T 1 0 3 - 0 De Millenniumwandeling, door het decor van de succesvolle 7 - 1 0 k a t e boeken van de Zweedse auteur Stieg Larsson, voert langs r n 3 p a g i n mooie plekjes in Stockholm. ’Dus hier wonen ze echt?’ a 5 8 Tranen bij de woning van Lisbeth Salander Petra Sjouwerman Stockholm en enkele keer gebeurt het weleens dat de bewoners van E nummer negen in de Stock- holmse Fiskargatan toeristen bin- nenlaten om ze een kijkje te gunnen in het enorme appartement van Lis- beth Salander. Maar zelfs als dat niet gebeurt en de groep vóór het impo- sante gebouw stopt, reageren som- mige toeristen emotioneel. Aasa Da- nielsson, één van de gidsen die de Millenniumwandeling doen, kijkt er niet meer van op wanneer de men- sen in haar groep met tranen in de ogen voor de deur staan. „Oooh, hier heeft Lisbeth gewoond, zeggen ze dan vol bewondering”, aldus Da- nielsson. ’In het voetspoor van Mikael Blom- kvist en Lisbeth Salander’ is een twee uur durende wandeling door stads- deel Södermalm, gebaseerd op de boeken van Stieg Larsson. De wande- ling individueel lopen kan, maar wandelen met gids is een echte aan- rader. Op boeiende wijze vlechten de gidsen namelijk informatie over de auteur, de boeken, de films en de ge- schiedenis van Stockholm door el- k a a r. Södermalm of ’Söder’ (Zuid), zoals de Stockholmenaren zeggen, ligt ten zuiden van de gamla stan, het oude centrum. Larsson woonde en werkte hier, tot hij in 2004 op 50-jarige leef- tijd aan een hartaanval overleed. De vriendin van Larsson, met wie hij dertig jaar samenwoonde, zag de er- fenis aan haar neus voorbijgaan, om- dat ze niet gehuwd waren en er ook geen testament was. De royalties en auteursrechten kwamen in handen van de vader en broer van Larsson. Het conflict tussen beide partijen sleept nog voort. Wel doneerden de vader en broer van Larsson, die in- middels multimiljonair zijn, 500.000 euro aan het blad Expo, het blad over racisme waarvan Larsson hoofdredacteur was. Het blad zit op hetzelfde adres als destijds. Het gro- Op de foto’s links het monumentale gebouw waar Mikael Blomkvist in de boeken woont. Rechtsboven: De Belmansgatan. Onder: Cafë Mellqvist, waar te verschil is dat het armlastige blad de hoofdpersonen uit de Millenniumboeken elkaar regelmatig ontmoeten. F OT O ’S STOCKHOLM TOURIST CENTRE van toen nu ruim in het geld zit. Ze- ker als je bedenkt dat de oplage maar drieduizend exemplaren is. Larsson zijn heel precies, maar ik Lisbeth Salander elke dinsdagavond Vroeger was Söder een armoedige weet niet meer dan wat iedereen uit de vrouwen uit de rockband Evil Fin- Praktische Informatie arbeiderswijk met veel fabriekjes. de boeken kan halen”, zegt Daniels- gers. Alle good guys uit de boeken wo- Tegenwoordig is het hier vooral tren- son. Regelmatig komt het voor dat nen natuurlijk in Söder, de wijk dy, met cafeetjes en winkeltjes van deelnemers denken dat de persona- waarvan Larsson zoveel hield. De bad Van de drie thrillers in de Millenniumreeks jonge designers. Zo hip was het niet ges uit de boeken echt bestaan. „’Dus guys zoals advocaat Nils Bjurman wo- van Stieg Larsson zijn inmiddels meer dan toen Larsson hier zijn dagelijkse hier wonen ze echt?’, vragen mensen nen elders in Stockholm. En via Bjur- twintig miljoen boeken verkocht in 41 lan- gang maakte. Larsson, die zijn voor- soms. Ik beschouw het maar als een man komen we op de thema’s van den. Alle drie de titels zijn verfilmd. naam veranderde van Stig naar Stieg compliment, want ik probeer Salan- Larsson: corruptie, machtsmisbruik De Millenniumwandeling kan worden ge- om zich te onderscheiden van een der en Blomkvist tot leven te bren- en geweld tegen vrouwen. „Zweden maakt met een Engelssprekende gids. andere schrijver Stig Larsson, was ex- gen”, grinnikt Danielsson. zijn zelfgenoegzaam. Wij denken Startpunt is Bellmansgatan 1, eindpunt het pert in extreemrechts en neonazi’s. Sfeervoller is de Mellqvist Koffie- dat ons land perfect is, maar we heb- Stadsmuseum. Kosten 12 euro. Kaartjes zijn Hij stond bekend als een workaholic, bar in de Hornsgatan, tot zijn dood ben nog een lange weg te gaan”, al- vooraf te kopen via www.stadsmuseum.stock- die rookte als een ketter. Aan zijn het stamcafé van Larsson en de ont- dus Danielsson. holm.se of www.ticnnet.se. misdaadromans schrijven deed hij ’s moetingsplek van journalist Mikael Eindpunt van de wandeling is nachts, ’om te ontspannen’. Net als Blomkvist met zijn collega’s. De per- Stockholms Stadsmuseum. Met de De wandeling begint in april en mei op zater- Lisbeth Salander leefde hij van fast- fecte plek om een kanelbulle (kaneel- Millennium-wandeling wilde het dag om 11 uur, van juni tot en met september food. De wandeling komt dan ook bol) te eten. museum een jonger en meer inter- op zaterdag om 11 uur en op woensdag om 18 langs de 7-Eleven waar Salander haar Met de kaart in de hand, die vol zit nationaal publiek trekken. Dat is uur en van oktober t/m december weer alleen Billy Pan Pizza, Lipton theezakjes en met bloedplekken, gaan we langs ruimschoots gelukt. Maar het kwam op zaterdag 11 uur. De wandeling individueel Marlboro Light koopt. Geen hoogte- het voetpad met het mooiste uitzicht als een verrassing dat toeristen de lopen kan ook. Een plattegrond met uitleg (in punt, zou je zeggen, maar veel deel- op Stockholm. En langs Kvarnen, één wandeling ook in de Zweedse winter Stieg Larssons verschillende talen) is verkrijgbaar bij de toe- nemers denken daar anders over. van de oudste taveernes van Stock- willen lopen. „Zelfs bij min 18 ko- Millennium City Walk risteninformatie (www.stockholmtown.com) „Sommigen willen alles over Salan- holm, waar je traditionele Zweedse men er mensen op af”, aldus Daniels- van het Stockholm City en bij Stockholms Stadsmuseum der weten. De beschrijvingen van gerechten kunt eten. Hier ontmoet son. Museum. ( w w w. s t a d s m u s e u m . s t o c k h o l m . s e ).