The Journal of Threatened Taxa (JoTT) is dedicated to building evidence for conservaton globally by publishing peer-reviewed artcles OPEN ACCESS online every month at a reasonably rapid rate at www.threatenedtaxa.org. All artcles published in JoTT are registered under Creatve Commons Atributon 4.0 Internatonal License unless otherwise mentoned. JoTT allows unrestricted use, reproducton, and distributon of artcles in any medium by providing adequate credit to the author(s) and the source of publicaton. Journal of Threatened Taxa Building evidence for conservaton globally www.threatenedtaxa.org ISSN 0974-7907 (Online) | ISSN 0974-7893 (Print) Article Spatiotemporal movement pattern of Asian Elephants Elephas maximus Linnaeus, 1758 in Sindhudurg District, Maharashtra, India Milind Digambar Patl, Vinayak Krishna Patl & Ninad Avinash Mungi 26 April 2021 | Vol. 13 | No. 5 | Pages: 18099–18109 DOI: 10.11609/jot.5573.13.5.18099-18109 For Focus, Scope, Aims, and Policies, visit htps://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/aims_scope For Artcle Submission Guidelines, visit htps://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/about/submissions For Policies against Scientfc Misconduct, visit htps://threatenedtaxa.org/index.php/JoTT/policies_various For reprints, contact <[email protected]> The opinions expressed by the authors do not refect the views of the Journal of Threatened Taxa, Wildlife Informaton Liaison Development Society, Zoo Outreach Organizaton, or any of the partners. The journal, the publisher, the host, and the part- Publisher & Host ners are not responsible for the accuracy of the politcal boundaries shown in the maps by the authors. Member Threatened Taxa Journal of Threatened Taxa | www.threatenedtaxa.org | 26 April 2021 | 13(5): 18099–18109 ISSN 0974-7907 (Online) | ISSN 0974-7893 (Print) OPEN ACCESS htps://doi.org/10.11609/jot.5573.13.5.18099-18109 #5573 | Received 18 January 2020 | Final received 17 March 2021 | Finally accepted 19 March 2021 ARTICLE Spatotemporal movement patern of Asian Elephants Elephas maximus Linnaeus, 1758 in Sindhudurg District, Maharashtra, India Milind Digambar Patl 1 , Vinayak Krishna Patl 2 & Ninad Avinash Mungi 3 1 Department of Environmental Sciences, University of Mumbai, Ratnagiri Sub-Center, Maharashtra 415639, India. 2 College of Forestry, Dr. B.S. Konkan Krishi Vidyapeeth, Dapoli, Ratnagiri, Maharashtra 415712, India. 3 Wildlife Insttute of India, Dehradun, Utarakhand 248001, India. 1 [email protected] (corresponding author), 2 [email protected], 3 [email protected] Abstract: The extension of the Asian Elephant’s Elephas maximus range in the northern Western Ghats (Sahyadri) was observed since 2002. This colonizaton was marked by elephant crop raiding events in the newly colonized Sindhudurg District, where the local community had noMarathi experienceमराठी सारांश of living: सन २००२ withपासून elephants.सहादी पवरतांत Theआिशयायी presentहतीचा studyवावर wasउतरेकडे conductedहळूहळू वाढत toगेलेला understandिदसतो. उतर पिशम the spatotemporalघाटातील िसंधुदुगर िजलहात paternsहतीचा वावरof cropवाढलाने depredaton, तसेचयेथील (raiding)सािनक लोकांना and हतीसोबतto prioritzeसहजीवनाचा areasकोणताही to informपूवारनुभव futureनसलाने interventonsपीक नुकसानीचा घटनांमधेon managingवाढ झालेली thisिदसून ecologicalयेते. याच पाशरभूमीवर phenomenonहतीचा िसंधुदुगर turnedिजलहातील confict.ए कं द रDatवावरa आिणon cropपीक raidingनुकसानी होतbetweenअसलेली गावे2002यांचा andए कं द2015 र अभास wasकरणात obtainedआला. सनfrom२००२ compensatonते२०१५ या कालावधीत recordsमहाराष withराज theवन िवभागाकडstate forestून वेळोवेळी department,संकिलत करणात andआलेला mappedमािहतीचा at villageआधारे scale.िसंधुदुगर Subsequently,िजलहातील पीक नुकसान we usedभरपाईची threeआवशक indicesती गाव of-िनहाय cropमािहती raiding,एकत viz.,के लCropगेली ी . या Raidingमािहतीचे Frequencyिवशेषणकरन (CRF),तीन गुणोतरे Relatveगाव-िनहाय Cropअभासणात Raiding आलीIntensity. यात अनुकमे (RCRI),पीक andनुकसानीची Crop Raidingवारंवारता, सापेकVulnerabilityपीक नुकसानीची Indexतीवता (CRVI).आिण पीक Results-नुकसान show-पवण गुणोतरa gradualयांचा समावेशnorthernहोता. movementया गुणोतरांवर आधािरतof elephantsपीक नुकसानी andदशरिवणारे of the नकाशेcrop बनिवणातraiding zoneआले. पाथिमकover theिनषषारनुसार period ofिसंधुदुगर 2002–2015.िजलहातील हतीचा The हालचालीrankingsआिण providedपीक नुकसानीचा by CRVI,केतीय identfedिवसार दिकणेकड villagesून उतरेकडे in हळa ूहळnarrowू सरकत stripगेलाचे ofिदसून foothillsआले. ितनी of गुणोतरांचाthe Sahyadriआिण या mountainsगुणोतरांवर आधािरत as severelyनकाशांचा vulnerable.तौलिनक अभास Withके लअसता ा sufcientअसेआढळ longून आले termकी अन data,दोन CRVIगुणोतरांचा wouldतुलनेत be‘पीक a highly-नुकसान useful-पवण गुणोतरा index’वर forआधािरत prioritzatonनकाशा सहादीचा of villagesपायथाची forगावे resolvingहीच अिधक नुकसानhuman-elephant-पवण असलाचे negatveदशरिवतो. अिधक interactons;कालावधीसाठीची and आवशकother casesती सांखांकी of human-wildlifeमािहती उपलब असलास interactons‘पीक-नुकसान too.-पवण गुणोतरा’वर आधािरत सधाची तसेचभिवषातील संभाव पीक नुकसान-पवण गावे पाधानकमानेमांडणेशक असलाचेिदसून आले. अशा मािहतीचा वापर मोठा भूभागावरील हती तसेचइतर वनपाणांकडून होत असलेलानुकसानीवर गाव िनहाय पभावी उपाय योजना करताना तसेच Keywordsभिवषातील धोरणातक: Crop raiding,िनयोजन आखताना range होऊextension,श के लअसे vulnerableिदसते. areas, Western Ghats. Marathi मराठी सारांश: सन २००२ पासून सहादी पवरतांत आिशयायी हतीचा वावर उतरेकडे हळू हळू वाढत गेलेला िदसतो. उतर पिशम घाटातील िसंधुदुगर िजलहात हतीचा वावर वाढलाने, तसेच येथील सािनक लोकांना हतीसोबत सहजीवनाचा कोणताही पूवारनुभव नसलाने पीक नुकसानीचा घटनांमधे वाढ झालेलीिदसून येते. याच पाशरभूमीवर हतीचा िसंधुदुगर िजलहातील वावर आिण पीक नुकसानी होत असलेली गावे यांचा ए कं द र अभास करणात आला. सन २००२ ते २०१५ या कालावधीत महाराष राज वन िवभागाकडून वेळोवेळी संकिलत करणात आलेला मािहतीचा आधारे िसंधुदुगर िजलहातील पीक नुकसान भरपाईची आवशक ती गाव-िनहाय मािहती एकत के ल गेली ी . या मािहतीचे िवशेषण करन तीन गुणोतरे गाव-िनहाय अभासणात आली. यात अनुकमे पीक नुकसानीची वारंवारता, सापेक पीक नुकसानीची तीवता आिण पीक-नुकसान-पवण गुणोतर यांचा समावेश होता. या गुणोतरांवर आधािरत पीक नुकसानी दशरिवणारे नकाशे बनिवणात आले. पाथिमक िनषषारनुसार िसंधुदुगर िजलहातील हतीचा हालचाली आिण पीक नुकसानीचा केतीय िवसार दिकणेकडून उतरेकडे हळू हळू सरकत गेलाचे िदसून आले. ितनी गुणोतरांचा आिण या गुणोतरांवर आधािरत नकाशांचा तौलिनक अभास केल असता ा असे आढळू न आले की अन दोन गुणोतरांचा तुलनेत ‘पीक-नुकसान-पवण गुणोतरा’वर आधािरत नकाशा सहादीचा पायथाची गावे हीच अिधक नुकसान-पवण असलाचे दशरिवतो. अिधक कालावधीसाठीची आवशक ती सांखांकी मािहती उपलब असलास ‘पीक-नुकसान-पवण गुणोतरा’वर आधािरत सधाची तसेच भिवषातील संभाव पीक नुकसान-पवण गावे पाधानकमाने मांडणेशक असलाचे िदसून आले. अशा मािहतीचा वापर मोठा भूभागावरील हती तसेच इतर वनपाणांकडून होत असलेला नुकसानीवर गाव िनहाय पभावी उपाय योजना करताना तसेच भिवषातील धोरणातक िनयोजन आखताना होऊ श के लअसे िदसते. Marathi मराठी सारांश: सन २००२ पासून सहादी पवरतांत आिशयायी हतीचा वावर उतरेकडे हळू हळू वाढत गेलेलािदसतो. उतर पिशम घाटातील िसंधुदुगर िजलहात हतीचा वावर वाढलाने, तसेचयेथीलसािनक लोकांना हतीसोबत सहजीवनाचा कोणताही पूवारनुभव नसलानेपीक नुकसानीचा घटनांमधेवाढ झालेलीिदसून येते. याच पाशरभूमीवर हतीचा िसंधुदुगर िजलहातील ए कं द र वावर आिण पीक नुकसानी होत असलेलीगावेयांचा ए कं द र अभास करणात आला. सन २००२ ते२०१५ या Editor:कालावधीत Heidiमहाराष S. राजRiddle,वन िवभागाकड Riddle’sून वेळोवेळी Elephantसंकिलत andकरणात Wildlifeआलेला मािहतीचाSanctuary,आधारे Arkansas,िसंधुदुगर िजलहातील USA.पीक नुकसान भरपाईची आवशक ती गाव-िनहाय मािहतीDateएकत ofके publicaton: लगेली ी . या मािहतीचे 26िवशेषण April करन2021तीन (onlineगुणोतरे गाव &-िनहाय print) अभासणात आली. यात अनुकमेपीक नुकसानीची वारंवारता, सापेकपीक नुकसानीची तीवता आिण पीक-नुकसान-पवण गुणोतर यांचा समावेशहोता. या गुणोतरांवर आधािरत पीक नुकसानी दशरिवणारे नकाशेबनिवणात आले.