage 1 Sterktes en zwaktes van de regio .................. 53 1.3 De opgave .................................................................. 9 Aanbod ............................................................................. 54 1.4 Werkwijze .................................................................. 9 3 Analyse .............................................................................. 25 Markt ................................................................................ 54 1.5 Planregio ..................................................................... 9 Economische orde ......................................................... 55 4 Toekomstbeeld waterrecreatie in Noordoost Netwerken ...................................................................... 55 2 Waterrecreatie in de regio .......................................... 11 Fryslân 2025 ......................................................................... 27 Overheid ......................................................................... 55 2.1 Inleiding ..................................................................... 11 4.1 Inleiding ...................................................................... 27 2.2 Vaarwater, routes en aanlegmogelijkheden in de 4.2 Identiteit .................................................................... 27 Bijlage 2 Kansen en bedreigingen van de regio ........... 57 regio .................................................................................. 11 4.3 Vaarwegennetwerk ................................................. 27 Aanbod ............................................................................. 57 2.3 Vertier voor de waterrecreant ........................... 15 4.4 Doelgroepen ............................................................ 29 Markt ................................................................................ 58 2.4 De waterrecreant in de regio .............................. 17 4.5 Een groter verband ................................................. 31 Economische orde ......................................................... 58 2.5 Netwerken ............................................................... 19 4.6 Verbinden water en land ....................................... 31 Netwerken ...................................................................... 58 2.6 Overheid ................................................................... 19 4.7 Duurzame regio ....................................................... 33 Overheid ......................................................................... 58 2.7 Economische orde .................................................. 19 2.8 Algemene trends en ontwikkelingen in recreatie 5 Strategische thema's ....................................................... 35 Bijlage 3 Gesprekspartners .............................................. 61 en toerisme ..................................................................... 20 Thema 1: Water en land verbinden ........................... 35 2.9 Trends in de watersport ....................................... 20 Thema 2: Vaarwegen verbinden ................................. 39 Colofon ................................................................................ 65 2.9.1 Waterrecreanten en hun gedrag ................. 21 Thema 3: Bijzondere bestemmingen ......................... 41 2.9.2 De vloot ............................................................ 21 Thema 4: Onderling verbinden ................................... 43 2.10 Ontwikkelingen in de omringende regio's ...... 21 Thema 5: Promotie en positionering ......................... 45 2.10.1 Noordelijke elfstedenvaarroute ................ 21 Thema 6: Duurzame regio ........................................... 47 Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 5 Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 6 1 Inleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Waterrecreatie in Noordoost Fryslân het 'open' water van het Lauwersmeer. Het gebied In Noordoost Fryslân is ruimte voor sociaal- In een nog niet zo ver verleden werd de regio als het heeft diverse jacht- en gemeentehavens en ook zijn er economische en ruimtelijke ontwikkelingen. ware gevoed en gevormd door de zee en was het openbare 'Marrekrite' passanten aanlegvoorzieningen. Gemeenten en provincie willen op zorgvuldige wijze landschap dooraderd met meer(-tjes) en trek- en komen tot een dynamische plattelandsregio in het opvaarten. Een bijzonder landschap, karaktervol en rijk De afgelopen jaren is al veel geïnvesteerd in noordelijk stedelijk netwerk waar zowel nu als in 2030 aan historie. Veel water is verdwenen letterlijk door waterrecreatieve voorzieningen met een stevig accent de kwaliteit van leven bijzonder goed is en de mensen inpoldering terwijl in figuurlijke zin het water aan het op de Lits-Lauwersmeerroute. Naast het verdiepen met plezier leven, wonen, werken en recreëren. zicht en beleving is onttrokken. van de vaarweg en het verhogen van bruggen zijn bij vernieuwing van de vaarweg ook diverse De gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, 'Lân van natuur en gezelligheid' is een manier waarop passantenplaatsen, sanitaire voorzieningen, fiets- en Dongeradeel, Kollumerland c.a., Tytsjerksteradiel en de regio zich presenteert aan de watersporters. De wandelroutes en kanovoorzieningen gerealiseerd. Ferwerderadiel hebben in samenwerking met de zin vangt meteen de twee grote kwaliteiten van de provincie Fryslân en in samenspraak met de regio: enerzijds de schat aan natuur en anderzijds de Voor veel watersporters is Noordoost Fryslân echter ondernemers en maatschappelijke organisaties een pittoreske historierijke dorpjes en steden. Ofschoon een doorgangsgebied. Het ligt in de doorgaande route sociaal-economisch Masterplan opgesteld. Deze visie het water als ader van transport zijn functie is van het Friese Merengebied naar de Wadden, via voor de regio is uitgewerkt in projecten welke zijn kwijtgeraakt, is daar een sterke toeristisch-recreatieve Lauwersoog van en naar de route Oostzee en ook is gepresenteerd in de Agenda Netwerk Noordoost. functie voor in de plaats gekomen. het voor veel watersporters de entreepoort richting Een belangrijk thema uit deze agenda is de Oost Groningen. Veel watersporters zijn op doorreis gezamenlijke aanpak van de ontwikkeling van De aanwezige waterrecreatie met haar faciliteiten en zich niet altijd bewust dat er onderweg diverse waterrecreatie. Deze visie is een uitkomst van dit concentreert zich nu nog vooral rond de twee aanlegmogelijkheden zijn met bijzondere uitstapjes thema. vaarroutes; Lits-Lauwersmeerroute en de Staandemast naar het achterland zoals bijvoorbeeld in De route, en Westereen, een uitstapje naar het Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 7 21 ToekomstbeeldatelierT september 2012 Toekomstbeeld en strategische visie waterrecreatie Noordoost Fryslân 2025 8 IJstijdenmuseum in Buitenpost of dat de diverse De opgave voor het project ‘Visie Waterrecreatie zijn en zich 'eigenaar' voelen van de visie. Een groot Marrekrite-plaatsen in nabijheid aansluiten op het Noordoost Fryslân’ is tweeledig: aantal stakeholders in de regio is geïnterviewd. fietsknooppunten-netwerk met het coulissenlandschap 1. Het opstellen en ontwikkelen van een integrale visie Daaropvolgend hebben de meesten deelgenomen aan en de wouden in het achterland. op waterrecreatie in Noordoost Fryslân voor 2025 twee ateliers om ook via die weg input te geven aan die moet bijdragen aan het versterken van de 'hun' visie en om aan hun betrokkenheid uiting te De regio met de grote gevarieerdheid aan water- recreatieve sector en het recreatieve aanbod in de geven. wegen in combinatie met het veelkleurige achterland regio. kent een divers aanbod en heeft een grote potentie. 2. Het samenstellen van een projectenboek met Er zijn al veel ontwikkelingen, maar om te zorgen dat projecten die leiden tot meer waterrecreanten die 1.5 Planregio waterrecreatie zich verder kan ontwikkelen tot langer in de regio verblijven en meer bestedingen aan Het plangebied waarvoor de visie waterrecreatie economische drager is meer nodig. Dan moeten de wal doen. wordt opgesteld, behelst de gemeenten kansen benut worden die watersport en landrecreatie Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel, bieden. Ferwerderadiel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel. 1.4 Werkwijze Een visie is de stip