REHAU ZAGRZEWA DO BOJU OGRZEWANIE MURAWY STADIONÓW www.rehau.pl Budownictwo Motoryzacja Przemysł NAJWYŻSZA JAKOŚĆ DLA NAJLEPSZYCH WYNIKÓW TECHNOLOGIA OGRZEWANIA MURAWY BOISKA Coraz częściej polskie stadiony dorównują rozwią- zaniami technologicznymi obiektom sportowym istniejącym na Zachodzie. Standardy europejskie i wymogi licencyjne PZPN sprawiły, iż począwszy od 2003 roku na stadionach klubów Ekstraklasy rozpoczęto prace nad instalacją ogrzewanej murawy. Po raz pierwszy w Polsce system ogrzewania murawy firmy REHAU zainstalowano na stadionie Wisły Kraków. Na krok ten zdecydowano się po gorzkich doświadczeniach z meczów w Pucharze UEFA, kiedy to z powodu zamarzniętej murawy nie doszło do terminowego rozegrania dwumeczu między Wisłą Kraków a Lazio Rzym. By wykluczyć takie przykre niespodzianki w przy- szłości, w ciągu 14 dni usunięto starą nawierzchnię i od podstaw wykonano nową, w pełni profesjonal- ną płytę. 2 Technologia Materiał PE-Xa Aby ogrzać murawę, nie niszcząc przy tym trawy, należy zastosować Kolor powierzchni mlecznobiały system, który nie doprowadzi do przegrzania korzeni i jednocześnie Udarność przy 20°C bez złamania zapewni odpowiednią temperaturę na powierzchni. Ogrzewanie mura- Udarność przy -20°C bez złamania wy boiska w systemie REHAU wykorzystuje pętle grzewcze równoległe Średni współczynnik z jednym nawrotem, na zasadzie pojedynczego zasilania i powrotu. 0,15 mm/(m•K) wydłużalności liniowej Rury grzewcze montowane na głębokości 25 - 30 cm w warstwie Współczynnik przewodności 0,35 W/(m•K) gruntu pospółki o odpowiedniej, laboratoryjnie dobranej granulacji cieplnej zapewniają temperaturę w strefie korzennej nie przekraczającą 8º C, Szorstkość k 0,007 mm dzięki czemu nie dochodzi do „ugotowania” korzeni, a tym samym Ciśnienie robocze (max.) 6 bar konieczności wymiany kosztownej trawy. Dopuszczalna temperatura 90 °C robocza (max.) Odporność Krótkotrwała temperatura max. 110 °C Do pętli grzewczych o długości około 147 m stosuje się rury z najwyż- (awaria) szej klasy polietylenu usieciowanego PE-Xa o średnicy 25 x 2,3 mm. Stała materiałowa C 12 Materiałem wejściowym do produkcji PE-Xa jest wysokomolekularny Klasa palności B2 polietylen charakteryzujący się dużą gęstością i wytrzymałością. Dzięki Minimalny promień gięcia temu już sam materiał podstawowy wyróżnia się szczególną odpor- 8 x d mm bez osprzętu nością na uderzenia i udarność. Stosowanie materiału o tak wysokich parametrach uwarunkowane jest trudnymi warunkami budowlanymi oraz naprężeniami, którym jest poddawany system. W tabeli zestawiono Doświadczenie parametry dla rur PE-Xa 25 x 2,3 mm zgodnych z wymaganiami tech- Dziś już 18 polskich stadionów posiada system wodnego ogrzewania nicznymi COBRTI INSTAL i PN-EN ISO 15875-2:2004 (U) „Systemy murawy firmy REHAU (stan na styczeń 2009). Należą do nich, obok przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do instalacji ciepłej i zimnej wspomnianego obiektu Wisły Kraków: Dyskobolia Grodzisk Wielko- wody. Polietylen sieciowany (PE-X). Część 2: Rury” oraz spełniających polski, Legia Warszawa, Cracovia, Kolporter Kielce, Polonia Warszawa, normy DIN 16892/3. Stadion Miejski w Poznaniu, Pogoń Szczecin, GKS Bełchatów, Wisła Płock, Górnik Łęczna, Górnik Zabrze, Jagiellonia Białystok, Polonia Systemu jednak nie tworzą same rury. Istotnymi elementami ma- Bytom, Stadion Śląski, WKS Śląsk Wrocław, Zagłębie Sosnowiec jącymi wpływ na szczelność instalacji oraz jej bezawaryjność są i Stadion Miejski w Bielsku Białej. Generalnymi wykonawcami były odporne na korozję kształtki oraz technologia łączenia rur. W celu firmy Swietelsky GmbH, Zielona Architektura S.J. i Pagro Sp. z o.o., uzyskania maksimum szczelności i pewności poprawnego przepro- a zastosowane systemy są identyczne z tymi, które REHAU instaluje wadzenia połączenia REHAU zastosowało do łączenia rur technikę na najnowocześniejszych stadionach Europy, np. na Bayarenie tulei zaciskowej. Wykorzystuje ona właściwości rur PE-Xa, które po w Leverkusen czy Stadionie Olimpijskim w Monachium. rozszerzeniu wracają do swojej dawnej postaci, ściskając wsuniętą w nie kształtkę. Dodatkowo tuleja zaciskowa nasunięta na połączenie daje mu maksimum szczelności. Prostota wykonania połączenia, możliwość stosowania go w każdych warunkach budowlanych oraz możliwość wzrokowej kontroli są istotnymi atutami tego systemu. 3 OGRZEWANIE MURAWY STADIONÓW wybrane referencje Stadion Jablonec Gablonz Czechy 6.800 m² Stadion Linz Linz Austria 7.000 m² Pachtakorstadion Taschkent Uzbekistan 8.200 m² Navruzstadion Andizan Uzbekistan 8.200 m² BayArena Leverkusen Niemcy 8.500 m² Boisko treningowe Bayer Leverkusen Leverkusen Niemcy 5.800 m² Bielefelder Alm Bielefeld Niemcy 8.300 m² Weserstadion Bremen Niemcy 8.200 m² Gottl.-Daimler-Stadion Stuttgart Niemcy 2.000 m² Westfalenstadion Dortmund Niemcy 8.500 m² Boisko treningowe 1860 München München Niemcy 7.350 m² Frankenstadion Nürnberg Niemcy 8.000 m² SIA Olimpiskais Stadion Ventspils Łotwa 7.140 m² Boisko treningowe Ventspils Łotwa 7.350 m² Cleveland Browns Stadium Cleveland USA 9.000 m² Paul Brown Stadium Cincinnati USA 9.000 m² Boisko treningowe SSV Ulm Ulm Niemcy 6.500 m² Boisko treningowe FC Rotor Wołgograd Rosja 8.360 m² Jugendleiterschule Ruit Boisko treningowe Ruit Niemcy 7.004 m² Tivoli Stadion Innsbruck Austria 8.360 m² Boisko treningowe SC Freiburg Freiburg Niemcy 5.415 m² Stadion Kreuzeiche Reutlingen Niemcy 8.500 m² Gottl.-Daimler-Stadion (renowacja, II etap budowy) Stuttgart Niemcy 2.000 m² Boisko treningowe Albena Albena Bułgaria 6.370 m² Stadion am Sportpark Unterhaching Niemcy 7.630 m² Boisko treningowe nr 4 Kaiserslautern Niemcy 7.560 m² Tekmovali Stadion Celje Słowenia 7.630 m² St. Jakobpark Stadion Bazylea Szwajcaria 7.490 m² Boisko treningowe Bochum Niemcy 7.560 m² Möslestadion Freiburg Niemcy 8.112 m² Stadion Sparta Praga Praga Czechy 9.000 m² Stadion Narodowy Sofia Bułgaria 8.100 m² Hans-Braun-Platz Berlin Niemcy 7.560 m² Stadion Teplice Teplice Czechy 9.000 m² Stadion Liberec Liberec Czechy 9.000 m² Stadion Strahov Praga Praga Czechy 9.000 m² Olympiastadion Berlin Niemcy 8.000 m² Boisko treningowe Herta BSC, sztuczna trawa Berlin Niemcy 8.100 m² Boisko treningowe 1. FCK Kaiserslautern Niemcy 4.150 m² Volkswagen Arena Wolfsburg Niemcy 8.100 m² Boisko treningowe Wolfsburg Niemcy 7.770 m² Torwart Boisko treningowe Wolfsburg Niemcy 2.800 m² Stadion Witcovice Witcovice Czechy 9.000 m² Stadion Pilsen Pilsen Czechy 9.000 m² Boisko treningowe, sztuczna trawa Kapfenberg Austria 8.100 m² Stadion Wisła Kraków Kraków Polska 7.800 m² Boisko treningowe, sztuczna trawa Czelabińsk Rosja 7.700 m² Boisko treningowe, sztuczna trawa Kaliningrad Rosja 7.700 m² Stadion Groclin Grodzisk Wlkp. Polska 7.560 m² Arena Mönchengladbach Mönchengladbach Niemcy 7.770 m² Boisko treningowe Mönchengladbach Mönchengladbach Niemcy 8.000 m² EasyCredit Stadion Nürnberg Niemcy 8.000 m² Commerzbank Stadion Frankfurt Niemcy 8.000 m² Badenova Arena Freiburg Niemcy 8.000 m² Stadion Erzgebirge Aue Aue Niemcy 7.760 m² AWD Arena Hannover Hannover Niemcy 8.000 m² Wedau Stadion Duisburg Niemcy 7.920 m² Tivoli Stadion Aachen Niemcy 8.000 m² Wankdorf Stadion Berno Szwajcaria 8.000 m² Stadion Legia Warszawa Warszawa Polska 7.800 m² Stadion FC Rubin Kazań Rosja 7.140 m² Stadion Lia Manuliu Bukareszt Rumunia 7.490 m² Allianz Arena München Niemcy 8.000 m² 4 Stadion Jablonec Gablonz Czechy 6.800 m² Boisko treningowe Orzeł Rosja 7.720 m² Stadion Linz Linz Austria 7.000 m² Stadion 1. FCK Köln Niemcy 8.000 m² Pachtakorstadion Taschkent Uzbekistan 8.200 m² Stadion Mainz 05 Mainz Niemcy 8.000 m² Navruzstadion Andizan Uzbekistan 8.200 m² Boisko treningowe Juventus Turyn Turyn Włochy 8.000 m² BayArena Leverkusen Niemcy 8.500 m² Stadion KSK Kielce Kielce Polska 8.000 m² Boisko treningowe Bayer Leverkusen Leverkusen Niemcy 5.800 m² Stadion Cracovia Kraków Polska 8.000 m² Bielefelder Alm Bielefeld Niemcy 8.300 m² Ernst Happel Stadion Wiedeń Austria 8.100 m² Weserstadion Bremen Niemcy 8.200 m² Stadion 1. FC Paderborn Paderborn Niemcy 8.000 m² Gottl.-Daimler-Stadion Stuttgart Niemcy 2.000 m² TZ Borussia Dortmund Dortmund Niemcy 8.500 m² Westfalenstadion Dortmund Niemcy 8.500 m² Stadion Kursk Kursk Rosja 7.700 m² Boisko treningowe 1860 München München Niemcy 7.350 m² Stadion Polonia Warszawa Warszawa Polska 8.000 m² Frankenstadion Nürnberg Niemcy 8.000 m² Stadion Szczecin Szczecin Polska 8.000 m² SIA Olimpiskais Stadion Ventspils Łotwa 7.140 m² Sparta Moskwa Moskwa Rosja 8.500 m² Boisko treningowe Ventspils Łotwa 7.350 m² Boisko treningowe Red Bull Salzburg Austria 7.548 m² Cleveland Browns Stadium Cleveland USA 9.000 m² Stadion Wisła Płock Płock Polska 8.000 m² Paul Brown Stadium Cincinnati USA 9.000 m² Boisko treningowe Lokomotiw Moskwa Moskwa Rosja 8.000 m² Boisko treningowe SSV Ulm Ulm Niemcy 6.500 m² Stadion Zilina Zilina Słowacja 8.000 m² Boisko treningowe FC Rotor Wołgograd Rosja 8.360 m² Stadion Bełchatów Bełchatów Polska 8.000 m² Jugendleiterschule Ruit Boisko treningowe Ruit Niemcy 7.004 m² Stadion GKS Łęczna Łęczna Polska 8.000 m² Tivoli Stadion Innsbruck Austria 8.360 m² Stadion Trnavna Trnavna Słowacja 8.000 m² Boisko treningowe SC Freiburg Freiburg Niemcy 5.415 m² Hanappi Stadion Wiedeń Austria 8.000 m² Stadion Kreuzeiche Reutlingen Niemcy 8.500 m² Stadion Braunschweig Braunschweig Niemcy 8.000 m² Gottl.-Daimler-Stadion (renowacja, II etap budowy) Stuttgart Niemcy 2.000 m² Ruhr-Stadion Bochum Niemcy 7.800 m² Boisko treningowe Albena Albena Bułgaria 6.370 m² Stadion Magdeburg Magdeburg Niemcy 8.000 m² Stadion am Sportpark Unterhaching Niemcy 7.630 m² Boisko treningowe 1 Wołgagrad Wołgograd