Quarterly Magazine of Carpet, Weaving & Embroidery Arts Garanti’den 50, yılında düşünce seferberliğine davet. Garanti, ikinci elli yılına girerken Türkiye kin “en ivisini” ortaya çıkarmak üzere bir proje yarışması düzenliyor Yarışma konulan; çevre, eğitim spor ve endüstrivel tasarım. Garanti, bu dört alanda i MJ dünya kalitesinde düşünen, tasarlayan, üreten ve yaşayan bir Türkiye yaratılmasına durun olacak projeleri ödüllendirecek Türkiye'de gün ışığına çıkmayı ve Çevre yarınımızı aydınlatmayı bekleyen binlerce Eğitim yaratıcı fikir olduğuna inanıyor, yüreği ve beyni ışık dolu herkesi bu düşünce seferberliğine katılmaya davet ediyoruz. Başvuru formu Garanti Bankası şubelerinde. N?7■ hil YARINA DÖRT IŞIK Spor Endüstriyel Tasarım & GARANTİ Prof. Dr. Sadık Tural Dokumadaki Estetik Duyarlılık Aesthetic Sensitivity in Weaving Devlet Bakanı Işılay Saygın ile Halı Üzerine Bir Söyleşi An Interview on Carpets with Işılay Saygın, the State Minister Dr. Nazan Ölçer 13. -1 8 . Yüzyıl Türk Halıları Sergisi 1 3 th -18th Century Turkish Carpets Exhibition Erol Kalender 13. -1 8 . Yüzyıl Türk Halıları Sergisinin Yankıları Echoes o fth e l3 th -l 8th Century Turkish Carpets Exhibition Dr. Azize Aktaş-Yasa Türk Halıcılığının İhtişamı The Magnificence of Turkish Carpets Şebnem Ercebeci Öalıkesir - Sındırgı Halıları Sergisi Exhibition of Balıkesir - Sındırgı Carpets Serap Leloğlu-Ünal Bir Panel ve Bir Sergi A Panel and An Exhibition Kapak / Cover Ejderha ve Anka kuşlu halıdan Yrd. Doç. Dr. Nalân Türkmen detay. 1996 Philadelphia 8. ICOC Konferansı'nın Ardından Berlin Islâm Sanatı Müzesi, After the 8th ICOC in Philadelphia in 1996 Env. No: 1-4,, 15, yüzyıl/ A detailed view from Carpet with Dragon and Anka Bird, Berlin lslamic Arts Museum, Inv. Prof. Dr. Önder Küçükerman No. 1-4, Türk Halıcılığının Tarihten Gelen Sorunları 15th century. Problems of Turkish Carpeting Prof. Dr. Gönül Öney Anadolu - Türk Halısının Serüveni Adventure of Anatolian - Turkish Carpets Prof. Dr. H. Örcün Barışta Arış Dergisi nin Türk Kültüründe Dolduracağı Boşluk The Place o f Arış in the Turkish Culture 2 arış inn; S R V I: I I SS u 1:1 AKIŞ Uç Aylık Halı, Dokuma ve İşleme Sanatlan Dergisi MURT 199? Quarterly Magazine of Carpet, Weaving and Embroid :ry Arts ARIŞ: Means warp in Turkish. Warp is the vertical part of \leaving. viRRCH 199? / Sahibi / Owner Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı adma/ On behalf of Atatürk Supreme Council for Culture, Language and History Atatürk Culture Center Prof. Dr. Sadik Tural, Atatürk Kültür Merkezi Başkanı/ President of Atatürk Culture Center. Genel Koordinatör/ General Coordinator Yayıncılık Hizmetleri, Mayıs & Mayıs AİŞ. Yayıncılık Grubu tmrün Baba liderliğinde aşağıdaki kuruluş ve kişilerce sağlanmıştır. Merkez Sekreteri / General Secretary Publishing works has been provided by the following organizations led by Mayıs & Mayıs Inc. Publishing Group Yayın Kurulu / Board of Editors Prof. Dr. Sadık Tural Yayıncılık Grubu Koordinatörü / Pub' ishing Group Coordinator Dr. Azize Aktaş-Yasa Levent Egemen Ercebeci Serap Leloğlu-Ünal Şebnem Ercebeci Yayıncılık Grubu Danışmanı / i ublishing Group Consultant Erol Kalender Zafer Akay Danışma Kurulu / Consultant Boards Prof. Dr. Oktay Aslanapa Reklam İşleri Danışmanlık Hizmetleri / Advertising Consultance Prof. Dr. Nejat Diyarbekirli Gamze Yüksel-Tabok Prof. Dr. Beyhan Karamağaralt Prof. Dr. Selçuk Mülayim Çeviriler / Translations Doç. Dr. Bekir Deniz Mayıs ve Mayıs Çeviri Bölüngü Dr. Nazan Ölçer Mayıs & Mayıs Translatioh Department Yurtiçi Temsilcileri / Incountry Representative** Grafik Tasarım / Graphic Design Yrd. Doç. Dr. Nalân Türkmen - istanbul Tasanmhane Tanıtım Ltd. Şti. Yrd. Doç. Dr. Recai Karahan - Van Tel: 90-312 437 13% Dr. Gürbüz Uğur - Çanakkale Cihat Kürkçü - Urfa Baskı / Print Heuse Berna Cengiz - Muğla Varan Matbaası Tel: 90 - 312 417 88 87 Fak is: 90 -312 417 18 05 Gülten Çamaş - Kars Naci Bakırcı - Konya Mayıs Sı Mayıs Danışmanlık ve Dış Ti cart jt A.Ş.i Yıldıray Özbek - Kayseri Yayıncılık Grubı. ile Temas için Fahreddin Kaytfmaz - Isparta To Contact Mayıs Sz Mayıs Inc.Publishing Group Yurtdışı Temsilcilikleri / Representatives Abroad Tel: 90-312 440 72 67, Fax: 90 - 312 - 439 б|) 72, Prof. Dr. Tadeuzs Majda - Polonya e-mail: [email protected] Prof. Dr. Ferenc Bata ri - Macaristan Adres: Ahmet Rasim Sokak, 31/3, Çankay i - Ankara - Türkiye Prof. Dr. Toyokazo Watanabe - Japonya Prof. Dr. Rasim Efendi -Azerbaycan Prof. Dr. Orazbay Örejev -Türkmenistan Üç Ayda Bir i 'ıkar / Published Quart) ıriy Tahir Kahhar - Özbekistan Fiyatı / Price Dr. Natalia Nekrasova - Rusya Federasyonu I 7 5 0 ,0 0 0 TL Abonelik ve Reklam / Subscription and Advertisement Atatürk Kültür Merkezi USD 2 5 in U6A, Canada and Japan Atat Irk Culture Center USD 2 0 in uıropeE Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, 133 Maltepe - Ankara - Türkiye Tel: 90 - 312 231 23 48 Fax 90 - 312 - 232 43 21 ISSN :1301 Î55X e a _____a _____ft_____e _____t t. Yrd. Doç. Dr. Nalân Türkmen Naci Bakırcı Orta Asya've Anadolu Türkmen Dokumalarında Konya Mevlânâ Müzesi Halı Kumaş Seksiyonunda Görülen Hayvan Figürlü Örnekler Sergilenen Türk Halıları Examples of Animal Patterns in the Textiles of Turkish Carpets Exhibited in the Carpet Fabric Middle Asia and Anatolian Turkomen Section at M evlâna Museum Prof. Dr. H. Orcün Barışta XIX - XX. yy Azerbaycan işlemelerinden Örnekler Kerim Sefer Koleksiyonu Azerbaijan Embroidery Work Samples from the Kerim Sefer Collection 19th - 20th Centuries ’dinî Kinimin Dinin ııııı ıı Şefik Fenmen trken Dönem Tasarımlı Bir Batı Anadolu Yrd. Doç. Dr. Yaşar Çoruhlu Seccadesi Üzerine Düşünceler Avusturya Koleksiyonlarındaki Halıları Tanıtan Bir Kitap Views on a Western Anatolian Prayer Rug with A Book Introducing the Carpets in Austrian Early Period Design Collections Suzan Bayraktaroğlu Yrd. Doç. Dr. Recai Karahan Türk Halılarında Batı Literatürü Konusu Van Türkiye Kalkınma Vakfı Turkish Carpets in Western Literature Van Turkish Development Foundation Yrd. Doç. Dr. Meldan Tanrısal Doç Dr. Bekir Deniz Türk ve Nâvaho Halılarının Dili Kırşehir Mucur Halılarının Sözlüğü -1 The Languages of Turkish and Navaho Carpets Dictionary of Kırşehir Mucur Carpets -1 0МОДИП1 І)ІОІІ(ШріІ) Prof. Dr. Mübahat Türker-Küyel Acaba Istar, Ispar (Isbar) ve Stromateıs (Stromates) Doç Dr. i. Öztürk, Araş. Gör. Gonca Karavar Kelimeleri Arasında Bir İlişki Var mıdır? Türk Halı ve Kilim Bibliyografyası 1 54 ls There Any Relationship Between The Words Bibliography of Turkish Carpets and Kilims Istar, Ispar (Isbar) and Stromateis (Stromates)? 41) SIM Prof. Dr. Beyhan Karamağaralı Bir Konya Halısı Hakkında Miras Keçe About A Konya Carpet arış ı ı ı ı ı ı 3 ■ ;Ari s 1 t a n Prof. Dr. Sadık Tural* İnsanlar karşısındakine veya orada bulunmayana adlarıyla karşımıza çıkan yün dokuma dünyası, Türklerin yahut geleceğe bir şey iletmek istiyorsa, bir ifade tarzı kültür zenginliğini gösterir. benimser. İnsanların benimsediği ifade tarzı, ya En eski kaya resimlerinde, balballarda, oradan da, soyutlamaya pek az imkân veren doğrudan ifade veya az halı, kilim, cecim, keçe sanatının örneklerinde, çok soyutlanmış estetik ifade yollarından biri oluyor. Türklerin yüksek soyutlama anlayışı yansımaktadır. 'Doğrudan ifade, günlük dilden bilim diline uzanan Sanat, heyecan verici bir taklit (mimesis) ile anlamlı sözlü veya yazılı yahut özel işareüerle sağlanan bir iletişim bir soyutlama arasında oluşan yüksek bir haberleşme yoludur. C l dünyasıdır. Estetik duyarlılık ön plânda olmak şartı ile, Estetik ifade ise, yüksek duyarlılık sahibi insanların, yaratılan objenin estetik ihtiyaçlar dışında hangi işlevi duygu ve hayallerini başkalarıyla paylaşma heyecanından taşıdığı da dikkat etmemiz gereken bir noktadır. doğan ürünlerdir. Estetik ifade, hoş'u, güzel'i, ulvî olanı, Türkler, süsleme ve bezeme sanatlarının, hem maden az çok örtülendirme; az çok soyutlayarak, seçme ve (ev gereçleri, ulaşım araçları, silah ve savunma gereçleri, ayıklamalarla yeni bir bütünlük haline getirme tarzıdır. takılar, metal paralar), hem ahşap (oyma, kesim, yontma), Estetik ifade, malzemesi ve imkânları kelimeler hem deri işleme, hem m erm er/granit hem kil, toprak ve dünyasıyla sınırlı ise, edebiyat; ses'in tınısı ve ardarda kumdan yararlanarak m im arî sanatlarının ürünlerini gelen etkileyici âhengi ise, müzik; bir yüzey (duvar, tahta, verdiler. Maden, ahşap, deri, taş, mimârî ile yüzeylere bez) üzerine yapılmış şekiller ise, resim; üç boyutlu bir şekil yapma sanatları/zenaatları başka milletlerde de şekillendirme arzusuyla madene, ağaca, taşa biçim verme bulunur. Bunlardan farklı olarak koyun, keçi, at ise, heykel-, süsleme ve bezemeyi de içine alan bir beslemekle tanınmış bir toplum olan Türklerin dokuma mekânlaştırma ise, m im ârî adını verdiğimiz iletişim sanatlan, Türkler için, işlevi, estetikle birleştiren özel bir kurma tarzlarıdır. ürün dünyası oldu. Resim, fresk, (oyma veya kabartma türünden Türklerin yün ve tiftiği kullanmak için sürüler biçimlenmiş kompozisyonlar), heykel ve m im arî gibi yetiştirdiklerini, ip eğirdiklerini, dokumaya plastik sanatlar, estetik ifade tarzının çeşitli dalları olarak dönüştürdüklerini dünyadaki bütün araştırıcılar kabul göze hitabeden sanatlardır. Tarihin ilk devirlerden beri, ediyor. Et, süt ve yün/tifdk gibi üç ürününden faydalanmada hemen her kültürde bulunmakla beraber, az çok farklılık Türklerin özel bir kültür zenginliğine sahip olduğunu taşıyan sanat eserleri, temsilî ve tasviri yol ile yüksek bir öğrenmek mi istiyorsunuz, okuyun Eberhard'ı, Barthold'u, iletişim aracı oluyor. Haussig'i, Pritsaki, Marquarti, Erdmann'ı