Zał ącznik do uchwały Nr XXIX/170/2009 Rady Gminy Wilczyce z dnia 1 grudnia 2009 roku Plan Odnowy Miejscowości Wysiadłów na lata 2008 - 2015 GMINA WILCZYCE Wysiadłów, 2008 r. SPIS TRE Ś C I 1. Wst ęp..............................................................................................3 2. Charakterystyka miejscowo ści ....................................................4 2.1 Poło żenie miejscowo ści.......................................................4 2.2 Historia wsi..........................................................................5 3 Diagnoza aktualnej sytuacji miejscowo ści. 3.1 Zasoby przyrodnicze............................................................5 3.2 Dziedzictwo kulturowe........................................................6 3.3 Charakterystyka miejscowej ludno ści..................................7 3.4 Zatrudnienie i bezrobocie na terenie gminy.........................8 3.5 Aktywno ści gospodarcza na terenie miejscowo ści..............9 4 Analiza Potencjału ludzkiego ( SWOT) .....................................11 5 Planowane kierunki rozwoju 5.1 Wizja rozwoju miejscowo ści..............................................12 5.2 Planowane przedsi ęwzi ęcia................................................13 5.3 Harmonogram wdra żania planu odnowy miejscowo ści....17 2 1. Wst ęp Plan Odnowy Miejscowo ści jest jednym z najwa żniejszych elementów odnowy wsi, jej rozwoju oraz poprawy warunków pracy i życia mieszka ńców. W skład tego dokumentu wchodzi: a) charakterystyka miejscowo ści, w której będzie realizowany projekt oraz planowane kierunki jej rozwoju, b) inwentaryzacja zasobów słu żą ca uj ęciu stanu rzeczywistego, c) ocena mocnych i słabych stron miejscowo ści, d) opis planowanych przedsi ęwzi ęć , e) szacunkowe koszty planowanych przedsi ęwzi ęć , f) harmonogram planowanych przedsi ęwzi ęć Sporz ądzenie i uchwalenie takiego dokumentu stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013” działanie „Odnowa i rozwój wsi”, jak równie ż stanowi ć będzie wytyczne dla władz Gminy Wilczyce przy opracowaniu kierunków rozwoju miejscowo ści Wysiadłów. Celem działania „Odnowa i rozwój wsi” jest poprawa jako ści życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszka ńców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Działanie umo żliwi rozwój to żsamo ści społeczno ści wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost ich atrakcyjno ści turystycznej i inwestycyjnej. Plan jest dokumentem strategicznym, stworzonym przy znacznym udziale mieszka ńców. Okre śla najwa żniejsze działania, które sami zainteresowani uznali za istotne dla swojej miejscowo ści, działania, które pomog ą im rozwi ąza ć problemy, pokona ć bariery i osi ągn ąć stawiane sobie przez nich cele. Proponowane przedsi ęwzi ęcia mieszka ńcy uznali za realne, mo żliwe do zrealizowania, przy zało żeniu tak że ich własnej aktywno ści oraz przy zaanga żowaniu władz samorz ądowych. Niniejszy plan odnowy został opracowany przy współudziale Rady Sołeckiej sołectwa Wysiadłów, mieszka ńców wsi Wysiadłów oraz pracowników Urz ędu Gminy w Wilczycach. 3 Plan Odnowy Miejscowo ści Wysiadłów jest zgodny z Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Wilczyce oraz ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wilczyce. 2. Charakterystyka miejscowo ści. 2.1. Poło żenie geograficzne i przynale żno ść administracyjna. Gmina Wilczyce poło żona jest we wschodniej cz ęś ci Wy żyny Kielecko – Sandomierskiej, w dolinie rzeki Opatówki, w pasie urodzajnych gleb lessowych. Administracyjnie poło żona jest w województwie świ ętokrzyskim, w powiecie sandomierskim. Powierzchnia gminy wynosi 6994 [ha]. Zlokalizowana jest w bliskim s ąsiedztwie miasta Sandomierz. Najbli ższe ośrodki miejskie to Sandomierz, O żarów, Staszów, Ostrowiec Świ ętokrzyski oraz Opatów. Odległo ść do Kielc – najwi ększego miasta regionu, a jednocze śnie miasta wojewódzkiego, wynosi 90 [km]. W skład gminy wchodzi 16 sołectw: Bo żę cin, Bugaj, Dacharzów, Daromin, Dobrocice, Gałkowice – Ocin, Łukawa, Ocinek, P ęczyny, Pielaszów, Przezwody, Radoszk i, Tułkowice, Wilczyce, Wysiadłów oraz Zagrody. Gmina Wilczyce ma bardzo dobre poło żenie geograficzne oraz charakteryzuje si ę dobr ą dost ępno ści ą komunikacyjn ą – poprzez teren gminy przebiega droga krajowa nr 79 (Warszawa – Kozienice – O żarów – Sandomierz - Kraków), która to stanowi o ś rozwojow ą gminy, zapewniaj ąc mieszka ńcom dost ępno ść do o środków administracyjnych powiatu i województwa, a tak że mo żliwo ść szybkiego przewozu płodów rolnych. Poło żenie Gminy Wilczyce w obr ębie powiatu sandomierskiego przedstawiono na poni ższej mapie. Rys. 1. Mapa powiatu sandomierskiego 4 Wie ś Wysiadłów poł ączona jest z miejscowo ści ą, Wysiadłów. Usytuowana jest wzdłu ż drogi powiatowej. Powstan ą tutaj ście żki pieszo – rowerowe biegn ące wśród lasów i w ąwozów, tak, aby stworzy ć mo żliwo ść turystyki. Przewidziano równie ż miejsce pod koncentracj ę usług z racji mo żliwo ści rozwojowych tej miejscowo ści. Na obszarze sołectwa wyst ępuj ą wąwozy, wzdłu ż których znajduj ą si ę lasy. 2.2. Historia Wsi. Wysiadłów to stara wie ś nale żą ca do uposa żenie miasta Sandomierz. Powstała jednak dopiero w XVI w., kiedy to Zygmunt August wydał dekret, na mocy którego utworzono now ą wie ś Wysiadłów, która powstała na gruntach wsi : Ocinek i Radoszki. W 1565 r. ten sam król dorzucił mieszka ńcom trzech wsi miejskich nowy obowi ązek: nakazał im dwa dni w tygodniu zamiata ć sandomierski rynek. Lokalna tradycja utrzymuje, że nazwa wsi wi ąż e si ę z karczm ą, która od pocz ątku istniała w tej miejscowo ści. Zdro żony podró żny ch ętnie tu wysiadał ze swojego powozu b ądź zsiadał z konia i pod ąż ał do karczmy. Na przełomie XVIII i XIX w. karczma w Wysiadłowie dawała powa żne dochody do bud żetu miasta. Karczma usytuowana była przy dawnej drodze do Sandomierz. ( współczesna szosa przesuni ęta jest około 20 m na zachód) Lokalne nazwy cz ęś ci wsi: Doły Wysiadłowskie ( ci ąg w ąwozów z odgał ęzieniami w pobli żu granicy z Chwałkami), Tantoria ( albo Kantoria), Za Kamieniem. 5 3. Diagnoza aktualnej sytuacji miejscowo ści. 3.1 Zasoby przyrodnicze. Gmina Wilczyce charakteryzuj ą si ę odmienn ą struktur ą zagospodarowania terenu w stosunku do pozostałych obszarów województwa świ ętokrzyskiego. Gmina Wilczyce jest obszarem o najkorzystniejszych warunkach przyrodniczych do intensyfikacji rolnictwa. Obszar ten wyznacza zasi ęg geograficzny zwartych płyt lessowych Wy żyny Sandomierskiej, posiadaj ący najwy ższ ą przydatno ść rolnicz ą gleb nie tylko w skali wojewódzkiej, ale tak że krajowej. Główn ą jego cech ą jest wyra źna dominacja funkcji rolniczych z rolnictwem towarowym, intensywnym, drobnoskalowym oraz rozwojowe tendencje w otoczeniu produkcji rolnej. Za najwa żniejsze elementy zagospodarowania, stabilizuj ące rozwój bazy ekonomicznej na tym obszarze uznaje si ę: a) du że zasoby gleb o najwy ższej przydatno ści rolniczej klas bonitacyjnych I–III, na których wzgl ędnie łatwo uzyska ć mo żna wzrost efektywno ści gospodarowania, b) gęst ą sie ć średnich i małych o środków osadniczych, skupiaj ących przetwórstwo rolno-spo żywcze zwi ązane z lokaln ą baza surowcow ą oraz infrastruktur ę ekonomiczn ą i społeczn ą, dostosowan ą do potrzeb wsi i rolnictwa, c) utrwalone kierunki specjalizacji rolnictwa, zwłaszcza w ogrodnictwie. d) Gleby na terenie Gminy Wilczyce maj ą wysok ą przydatno ść ze wzgl ędu na przynale żno ść do I, II i III klasy bonitacyjnej. Grunty w miejscowo ści Wysiadłów. Identyfikator Nazwa miejscowo ści terytorialny* Pow. ogólna Wysiadłów 26090820015 339,1476[ha] Sady Klasa bonitacyjna I II IIIa IIIb IVb V Razem 3,4800 [ha] 2,0230[ha] 0,8900[ha] 0,0000[ha] 0,0000[ha] 0,0000[ha] 6,3930ha] Grunty orne Klasa bonitacyjna I II IIIa IIIb IVa IVb V VI Razem 28,7100[ha] 105,4787[ha] 53,7207[ha] 12,8600[ha] 19,2327[ha] 1,7200[ha] 2,62[ha] 0,39[ha] 381,2400[ha] 6 Tereny Tereny osiedlowe Grunty po lasami Wody komunikacyjne Grunty Lasy i Wody Tereny Użytki rolne zadrzewione i Rowy Drogi Zabudowane Tereny grunty le śne stoj ące ró żne ogółem zakrzewione ró żne Nieu żytki 2,2000 0,0000 278,0451[ha] 26,1800[ha] 2,0800[ha] [ha] [ha] 14,8000[ha] 6,5000[ha] 0,0000[ha] 0,0000[ha] 9,3000[ha] Źródło: Dane Urz ędu Gminy Wilczyce Jednym z najciekawszych i najładniejszych tworów natury w gminie s ą Doły Wysiadłowskie, le żą ce opodal Sandomierza. Poro śni ęte ró żnymi gatunkami drzew i krzewów s ą ulubionym miejscem spacerów i biwakowania sandomierzan. 3.2 Dziedzictwo kulturowe Warto ść istniej ącego zasobu zabytkowego ma znaczenie głównie lokalne i subregionalne. Charakterystyczn ą cech ą zabytków nieruchomych gminy jest wyra źna dominacja drewnianej zabudowy mieszkalnej głównie z okresu mi ędzywojennego, a tak że przewaga zabudowa ń ko ścielnych w pozostałych zasobach. Obecne układy urbanistyczne maj ą na ogół metryk ę z XIX i pocz ątku XX wieku. Nale ży podkre śli ć, i ż teren Gminy Wilczyce zaliczony jest w klasyfikacji wojewódzkiej do obszarów o średnim nasyceniu zabytkami nieruchomymi (grupa 201 — 500 zabytków). W wykazie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kielcach znajduj ą si ę w miejscowo ści Wysiadłów n/w obiekty zabytkowe obj ęte ochron ą konserwatorsk ą według aktualnie obowi ązuj ącego rejestru zabytków. Miejscowo ść Obiekt Dom nr 45, drewniany ok. 1930r., Wysiadłów Dom nr 53, drewniany, ok. 1920r., Dom nr 96, drewniany. ok. 1921r. W Wysiadłowie zachowało si ę kilkana ście zabytkowych figur i kapliczek przydro