Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy Moskorzew PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJ ĄCYCH AZBEST Z TERENU GMINY MOSKORZEW NA LATA 2013-2032 Zespół projektowy: mgr Paweł Czupryn mgr Adam Dzida Dokument współfinansowany w ramach realizacji zadania wynikaj ącego z „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” MOSKORZEW 2013 1 Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy Moskorzew SPIS TRE ŚCI: 1. Wst ęp .................................................................................................................................................. 4 1.1 Cel i zakres opracowania .................................................................................................................. 4 2. Charakterystyka Gminy Moskorzew ................................................................................................ 5 2.1. Poło żenie .......................................................................................................................................... 5 2.2. Demografia ....................................................................................................................................... 7 2.3. Środowisko glebowe ......................................................................................................................... 7 2.4.Warunki hydrologiczne ...................................................................................................................... 7 2.5. Formy ochrony przyrody ................................................................................................................... 8 3. Wiadomo ści ogólne o azbe ście ....................................................................................................... 9 3.1 Budowa i rodzaje azbestu ................................................................................................................. 9 3.2 Wła ściwo ści i zastosowanie azbestu ............................................................................................... 10 3.3 Źródła nara żenia na działanie azbestu ............................................................................................ 11 3.4 Wpływ azbestu na organizm człowieka ........................................................................................... 12 3.5 Przegl ąd obowi ązuj ących na terenie kraju aktów prawnych dotycz ących azbestu ........................ 12 4. Post ępowanie z materiałami zawieraj ącymi azbest ..................................................................... 14 4.1. Obowi ązki i post ępowanie wła ścicieli i zarz ądców przy u żytkowaniu obiektów i terenów z wyrobami zawieraj ącymi azbest ............................................................................................................ 14 4.2. Obowi ązki i post ępowanie wła ścicieli i zarz ądców, przy usuwaniu wyrobów zawieraj ących azbest z obiektów lub terenów .......................................................................................................................... 15 4.3. Obowi ązki podmiotów gospodarczych zajmuj ących si ę usuwaniem materiałów zawieraj ących azbest, post ępowanie przy pracach przygotowawczych do usuwania wyrobów zawieraj ących azbest15 4.4. Warunki bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest ................................................ 16 4.5. Transport i unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest ...................................................... 19 4.6. Unieszkodliwianie odpadów zawieraj ących azbest ........................................................................ 21 5. Gospodarowanie wyrobami i odpadami zawieraj ącymi azbest .................................................. 23 5.1. Wyroby zawieraj ące azbest ............................................................................................................ 23 5.2 Sposób unieszkodliwiania wyrobów zawieraj ących azbest ............................................................. 23 5.3. Harmonogram realizacji Programu ................................................................................................. 27 6. Koszty realizacji programu ............................................................................................................. 28 6.1. Koszty usuni ęcia wszystkich wyrobów zawieraj ących azbest ........................................................ 28 6.2. Koszty nowych pokry ć dachowych i elewacji ................................................................................. 30 7. Mo żliwo ści pozyskania środków finansowych na działania zwi ązane z usuwaniem azbestu 32 7.1. Narodowy i Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ............................. 33 7.2. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ................................................ 33 7.3. Bank Ochrony Środowiska S.A. ..................................................................................................... 33 7.4. Regionalny Program Operacyjny Województwa Świ ętokrzyskiego .............................................. 34 7.5. Ministerstwo Gospodarki ................................................................................................................ 34 8. Monitoring realizacji Programu ...................................................................................................... 35 9. Streszczenie ..................................................................................................................................... 36 10. Materiały źródłowe ........................................................................................................................ 37 2 Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy Moskorzew SPIS TABEL: Tabela 1. Demografia na terenie Gminy Moskorzew (stan na dzie ń 31.12.2011r.). ............................... 7 Tabela 2. Charakterystyka wła ściwo ści fizykochemicznych wybranych odmian azbestu..................... 10 Tabela 3. Składowiska odpadów zawieraj ących azbest na terenie województwa świ ętokrzyskiego. .. 21 Tabela 4. Składowisko Dobrów. ............................................................................................................ 21 Tabela 5. Ilo ść wyrobów zawieraj ących azbest znajduj ących si ę na terenie Gminy Moskorzew. ........ 23 Tabela 6. Wykaz podmiotów gospodarczych posiadaj ących siedzib ę na terenie województwa świ ętokrzyskiego, prowadz ących działalno ść zwi ązan ą z unieszkodliwianiem azbestu...................... 24 Tabela 7. Plan harmonogramu działa ń na lata 2013-2032 ................................................................... 27 Tabela 8. Ceny zwi ązane z usuwaniem materiałów azbestowych z terenu Gminy Moskorzew. .......... 28 Tabela 9. U średnione ceny zwi ązane z usuwaniem materiałów azbestowych z terenu Gminy Moskorzew............................................................................................................................................. 29 Tabela 10. Szacowany, całkowity koszt usuwania materiałów zawieraj ących azbest z terenu Gminy Moskorzew............................................................................................................................................. 29 Tabela 11. Ilo ść wyrobów zawieraj ących azbest wraz z całkowitym kosztem ich usuni ęcia i unieszkodliwienia (teren Gminy Moskorzew). ....................................................................................... 30 Tabela 12. Cena nowego pokrycia dachowego (koszt materiału)......................................................... 30 Tabela 13. Cena nowego ocieplenia dachu (koszt materiału). ............................................................. 31 Tabela 14. Koszty materiałów potrzebnych do zast ąpienia materiałów zawieraj ących azbest na terenie Gminy Moskorzew. ................................................................................................................................ 32 SPIS ILUSTRACJI: Rysunek 1. Poło żenie Gminy Moskorzew na tle Powiatu Włoszczowskiego. ......................................... 6 Rysunek 2. Schemat procedury dotycz ącej obowi ązków i post ępowania wła ścicieli i zarz ądców przy użytkowaniu obiektów i terenów z wyrobami zawieraj ącymi azbest. .................................................... 14 Rysunek 3. Schemat procedury dotycz ącej obowi ązków i post ępowania wła ścicieli i zarz ądców przy usuwaniu wyrobów zawieraj ących azbest z obiektów i terenów zlokalizowanych na terenie Gminy Moskorzew............................................................................................................................................. 15 Rysunek 4. Wzór oznakowania opakowa ń z odpadami zawieraj ącymi azbest. ................................... 17 Rysunek 5. Schemat procedury dotycz ącej prac polegaj ących na usuwaniu wyrobów zawieraj ących azbest, wytwarzania odpadów niebezpiecznych wraz z oczyszczaniem obiektu/terenu/instalacji. ...... 18 Rysunek 6. Schemat procedury dotycz ącej przygotowania i transportu odpadów niebezpiecznych zawieraj ących azbest. ........................................................................................................................... 20 Rysunek 7.Lokalizacja składowisk odpadów zawieraj ących azbest na terenie Polski ( źródło: bazaazbestowa.gov.pl). ......................................................................................................................... 22 3 Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj ących azbest z terenu Gminy Moskorzew 1. Wst ęp W wyniku