PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH 75c | Rhif 433 | Tachwedd 2020 Codi Cestyll Athofion yn y Borth t.4 t.19Beicio merched t.15 Trefeurig t.6-7 Cofio Ni heneiddiant hwy fel y ni a adawyd Ni ddwg oed iddynt ludded Na’r blynyddoedd gollfarn mwy Pan elo’r haul i lawr Ac ar wawr y bore Y Tincer | Tachwedd 2020 | 433 dyddiadurdyddiadur Sefydlwyd Medi 1977 Aelod o Fforwm Papurau Bro Ceredigion Dyddiad cau rhifyn Rhagfyr: Rhagfyr 4 Dyddiad cyhoeddi: Rhagfyr 16 ISSN 0963-925X TACHWEDD 18 Nos Fercher Rhuanedd yn cynnal cyngerdd byw o lwyfan Theatr GOLYGYDD – Ceris Gruffudd Rhos Helyg, 23 Maesyrefail, Penrhyn-coch Richards Cymdeithas y Penrhyn drwy y Werin, Aberystwyth am 8.00 Tocynnau ( 828017 | [email protected] Zoom am 7.30 Cysyllter â’r Ysgrifennydd £8 i £15 Archebwch o wefan Canolfan y TEIPYDD – Iona Bailey am fanylion cysylltu Ceris.Gruffudd@ Celfyddydau. Gwyliwch o’ch cartref. CYSODYDD – Elgan Griffiths (627916 gmail.com GADEIRYDD Y TINCER – Richard Owen RHAGFYR 11 Nos Wener ‘Dathlu’r 31 Glan Ceulan, Penrhyn-coch ( 820168 TACHWEDD 20 Nos Wener ‘Cwis Nadolig’ dan ofal Llinos Dafis a Heledd IS-GADEIRYDD A THREFNYDD CYFEILLION – Hwyliog’ dan ofal Ann ac Alan Wynne Ann Hall, Cymdeithas Lenyddol y Garn, Bethan Bebb Penpistyll, Cwmbrwyno, Goginan ( 880228 Jones, Cymdeithas Lenyddol y Garn, am 7.30 o’r gloch; cyfarfod dros Zoom YSGRIFENNYDD – Iona Davies, Y Nyth, am 7.30 o’r gloch; cyfarfod dros Zoom – cysylltwch â’r ysgrifennydd i gael y Llanilar, Aberystwyth, SY23 4NZ – cysylltwch â’r ysgrifennydd i gael y manylion: marian_hughes@btinternet. ( 01974 241087 [email protected] manylion: marian_hughes@btinternet. com / 01970 828662. TRYSORYDD – Hedydd Cunningham com / 01970 828662. Tyddyn-Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth RHAGFYR 17 Nos Iau Cymdeithas y ( 820652 [email protected] TACHWEDD 20 Nos Wener Rhys Penrhyn Plygain trwy gyfrwng ZOOM HYSBYSEBION – Cêt Morgan Meirion, Sam Ebenezer a Heledd Davies Mwy o fanylion i ddilyn Fferm Glanfrêd, Lôn Glanfrêd, Llandre SY24 5BY [email protected] 07966 510195] TASG Y TINCER – Anwen Pierce 3 Brynmeillion, Bow Street, SY24 5BP TREFNYDD GWERTHIANT – Lila Piette Llys Hedd, Bow Street ( 820223 Cyfeillion Y Tincer TINCER TRWY’R POST – Edryd ac Euros Evans, 33 Maes Afallen Bow Street FFURFLEN GAIS SWYDDOGOL ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL I YMUNO Â’R CLWB Mrs Beti Daniel Glyn Rheidol ( 880 691 Y BORTH – Grace Bailey, Pencarreg, Stryd Fawr, Y Borth ( 871462 Esther Prytherch ( 07968 593078 BOW STREET Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro ( 828 102 Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn ( 820 908 Anwen Pierce, 3 Bryn Meillion ( 828 337 Maria Owen, Gerddi Gleision ( 822074 CAPEL BANGOR / PEN-LLWYN CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI Eirian Hughes, Lluest Fach ( 880 335 Elwyna Davies, Tyncwm ( 880 275 Dei Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch ( 623 660 DÔL-Y-BONT Mrs Llinos Evans – Dôlwerdd ( 871 615 DOLAU Mrs Margaret Rees – Seintwar ( 828 309 GOGINAN Mrs Bethan Bebb Penpistyll, Cwmbrwyno ( 880 228 LLANDRE Mrs Nans Morgan Dolgwiail, Llandre ( 828 487 PENRHYN-COCH Mairwen Jones – 7 Tan-y-berth ( 820 642 TREFEURIG Mrs Edwina Davies Darren Villa, Pen-bont Rhydybeddau ( 828 296 2 Y Tincer | Tachwedd 2020 | 433 CYFEILLION 30 MLYNEDD YN OL Y TINCER Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion y Tincer mis Hydref 2020 £25 (Rhif 66) Elwyn Pryse, Isgarn, Maes Ceiro £15 ( Rhif 251) Iestyn Hughes, 14 Maes y Garn £10 (Rhif 78) Meinir W Edwards, Banc yr Eithin, Llandre Fe dynnwyd y rhifau buddugol yng nghartref y trefnydd oherwydd y cyfyngiadau presennol. Cofiwch os ydych yn aelod o’r cyfeillion ac yn newid enw neu gyfeiriad plis rhowch wybod i’r trefnydd Bethan Bebb 01970880228 neu ar e-bost m.e.bebb@ talk21.com Cofiwch fod amser ail Gwylwyr y Glannau y Borth – o’r chwith Mr Cyd Clare, Mr J.L. Davies, Tywyn (swydd- ymuno yn dod i fyny ar og dros adran y Borth), Mr Ronnie Davies, Mr Jim Palmer a Mr Neil Greenfield. Ionawr 1. Llun: Arvid Parry- Jones (O Dincer Tachwedd 1990) Cyngor Cymuned Trefeurig Cyfarfu’r Cyngor nos Fawrth 15 garej ym Mryncadno., Adroddwyd y byddai’r caban torchau – y Cyngor Cymuned, Medi ar y we. Cadeiriwyd gan Penrhiwnewydd – dim bws yn cael ei ailosod yn fuan. dwy dorch, un goch ac un Delyth James, y Cadeirydd, gwrthwynebiad. Gohebiaeth: daethai llythyr wen; Eglwys Sant Ioan; RAOB, ac roedd y cynghorwyr Cyfarfu’r Cyngor nos gan Gylch Meithrin Trefeurig Lodge Gogerddan; y Brownies. Shân James, Tegwyn Lewis, Fawrth 20 Hydref ar y we. yn gofyn am gymorth. Gan Cynllunio: A200755, 4 Garn- Dai Mason, Richard Owen, Cadeiriwyd gan Delyth na fyddai hi’n bosib i Siôn wen, estyniad unllawr – dim Gwenan Price ac Eirian James, y Cadeirydd, ac roedd Corn ymweld â’r ysgol eleni, gwrthwynebiad; A200782, Reynolds yn bresennol y cynghorwyr Mel Evans, roedd rhai wedi meddwl Llys Meurig, Penrhiwnewydd, ynghyd â’r Clerc. Roedd Shân James, Tegwyn Lewis, tybed a allai’r Cyngor helpu newid defnydd tir er mwyn ymddiheuradau wedi’u derbyn Dai Mason, Richard Owen, gyda threfnu taith i’r hen cael tri pod campio – dim gan Edwina Davies, Iona Gwenan Price ac Eirian Siôn o gwmpas y pentref. gwrthwynebiad. Y datblygiad y Davies a Mel Evans. Reynolds yn bresennol Cytunwyd mewn egwyddor, tu draw i Horeb – cadarnhaodd Materion yn codi: Llwybr ynghyd â’r Clerc. Roedd a’r Cynghorydd Shân James i y Cynghorydd Dai Mason fod y beicio i Gogerddan – roedd y ymddiheuradau wedi’u derbyn drafod gyda’r Cylch. Cyngor Sir wedi rhoi caniatâd gwaith yn parhau ac yn agos i gan Edwina Davies ac Iona Sul y Cofio: oherwydd i Wales and West godi 18 o dai gael ei orffen. Davies. y sefyllfa gyda Covid 19, a byngalos ar y tir gyda’r amod Cyllid: roedd yr archwiliad Materion yn codi: penderfynwyd na ellid cael fod y tai ar gyfer ‘pobl leol’, mewnol ar gyfer 2019/20 roedd y llwybr beicio i gwasanaeth cyhoeddus beth bynnag yn union oedd wedi’i gwblhau, ac roedd y Gogerddan wedi’i gwblhau, wrth y gofeb yn ôl yr arfer. ystyr hynny. cyfrifon yn awr wedi’u hanfon a phenderfynwyd anfon Penderfynwyd y dylid Unrhyw fater arall: ymlaen i’r archwilydd allanol. llythyr at y contractwyr i’w gwahodd y cyrff arferol i adroddodd Mel Evans fod Cais cynllunio: A200666, llongyfarch ar y gwaith. anfon cynrychiolwyr i osod Capel Salem wedi’i werthu. 3 Y Tincer | Tachwedd 2020 | 433 Y BORTH Newyddion Canolfan Deulu’r tu allan bob dydd Iau. Diolch yn Borth arbennig i AberAdventurers am Mae Hwb Cymunedol y Borth y wers syrffio. yn trefnu Parseli Nadolig Os oes gennych ddiddordeb ar gyfer aelodau hŷn ein mewn darganfod mwy cymuned diolch i grant am weithgareddau Hwb Cymunedau Gofalu CAVO. Cymunedol y Borth, e-bostiwch Rydym hefyd yn parhau i contact@borthfamilycentre. ddarparu pecynnau celf fel co.uk neu ffoniwch Helen ar sydd wedi bod yn digwydd ers 07896 616 857. dechrau’r pandemig ac mae’r rhain bellach yn cynnwys Rhoddion Pum Mil Carnifal y ystod o weithgareddau Nadolig Borth 2020 gan gynnwys addurniadau a Er gwaethaf heriau’r cyfnod Roedd yr Ŵyl Sialc a’r Gystadleuaeth Cestyll Tywod ymhlith y digwyddiadau y llwyddodd Pwyllgor Carnifal y Borth i’w cynnal. chardiau. Yn ogystal, rydym clo a chyfyngiadau’r wedi bod yn danfon mwy o Coronafeirws, fe lwyddodd becynnau plant gan gynnwys Pwyllgor Carnifal y Borth i godi gweithgareddau, llyfrau, dillad £4,000 at achosion lleol drwy cynnes a bwndeli babanod. gynnal digwyddiadau gyda Y mis yma, cafwsom y chefnogaeth gan fusnesau pleser o gyflwyno’n Tystysgrif lleol, pentrefwyr ac ymwelwyr. Gwirfoddoli Ceredigion Penderfynodd y pwyllgor gyntaf erioed yn dilyn lansio’r ychwanegu £1,000 tuag at y tystysgrifau newydd gan CAVO. cyfanswm a godwyd o’n cronfa Hoffem ddiolch o galon i’r wrth gefn felly roeddem yn wirfoddolwraig ifanc sydd wedi gallu cynnig £5,000 ar gyfer bod yn ein helpu yn y Ganolfan rhoddion i grwpiau yn y Borth. Deulu ac a lwyddodd i roi 150 o oriau o’i hamser i ni rhwng Eleni felly, bydd Carnifal y Borth mis Medi 2019 a mis Mawrth wedi helpu: 2020, er ei bod yn brysur gyda’i • Bad Achub RNLI y Borth gwaith coleg. • Gwylwyr y Glannau y Borth • Clwb Pêl-droed y Borth Bydd y cyfraniadau yn helpu gallu codi arian yn ogystal â dod Sesiynau Awyr Agored • Sefydliad y Merched, y Borth tuag at ystod o ofynion yn â rhywfaint o bleser i’r Borth: Rydym yn parhau i gynnal ein • Sgowtiaid y Borth cynnwys ysbienddrych, sesiynau Cerdded a Sgwrs a • Clwb Rhwyfo’r Borth adeiladu ciosg a chyfleusterau • Cynhyrchu cylchgrawn sesiynau chwarae awyr agored • Pobl Hŷn y Borth toiled, ffioedd aelodaeth, costau rhyfeddol, yn llawn pan fo’r cyfyngiadau’n caniatáu. • Dolau Bach rhedeg ac ati. erthyglau diddorol Gwnaeth y clwb ieuenctid • Eglwys St. Matthew • Wedi cynnal Gŵyl Sialc ddefnydd da o’r tywydd hyfryd • Cyfeillion Brigâd Dân y Dyma’r digwyddiadau a greadigol iawn a oedd yn cyn hanner tymor a chyfarfod y Borth sicrhaodd bod y pwyllgor wedi bywiogi›r morglawdd Sgowtiaid y Borth dychwelyd i gynnal cyfarfodydd Diolch yn fawr i’n harweinwyr Ail Sgowtiaid y Borth ifanc sydd bellach wedi derbyn wyneb yn wyneb, byddem eu Tystysgrifau Gwirfoddoli yn hapus iawn i groesawu Ceredigion trwy’r post. Bydd arweinwyr a gwirfoddolwyr cyflwyniad ffurfiol yn cael ei newydd o unrhyw oedran. gynnal unwaith y bydd modd Os oes gennych ddiddordeb, gwneud hynny’n ddiogel. cysylltwch â Hugh ar h.r.m.h.@ Rydym mor ddiolchgar i’r btinternet.com. arweinwyr ifanc yma sydd rhwng 15 a 17 oed. Roedd tri Mae Canolfan Deulu’r Borth ohonyn nhw wedi cwblhau 50 wedi cyflwyno Tystysgrifau awr o wirfoddoli ac un wedi Gwirfoddoli am y tro cyntaf i llwyddo i gwblhau 100 awr.