ISBN 978- 83- 62673- 20- 9 23 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wroc³awskiego 23 Rozprawy Naukowe IGRR UWr. Z PROBLEMATYKI REGIONALNEJ DOLNEGO ŒL¥SKA pod redakcj¹ Stanis³awa Cioka i Krzysztofa Janca Wroc³aw 2012 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 23 Z problematyki regionalnej Dolnego Śląs ka pod redakcją Stanisława Cioka i Krzysztofa Janca Wrocław 2012 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 23 Z problematyki regionalnej Dolnego Śląs ka pod redakcją Stanisława Cioka i Krzysztofa Janca Wrocław 2012 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 23 Redaktor serii Zdzisław Jary Redaktor techniczny Marek Kasprzak Recenzent tomu dr hab. Edyta Jakubowicz Skład komputerowy Krzysztof Janc Projekt graficzny okładki Marek Kasprzak Ilustracja na okładce: Chełmsko Śląskie: zespół drewnianych domów tkaczy Dwunastu Apostołów. Fot. Stanisław Ciok. Zalecane cytowanie Ciok S., Janc K. (red.), 2012, Z problematyki regionalnej Dolnego Śląska. Rozprawy Nauko- we Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 23, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. ©Copyright 2012 by Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego ISBN 978−83−62673−20−9 Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytet Wrocławski Plac Uniwersytecki 1, 50–137 Wrocław Druk i oprawa I-BIS s.c., ul. Lelewela 4, 53-505 Wrocław Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 23 Spis treści REGIONALNE RECEPTY NA CHUDE LATA (M. GUZ-VETTER) .............................................................9 1. Wstęp ...............................................................................................................................................9 2. Rozporządzenie szczegółowe na temat Europejskiego Funduszu Regionalnego.........................11 3. Europejska Współpraca Terytorialna .............................................................................................17 4. Wnioski dla Polski ..........................................................................................................................18 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY JAKO NARZĘDZIE ROZWOJU DOLNEGO ŚLĄSKA (S. NIZIO) ...................................................................................................................................................21 1. Regionalny Program Operacyjny a polityka regionalna .................................................................21 2. Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego.............................................24 3. Alokacja środków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego...............................................................................................................................26 4. Podsumowanie...............................................................................................................................31 REGIONALNA STRATEGIA INNOWACJI DLA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO PODSTAWĄ DOLNOŚLĄSKIEGO REGIONALNEGO SYSTEMU INNOWACJI (H. DOBROWOLSKA-KANIEWSKA)........................................................................................................35 1. Wstęp .............................................................................................................................................35 2. Regionalny System Innowacji ........................................................................................................36 3. Regionalne Strategie Innowacji......................................................................................................38 4. Regionalna Strategia Innowacji dla Województwa Dolnośląskiego............................................... 39 5. Podsumowanie...............................................................................................................................49 KONKURENCYJNOŚĆ OBSZARÓW WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO (M. LEŚNIAK-JOHANN)............................................................................................................................53 1. Konkurencyjność regionalna – ujęcie teoretyczne .........................................................................53 2. Czynniki konkurencyjności regionalnej...........................................................................................55 3. Metoda badań – miara rozwoju Hellwiga .......................................................................................55 4. Dobór zmiennych do analizy ..........................................................................................................58 5. Znaczenie czynników konkurencyjności w powiatach województwa dolnośląskiego ....................60 6. Poziom życia mieszkańców............................................................................................................61 7. Poziom przedsiębiorczości.............................................................................................................63 8. Rynek pracy ...................................................................................................................................66 9. Potencjał demograficzny ................................................................................................................68 10. Baza noclegowa turystyki...............................................................................................................71 11. Pozycja konkurencyjna powiatów dolnośląskich – podsumowanie................................................73 ZRÓŻNICOWANIE AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ I ATRAKCYJNOŚCI INWESTYCYJNEJ UKŁADÓW LOKALNYCH – PRZYKŁAD DOLNEGO ŚLĄSKA (A. RACZYK) .......................................77 1. Cel, zakres badania........................................................................................................................77 2. Metoda pomiaru .............................................................................................................................79 3. Obszary aktywności gospodarczej.................................................................................................81 4. Trendy atrakcyjności inwestycyjnej regionu ...................................................................................88 5. Podsumowanie...............................................................................................................................92 KAPITAŁ LUDZKI I SPOŁECZNY NA DOLNYM ŚLĄSKU (K. JANC) ....................................................97 1. Wstęp .............................................................................................................................................97 2. Kapitał ludzki ..................................................................................................................................99 3. Kapitał społeczny .........................................................................................................................104 4. Związki pomiędzy kapitałem ludzkim i społecznym......................................................................109 5. Podsumowanie.............................................................................................................................110 5 Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 23 SIEĆ OŚRODKÓW KSZTAŁCENIA NA POZIOMIE ŚREDNIM. ANALIZA PORÓWNAWCZA WOJEWÓDZTWA WROCŁAWSKIEGO (1969) I DOLNOŚLĄSKIEGO (2008) (E. KUŹNIAR-SENCZYNO) .....................................................................................................................113 ANALIZA PRZESTRZENNEGO ZRÓŻNICOWANIA POZIOMU ROZWOJU TURYSTYKI W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM (G. RAK, M. PSTROCKA-RAK) ............................................125 1. Wprowadzenie..............................................................................................................................125 2. Funkcja turystyczna oraz jej zmienność w czasie i przestrzeni ...................................................128 3. Turystyka zagraniczna w województwie dolnośląskim.................................................................134 4. Podsumowanie.............................................................................................................................139 KSZTAŁTOWANIE SIĘ STRUKTURY PRZESTRZENNEJ „WĘZŁA BIELAŃSKIEGO” W REJONIE AUTOSTRADY A4 (S. CZERWIŃSKI) ....................................................................................................145 1. Wstęp ...........................................................................................................................................145 2. „Dolnośląski” odcinek autostrady A4 – historia i stan obecny ......................................................147 3. Węzeł „Bielany Wrocławskie” – historia i stan obecny .................................................................149 4. Zagospodarowanie przestrzenne a układ komunikacyjny „Węzła Bielańskiego”.........................150 5. Obsługa komunikacyjna „Węzła Bielańskiego” ............................................................................156 6. Transport publiczny w rejonie RSRP „Węzeł Bielański”...............................................................159 7. Podsumowanie.............................................................................................................................162 WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO (S. DOŁZBŁASZ) ............167 1. Wprowadzenie..............................................................................................................................167