Załącznik do uchwały Nr XXIV/ 191 /2014 Rady Gminy Suchożebry z dnia 18 marca 2014 r. Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry 2014 – 2020 Suchożebry, styczeń 2014r. Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 SPIS TREŚCI 1. HORYZONT CZASOWY STRATEGII ROZWOJU ........................................................ 5 2. DIAGNOZA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA GMINY ............................................... 6 2.1 UKŁAD GEOGRAFICZNY ............................................................................................ 6 2.1.2 Wody powierzchniowe ................................................................................................. 9 2.1.3 Wody podziemne ........................................................................................................ 10 2.2 HISTORIA GMINY ....................................................................................................... 12 2.3 PRZYRODA I OCHRONA ŚRODOWISKA ................................................................ 13 2.4 LUDNOŚĆ – DEMOGRAFIA ....................................................................................... 14 2.4.1 Bezrobocie .................................................................................................................. 17 2.5 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .......................................................................... 21 2.5.1 Układ komunikacyjny ................................................................................................ 21 2.5.2 Telekomunikacja ........................................................................................................ 24 2.5.3 Sieć wodna .................................................................................................................. 24 2.5.4 Sieć kanalizacyjna ...................................................................................................... 26 2.5.5 Odpady ....................................................................................................................... 26 2.5.6 Odpady niebezpieczne ................................................................................................ 30 2.5.7 Gospodarka cieplna .................................................................................................... 31 2.5.8 Energetyka .................................................................................................................. 31 2.5.9 Gazyfikacja ................................................................................................................. 32 2.6 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNO – SOCJALNA ................................................... 33 2.6.1 Edukacja ..................................................................................................................... 33 2.6.2 Służba zdrowia ........................................................................................................... 37 2 Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 2.6.3 Pomoc społeczna ........................................................................................................ 37 2.6.4 Bezpieczeństwo .......................................................................................................... 41 2.6.5 Kultura ........................................................................................................................ 44 2.7 INWESTYCJE .............................................................................................................. 46 2.8 DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA (POZA ROLNICZA) .......................................... 48 2.9 DZIAŁALNOŚĆ ROLNICZA ....................................................................................... 50 2.10 TURYSTYKA I REKREACJA.................................................................................... 55 2.11 ADMINISTRACJA ...................................................................................................... 56 2.12 GOSPODARKA FINANSOWA GMINY ................................................................... 57 2.13 PARTYCYPACJA SPOŁECZNA ............................................................................... 58 2.13.1 Badania ankietowe .................................................................................................... 59 2.13.2 Spotkanie z liderami ................................................................................................. 66 2.14 ANALIZA SWOT ........................................................................................................ 67 3. ANALIZA ROZWOJOWA GMINY .............................................................................. 73 3.1 STRUKTURA STRATEGII........................................................................................... 73 3.2 MISJA GMINY I OBSZAR REALIZACJI STRATEGII .............................................. 74 3.2.1 Obszar Strategiczny I - ROZWÓJ GOSPODARCZY ............................................... 76 3.2.2 Obszar Strategiczny II – MIESZKAŃCY .................................................................. 77 3.2.3 Obszar Strategiczny III – OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA NATURALNEGO I KULTUROWEGO............................................................................. 78 3.2.4 Obszar Strategiczny IV – INFORMATYZACJA ORAZ PROMOCJA GMINY ...... 79 3.3 WDRAŻANIE STRATEGII .......................................................................................... 80 3.4 MONITORING .............................................................................................................. 80 3 Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 3.5 OCENA .......................................................................................................................... 83 4. MONTAŻ FINANSOWY ............................................................................................... 84 5. ZBIEŻNOŚĆ ZE STRATEGIĄ ROZWOJU WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO ............................................................................................................................................. 85 6. WNIOSKI ........................................................................................................................ 86 RYSUNKI ........................................................................................................................... 87 TABELE .............................................................................................................................. 88 WYKRESY ......................................................................................................................... 89 4 Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 1. HORYZONT CZASOWY STRATEGII ROZWOJU Realizacja Strategii Rozwoju Gminy Suchożebry opracowana została na lata 2014 - 2020. Przedstawiona perspektywa czasowa pokrywa się z okresami programowania europejskich środków pomocowych pochodzących z funduszy strukturalnych. Strategia została zbudowana w oparciu o kilka źródeł informacji m.in.: powszechnie dostępne dane statystyczne, dane opracowane przez Urząd Gminy w Suchożebrach, dane zebrane poprzez ankiety oraz informacje będące rezultatem warsztatów strategicznych. Zasadniczą rolę w procesie tworzenia Strategii odegrali partnerzy społeczno - gospodarczy, którzy w czynny sposób brali udział w formułowaniu i precyzowaniu obszarów i kierunków rozwoju gminy. Niniejszy dokument składa się z dwóch części. Część pierwsza to opis istniejącej sytuacji (diagnoza stanu gminy) oraz obecnych i przyszłych problemów, a także szans rozwojowych (analiza SWOT). Część druga natomiast dotyczy przedsięwzięć, które należy podjąć, aby zapewnić rozwój gminy. Ponadto dokument zawiera informacje na temat sposobu wdrażania, monitorowania oraz oceny działań podjętych w ramach celów strategicznych gminy. 5 Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 2. DIAGNOZA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA GMINY 2.1 UKŁAD GEOGRAFICZNY Gmina Suchożebry położona jest we wschodniej części województwa mazowieckiego, w powiecie siedleckim, w odległości 100 km od Warszawy, 15 km od Siedlec oraz 110 km od przejścia granicznego Polska – Białoruś w Terespolu. W bliskim sąsiedztwie znajdują się także inne ośrodki miejskie jak: Sokołów Podlaski, Łosice, Łuków i Węgrów. Biorąc pod uwagę podział fizyczno- geograficzny kraju gmina Suchożebry położona jest na obszarze Wysoczyzny Siedleckiej, która stanowi część podprowincji Nizin Środkowopolskich. Wysoczyzna Siedlecka rozpościera się na południe od Podlaskiego Przełomu Bugu i na północ od Równiny Łukowskiej. Od zachodu graniczy z Obniżeniem Węgrowskim i Równiną Wołomińską i leży w strefie moren czołowych zlodowacenia Warty i jego faz recesyjnych. Rysunek 1. Usytuowanie Gminy Suchożebry w województwie mazowieckim. Źródło: Opracowanie własne. 6 Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 Gmina Suchożebry od zachodu graniczy z gminą Mokobody, od północy z gminą Bielany należącą do powiatu sokołowskiego, od północnego – wschodu z gminami Paprotnia i Mordy, zaś od południa z gminą Siedlce. Rysunek 2. Usytuowanie Gminy Suchożebry w powiecie siedleckim. Źródło: Opracowanie własne na podstawie ”Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Suchożebry”. W skład gminy wchodzi 18 sołectw: 1. Borki Siedleckie, 2. Brzozów, 3. Kopcie, 4. Kownaciska, 5. Krynica, 6. Krześlin, 7. Krześlinek, 7 Strategia Rozwoju Gminy Suchożebry na lata 2014 - 2020 8. Nakory, 9. Podnieśno, 10. Przygody, 11. Sosna - Kicki, 12. Sosna - Korabie, 13. Sosna - Kozółki, 14. Sosna - Trojanki, 15. Stany Duże, 16. Stany