WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE INFORMATOR TURYSTYCZNY 2018 Zielone Świętokrzyskie ŚWIĘTOKRZYSKIE CZARUJE! Świętokrzyski Park Narodowy zwany „Puszczą Jodłową”, 9 parków krajobrazowych, 72 rezerwaty przyrody i wiele pomników przy- rody, jak choćby słynny 1000-letni Dąb Bartek – to nasze zielone Czy warto wpaść na Ziemię Świętokrzyską i spędzić tu urlop, kilka dni czy dziedzictwo. Ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne, też weekend? Tych, którzy doskonale znają region nie będziemy przeko- kulturowe, a przede wszystkich krajobrazowe obszary te objęte są nywać, iż warto tu przyjechać. Odkryli oni bowiem już to co u nas najcen- ochroną. niejsze, co imponuje i zachwyca, co powoduje, że stale do nas wracają. Natomiast tym, którzy jeszcze się wahają i nie bardzo wiedzą po co tu przy- Swojskie klimaty, świętokrzyskie smaki jechać i co tu robić, przedstawiamy w skrócie kilka powodów, dla których Liczne gospodarstwa agroturystyczne zlokalizowane w najciekaw- szych zakątkach regionu, oferują nie tylko tanie noclegi połączone warto odkryć magię regionu świętokrzyskiego. z interesującą ofertą pobytową, ale także zapewniają wyśmienitą kuchnię regionalną. Potrawy takie jak dzionie czy zalewajka świę- tokrzyska, przygotowywane ze składników wyprodukowanych we Kielce – miasto 5 rezerwatów własnym gospodarstwie albo zebranych w lesie, stanowią nieod- Kielce to administracyjna, gospodarcza, łączny element bogatego, regionalnego dziedzictwa kulinarnego. kulturalna i turystyczna stolica wojewódz- Może macie ochotę na marcepan z fasoli Korczyńskiej? twa świętokrzyskiego. I jedyne na skalę europejską miasto, w granicach którego W rytmie kultury, historii i tradycji występuje aż 5 rezerwatów – 4 geologicz- nie i 1 krajobrazowy. Nie sposób wszyst- Organizowane w regionie cykliczne imprezy, często z po- kie wymienić… Każdy jednak z pewnością nad 50-letnią tradycją, od wielu lat przyciągają gości z słyszał o Kadzielni, gdzie odbyła się pre- wielu zakątków naszego kraju i zza granicy. „Dymarki” miera słynnego Oratorium „Tu es Petrus” w Nowej Słupi, Międzynarodowy Festiwal Muzyczny im. oraz Karczówce, wzgórzu, na szczycie któ- Krystyny Jamroz w Busku-Zdroju, Jarmark Świętokrzyski rego stoi pobernardyński klasztor, i z któ- na Świętym Krzyżu, Wytopki Ołowiu w Tokarni, Jarmark rego rozpościera się niesamowity widok Jagielloński w Sandomierzu czy Dni Kultur w Chmielniku na miasto i Góry Świętokrzyskie. to tylko namiastka wydarzeń mających miejsce w naszym województwie. Góry Świętokrzyskie Ludzie Może i niskie - najwyższy szczyt w paśmie Łysogór Stefan Żeromski, Noblista Henryk Sienkiewicz, Mikołaj Rej, Witold – Góra Łysica ma 612 m n.p.m. - ale doskonale Gombrowicz, Jan Gajzler, Adolf Dygasiński, to nie jedyne postaci nadające się na wędrówki piesze dla tych mniej związane z naszym regionem, w których twórczości - na stronach i bardziej zaawansowanych piechurów. My „gó- powieści, w rymach wierszy - odnaleźć można utrwalone piękno rale niskopienni” kochamy nasze góry. A sam Jan Ziemi Świętokrzyskiej. Do dziś w wielu miejscach (m.in. Kielce, Ob- Paweł II mówił o nich: „Góry Świętokrzyskie są dla lęgorek, Nagłowice) obejrzeć można pamiątki rodzinne i przedmio- mnie drogie, dlatego, że są ziemią Świętego Krzy- ty dotyczące ich życia i twórczości. ża, w tej wspaniałej leśnej okolicy, w tym zdrowym powietrzu wśród prostych wierzących dusz”. Zdroje zdrowia i urody Kraina MOCnych wrażeń Cudowny mikroklimat, słoneczna pogoda, kontakt z nieskażoną prze- Miłośnikom mocnych wrażeń, aktyw- mysłem przyrodą, a przede wszystkim uzdrowicielskie wody lecznicze i nego wypoczynku i wojaży na łonie mineralne to największe bogactwo Buska i Solca-Zdroju, miejscowości przyrody, region świętokrzyski pro- uzdrowiskowych, do których każdego roku, z najodleglejszych zakątków ponuje wędrówki piesze i rowerowe, Polski oraz Europy, przybywają kuracjusze, aby powrócić do zdrowia, jazdę konną, spływy kajakowe, żeglar- zregenerować siły, przywrócić blask urodzie i poprawić kondycję … stwo, jazdę na nartach oraz możliwość polatania na szybowcach i różnego rodzaju lotniach. ZAPRASZAMY! SPIS TREŚCI Spis treści KIELCE – STOLICA REGIONU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO KIELCE – STOLICA REGIONU PRZYRODA WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO . 5 ŚWIĘTOKRZYSKIEGO . 59 ULICA SIENKIEWICZA ŚWIĘTOKRZYSKI PARK NARODOWY . .60 – GŁÓWNY DEPTAK . 6 PARKI KRAJOBRAZOWE . 60 GEORAJ – REZERWATY GEOLOGICZNE ..6 REZERWATY PRZYRODY . .62 WARTO ZWIEDZIĆ . .7 ŚCIEŻKI DYDAKTYCZNE . .68 MUZEA . .9 TEATRY . 11 TURYSTYKA AKTYWNA . 69. FILHARMONIA ŚWIĘTOKRZYSKA TURYSTYKA PIESZA . .70 IM. OSKARA KOLBERGA . 12 TURYSTYKA ROWEROWA . 75 KINA . 12 TRASY SAMOCHODOWE . .83 GALERIE . .13 TURYSTYKA NARCIARSKA . 87 POZOSTAŁE INSTYTUCJE KULTURY . 13 TURYSTYKA WODNA . 89 WYCIĄGI NARCIARSKIE . 14 TURYSTYKA KONNA . .98 LODOWISKA . .14 REKREACJA . 101 POZOSTAŁE ATRAKCJE . 15 TARGI KIELCE S.A. .16 KORTY TENISOWE . .102 KRĘGIELNIE . .104 ATRAKCJE TURYSTYCZNE . 17 SPORTY LOTNICZE . .105 PERŁY ZIEMI ŚWIĘTOKRZYSKIEJ . .18 ŚCIANKI WSPINACZKOWE . .105 SANKTUARIA I MIEJSCA MOCNE WRAŻENIA . 106 PIELGRZYMKOWE . 34 PODZIEMNE TRASY TURYSTYCZNE . 36 BAZA NOCLEGOWA . 109 KOLEJKI WĄSKOTOROWE . 37 BAZA UZDROWISKOWA . 151 ZABYTKI KULTURY ŻYDOWSKIEJ . 37 POZOSTAŁE ATRAKCJE . 39 POZOSTAŁE INFORMACJE . 155. PLACÓWKI KULTURALNE . 43 INFORMACJA AGROTURYSTYCZNA . .156 MUZEA, SKANSENY, IZBY . 44 BIURA PODRÓŻY . 156 KINA . 52 INFORMACJA TURYSTYCZNA I USŁUGI PRZEWODNICKIE . .162 GALERIE, WYSTAWY . .54 BEZPIECZEŃSTWO TURYSTÓW . 165 DOMY, CENTRA I OŚRODKI KULTURY . 55 4 5 KIELCE – STOLICA REGIONU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO KIELCE – STOLICA REGIONU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO ielce to administracyjna, gospodar- Ślichowice – rezerwat utworzony w celu Centrum Geoedukacji – Rezerwat cza, kulturalna i turystyczna stolica zachowania odkrywki skalnej przedstawia- Wietrznia Kwojewództwa świętokrzyskiego, któ- jącej fragment tektoniki hercyńskiej. Zoba- ●i ul. Daleszycka 21, 25-202 Kielce rą zamieszkuje około 200 tys. mieszkań- czyć tu można ciekawy profil geologiczny rezerwacja tel. 41 36 76 800 wew. 25 ców. Dokładna data powstania jest trudna z obalonym fałdem skalnym. www.centrum-geoedukacji.pl do określenia. Prawdopodobne jest, iż już czynne: 15.IV-15.X wtorek-piątek w godz. w wieku XI wzniesiony tu został kościół Wietrznia – rezerwat leżący na wschod- 10.00-17.00, sobota-niedziela w godz. 12.00- p.w. św. Wojciecha. Pierwszą znaną datą nim krańcu Pasma Kadzielniańskiego gdzie 18.00; 16.X-14.IV wtorek-piątek w godz. 10.00- z historii Kielc jest rok 1171, wg historyka w górnodewońskich wapieniach występują 15.00, sobota-niedziela w godz. 11.00-16.00; Jana Długosza, rok ukończenia kolegia- liczne szczątki ramienionogów, koralow- wejście na Galerię Ziemi odbywa się o każdej ty p.w. NMP (dzisiejszej katedry). Po raz ców, ślimaków, małży, trylobitów, liliowców pełnej godzinie, ostatnie wejście na Galerię pierwszy mianem civitas (miasto) Kielce i ryb pancernych. W obrębie rezerwatu ma miejsce godzinę przed zamknięciem. zostały określone w 1359 r. otwarte zostało Centrum Geoedukacji. Mi- Obecny herb miasta przedstawia złotą łośnicy geologii mogą tu ,,poczuć - dotknąć Ogród Botaniczny koronę (symbol władzy) i litery CK (Civi- - zrozumieć’’ niezwykłą historię Ziemi zapi- ●i ul. Jagiellońska 78, 25-734 Kielce tas Kielcensis – mieszkańcy, obywatele saną w skałach i skamieniałościach w nich tel. 530 042 838 Kielc) na czerwonym tle. Herb ustano- zawartych. Dużą atrakcją jest niezwykła www.geopark-kielce.pl/ogrodbotaniczny wiony został w końcu XV w. przez kardy- kapsuła–kino 5D, w którym można cofnąć czynny: piątki, soboty i niedziele w godz. 10.00– 18.00 nała Fryderyka Jagiellończyka. się w czasie i zejść w głąb Ziemi. Podziemna Trasa Turystyczna na Biesak-Białogon – rezerwat otoczony la- Kadzielni ULICA SIENKIEWICZA sem, w którym ochronie podlegają wychod- Trasa podziemna o długości ok. 130 m, zlo- – GŁÓWNY DEPTAK Ulica Sienkiewicza nie skał ordowickich i kambryjskich wykazu- kalizowana jest we wschodniej części nie- jące wiele ciekawych zjawisk tektonicznych. czynnego kamieniołomu Kadzielnia, w połą- Początki ul. Sienkiewicza sięgają końca Święto Kielc, imprezy towarzyszące Har- czonych jaskiniach Odkrywców, Prochowni XVII w. a jej obecna nazwa funkcjonuje cerskiemu Festiwalowi Kultury Młodzieży Geopark Kielce i Szczelinie. Na trasie można zobaczyć naj- od 1919 r. W ostatnich latach, mierząca Szkolnej, konkurs mody Off Fashion i wie- ●i ul. Daleszycka 21, 25-202 Kielce ciekawsze elementy jaskiń, w postaci szaty dokładnie 1270m ulica, zyskała zupełnie le innych. tel. 41 36 76 800 wew. 25 naciekowej i rzeźby krasowej, a także mi- nowe oblicze. Wyremontowano całą dłu- www.geopark-kielce.pl nerały i skamieniałości widoczne w skałach gość deptaku i oświetlono go stylowymi wapiennych. Zwiedzając podziemną trasę lampami. Modernizacji i remontów do- GEORAJ – REZERWATY na Kadzielni mamy unikalną możliwość zaj- czekał się również szereg zabytkowych GEOLOGICZNE rzenia wewnątrz masywu skalnego, który domów i kamienic pochodzących głów- na co dzień oglądamy z zewnątrz. nie z XIX i początków XX wieku. W roku Kadzielnia – rezerwat utworzony w miej- 2010, na początku Sienkiewicza od stro- scu dawnego kamieniołomu, w którym Speleoklub Świętokrzyski ny Kieleckiego Centrum Kultury, od- znajduje się malowniczo położony wśród ●i tel. 695 213 381 – rezerwacja wejścia słonięty został pomnik imiennika ulicy. skał amfiteatr posiadający największą sce- www.ssk.kielce.pl Dzięki tym wszystkim działaniom, tęt- nę w Polsce oraz zadaszone trybuny na czynna: wtorek-piątek w godz. 9.00–16.00, niąca życiem o każdej porze dnia i roku, 5500 miejsc.