VU Research Portal Mid- and late-holocene coastal evolution in the beach-barrier area of the Western Netherlands van der Valk, L. 1992 document version Publisher's PDF, also known as Version of record Link to publication in VU Research Portal citation for published version (APA) van der Valk, L. (1992). Mid- and late-holocene coastal evolution in the beach-barrier area of the Western Netherlands. General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal ? Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. E-mail address: [email protected] Download date: 01. Oct. 2021 STELLINGEN Behorende bij het Proefschrift "Mid- and Late-Holocene Coastal Evolution in the Beach-Barrier Area of The Western Netherlands" van L. van der Valk, te verdedigen op 3 november 1992 te Amsterdam. 1. Als het criterium van de fluviatiele herkomst van het sediment als kenmerk voor delta's moet gelden, dan is de Rijndelta gedurende het Holoceen slechts tijdelijk een delta geweest. Kruit, c.-, 1963: Is the Rhine delta a Delta 7 Verb. KNGMG Geol Serle 21-2, 259­ 266. De Groot, Th.A.M.- & De Gans, W.-, (in press): Fades variations and sea-level rise response in the lower Rhine area during the last 15.000 years (The Netherlands). Meded. Rijks Geologische Dienst. 2. De trend in de ontwikkeling van de schone Hollandse kust sinds het begin van de progradatie is die van een graduele versteiling van het kustprofiel, gekoppeld aan het stelselmatig in aantal afnemen van zeegaten in het kustvak Hoek van Holland-Bergen en een toename van de eolische 'lek' vanuit de zeereep. 3. De kustafzettingen in West Nederland beneden de zgn. dagelijkse golfbasis zijn primair storm-geinduceerd. Dit proefschrift. 4. Het is aannemelijk dat in het Subboreaal het energetisch go1fkli­ maat in de kustzone van de zuidelijke Noordzee aanzienlijk lager is geweest dan thans. De toenma1ige lage zeespiegelstand, in combinatie met de morfologie van de Noordzeebodem ter plaatse zijn in dit opzicht bepalend geweest. De Gee, A.- & Ridderinkhof, H.- , 1991: Hydrografie en geomorfologie. - in: De ecologie van het Friese Front. NIOZ-Rapport 1991-2, Texel, 15-20; dit proefschift. 5. De fase van progradatie in de ontwikkeling van westkust van Nederland staat niet op zichzelf, maar vormt een noodzakelijke fase in de lange-termijn kustontwikkeling. Beets, D.J. et al., 1992: Holocene evolution of the coast of Holland. Marine Geology 103, 423-443 ( =Hoofdstuk IV van dit proefschrift). 6. De vorming van de Jonge Duinen langs de Hollandse kust is niet catastrofaal verlopen. 7. De (huidige) terugwijking van de Hollandse kust ten noorden van. Egmond en ten zuiden van Scheveningen is niet aan neotektoniek te wijten. contra: Wiersma, J.-, 1991: De ontwikkeling van de HolIandse kust;, een kwestie van schaal. Grondbooren. Hamer 45, 129-134. -. ,-- 8. Het~tijd- te bep~kt~ oplossend vermogen van·de b'eschikbare dateringsmethoden vormt een uitdaging voox: de: gE;ologische creativiteit... 9. T~"ci~te wordt tot nu toe bij de palynologische analyse van klastische sequenties veel te weinig aandacht geschonken aan de taphonomie- van- pollenkorrels en palynomorfen. 10. De verregaande algemene ontwatering (op landbouwtechnische gronden doorgevoerd) van de hogere gronderi van_ Nederland, hee£t niet alleex:t een geweldig verdrogend effe~ gehad op deze gronden, maar ook .op het voorstellingsvermogen van werkers a~deTongere geologie van dit gedeelte van Nede~~d. 11. Biot1.lI'batie verlaagt de draagkracht van klastische sedimenten in hogemate. >"i.. <:',~.t 12. Het trace van de Hoge Snelheid Trein in West Nederland dient ondergronds te worden aangelegd. 13. Aan het subsidiebeleid van de overheid voor organisaties, die zich bezighouden met natuurbehoud, dient niet getomd te worden. E1ke andere besteding van dat geld staat garant voor kwaliteitsverlies van natuurgebieden. 14. Uit oogpunt van concurrentievervalsing dienen vervullers van de zgn. vervangende dienstplicht niet in hun eigen of aanverwante vakgebieden werkzaam te zijn. 15. Het tegen (geringe) vergoeding uitreiken van een OV-jaarkaart aan studenten is niet bevorderlijk voor de lichamelijke conditie van die bevolkingsgroep. 16. De maatschappelijke acceptatie van het versterkte broeikaseffect ijlt voor bij de wetenschappelijke. Dit blijkt o.a. uit televisie­ reclames waarin een voor het product wervende werking moet uitgaan van het feit dat het niet bijdraagt aan het afsmelten van de ijskappen. MID- AND LATE-HOLOCENE COASTAL EVOLUTION IN THE BEACH-BARRIER AREA OF THE WESTERN NETHERLANDS Cover design: J.A.M. Bruinenberg, Haarlem. Photo: North Sea coast at the Wassenaarse Slag, Province of Zuid-Holland, with multiple bars visible, at low tide. Rijkswaterstaat, North Sea Directorate, courtesy N. Vink. CIP-DATA KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG. Valk, Lambertus van der Mid- and late-holocene coastal evolution in the beach-barrier area of the Western Netherlands / Lambertus van der Valk.- [S.l. : s.n.] (Enschede : Febodruk).- TIL Thesis Vrije Universiteit Amsterdam. - With ref. - With summary in Dutch. ISBN 90-9005506-1 Subject headings: Western Netherlands; geology/sedimentology. Copyright © 1992 Lambertus van der Valk, The Hague, The Netherlands. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval.system, or transmitted in any form or by any means, without prior written permission of the author. VRIJE UNIVERSITEIT MID- AND LATE-HOLOCENE COASTAL EVOLUTION IN THE BEACH-BARRIER AREA OF THE WESTERN NETHERLANDS ACADEMISCH PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van doctor aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, op gezag van de rector magnificus dr. C. Datema, hoogleraar aan de faculteit der letteren, in het openbaar te verdedigen ten overstaan van de promotiecommissie van de faculteit der aardwetenschappen op dinsdag 3 november 1992 te 15.30 uur in het hoofdgebouw van de universiteit, De Boelelaan 1105 door LAMBERTUS VAN DER VALK geboren te Scheveningen Febodruk, Enschede 1992 Promotoren : prof.dr. W. Roeleveld prof.dr. W.H. Zagwijn Copromotor dr. D.J.Beets Referent drs. Th.B. Roep aan mijn ouders aan Jeannette, Floris en Maarten 6 CONTENTS contents 7 acknowledgements 8 samenvatting 9 summary 11 I Introduction 13 1. the recent environment 19 IT Molluscan shell distribution and sediments of the 21 fossil and modern upper shoreface of the coast of Holland. Contr. Tert. Quatern. Geol. 28 (1991): 13-28. ill Estimated amount of physical disturbance of the seabed 49 in the shallow southern North Sea due to natural causes. Paper for: International Council for the Exploration of the Sea, Marine Environmental Quality Committee, C.M. 1992/E:39: 1-6. 2. the SubboreallSubatIantic (Holocene) environment 57 IV Holocene evolution of the coast of Holland. 59 D.J. Beets, L. van der Valk & M.J.F. Stive: Marine Geology 103 (1992): 423-443. V Geology and sedimentology of Late Atlantic 89 sandy, wave-dominated deposits near The Hague (South-Holland). A reconstruction of a prograding coastal sequence. Submitted to: Meded. Rijks Geol. Dienst. VI Coastal barrier deposits in the central Dutch 133 coastal plain. Enclosures 1-8. Submitted to: Meded. Rijks Geol. Dienst. VII Conclusions. 231 7 ACKNOWLEDGEMENTS Apart from the institutions and individuals already mentioned in the separate chapters of this study, many other people made valuable contributions; I wish to extend my thanks to all of them. - to my Promoters, Wim Roeleveld, for the efforts for providing a working space at the Free University and Waldo Zagwijn for stimulating discussions on the geology of the Haarlem area and for arranging laboratory facilities at the Geological Survey; - to my co-promoter Dirk Beets, an untiring stimulator of the project which is reported here, who never ceased to be a teacher. I thank him also for his occasionally fatherly advice. - to my referent Thomas Roep, for making time for discussions, which invariably seemed to be too short. I thank W. Roeleveld, W.H. Zagwijn, D.J. Beets and Th.B. Roep for reading and commentating on earlier versions of the manuscript and suggesting improvements. - to Wim de Gans, as a member of the "steering committee", for the adequate arrangement of drilling infrastructure. - to my teachers, my collaegues during this study, at the Free University and at the Geological Survey of the Netherlands for their support and advice, even when I dared not ask for it. The discussions with the "Young Turks" at the Quaternary Geology Department of the Free University are a pleasant memory: I thank them for the basis on which theories were formulated... and rejected. In this respect I whish to thank many people involved in the so-called "Coastal Genesis" Group. This group has formed a highly inspiring background in coastal studies in the southern North Sea area. The participation of Rijkswaterstaat (which stimulates geological research for practical implementation in coastal defence plans) has to be acknowledged in the persons of Erik Bouwmeester, and Hans Wiersma, the present and the past project managers respectively of "Coastal Genesis". The contributions by my co-authors are highly appreciated. In particular, Dirk Beets should be mentioned, but also Marcel Stive in this respect did his utmost. Their company has always been enjoyable and fruitful. During the final preparation of this thesis, I received considerable support from many people. I wish to name some of them: Erno Oele is thanked for allowing me to finish this thesis partially in Survey time.