ZAŁ ĄCZNIK NR 1 DO UCHWAŁY NR XXVI/259/18 RADY MIASTA I GMINY SZAMOCIN Z DNIA 23 LUTEGO 2018 R. ANALIZA POTRZEB I MOŻLIWOŚCI ROZWOJU GMINY SZAMOCIN ANALIZA DO STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SZAMOCIN OPRACOWANIE: mgr in ż. Paweł Pizło – kierownik zespołu mgr in ż. Łukasz St ęplewski mgr Michał Pyra Szamocin - czerwiec 2017 2 SPIS TRE ŚĆ I 1. WST ĘP ............................................................................................................................................................... 5 2. POŁO ŻENIE GMINY ........................................................................................................................................ 9 2. ANALIZA DEMOGRAFICZNA ..................................................................................................................... 12 3. ANALIZA FINANSOWA ................................................................................................................................ 21 4.ANALIZA SPOŁECZNA .................................................................................................................................. 33 5. ANALIZA GOSPODARCZA........................................................................................................................... 34 6. U ŻYTKOWANIE TERENU ............................................................................................................................ 39 7. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE ................................................................................................................. 47 9.OBOWI ĄZUJ ĄCE MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...................... 65 10. ZAPOTRZEBOWANIE NA NOW Ą ZABUDOW Ę ...................................................................................... 75 3 4 1. WST ĘP Ustawa z dnia 9 pa ździernika 2015 r. o rewitalizacji rozszerzyła zakres art. 10 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w cz ęś ci dotyczącej uwarunkowa ń wynikaj ących z potrzeb i mo żliwo ści rozwojowych gminy oraz wynikaj ących z nich kierunków zagospodarowania. W zwi ązku z powy ższym na potrzeby Studium opracowana została Analiza potrzeb i mo żliwo ści rozwoju gminy Szamocin. Potrzeby i mo żliwo ści rozwoju jednostek samo rz ądu terytorialnego zawarte są w dokumentach strategicznych, które tworzone s ą zarówno na poziomie gminnym, jak i ponadlokalnym. W przypadku gminy Szamocin mo żna odnie ść si ę do zało żeń zapisanych w: • Strategii Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku, • Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego, Priorytety i działania zwi ązane z rozwojem gminy w najbli ższych latach polegaj ą w szczególno ści na: • budowie nowych dróg gminnych, • odbudowywaniu i przebudowywaniu dróg i ulic oraz infrastruktury około drogowej (chodników, ście żek pieszo - rowerowych, parkingów, instalowaniu oświetlenia itd.), a tak że utrzymywaniu ich w nale żytym stanie, • rozbudowaniu infrastruktury technicznej w obszarach proinwestycyjnych, • poprawie bezpiecze ństwa ruchu drogowego, • kontynuowaniu budowy kanalizacji sanitarnej i sukcesywnym zapewnianiu odbioru ścieków i propagowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków w zabudowie rozproszonej, • przebudowie i rozbudowie terenów przemysłowych i usługowych, • modernizowaniu przestarzałych urz ądze ń sieci wodoci ągowych, • zabieganiu o sukcesywne modernizowanie poszczególnych odcinków sieci elektrycznej, aby nie miało w przyszło ści miejsca pozbawienie mieszka ńców gminy energii elektrycznej, • wspieraniu indywidualnych odbiorców energii, • rewitalizacji najstarszej tkanki centrum Szamocin, • zabieganie o poprawianie stosunków wodnych w dolinie Noteci, • rozbudowywaniu i utrzymywaniu infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, a w tym doposa żeniu wsi w boiska, • wykorzystywaniu dla celów rekreacyjno-sportowych infrastruktury turystycznej. 5 Mocne strony Słabe strony • lokalizacja gminy w przestrzeni przyrodniczej • niska jako ść życia (wska źnik wojewódzki o bogatej ró żnorodności biologicznej i niskim 0,305, wska źnik obszaru, w którym poło żona stopniu degradacji, maj ącej znaczenie europej- jest gmina 0,235); skie (55% powierzchni ogółem obj ęte jest • poło żenie poza głównymi arteriami ochron ą prawn ą - „Natura 2000" i „Obszar komunikacyjnymi, przy obrze żach których Chronionego Krajobrazu - Dolina Noteci") tworz ą si ę z reguły pasma przyspieszonego oraz stanowi ące atrakcyjne tereny rekreacyjne rozwoju społeczno-gospodarczego; i turystyczne; • za mało zakładów pracy, du że bezrobocie, • du ża (wi ększa ni ż średnio w kraju i Wielko- mała siła nabywcza ludno ści, migracje polsce) powierzchnia gminy trwale pokryta młodych ludzi poza gmin ę; ro ślinno ści ą, co chroni gleby przed degradacj ą • niedost ępno ść do żeglugi towarowej, i wzbogaca krajobraz (trwała szata ro ślinna a niekiedy turystycznej, na skutek niewielkiej obejmuje 59% powierzchni gminy); dro żno ści poło żonej u północnych granic • bogate zasoby wód naziemnych (liczne gminy, rzeki Note ć (wg Krajowej Koncepcji jeziora, rzeka Note ć z dopływami, zbiornik Przestrzennego Zagospodarowania Kraju - retencyjny „Mielim ąka") oraz podziemnych 2030 przywrócenie żeglowno ści nast ąpi (główny zbiornik podziemny nr 5 Pradoliny po 2020 roku); Toru ńsko- Eberswaldzkiej); • bieda na wsi wskutek niskiego udziału • ę zagospodarowane pod wzgl dem rekreacyjno- gruntów ornych w strukturze u żytkowania turystycznym jeziora; ziemi, wynosz ącego niecałe 28% • liczne zabytki i pomniki przyrody, m.in. grupy powierzchni gminy (w Wielkopolsce ponad unikalnych drzew w Jaktorowie, głaz Zakl ęta 50%) i niskiego potencjału produkcyjnego Karoca w Atanazynie; gleb. Ponad 50% gleb ma mał ą urodzajno ść • urozmaicona rze źba terenu, przechodz ąca (klasy IVb, V i VI), a wska źnik jako ści od płaskiej, dolinnej w północnej cz ęś ci gminy przestrzeni produkcyjnej, wynosz ący 52,6 (Dolina Noteci) do terasowej i wy żynnej pkta, wyra źnie odstaje od średniej krajowej w kierunku południowym; (66,6 pkta), wojewódzkiej (63,4 pkta) • umiarkowany klimat i zdrowe, czyste powietrze; i powiatowej (56,87 pkta); • mała wydajno ść ł ąk zalewanych przez Note ć • dost ępno ść terenów inwestycyjnych dla mieszkalnictwa i ró żnych form aktywno ści wskutek wypłycania si ę dna rzeki, niespra- gospodarczej; wno ści urz ądze ń melioracyjnych, nieuregu- • ć ść lowanego przepływu wód itp.; sie do dobrych dróg gminnych (474,8 km), • powiatowych (15,5 km) oraz wojewódzkich niewystarczaj ące wyposa żenie infrastruktu- (26,9 km) zapewnia mieszka ńcom dost ępno ść ralne terenów pod inwestycje; za mało do miejsc pracy oraz usług społecznych mieszka ń komunalnych i lokali socjalnych; • i rynkowych w o środkach miejskich gminy nie do ko ńca uregulowana gospodarka i powiatu, a dodatkowo, poprzez drogi wodno- ściekowa, niepełne skanalizowanie wojewódzkie nr 190 i 191, tak że dost ęp gminy, braki w innej infrastrukturze, do o środków regionalnych (Pozna ń, zwłaszcza na terenie wsi; Bydgoszcz), b ądź subregionalnych (Piła); • zły stan budynków komunalnych w tym • wyznaczone trasy: rowerowa (z mo żliwo ści ą budynków u żyteczno ści publicznej, niedosto- nawi ązania i poł ączenia z Euro-Route R-1), sowanie dla potrzeb niepełnosprawnych, piesza, samochodowa i kajakowa wraz z dobr ą ludzi starszych i matek z dzie ćmi; braki infrastruktur ą noclegow ą, gastronomiczn ą miejsc w przedszkolach, mało placów zabaw i sportowo-rekreacyjn ą oraz kulturaln ą dla dzieci; stwarzaj ą warunki do rozwoju turystyki • niewystarczaj ąco dostosowana w stosunku (zwłaszcza w miejscowo ściach Szamocin do oczekiwa ń społecznych komunikacja i Laskowo), a tak że do poprawy jako ści życia zbiorowa na terenie gminy; mieszka ńców gminy; • pogł ębiaj ący si ę kryzys instytucji rodziny • dobrze funkcjonuj ące szkolnictwo i dobre w niektórych środowiskach społecznych; wyposa żenie szkół; • zanik usług rzemie ślniczych (szewstwo, • wysoka aktywno ść i kreatywno ść społeczna, krawiectwo, szklarstwo itd.); zwłaszcza w sferze kultury, o światy i sportu; • środowisk kulturalnych nie zadowala współ- • aktywny i kompetentny samorz ąd gminny praca z przedsi ębiorcami; i sołecki; 6 • wykwalifikowana, oddana swojej pracy • nie zawsze trafnie kierowana pomoc socjalna; i dbaj ąca o rozwój gminy kadra administracji • mała dost ępno ść do niektórych usług samorz ądowej, skuteczna w pozyskiwaniu medycznych; środków zewn ętrznych i realizuj ąca przy ich • osłabia si ę poczucie bezpiecze ństwa (kiepska pomocy wiele przedsi ęwzi ęć inwestycyjnych jako ść sprz ętu p.po ż., wydłu żone procedury i nie inwestycyjnych; policji i wymiaru sprawiedliwo ści); • rosn ąca liczba ludno ści w gminie i ponad • niedostatek w stosunku do potrzeb, środków przeci ętny udział ludno ści w wieku własnych samorz ądu gminnego; przedprodukcyjnym; • niski wska źnik wykształcenia ludno ści • rosn ący potencjał grup samopomocowych, na poziomie średnim i wy ższym; powstawanie świetlic środowiskowo- • stosunkowo wysoki odsetek osób trwale terapeutycznych; pozostaj ących bez pracy; • poprawiła si ę estetyka gminy; • zadłu żenie gminy; • dobrze funkcjonuje handel; • wolne przystosowywanie si ę • dost ęp do Internetu; mieszka ńców do sytuacji na rynku pracy • wzrost liczby mieszka ńców gminy; (doszkalanie si ę); • aktywno ść i sprawna polityka lokalna • istnienie du żych grup społecznych władz samorz ądowych; zagro żonych wykluczeniem; • dost ępno ść terenów inwestycyjnych; • • wzrost liczby podmiotów gospodarczych niedobór lokali socjalnych; • na przestrzeni ostatnich lat; post ępuj ąca degradacja obszarów • dost