STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO- GOSPODARCZEGO GMINY DZIADKOWICE NA LATA 2015– 2020 Dziadkowice, 2015 1 1 Spis treści Strona I. WPROWADZENIE ........................................................................................................... 4 II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ GMINY DZIADKOWICE 5 2. 1. Położenie ....................................................................................................................... 5 2.2. Demografia gminy Dziadkowice ................................................................................... 6 2.3. Poziom życia mieszkańców .......................................................................................... 14 2.4. Zatrudnienie i rynek pracy ............................................................................................ 14 2.5. Bezrobocie ..................................................................................................................... 17 III. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE i ZASOBY NATURALNE .................................... 20 3.1.Klimat ............................................................................................................................. 20 3.1.1 Temperatura ........................................................................................................... 20 3.1.2. Opady atmosferyczne ............................................................................................. 21 3.1.3. Dynamika powietrza atmosferycznego .................................................................. 21 3.2. Rzeźba terenu i walory krajobrazowe .......................................................................... 22 3.3. Budowa geologiczna ..................................................................................................... 23 3.4. Surowce mineralne ....................................................................................................... 23 3.5. Wody powierzchniowe .................................................................................................. 24 3.5.1. Hydrografia. ........................................................................................................... 24 3.5.2. Wody podziemne .................................................................................................... 25 3.6. Lasy ............................................................................................................................... 25 3.7. Gleby ............................................................................................................................ 26 3.8. Obszary i obiekty chronione ........................................................................................ 27 IV. ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA ....................................................... 34 4.1. Atmosfera ...................................................................................................................... 34 4.2. Wody ............................................................................................................................. 35 4.3. Środowisko przyrodnicze .............................................................................................. 35 V. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .............................................................................. 36 5.1. Komunikacja ................................................................................................................ 36 5.2. Gazownictwo i ciepłownictwo ..................................................................................... 39 5.3 .Energia elektryczna ....................................................................................................... 39 5.4. Zaopatrzenie w wodę ................................................................................................... 40 5.5. Gospodarka ściekowa .................................................................................................... 42 5.6. Gospodarka odpadami ................................................................................................... 43 5.7. Budownictwo ................................................................................................................ 43 VI. GOSPODARKA ............................................................................................................... 44 6.1. Struktura podstawowych branż .................................................................................... 44 6.2. Rolnictwo .................................................................................................................... 47 2 2 6.2.1. Struktura obszarowa i produkcyjna gospodarstw rolnych ................................... 49 6.3. Gospodarka leśna .......................................................................................................... 51 VII INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA ............................................................................... 52 7.1. Oświata i wychowanie ................................................................................................. 52 7.2. Ochrona zdrowia i opieka społeczna ............................................................................. 53 7.3. Infrastruktura społeczno - kulturalna ............................................................................ 56 7.4. Poziom bezpieczeństwa ................................................................................................. 57 VIII . FINANSE GMINY DZIADKOWICE .......................................................................... 57 IX WYNIKI ANKIET .............................................................................................................. 57 X. ANALIZA SWOT MOCNYCH I SŁABYCH STRON, SZANS I ZAGROŻEŃ .............. 62 XI . MISJA GMINY DZIADKOWICE ................................................................................. 64 11.1. Cel główny, cele strategiczne ...................................................................................... 65 XII. Obszary Strategicznej Interwencji .................................................................................... 72 XIII. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI ............................................ 74 XIV. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PLANOWANYCH INWESTYCJI................................ 75 XV. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ STRATEGII ............................................................................................................................. 82 15.1. Wskaźniki monitorowania ........................................................................................... 83 3 3 I. WPROWADZENIE Strategia rozwoju gminy jest podstawowym dokumentem, który określa cele i priorytety rozwoju społeczno – gospodarczego. Strategia rozwoju gminy określa misję jej rozwoju, wytycza cele i porządkowane im priorytety. Realizacja strategii powinna przede wszystkim trwale zapewnić wysoką jakość życia społeczności lokalnej przy zachowaniu unikalnych walorów środowiska przyrodniczego. Do określenia misji rozwoju i celów strategicznych niezbędna była diagnoza stanu istniejącego, czyli ocena najważniejszych warunków rozwoju gminy oraz jej potrzeb. Opisanie stanu dokonano między innymi metodą SWOT (ang. – mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia). Strategia jest kluczowym dokumentem programowym określającym zasady i kierunki długofalowej koncepcji rozwoju. Formułując cele i priorytety, wskazuje ona dziedziny koncentracji wysiłku rozwojowego i pożądane tendencje zmian, które powinniśmy wspierać i promować, aby uzyskać określony efekt. Strategia przez cały czas realizacji będzie podlegała monitorowaniu. Przy opracowaniu strategii uwzględniono sugestie i zapisy: 1) Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2020: 2) Planu zagospodarowania przestrzennego województwa podlaskiego, 3) Projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dziadkowice. Do ustalenia diagnozy stanu istniejącego wykorzystano: 1) Dane statystyczne GUS, 2) Dane statystyczne Powszechnego Spisu Rolnego z 2010 roku, 3) Informacje i materiały planistyczne Urzędu Gminy Dziadkowice, Ponadto Strategia jest spójna z zapisami: - Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego 2014-2020 - Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 - Programu Rozwój Polski Wschodniej 2014-2020 - Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 4 4 II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ GMINY DZIADKOWICE 2. 1. Położenie Gmina Dziadkowice położona jest w obrębie Wysoczyzny Drohickiej wchodzącej w skład makroregionu fizyczno-geograficznego jakim jest Nizina Północnopodlaska (J. Kondracki, A. Rychling). W układzie podziału administracyjnego gmina Dziadkowice położona jest w północno- wschodniej części powiatu Siemiatycze i graniczy od wschodu z gminą Milejczyce, od południa z gminami Nurzec Stacja i Siemiatycze, od zachodu z gminą Grodzisk, od północy z gminą Brańsk, zaś od północnego-wschodu z gminą Boćki, powiat Bielsk Podlaski. Tabela 1. Wykaz sołectw Gminy Dziadkowice Lp Miejscowość 1 Brzeziny-Janowięta 2 Dołubowo 3 Dziadkowice 4 Hornowo 5 Hornowszczyzna 6 Jasienówka 7 Jasienówka Mała 8 Kąty 9 Korzeniówka 10 Lipiny 11 Malewice 12 Malinowo 13 Osmola 14 Smolugi 15 Smolugi Kolonia 16 Wojeniec 17 Zaminowo 18 Zaporośl 19 Zaręby 20 Żuniewo 21 Żurobice Gmina Dziadkowice ma charakter rolniczy. Jej całkowita powierzchnia wynosi 11611 ha. Tabela 2. Powierzchnia geodezyjna gminy według kierunków wykorzystania w ha Kierunek wykorzystania Ilość w Ilość w roku 2012 roku