Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE 2 | S t r o n a Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE Raport powstał w ramach projektu „Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE” realizowanego przez Centrum Doradztwa Strategicznego s.c. D. Bieńkowska, C. Ulasiński, J. Szymańska w Krakowie na zlecenie Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE w okresie maj – wrzesień 2014. Kraków, maj – wrzesień 2014 Zespół realizacyjny: Dagmara Bieńkowska Paulina Lizak Ewelina Romuzga Magdalena Gołba Agnieszka Ślaska 3 | S t r o n a Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE Spis treści 1. Charakterystyka obszaru badań .................................................................................................. 6 1.1. Uwarunkowania przyrodnicze .................................................................................................. 9 1.1.1. Położenie fizycznogeograficzne ........................................................................................ 10 1.1.2. Ukształtowanie terenu ....................................................................................................... 14 1.1.3. Budowa geologiczna ........................................................................................................... 14 1.1.4. Warunki klimatyczne ........................................................................................................... 15 1.1.5. Zasoby wodne ..................................................................................................................... 15 1.1.6. Warunki glebowe ................................................................................................................ 17 1.1.7. Lesistość obszaru ................................................................................................................ 18 1.1.8. Formy ochrony przyrody ..................................................................................................... 19 1.1.9. Uwarunkowania przyrodnicze – potencjał dla rozwoju turystyki obszaru LGD PONIDZIE. Wnioski ............................................................................................................................... 30 1.2. Uwarunkowania społeczne .................................................................................................... 36 1.2.1. Struktura demograficzna ................................................................................................... 36 1.2.2. Wykształcenie i szkolnictwo .............................................................................................. 43 1.2.3. Aktywność społeczna ........................................................................................................ 48 1.2.3.1. Stowarzyszenia i zrzeszenia ......................................................................................... 48 1.2.3.2. Media lokalne ................................................................................................................ 50 1.2.3.3. Współpraca międzygminna ........................................................................................... 51 1.2.3.4. Działalność kulturalna .................................................................................................... 52 1.2.4. Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia .................................................................................. 55 1.2.5. Uwarunkowania społeczne – potencjał dla rozwoju turystyki obszaru LGD PONIDZIE. Wnioski 57 1.3. Uwarunkowania gospodarcze ................................................................................................ 60 1.3.1. Struktura zatrudnienia ludności ........................................................................................ 60 1.3.2. Poziom bezrobocia ............................................................................................................. 62 1.3.3. Rolnictwo ............................................................................................................................ 68 1.3.4. Podmioty gospodarcze ....................................................................................................... 71 1.3.5. Infrastruktura techniczna .................................................................................................. 76 1.3.5.1. Infrastruktura komunikacyjno-transportowa .............................................................. 76 1.3.5.2. Gospodarka wodno-ściekowa ...................................................................................... 80 1.3.5.3. Gospodarka energetyczna i gazowa ............................................................................. 81 4 | S t r o n a Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE 1.3.5.4. Gospodarka odpadami .................................................................................................. 82 1.3.6. Uwarunkowania gospodarcze – potencjał dla rozwoju turystyki obszaru LGD PONIDZIE. Wnioski 83 2. Analiza i ocena instytucji otoczenia gospodarczego w zakresie ich oddziaływania na rozwój turystyki ................................................................................................................................................ 86 2.1. Instytucje otoczenia gospodarczego ..................................................................................... 86 2.2. Analiza oferty instytucji otoczenia gospodarczego .............................................................. 88 2.2.1. Instytucje samorządu gospodarczego .............................................................................. 89 2.2.2. Agencje rozwoju regionalnego i lokalnego ...................................................................... 89 2.2.3. Fundacje i stowarzyszenia ................................................................................................. 89 2.2.4. Ośrodki szkoleniowo-doradcze .......................................................................................... 91 2.2.5. Instytucje zrzeszające przedsiębiorców ............................................................................ 91 2.2.6. Inne instytucje ważne dla organizacji zrzeszających przedsiębiorców ........................... 92 3. Zasoby turystyczne .................................................................................................................... 93 3.1. Walory turystyczne .................................................................................................................. 95 3.1.1. Walory przyrodnicze .......................................................................................................... 95 3.1.2. Walory pozaprzyrodnicze .................................................................................................. 99 3.1.3. Analiza miejscowości turystycznych Ponidzia ................................................................. 109 3.1.4. Wstęp do analizy produktów turystycznych ................................................................... 110 3.2. Dostępność komunikacyjna .................................................................................................... 112 3.3. Zagospodarowanie turystyczne ............................................................................................ 114 3.3.1. Infrastruktura turystyczna ................................................................................................. 117 3.3.1.1. Baza gastronomiczna .................................................................................................... 117 3.3.1.2. Baza noclegowa ........................................................................................................... 123 3.3.1.3. Baza towarzysząca ....................................................................................................... 137 3.3.2. Infrastruktura paraturystyczna ........................................................................................ 158 3.3.3. Infrastruktura społeczna .................................................................................................. 164 4. 4. Analiza wiodących form turystyki wraz z analizą ruchu turystycznego............................. 166 4.1. Analiza ruchu turystycznego .................................................................................................. 166 4.2. Atrakcyjność turystyczna obszaru w opinii turystów odwiedzających region ................... 174 4.3. Potencjalne kierunki rozwoju turystyki na badanym obszarze – rekomendacje wraz z wnioskami ............................................................................................................................................ 178 4.4. Strategiczna analiza zasobów i otoczenia obszaru LGD PONIDZIE wykonana techniką SWOT wraz z wnioskami ..................................................................................................................... 181 5 | S t r o n a Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE 5. Rekomendacje dotyczące rozwoju turystyki na obszarze Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE 184 6 | S t r o n a Analiza potencjału turystycznego obszaru Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE 1. Charakterystyka obszaru badań Obszar Lokalnej Grupy Działania PONIDZIE (LGD PONIDZIE) jest spójny z granicami administracyjnymi powiatu pińczowskiego, położonego w południowej części województwa świętokrzyskiego (Mapa 1). Powiat pińczowski graniczy z powiatami: województwa świętokrzyskiego: z powiatem kazimierskim,