Przedsiębiorcze i przyjazne Siemiatycze. Strategia rozwoju miasta do 2020 roku Siemiatycze, wrzesień 2013 1 Strategia rozwoju miasta Siemiatycze do 2020 roku Zamawiający: Starostwo Powiatowe w Siemiatyczach ul. Leg. Piłsudskiego 3, 17-300 Siemiatycze tel. 85 65 66 500, fax 85 65 66 501 e-mail: [email protected] www.siemiatycze.pl Wykonawca: Instytut Transferu Wiedzy i Innowacji sp. z o.o. Krakowska 5 lok. 608, 15-875 Białystok tel./ fax. 85 688 59 08, e-mail: [email protected] itwi www.itwi.pl instytut transferu wiedzy i innowacji Autorzy opracowania: Kierownik zadania: prof. dr hab. Bazyli Poskrobko Wykonawcy: dr Ewa Glińska dr Katarzyna Krot mgr inż. Katarzyna M. Poskrobko dr Bogumiła M. Powichrowska – główny wykonawca Konsultanci: dr Anna Busłowska mgr inż. arch. Ewa Denkiewicz mgr Izabela Grześ dr Tomasz Poskrobko dr Edyta Sidorczuk-Pietraszko mgr Irena Trofimiuk mgr Barbara Wasiluk dr Anna Zubalewicz 2 Strategia rozwoju miasta Siemiatycze do 2020 roku Recenzent: prof. nzw. dr hab. inż. Joanna Ejdys Redakcja językowa: Janina Demianowicz Rysunki autorstwa: mgr inż. arch. Ewy Denkiewicz Kompozycja i skład: Agencja Wydawnicza Ekopress / 601 311 838 ISBN: 978-83-932383-0-9 Publikacja powstała w ramach projektu „Siemiatycze na drodze rozwoju” dofinasowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 3 Strategia rozwoju miasta Siemiatycze do 2020 roku Spis treści Wprowadzenie ................................................................................................................................................................... 6 Wyzwania rozwojowe .................................................................................................................................................... 12 ▶▶▶ Wyzwania współczesnego świata ............................................................................................................. 12 ▶▶▶ Uwarunkowania europejskie ...................................................................................................................... 13 ▶▶▶ Uwarunkowania krajowe ............................................................................................................................. 13 ▶▶▶ Uwarunkowania lokalne .............................................................................................................................. 16 Podstawowe informacje o mieście ........................................................................................................................... 22 ▶▶▶ Położenie i symbole miasta ....................................................................................................................... 24 ▶▶▶ Historia miasta Siemiatycze ....................................................................................................................... 24 Kapitał ludzki miasta Siemiatycze ........................................................................................................................... 27 ▶▶▶ Ludność miasta Siemiatycze ..................................................................................................................... 27 ▶▶▶ Edukacja ......................................................................................................................................................... 32 ▶▶▶ Wykształcenie ludności .............................................................................................................................. 43 ▶▶▶ Źródła utrzymania ........................................................................................................................................ 44 ▶▶▶ Gospodarka i rynek pracy ........................................................................................................................... 45 ▶▶▶ Ochrona zdrowia i pomoc społeczna........................................................................................................ 51 Kapitał rzeczowy miasta Siemiatycze ..................................................................................................................... 56 ▶▶▶ Gospodarka mieszkaniowa ......................................................................................................................... 56 ▶▶▶ Gospodarka komunalna .............................................................................................................................. 58 ▶▶▶ Telekomunikacja i Internet ........................................................................................................................ 62 ▶▶▶ Infrastruktura drogowa ............................................................................................................................... 64 ▶▶▶ Majątek gminy .............................................................................................................................................. 65 ▶▶▶ Zarządzanie w mieście Siemiatycze ......................................................................................................... 67 ▶▶▶ Promocja miasta ........................................................................................................................................... 68 Kapitał przyrodniczy miasta Siemiatycze .............................................................................................................. 70 ▶▶▶ Środowisko przyrodnicze ............................................................................................................................ 70 ▶▶▶ Hałas ............................................................................................................................................................... 74 ▶▶▶ Pola elektromagnetyczne........................................................................................................................... 75 ▶▶▶ Ochrona środowiska przed awariami ....................................................................................................... 76 Kapitał społeczny miasta Siemiatycze ................................................................................................................... 78 ▶▶▶ Aktywność mieszkańców............................................................................................................................ 78 ▶▶▶ Bezpieczeństwo publiczne ......................................................................................................................... 80 ▶▶▶ Monitoring ..................................................................................................................................................... 84 ▶▶▶ Organizacje pozarządowe ........................................................................................................................... 84 4 Strategia rozwoju miasta Siemiatycze do 2020 roku ▶▶▶ Sport, turystyka i rekreacja oraz kultura w mieście Siemiatycze ................................................... 86 Wnioski z diagnozy ......................................................................................................................................................... 93 ▶▶▶ Kapitał ludzki ................................................................................................................................................ 93 ▶▶▶ Kapitał rzeczowy .......................................................................................................................................... 94 ▶▶▶ Kapitał przyrodniczy .................................................................................................................................... 94 ▶▶▶ Kapitał społeczny ......................................................................................................................................... 94 Efekty realizacji Strategii rozwoju miasta Siemiatycze na lata 2003-2013 ............................................... 96 Wyniki badania opinii mieszkańców na temat warunków i jakości życia w mieście Siemiatycze i powiecie siemiatyckim ............................................................................................... 101 ▶▶▶ Wprowadzenie ........................................................................................................................................... 101 ▶▶▶ Opis metody badawczej ........................................................................................................................... 101 ▶▶▶ Charakterystyka próby badawczej ......................................................................................................... 102 ▶▶▶ Wyniki badań .............................................................................................................................................. 103 ▶▶▶ Wnioski z badań ......................................................................................................................................... 120 Analiza SWOT ................................................................................................................................................................. 122 Misja, wizja, cele rozwojowe .................................................................................................................................... 129 ▶▶▶ Misja miasta Siemiatycze ........................................................................................................................ 129 ▶▶▶ Wizja miasta Siemiatycze w 2020 roku ................................................................................................ 129 Zgodność celów z dokumentami strategicznymi województwa