Inhoudsopgave Leeswijzer................................................................................................................................................ 3 Achtergrondkenmerken .......................................................................................................................... 4 Ervaren gezondheid................................................................................................................................. 5 Chronische aandoeningen....................................................................................................................... 7 Geestelijke gezondheid ......................................................................................................................... 11 Zorggebruik ........................................................................................................................................... 15 Medicijngebruik..................................................................................................................................... 17 Mantelzorg ............................................................................................................................................ 19 Voeding en overgewicht........................................................................................................................ 21 Lichaamsbeweging ................................................................................................................................ 23 Genotmiddelen...................................................................................................................................... 28 Huiselijk geweld..................................................................................................................................... 31 Woning en woonomgeving ................................................................................................................... 33 Inkomen en bezuinigen ......................................................................................................................... 36 Leeswijzer In dit tabellenboek wordt een overzicht gegeven van de gemeentelijke cijfers van de Gezondheidsmonitor 2012. Per onderwerp zijn tabellen beschikbaar. De resultaten van de Gezondheidsmonitor zijn getoetst op significantie. Significante resultaten worden aangegeven met een asterisk (*). Een significant resultaat betekent dat een waargenomen verschil niet op toeval berust. Er is dan sprake van een daadwerkelijk verschil. De gevonden waarden wijken dan in voldoende mate van elkaar af. Alleen wanneer een verschil significant bevonden is, kan gezegd worden dat de ene groep afwijkt van de andere groep. In de tabellen met resultaten per gemeente zijn de verschillen tussen afzonderlijke gemeenten met het Fries gemiddelde getoetst. Een asterisk achter Gemeente A betekent dus dat het gemeentelijk percentage van Gemeente A significant afwijkt van het Fries gemiddelde. Voorbeeld: Kerncijfers ervaren gezondheid, 65 jaar en ouder (%) Goed tot zeer goed Fryslân 70 Gemeente Dongeradeel 70 Ferwerderadiel 68 Franekeradeel 69 Harlingen 61 Heerenveen 68 Kollumerland C.A. 82* Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsenquête 2012 In dit voorbeeld is dus te zien dat het percentage mensen dat de ervaren gezondheid als goed tot zeer goed beoordeelt in Kollumerland C.A. significant afwijkt van dat van Fryslân. In dit geval een positieve afwijking (Kollumerland C.A. scoort hoger), maar een gevonden significant verschil kan ook negatief zijn. Het feit dat bij bijvoorbeeld Harlingen geen asterisk is opgenomen betekent dat het verschil (61% in de gemeente tegenover 70% in de provincie) in dat geval niet significant is. 3 Achtergrondkenmerken Tabel 1: Deelnemers gezondheidsmonitor 2012 ongewogen (n) 19 tot en met 64 jaar 65 jaar en ouder Totaal Fryslân 4077 2527 6604 Gemeente Achtkarspelen 97 81 178 Het Bildt 107 95 202 Boarnsterhim 103 110 213 Dantumadiel 114 29 1 143 De Friese Meren 310 286 596 Gaasterlân-Sleat 96 94 190 Lemsterland 111 99 210 Skarsterlân 103 93 196 Dongeradeel 95 99 194 Ferwerderadiel 95 106 201 Franekeradeel 99 106 205 Harlingen 364 86 450 Heerenveen 188 98 286 Kollumerland C.A. 103 90 193 Leeuwarden 420 335 755 Leeuwarderadeel 109 113 222 Littenseradiel 120 122 242 Menameradiel 90 32 2 122 Ooststellingwerf 123 108 231 Opsterland 110 101 211 Smallingerland 224 98 322 Súdwest Fryslân 793 134 927 Tytsjerksteradiel 209 91 300 Weststellingwerf 97 106 203 Waddeneilanden 107 101 208 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsmonitor 2012 1 Door het kleine aantal deelnemende ouderen in de gemeente Dantumadiel kunnen er geen betrouwbare cijfers worden gegeven. In de overige tabellen over de populatie van 65 jaar en ouder wordt daarom het cijfer van Dantumadiel vervangen door een cijfer voor een cluster van de volgende gemeentes: Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland C.A., Ferwerderadiel (Noordoost Fryslân n=324) 2 Door het kleine aantal deelnemende ouderen in de gemeente Menameradiel kunnen er geen betrouwbare cijfers worden gegeven. In de overige tabellen over de populatie van 65 jaar en ouder wordt daarom het cijfer van Menameradiel vervangen door een cijfer voor een cluster van de volgende gemeentes: Menameradiel, Het Bildt, Harlingen en Franekeradeel (Noordwest Fryslân n=319) 4 Ervaren gezondheid Tabel 2: Kerncijfers ervaren gezondheid naar gemeente, 19 tot en met 64 jaar (%) Goed tot zeer goed Fryslân 84 Gemeente Achtkarspelen 87 Het Bildt 85 Boarnsterhim 83 Dantumadiel 82 De Friese Meren 84 Gaasterlân-Sleat 82 Lemsterland 79 Skarsterlân 87 Dongeradeel 84 Ferwerderadiel 91 Franekeradeel 83 Harlingen 85 Heerenveen 86 Kollumerland C.A. 87 Leeuwarden 81 Leeuwarderadeel 90 Littenseradiel 90 Menameradiel 90 Ooststellingwerf 82 Opsterland 84 Smallingerland 82 Súdwest Fryslân 85 Tytsjerksteradiel 86 Weststellingwerf 82 Waddeneilanden 83 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsmonitor 2012 5 Tabel 3: Kerncijfers ervaren gezondheid naar gemeente, 65 jaar en ouder (%) Goed tot zeer goed Fryslân 70 Gemeente Achtkarspelen 65 Het Bildt 71 Boarnsterhim 72 De Friese Meren 73 Gaasterlân-Sleat 68 Lemsterland 71 Skarsterlân 77 Dongeradeel 70 Ferwerderadiel 68 Franekeradeel 69 Harlingen 61 Heerenveen 68 Kollumerland C.A. 82* Leeuwarden 66 Leeuwarderadeel 65 Littenseradiel 70 Noordoost Fryslân 73 (DDFK) 1 Noordwest Fryslân 2 68 Ooststellingwerf 61* Opsterland 73 Smallingerland 69 Súdwest Fryslân 78 Tytsjerksteradiel 64 Weststellingwerf 68 Waddeneilanden 74 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsenquête 2012 1 Cluster van de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland C.A. en Ferwerderadiel 2 Cluster van de gemeenten Menameradiel, Het Bildt, Harlingen en Franekeradeel 6 Chronische aandoeningen Tabel 4: Kerncijfers chronische aandoeningen naar gemeente, 19 tot en met 64 jaar (%) Minimaal voor één Minimaal één ADL, beperkt bij chronische chronische minimaal één van de aandoening onder aandoening drie ALD-activiteiten behandeling Fryslân 52 35 2 Gemeente Achtkarspelen 49 32 3 Het Bildt 50 34 2 Boarnsterhim 55 40 2 Dantumadiel 49 32 2 De Friese Meren 53 32 3 Gaasterlân-Sleat 53 35 1 Lemsterland 50 34 2 Skarsterlân 53 31 3 Dongeradeel 45 36 3 Ferwerderadiel 40* 25 1 Franekeradeel 47 32 4 Harlingen 54 36 1 Heerenveen 50 37 1 Kollumerland C.A. 56 38 3 Leeuwarden 51 33 3 Leeuwarderadeel 59 42 1 Littenseradiel 54 42 4 Menameradiel 54 34 0 Ooststellingwerf 64* 43 4 Opsterland 49 36 3 Smallingerland 54 34 3 Súdwest Fryslân 55 39 1* Tytsjerksteradiel 53 35 4 Weststellingwerf 60 38 0 Waddeneilanden 50 32 3 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsmonitor 2012 7 Tabel 5: Kerncijfers chronische aandoeningen naar gemeente, 65 jaar en ouder (%) Minimaal voor één ADL, beperkt bij Minimaal één chronische minimaal één van chronische aandoening onder de tien ALD- aandoening behandeling activiteiten Fryslân 79 74 12 Gemeente Achtkarspelen 82 70 11 Het Bildt 84 73 13 Boarnsterhim 83 79 13 De Friese Meren 77 69 14 Gaasterlân-Sleat 79 71 12 Lemsterland 85 80 13 Skarsterlân 73 64 12 Dongeradeel 81 73 16 Ferwerderadiel 75 75 18 Franekeradeel 83 75 17 Harlingen 92* 84 14 Heerenveen 88* 86* 8 Kollumerland C.A. 88 81 13 Leeuwarden 83 74 15 Leeuwarderadeel 82 75 10 Littenseradiel 83 78 22* Noordoost Fryslân 81 77 11 (DDFK) 1 Noordwest Fryslân 2 84 76 13 Ooststellingwerf 76 69 21* Opsterland 81 78 14 Smallingerland 73 76 11 Súdwest Fryslân 67* 61* 7 Tytsjerksteradiel 81 81 15 Weststellingwerf 88* 74 13 Waddeneilanden 81 74 12 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsenquête 2012 1 Cluster van de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland C.A. en Ferwerderadiel 2 Cluster van de gemeenten Menameradiel, Het Bildt, Harlingen en Franekeradeel 8 Tabel 6: Kerncijfers beperkingen naar gemeente, 19 tot en met 64 jaar (%) Minimaal één Gehoor - Gezicht - Mobiliteit - functie- Minimaal één Minimaal één Minimaal één beperking beperking beperking beperking Fryslân 9 2 3 5 Gemeente Achtkarspelen 7 0 2 5 Het Bildt 11 4 3 8 Boarnsterhim 8 3 4 3 Dantumadiel 12 2 5 7 De Friese Meren 14 4 2 7 Gaasterlân-Sleat 14 5 7* 4 Lemsterland 10 0 5 6 Skarsterlân 11 1 6 8 Dongeradeel 9 2 2 5 Ferwerderadiel 3 1 0 2 Franekeradeel 13 2 2 10* Harlingen 9 3 6* 4 Heerenveen 8 2 4 4 Kollumerland C.A. 8 1 4 4 Leeuwarden 9 2 3 6 Leeuwarderadeel 7 5 1 2 Littenseradiel 11 2 7* 5 Menameradiel 6 1 4 2 Ooststellingwerf 6 2 3 6 Opsterland 13 5 1 6 Smallingerland 9 3 2 6 Súdwest Fryslân 6 1 3 3* Tytsjerksteradiel 8 2 1 6 Weststellingwerf 13 5 3 6 Waddeneilanden 5 1 2 4 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsmonitor 2012 9 Tabel 7: Kerncijfers beperkingen naar gemeente, 65 jaar en ouder (%) Minimaal één Gehoor -