TÜRKİYE CUMHURİYETİ BALIKESİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR İLİ 2018 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU HAZIRLAYAN: BALIKESİR ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR Mayıs 2019 (REVİZE) i BALIKESİR 2018 ÇEVRE DURUM RAPORU ÖNSÖZ Tüm canlılar yeryüzüne geldiği andan itibaren önce çevresini tanır zamanla çevre ile etkileşime geçer. İnsanoğlu yüzyıllar boyunca doğayı sınırsız bir kaynak olarak görmüş, onu hor kullanmış, kirletmiş ve çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bir tarafta hızla artan nüfus olgusu diğer tarafta ise tükenmekte olan doğal kaynakların varlığı insanlık için yeni çözüm arayışlarını zorunlu kılmıştır. Bu çerçevede ortaya koyulan çözüm, doğal kaynakların tamamen tüketilmeden, gelecek nesillere de aktarılmasının sağlanması olarak özetlenebilecek olan sürdürülebilir kalkınma anlayışıdır. Bu anlayış, özünde insana önem veren, mevcut nüfusun ekonomik ve toplumsal ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli çaba sırasında gelecek kuşakların da ihtiyaçlarını gözeterek doğal ve kültürel kaynakların özenli bir biçimde tüketilmesini öngören sürdürülebilir kalkınma kavramını ortaya çıkarmıştır. Doğal kaynakların sınırlı olduğu ve tükenebileceği gerçeği karşısında çevrenin korunması ve bu durumun süreklilik arz etmesi kaçınılmaz olmaktadır. Günümüzde Sanayileşme, Hızlı ve Düzensiz Kentleşme ve Nüfus kaynaklı çevre sorunları ortaya çıkmış, bu sorunların ortadan kaldırılabilmesi için önemli ölçüde kaynak ayrılmaya başlanılmıştır. Çevre sorunları dünyada olduğu gibi ülkemizde de her geçen gün etkisini artırmakta, insanların oluşturdukları evsel ve sanayi kaynaklı atıklar zaman içinde hava, su ve toprağın kirlenmesine neden olmaktadır. Doğanın insan kaynaklı oluşan bu kirlenmeyi kendi kendine ortadan kaldırabilmesi neredeyse imkânsız hale gelmiştir. Çevre sorunlarının önlenerek gelecek nesillere daha yaşanabilir bir çevre bırakılabilmesi için öncelikle çevre sorunları konusunda mevcut durumla ilgili veriler elde edilmeli, bu veriler ışığında çevrenin korunması için geleceğe ilişkin planlar oluşturulmalı ve bu planlar çerçevesinde gerekli önlemler alınmalıdır. Yapılan çalışmada hava, su, atık ve diğer çevresel göstergelere ilişkin verilen veriler ilimizde geleceğe yönelik çevre çalışmalarına yön verecek, halkın ve yatırımcıların çevre konusunda bilinç kazanması yönünde katkı sağlayacaktır. Daha güzel yaşanabilir bir çevrenin tüm Kamu ve Özel Kuruluşların birlikte desteği ve katkısı ile oluşabileceğine inanıyoruz. Sadullah ÖZEL Çevre ve Şehircilik İl Müdürü V. ii BALIKESİR 2018 ÇEVRE DURUM RAPORU İÇİNDEKİLER Sayfa GİRİŞ ............................................................................................................................................ 1 A. HAVA ....................................................................................................................................... 5 A.1. HAVA KALİTESİ ................................................................................................................................................. 5 A.2. HAVA KALİTESİ ÜZERİNE ETKİ EDEN ÖGELER........................................................................................................... 8 A.3. HAVA KALİTESİNİN KONTROLÜ KONUSUNDAKİ ÇALIŞMALAR .................................................................................... 11 A.4. ÖLÇÜM İSTASYONLARI...................................................................................................................................... 14 A.5. EGZOZ GAZI EMİSYON KONTROLÜ ...................................................................................................................... 48 A.6. GÜRÜLTÜ ...................................................................................................................................................... 49 A.7. TEMİZ HAVA EYLEM PLANLARI ........................................................................................................................... 50 A.8. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ EYLEM PLANI ÇERÇEVESİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR....................................................................... 51 A.9. SONUÇ VE DEĞERLENDİRME .............................................................................................................................. 55 B. SU VE SU KAYNAKLARI ............................................................................................................ 57 B.1. İLİN SU KAYNAKLARI VE POTANSİYELİ .................................................................................................................. 57 B.1.1. Yüzeysel Sular ..................................................................................................................................... 57 B.1.1.1. Akarsular ....................................................................................................................................................... 57 B.1.1.2. Göller, Göletler ve Rezervuarlar .................................................................................................................. 58 B.1.2. Yeraltı Suları ........................................................................................................................................ 61 B.1.3. Denizler .............................................................................................................................................. 62 B.2. SU KAYNAKLARININ KALİTESİ ............................................................................................................................. 62 B.3. SU KAYNAKLARININ KİRLİLİK DURUMU ................................................................................................................ 62 B.3.1. Noktasal kaynaklar ........................................................................................................................... 62 B.3.1.1. Endüstriyel Kaynaklar ................................................................................................................................... 62 B.3.1.2. Evsel Kaynaklar ............................................................................................................................................ 67 B.3.2. Yayılı Kaynaklar ................................................................................................................................ 67 B.3.2.1. Tarımsal Kaynaklar ....................................................................................................................................... 67 B.3.2.2. Diğer ............................................................................................................................................................. 67 B.4. DENİZ KIYI SULARININ KİRLİLİK DURUMU ............................................................................................................. 68 B.5. SEKTÖREL SU KULLANIMLARI VE YAPILAN SU TAHSİSLERİ ......................................................................................... 68 B.5.1. İçme ve Kullanma Suyu .................................................................................................................... 68 B.5.1.1. Yüzeysel su kaynaklarından kullanılan su miktarı ve içme suyu arıtım tesisi mevcudiyeti ............................ 68 B.5.1.2. Yeraltı su kaynaklarından temin edilen su miktarı ve içme suyu arıtım tesisi mevcudiyeti ........................... 69 B.5.1.3. İçme suyu temin edilen kaynağın adı, mevcut durumu, potansiyeli vb .......................................................... 69 B.5.2. Sulama ............................................................................................................................................... 69 B.5.2.1. Salma sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı ..................................................................................... 69 B.5.2.2. Damlama, yağmurlama veya basınçlı sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı .................................... 70 B.5.3. Endüstriyel Su Temini ...................................................................................................................... 70 B.5.4. Enerji Üretimi Amacıyla Su Kullanımı ............................................................................................. 70 B.5.5. Rekreasyonel Su Kullanımı .............................................................................................................. 70 B.6. ÇEVRESEL ALTYAPI ........................................................................................................................................... 70 B.6.1. Kentsel Kanalizasyon Sistemi ve Atıksu Arıtma Tesisi Hizmetleri ................................................ 70 B.6.2. Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve Münferit Sanayiler Atıksu Altyapı Tesisleri ........................ 77 B.6.3. Katı Atık Düzenli Depolama Tesisleri .............................................................................................. 77 B.6.4. Atıksuların Geri Kazanılması ve Tekrar Kullanılması .................................................................... 77 B.7. TOPRAK KİRLİLİĞİ VE KONTROLÜ ........................................................................................................................ 78 iii BALIKESİR 2018 ÇEVRE DURUM RAPORU B.7.1. Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalar .............................................................................................. 78 B.7.2. Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanımı ....................................................................................... 78 B.7.3.Madencilik faaliyetleri ile bozulan