Međunarodna konferencija Zeleni dani 2019 Ostvarivanje potencijala za zeleni rast ISSN 0350-5340 Godina LV Broj 6 Jun 2019. Broj ISSN 0350-5340 Godina LV Željko Macanović Radovan Radulović Dragan Čavor poljoprivrednik iz Pljevalja Montenomaks Control & Logistics Niksen Čavor Lider u organskoj Pouzdanost, efikasnost i Njeguški prušut proizvodnji višedecenijsko iskustvo sa crnogorskih žitarica čine temelj uspješnosti farmi IMPRESUM 3 Broj 6 Jun 2019. Sadržaj Izdavač: Privredna komora Crne Gore Novaka Miloševa 29/II Podgorica 81000, Crna Gora Tel: +382 20 230 545 e-mail: [email protected] http://www.privrednakomora.me Redakcijski odbor: Predsjednica: Ljiljana Filipović Članovi: Danilo Gvozdenović, Pavle D. Radovanović, Mitar Bajčeta, Željko Baltić, Novica Bulatović, prof. dr Mladen Perazić, dr Nina Drakić, Tanja Radusinović, Zoran Nikolić Urednica: Milka Pižurica Međunarodna konferencija Zeleni dani 2019 Novinar: Igor Perović 6 Ostvarivanje potencijala za zeleni rast Prevod: Dragana Domazetović, Maja Šćepanović Drobnjak Adresa Redakcije: Privredna komora Crne Gore/Glasnik Novaka Miloševa 29/II Željko Macanović, a farmer from Pljevlja Podgorica 81000, Crna Gora 32 Leader in the organic grain production Tel: +382 20 230 439 Radovan Radulovic, executive director of Montenomaks Control & Logistics e-mail: [email protected] 40 Reliability, efficiency and decades of experience are the foundation of Dizajn: our success Privredna komora Crne Gore 60 Senad Brka, President of the Business Association „Business Centre“ Jelah-Tešanj Striving for higher quality economic cooperation with Montenegro List izlazi od 1964. godine i upisan je u registar javnih glasila Crne Gore. 66 Dragan Čavor, CEO of the company "Niksen Čavor" Njeguši prosciutto product of the Montenegrin farms PDF verziju možete preuzeti na: http://www.privrednakomora.me/ 72 Angela Partipilo, Secretary General of the Chamber of Commerce of Bari multimedija/glasnik Business registers as significant instruments for doing business 85 Jasmina Nikolić, the company Agile Humans The new times seek agile people 102 Duško Milanović, Executive Director of hotel "Onogošt", Nikšić Restoring Onogošt's old splendour 107 Ph.D. Boban Melović, University of Montenegro IMPRESUM Brand management as a factor of development and competitiveness Jun 2019. Broj 6 4 82 Jasmina Nikolić, kompanija Agile Humans Dragan Čavor, izvršni direktor Novo vrijeme traži 64 kompanije "Niksen Čavor" agilne ljude Njeguški prušut sa crnogorskih farmi 29 Željko Macanović, poljoprivrednik iz Pljevalja Lider u organskoj proizvodnji žitarica 38 Radovan Radulović, izvršni direktor kompanije Montenomaks C&L Pouzdanost, efikasnost i višedecenijsko iskustvo čine temelj uspješnosti 70 Angela Partipilo, generalna 57 sekretarka Privredne komore Barija Senad Brka, predsjednik Privredni registri izuzetno Udruženja privrednika "Biznis značajni za poslovanje centar“ Jelah- Tešanj Želimo još kvalitetniju privrednu saradnju Broj 6 Jun 2019. 5 Listajući Glasnik... 1974. Turizam u 1973. godini kupan turistički promet u 1973. godini je povećan za 10 odsto u odnosu na prethodnu, a noćenja su veća za 13,9 odsto. Stranih gostiju je bilo 33,4 odsto više a njihov broj noćenja bio je 30 odsto veći. I pored niza nepovoljnih uslova u kojima je poslovala ugo- Ustiteljska privreda. Postignuti su pozitivni rezultati u privređivanju. Ukupan ostvareni prihod je iznosio 584.752 nova dinara, što je 28 odsto više nego u 1972. godini. U odnosu na uporedni period kapaciteti su povećani za oko 12 odsto, objavio je Glasnik 1974. godine. "Imajući u vidu teškoće u plasmanu turističkih usluga, potrebno je pojačati turističku propagandu na svim nivoima. U tom pravcu po- trebno je nastupiti organizovanije na inostranom tržištu, primjenjujući savremenije metode“, saopšteno je u tekstu sa sjednice tadašnjeg Savjeta za turizam i ugostiteljstvo. 2003. Priznanje "Biznis partner" Luci Bar tradicionalnoj, devetoj akciji "Biznis partner“, koja promoviše preduzeća U srbiji i Crnoj Gori i njihove menadžere, čije poslovanje karakterišu visoki profesionalni standardi i etičke norme, priznanje za 2003. godinu pripalo je Luci Bar. To je veoma značajna po- U drška kompaniji i njenom timu, jer biznis partnera predlažu, ocjenjuju i biraju privrednici, pisao je Glasnik iz maja 2003. godine. "S obzirom na trud i rezultate menadžera Luke Bar u prevazilaženju teškoća kroz koje je kolektiv prolazio posljednjih desetak godina i promociju visokih standarda u profesiji menadžera, ovo priznanje je zasluženo i nije čudo što su svoj glas za Luku dali mnogi ugledni privrednici iz Srbije i Crne Gore“, navodi se u tekstu. Jun 2019. Broj 6 6 Međunarodna konferencija Zeleni dani 2019 Ostvarivanje potencijala za zeleni rast eđunarodna konferencija Zeleni dani 2019: "Ostvariva- joprivrede i ruralnog razvoja Milutin Simović, predsjednik Privre- nje potencijala za zeleni rast", u organizaciji Vlade Crne dne komore Crne Gore Vlastimir Golubović, stalna predstavnica MGore, Privredne komore i Kancelarije Programa Ujedinje- UNDP u Crnoj Gori Daniela Gašparikova i zamjenica gradonačel- nih nacija za razvoj (UNDP), održana je 5. i 6. juna 2019. u hotelu nika Podgorice Slađana Vujačić. Konferencija je okupila više od "Hilton". 500 učesnika i 40 govornika među kojima su istaknuti stučnjaci, kreatori politika, akademici i poslovni lideri. Skup, kojim se daje doprinos obilježavanju Svjetskog dana zaštite životne sredine, bavi se aktuelnim trendovima koji su fokusirani Predsjednik Privredne komore Crne Gore Vlastimir Golubović ka- na najbolje prakse iz domena zelene ekonomije i i njhovim dopri- zao je da ova asocijacija bogate tradicije baštini osnovnu ideju oko nosom globalnoj Agendi 2030. Konferencija ima cilj da pokaže da koje su se okupili njeni osnivači, a to je ekonomski i sveukupni je pitanje životne sredine sastavni dio ekonomskog razvoja. Na- razvoj Crne Gore. Ona promoviše osnovne vrijednosti privrede, kao mjera je da inspiriše poslovne krugove i predstavnike vlasti da što su etičko ponašanje i podizanje svijesti o potrebi očuvanja pri- ulažu u izgradnju "zelenije" budućnosti, sa fokusom na važnost rodnih resursa, zaštiti životne sredine, društvenoj odgovornost i integracije ekonomskih i ekoloških politika na način koji otvara dostizanju ciljeva održivog razvoja. mogućnosti za nove izvore privrednog rasta. Prema njegovim riječima, pred Crnom Gorom kao budućom člani- Posjetioci su imali priliku da čuju šta je zelena ekonomija i gdje com Evropske unije, velike su i finansijski izuzetno zahtjevne oba- leže njeni potencijali. Naglasak je stavljen na specifične sektore veze na području zaštite životne sredine, posebno imajući u vidu javnih politika kao što su proizvodnja energije i energetska efika- to što smo otvorili pregovaračko Poglavlje 27. snost, inovacije i nauka, klimatske promjene, održivi transport i - Donošenjem Deklaracije o ekološkoj državi 1991. godine, Crna poljoprivreda, upravljanje otpadom, zemljištem i vodama i eko- Gora je prema prirodi uspostavila državni odnos, svjesna da je -turizam. Središnje teme bile su poslovni modeli za cirkularnu zbog ugrožavanja prirode zaštita identiteta prostora na kome ži- ekonomiju i inovacije kroz saradnju, jer potrebno je investirati više vimo i radimo postao nacionalni interes. Kako tada, tako i danas sredstava u naučnoistraživački rad, neophodna je bolja međusek- zaštita životne sredine predstavlja aktuelnu temu, pa poglavlje 27 torska saradnja u kreiranju javnih politika. predstavlja jedno od najkompleksnijih i najzahtjevnijih u pregova- U uvodnom dijelu govorili su potpredsjednik Vlade i ministar pol- račkom procesu – rekao je Golubović. Broj 6 Jun 2019. 7 Imajući u vidu prirodna bogatstva zemlje i opšte pravce razvoja njene privrede, čini se da je tranformacija ka zelenim alternativama najbolji način za postizanje dugoročne održivosti privrede, rekao je predsjednik Komore Vlastimir Golubović. Privredna komora je prepoznala ove izazove i kako bi na organi- ma najbolji način za postizanje dugoročne održivosti privrede, ali i zovan, djelotvoran i efikasan način objedinila mnogobrojne aktiv- blagostanja građana – naglasio je Golubović. nosti koje tretiraju oblasti energetske efikasnosti i zaštite životne Dodaje da zelena ekonomija u poslednjih desetak godina postaje sredine formirala 2009. godine Koordinacioni odbor koji pored pri- bitna funkcija modernog i društveno-odgovornog poslovanja. Pre- vrednika okuplja i predstavnike organa uprave, institucija, nevla- poznajući značaj ostvarivanja balansa između ekonomskog i eko- dinih i drugih organizacija sa kojima Komora ostvaruje saradnju. loškog razvoja, i sa njim vezanim privrednim rastom, neophodno - Privredna komora učestvuje u realizaciji brojnih projekata koji je podsticanje “ozelenjivanja" glavnih sektora ekonomije. Predsje- imaju cilj jačanje konkurentnosti privatnog sektora, modernizaci- dnik Komore je posebno naglasio značaj zelene gradnje, održive ju i usvajanje novih tehnologija. Sve ove projekte povezuje zaje- poljoprivrede, energetske efikasnosti, održivog transporta i upra- dnički cilj, efikasnija upotreba resursa - rekao je Golubović. vljanja zemljištem i vodama. Jedan od takvih projekata je i "Razvoj niskokarbonskog turizma - Zelene tehnologije i resursna efikasnost svakako su jedan od u Crnoj Gori", koji je realizovan u saradnji sa UNDP-om i Ministar- ključnih elemenata za kreiranje zelene privrede koja privredni stvom održivog razvoja i turizma, čiji je cilj da doprinese smanje- rast vidi kroz zaštitu životne sredine. Partnerstvo i umrežavanje nju emisija gasova sa efektom staklene bašte