Załącznik do uchwały Nr V/36/2015 Rady Miejskiej w Witkowie z dnia 27 marca 2015r. STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY I MIASTA WITKOWO DO 2020 ROKU GMINA I MIASTO WITKOWO POWIAT GNIEŹNIEŃSKI WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE ZAMAWIAJĄCY GMINA I MIASTO WITKOWO WYKONAWCA WESTMOR CONSULTING WYKONAŁ BARBARA MOLEWSKA JOANNA NISZTUK EWELINA CHOJNACKA SPRAWDZAJĄCY WITKOWO 2014 STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY I MIASTA WITKOWO DO 2020 ROKU Spis treści I. Wstęp ................................................................................................................................. 3 II. Diagnoza strategiczna Gminy Witkowo.............................................................................. 4 1. Ogólna charakterystyka Gminy Witkowo ........................................................................ 4 2. Sytuacja demograficzna Gminy Witkowo ....................................................................... 6 3. Gospodarka ..................................................................................................................12 3.1. Rolnictwo ................................................................................................................12 3.2. Pozarolnicza działalność gospodarcza ...................................................................15 3.3. Turystyka ................................................................................................................17 3.4. Rynek pracy i bezrobocie .......................................................................................24 4. Usługi publiczne na terenie Gminy Witkowo..................................................................27 4.1. Usługi społeczne ....................................................................................................27 4.2. Usługi komunalne ...................................................................................................44 5. Partnerstwa Gminy Witkowo .........................................................................................56 6. Analiza budżetu Gminy Witkowo ...................................................................................58 6.1. Dochody budżetu Gminy Witkowo ..........................................................................58 6.2. Wydatki budżetu Gminy Witkowo ...........................................................................62 6.3. Wynik budżetów Gminy Witkowo w latach 2008-2013 ............................................66 6.4. Polityka inwestycyjna Gminy ..................................................................................67 7. Wyniki badania ankietowego .........................................................................................70 8. Podsumowanie diagnozy strategicznej – analiza SWOT ...............................................72 III. Strategia Rozwoju Gminy Witkowo do roku 2020 ............................................................79 1. Misja Gminy Witkowo ....................................................................................................79 2. Wizja rozwoju Gminy Witkowo ......................................................................................79 4. Interesariusze Strategii .................................................................................................79 5. Wartość oczekiwana przez interesariuszy .....................................................................80 6. Cele strategiczne i operacyjne ......................................................................................88 7. Monitorowanie i wdrażanie strategii ..............................................................................90 IV. Spis tabel ........................................................................................................................92 V. Spis wykresów .................................................................................................................94 VI. Spis rysunków .................................................................................................................94 2 WESTMOR CONSULTING STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY I MIASTA WITKOWO DO 2020 ROKU I. Wstęp Strategia zrównoważonego rozwoju Gminy Witkowo do 2020 roku jest planem osiągnięcia długofalowych zamierzeń Gminy Witkowo. Implikuje ona przejście z obecnej sytuacji do pożądanego stanu wyrażonego w wizji rozwoju. Przedmiotowe opracowanie to jeden z najważniejszych dokumentów przygotowywanych przez samorząd gminny. Określa ona priorytety i cele polityki rozwoju społeczno- gospodarczego prowadzonego na obszarze danej jednostki. Strategia stanowi także odpowiedź na ustawowy wymóg prowadzenia polityki rozwoju w oparciu o strategię, jak również skuteczną próbę dostosowania działalności Gminy do standardów europejskich. Niniejszy dokument strategiczny stanowi również podstawę do opracowania i wdrożenia na terenie Gminy projektów współfinansowanych ze środków zewnętrznych. W Strategii zrównoważonego rozwoju Gminy Witkowo do 2020 roku Gmina otrzymała nową misję oraz wizję rozwoju. Zmieniły się również zapisy na poziomie kierunków działań i celów strategicznych. Przedmiotowy dokument składa się z dwóch części: 1) część 1 – Diagnoza strategiczna Gminy Witkowo, 2) część 2 – Strategia zrównoważonego Rozwoju Gminy Witkowo do 2020 roku. Pierwsza część ma na celu zobrazowanie potencjału społeczno-ekonomicznego Gminy Witkowo w kontekście głównych kierunków jej rozwoju, tj. mieszkalnictwa, przedsiębiorczości oraz turystyki, uwzględniając przy tym przestrzenne uwarunkowania środowiskowo-infrastrukturalne gminy. Diagnoza strategiczna Gminy i Miasta Witkowo jest podstawowym punktem wyjścia do konstruowania kierunków działań, a następnie celów strategicznych i celów operacyjnych. Druga część strategii została opracowana na podstawie wniosków z diagnozy strategicznej i zawiera konkretny plan działania Gminy Witkowo do 2020 roku, w którym określone zostały następujące elementy: misja, wizja rozwoju, wartości kluczowe, cele strategiczne i operacyjne oraz sposób monitorowania realizacji niniejszej strategii z określeniem docelowych wskaźników. Strategia zrównoważonego Rozwoju Gminy Witkowo do 2020 roku powinna stanowić dokument bazowy, wspierać i synergicznie wpływać na realizację celów i działań sprecyzowanych w innych dokumentach planistycznych i strategicznych Gminy, wpływając na jej ożywienie gospodarcze, ekonomiczne oraz rozwój w sferze społecznej, kulturalnej i turystycznej. 3 WESTMOR CONSULTING STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY I MIASTA WITKOWO DO 2020 ROKU Okres realizacji Strategii zrównoważonego rozwoju Gminy Witkowo przyjęto na siedem lat (2014-2020), adekwatnie do czasu obowiązywania Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku i Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020. Strategia zrównoważonego Rozwoju Gminy Witkowo do 2020 roku została sformułowana w ścisłej korelacji zarówno z nimi, jak i z pozostałymi aktualnie obowiązującymi dokumentami o charakterze planistycznym szczebla regionalnego, krajowego i międzynarodowego. W dalszej części Strategii, Gmina będzie określona jako „Gmina Witkowo”. II. Diagnoza strategiczna Gminy Witkowo 1. Ogólna charakterystyka Gminy Witkowo Gmina Witkowo to gmina miejsko-wiejska, położona w powiecie gnieźnieńskim, na południowy wschód od Gniezna. Jej centralnym ośrodkiem jest miasto Witkowo. Rysunek 1. Gmina Witkowo na tle województwa wielkopolskiego i powiatu gnieźnieńskiego Źródło: www.zpp.pl Gmina Witkowo graniczy: od północy z gminą Trzemeszno, od północnego zachodu z gminą Gniezno, od zachodu z gminą Niechanowo, od południa z gminą Września (powiat wrzesiński) i gminą Strzałkowo (powiat słupecki), od wschodu z gminami Orchowo i Powidz (powiat słupecki). 4 WESTMOR CONSULTING STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY I MIASTA WITKOWO DO 2020 ROKU Rysunek 2. Gmina Witkowo Źródło: http://www.witkowo.pl/pl/polozenie Gmina Witkowo zajmuje powierzchnię 181,6805 km2 i stanowi około 15% powierzchni powiatu gnieźnieńskiego. Przedmiotowa Gmina składa się z miasta Witkowa i sołectw: Chłądowo, Czajki, Ćwierdzin, Dębina, Folwark, Gaj, Gorzykowo, Jaworowo, Kamionka, Kołaczkowo, Malenin, Małachowo Kępe, Małachowo Wierzbiczany, Małachowo Złych Miejsc, Mąkownica, Mielżyn, Odrowąż, Ostrowite Prymasowskie, Piaski, Ruchocin, Ruchocinek, Skorzęcin, Sokołowo, Strzyżewo Witkowskie, Wiekowo, Witkówko. Gminę Witkowo charakteryzują niezwykłe walory krajobrazowe i przyrodnicze doceniane przez turystów i wczasowiczów. Dogodny dojazd do Gminy zapewnia znajdująca się w pobliżu autostrada A2, która biegnie od granicy z Niemcami w Świecku, przez Poznań i Konin do Warszawy. W okolicach Wrześni zlokalizowano zjazd z autostrady, skąd dalej drogą krajową nr 92 i drogą wojewódzką nr 260 z łatwością można dojechać do Gminy 5 WESTMOR CONSULTING STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY I MIASTA WITKOWO DO 2020 ROKU Witkowo. Dodatkowymi walorami są bliskie sąsiedztwo Gniezna oddalonego o ok. 18 km oraz stosunkowo niedalekie sąsiedztwo jednego z największych ośrodków miejskich w kraju-Poznania (około 80 km). Przez Gminę przebiega ponadto linia kolejowa - Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa (GKW), łącząca Gniezno z Anastazewem. Obecnie eksploatowany jest odcinek Gniezno – Niechanowo – Witkowo – Powidz – Ostrowo w sezonie letnim na potrzeby turystyczne i na indywidualne zamówienia. Ziemia Witkowska to obszar o niezwykłych walorach krajobrazowych, kulturowych i turystycznych. To miejsce pełne zieleni i interesujących zakątków, gdzie tradycja współgra z nowoczesnością, a przyroda naturalnie wtapia się w krajobraz okolicy.