T.C NĠĞDE ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ ĠLKÖĞRETĠM ANA BĠLĠM DALI SOSYAL BĠLGĠLER BÖLÜMÜ MERSĠN ĠLĠ ERDEMLĠ ĠLÇESĠ‟NĠN SOSYO-EKONOMĠK VE KÜLTÜREL YAPISI Yüksek Lisans Tezi Tezi Hazırlayan GÜLġAH AKIRDAĞ DÜRGEN 2012 NĠĞDE T.C NĠĞDE ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ ĠLKÖĞRETĠM ANA BĠLĠM DALI SOSYAL BĠLGĠLER BÖLÜMÜ MERSĠN ĠLĠ ERDEMLĠ ĠLÇESĠ‟NĠN SOSYO-EKONOMĠK VE KÜLTÜREL YAPISI Yüksek Lisans Tezi Tezi Hazırlayan GÜLġAH AKIRDAĞ DÜRGEN Tez DanıĢmanı YRD. DOÇ. DR.SALĠH ÖZKAN 2012 NĠĞDE ÖZET ÇalıĢmada Mersin ili Erdemli ilçesinin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısı konu edinilmiĢtir. ÇalıĢmada genel olarak Erdemli‟nin tarihçesi ve coğrafi özelliklerine değinildikten sonra, sosyal ve ekonomik yapı ardından da kültürel yapı incelenmiĢtir. Esas konuya geçmeden önce araĢtırma ile ilgili metodolojik bilgiler verilmiĢtir. Dört bölümden oluĢan çalıĢmanın birinci bölümde Erdemli ilçesinin tarihçesi ve coğrafi özellikleri üzerinde durulmuĢtur. Ġkinci bölümde Erdemli‟nin sosyal ve ekonomik yapısı ele alınmıĢ ve kaynaklara dayanılarak ortaya konulmuĢtur. Nüfus, idari yapı, eğitim, sağlık, sosyal hayat, ulaĢım, turizm ve ekonomik özelliklerin incelendiği bu bölümde Erdemlili Ģair ve yazarlardan bazıları hakkında bilgi verilmiĢtir. Üçüncü bölümde Erdemli‟nin kültürel özellikleri gözlem yoluyla ve kaynaklar yardımıyla incelenmeye çalıĢılmıĢtır. Son bölümde ise, genel bir değerlendirme yapılarak, araĢtırma esnasında dikkat çeken konular üzerinde durulmuĢtur. I SUMMARY The social, economic and cultural structure of Erdemli District of Mersin Province has been focused in the study. After touching upon the history and the geographical characteristics of Erdemli in general in the study; social and economic structure and then cultural structure has been examined in the study. Before skipping the main topic, methodological information about the research has been given The history and geographical features of Erdemli District have been focused in the first part of the study consists of four parts. In the second part social and economic structure of Erdemli District has been handled and has been put forth based on the resources. In this part that population, administrative structure, education, health, social life, transportation, tourism and economic characteristics have been examined, information about some poets and writers from Erdemli has been given. In the third part, cultural features of Erdemli have been tried to be examined through observation and with the help of resources. In the last part, by making a general assessment, research and issues attracting attention during the research have been emphasized. II ĠÇĠNDEKĠLER Sayfa No: ÖZET......................................................................................................................... I SUMMARY .............................................................................................................. II KISALTMALAR ...................................................................................................... IX FOTOĞRAFLAR LĠSTESĠ ...................................................................................... X ÖNSÖZ ..................................................................................................................... XVII GĠRĠġ ........................................................................................................................ 1 ARAġTIRMANIN METODOLOJĠSĠ .................................................................. 3 A. ARAġTIRMANIN ALANI .................................................................................. 3 B. ARAġTIRMANIN SINIRLARI ........................................................................... 3 C. ARAġTIRMANIN AMAÇ VE ÖNEMĠ .............................................................. 4 D. ARAġTIRMANIN YÖNTEM VE TEKNĠKLERĠ .............................................. 4 E. KARġILAġILAN PROBLEMLER ...................................................................... 5 BĠRĠNCĠ BÖLÜM ERDEMLĠNĠN TARĠHĠ VE COĞRAFĠ ÖZELLĠKLERĠ A. TARĠHÇESĠ ......................................................................................................... 6 1. Mersin‟in Tarihi .................................................................................................... 6 2. Erdemli Ġlçesinin Yeri ........................................................................................... 7 3. Adının Nerden Geldiği ve Tarihi .......................................................................... 8 4. Milli Mücadelede Erdemli .................................................................................... 9 4.1. 1920‟li Yıllarda Yağda Bucağı .................................................................. 9 5.Cumhuriyetin Ġlk Yıllarında Erdemli ..................................................................... 10 6.Erdemli‟yi Ġlçe Yapma ÇalıĢmaları ....................................................................... 11 III B. COĞRAFĠ ÖZELLĠKLERĠ .................................................................................. 12 1.Erdemli‟de Coğrafi Yapı ........................................................................................ 12 2.Erdemli‟de Ġklim .................................................................................................. 13 3.Erdemli‟nin Bitki Örtüsü ....................................................................................... 15 3.1.Doğal Bitki Örtüsü ...................................................................................... 16 3.2.Kültür Bitkileri ............................................................................................ 16 4.Erdemli‟de Akarsular ........................................................................................... 17 4.1.Alata Çayı.................................................................................................... 18 4.2.Lemas Çayı.................................................................................................. 19 ĠKĠNCĠ BÖLÜM ERDEMLĠ‟NĠN SOSYO-EKONOMĠK YAPISI A.SOSYAL YAPI ..................................................................................................... 20 1.Erdemli Ġlçesinin Nüfusu ....................................................................................... 21 2.Erdemli Ġlçesinde Ġdari Yapı .................................................................................. 22 2.1 Kasabalar .................................................................................................... 22 2.1.1.ArpaçbahĢiĢ ............................................................................................. 22 2.1.2.AyaĢ ........................................................................................................ 26 2.1.3.ÇeĢmeli .................................................................................................... 31 2.1.4.Esenpınar ................................................................................................. 33 2.1.5.Kargıpınarı .............................................................................................. 38 2.1.6.Kızkalesi .................................................................................................. 43 2.1.7.Kocahasanlı ............................................................................................. 49 2.1.8.Kumkuyu(Tırtar) ..................................................................................... 52 2.1.9.Limonlu ................................................................................................... 54 2.1.10.Tömük ................................................................................................... 61 2.2.Köyler ......................................................................................................... 65 2.2.1.Akpınar Köyü ....................................................................................... 65 2.2.2.Alibeyli Köyü ....................................................................................... 67 IV 2.2.3.Arslanlı Köyü ....................................................................................... 69 2.2.4.Aydınlar Köyü ...................................................................................... 71 2.2.5.Batısandal Köyü ................................................................................... 74 2.2.6.Çamlı Köyü .......................................................................................... 76 2.2.7.Çerçili Köyü ......................................................................................... 79 2.2.8.Çiftepınar Köyü .................................................................................... 81 2.2.9.ÇiriĢ Köyü ............................................................................................ 83 2.2.10.Dağlı Köyü ......................................................................................... 85 2.2.11.Doğlu Köyü ........................................................................................ 88 2.2.12.Doğusandal Köyü ............................................................................... 90 2.2.13.Elbeyli Köyü ...................................................................................... 93 2.2.14.Elvanlı Köyü ...................................................................................... 95 2.2.15.Evdilek Köyü ..................................................................................... 97 2.2.16.Fakılı Köyü ........................................................................................ 99 2.2.17.GücüĢ