ZAŁĄCZNIK NR 1 Pieniężno (265 km) – Braniewo (296 km) – Frombork (306 km) – Tolkmicko (313 DO REGULAMINU OK PTTK km) – Elbląg (338 km) – Gdańsk (398 km) – Tczew (433 km) – Malbork (457 km) – „KU GWIAZDOM” – ŚLADAMI MIKOŁAJA KOPERNIKA Kwidzyn (494 km) – Grudziądz (530 km) – Świecie (560 km) – Chełmno (567 km) – Chełmża (592 km) – Toruń (615 km). KANON KRAJOZNAWCZY II. Miejscowości i obiekty zagraniczne I. Szlaki Kopernikowskie A. Niemcy: A. Szlak pieszy: 1. Norymberga, Bawaria – miejsce druku pierwszego wydania „De revolutionibus Pieszy szlak turystyczny (znaki czerwone) o łącznej długości 390 km, biegnący orbium coelestium” („O obrotach sfer niebieskich”). głównie przez miejsca związane z pobytem i działalnością Mikołaja Kopernika. Początek szlaku znajduje się przy Wysokiej Bramie w Olsztynie. Szlak biegnie od B. Włochy: Olsztyna do Grudziądza przez tereny województwa warmińsko-mazurskiego, 1. Bolonia – Uniwersytet Boloński; tu Mikołaj Kopernik rozpoczął badanie pomorskiego oraz kujawsko-pomorskiego. sprzeczności w teorii ruchu Księżyca, opisanej przez Klaudiusza Ptolemeusza, Olsztyn* (0 km) – Barkweda (14,5 km) – Bukwałd (16 km) – Cerkiewnik (21 km) – wynikających z założeń teorii geocentrycznej. Swobodna (32 km) – Głotowo (33 km) – Dobre Miasto (35 km) – Smolajny (42 km) 2. Ferrara – Uniwersytet w Ferrarze; doktorat z prawa kanonicznego w 1503. – Dębowa Góra (44 km) – Lidzbark Warmiński (59 km) – Ignalin (70 km) – 3. Padwa – Uniwersytet w Padwie; kontynuacja studiów prawniczych oraz studia Mingajny (87 km) – Kumajny (91 km) – Henrykowo (93,9 km) – Borowiec (99,6 km) – medyczne zakończone uzyskaniem prawa do wykonywania praktyki lekarskiej. Pieniężno (102,6 km) – Dolina rzeki Wałszy (105,2 km) – Wojnity (112,2 km) – 4. Rzym – praktyka prawnicza w kancelarii papieskiej, wspólnie z bratem Brzostki (115,4 km) – Długobór (119,8 km) – Łozy (121,2 km) – Ławki (131,6 km) – Andrzejem w 1500 r. Skrojnity (143,3 km) – Trąbki (146,2 km) – Jezioro Pierzchalskie (146,7 km) – III. Miejscowości i obiekty w Polsce Gronkowo (154 km) – Bemowizna (156,6 km) – Szyleny (160,4 km) – Braniewo (163,2 km) – Józefowo (167,1 km) – Podgórze (168,3 km) – Cielętnik (169,6 km) – 1. Bałdy, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Purda – tradycyjne Frombork (176,1 km) – Narusa (178,1 km) – Przylesie (180,8 km) – Święty Kamień miejsce powitania nowego biskupa warmińskiego, wjeżdżającego uroczyście (181,5 km) – Tolkmicko (185,2 km) – Wały Tolkmita (190,6 km) – Wysoki Bór do swej diecezji, w którym uczestniczyła delegacja kapituły warmińskiej; Aleja (191,5 km) – leśniczówka Biała (193,3 km) – Kadyny (195,6 km) – Suchacz (197,1 Biskupów z symbolicznymi „Wrotami na Warmię”. km) – rez. przyrody „Buki Wysoczyzny Elbląskiej” (199,1 km) – Łęcze (202,3 km) – 2. Bartąg, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Stawiguda – Mikołaj Próchnik (205,6 km) – Jagodnik (211,5 km) – Jeziora Goplanica (213,7 km) – Kopernik odwiedził wieś, gdy prowadził zapisy dotyczące osadzania chłopów leśniczówka Pięknolas (215,9 km) – Dąbrowa (217 km) – Elbląg (229 km) – Kępki na opuszczonych dobrach; kościół św. Jana Apostoła. (237 km) – Solnica (246,1 km) – Lubstowo (255,8 km) – Myszewo (258,4 km) – 3. Braniewo, woj. warmińsko mazurskie – najstarsze miasto Warmii, siedziba Lipinka (261,1 km) – Szawałd (270 km) – Kamienice (276,2 km) – Malbork (281 km) biskupów warmińskich i pierwsza stolica diecezji; bazylika św. Katarzyny – Gościszewo (289 km) – rez. przyrody „Parów Węgry” (291,8 km) – Uśnice (295,2 (miejsce prapremiery wykonania Oratorium Braniewskiego „Mikołaj Kopernik”), km) – Żydzia Góra (299 km) – Biała Góra (302 km) – Benowo (305,5 km) – Borowy wieża bramna d. zamku biskupiego. Młyn (308,5 km) – Ryjewo (312,7 km) – Biały Dwór (319,4 km) – Tychnowy (322,5 4. Brąswałd, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Dywity – Mikołaj km) – Baldram Mały (326 km) – Piekarniak Młyn (326,8 km) – Kwidzyn (330 km) – Kopernik odwiedził wieś podczas prowadzenia zapisów dotyczących osadzania rez. „Kwidzyńskie Ostnice” (333,4 km) – Kolonia Białki (340,6 km) – gajówka chłopów na opuszczonych dobrach. Sadlinki (344,6 km) – Gardeja (359 km) – Kalmuzy (360 km) – Zarośle (363,5 km) – 5. Chełmno, woj. kujawsko-pomorskie – miejsce wczesnej edukacji Mikołaja Dusocin (367 km) – Wielki Wełcz (372 km) – Góry Łosiowe (375,5 km) – Zakrzewo Kopernika oraz wielokrotnych wizyt u rodziny i przyjaciół; kościół par. (376 km) – Mokre (379 km) – Świerkocin (381 km) – Parsk (384,5 km) – Nowa Wieś Wniebowzięcia NMP (d. fara), kościół św. Jakuba i św. Mikołaja [tzw. (389 km) – Grudziądz (390 km). Gimnazjalny, ob. kościół filialny par. WNMP], kościół Św. Apostołów Piotra i Pawła, kościół p.w. Świętego Ducha (d. kościół szpitalny), mury miejskie z * Uwaga! Wytłuszczono miejscowości szczególnie atrakcyjne krajoznawczo. bramą Grudziądzką i Merseburską oraz basztami (m.in. Prochowa i Mestwina), B. Szlak samochodowy (tzw. „Pętla Kopernikowska”): ratusz na rynku z dawną miarą wzorcową dla całego państwa krzyżackiego [tzw. pręt chełmiński o długości 432,5 cm], Muzeum Ziemi Chełmińskiej, Toruń (0 km) – Kowalewo Pomorskie (29 km) – Brodnica (64 km) – Nowe Miasto budynek d. Akademii Chełmińskiej (filia Akademii Bolońskiej). Lubawskie (90 km) – Lubawa (105 km) – Grunwald (133 km) – Olsztynek (154 km) – Olsztyn (180 km) – Dobre Miasto (205 km) – Lidzbark Warmiński (228 km) – 6. Dobre Miasto, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński – d. siedziba kapituły 17. Kieźliny, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Dywity – wizyta we kolegiackiej; bazylika kolegiacka Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich wsi podczas służbowych wypraw. Świętych, fragmenty murów obronnych z Basztą Bocianią. 18. Klebark Mały, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Purda – Mikołaj 7. Dywity, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński – wizyta we wsi podczas Kopernik prowadził akcję rekolonizacyjną po zniszczeniach i wyludnieniu z służbowych wypraw; kościół par. Św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza. czasów wojny polsko-krzyżackiej (1517 i 1521). 8. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – Mikołaj Kopernik towarzyszył swojemu 19. Klebark Wielki, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Purda – wizyta wujowi Łukaszowi Watzenrode w zjeździe stanów Prus Królewskich oraz podczas akcji rekolonizacyjnej (1517 i 1521). uczestniczył w uroczystym hołdzie składanym przez elblążan królowi 20. Koperniki, woj. opolskie, pow. nyski, gm. Nysa – wieś rodzinna Koperników, Aleksandrowi Jagiellończykowi (1504); katedra św. Mikołaja z Miry (d. fara), kościół św. Mikołaja, pomnik Mikołaja Kopernika. Brama Targowa i pozostałości fortyfikacji miejskich, ścieżka kościelna łącząca 21. Kraków – Stare Miasto, Akademia Krakowska (ob. Uniwersytet Jagielloński; ul. Świętego Ducha i Mostową na Starym Mieście, kościół Św. Ducha (d. Mikołaj Kopernik ukończył studia w 1495 r.), mury miejskie z Bramą Floriańską szpitalny), Muzeum Archeologiczno-Historyczne (teren d. podzamcza Zamku barbakan, Rynek Główny, sukiennice, wieża ratuszowa, kościół św. Wojciecha, Krzyżackiego). Bazylika Mariacka Wniebowzięcia NMP z ołtarzem Wita Stwosza, Zamek 9. Frombork, woj. warmińsko-mazurskie, pow. braniewski – miejsce zamieszkania Królewski na Wawelu, Ogrody Królewskie, bazylika archikatedralna św. przez blisko połowę życia, gdzie Mikołaj Kopernik przeprowadził ok. 30 Stanisława i św. Wacława; Mikołaj Kopernik uczestniczył w koronacji króla zarejestrowanych obserwacji astronomicznych; zespół katedralny: bazylika Zygmunta I Starego. archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja z sarkofagiem wielkiego 22. Kumajny, woj. warmińsko-mazurskie, pow. lidzbarski, gm. Orneta – wizyta we astronoma, wieża Radziejowskiego, wieża Kopernika i Muzeum Mikołaja wsi podczas służbowych wypraw. Kopernika, 6 kanonii zewnętrznych, pomnik Mikołaja Kopernika; zespół 23. Kwidzyn, woj. pomorskie – niepotwierdzona budowa wodociągów. poszpitalny św. Ducha i kaplica św. Anny – Muzeum Historii Medycyny. 24. Lidzbark Warmiński, woj. warmińsko-mazurskie – zamek biskupów 10. Gdańsk, woj. pomorskie – podczas jarmarku dominikańskiego Mikołaj Kopernik warmińskich; od 1507 r. Mikołaj Kopernik był osobistym sekretarzem i lekarzem zapoznał Annę Schelling, córkę holenderskiego kupca i późniejszą jego swojego wuja, biskupa warmińskiego Łukasza Watzenrode i mieszkał na gosposię, z którą pozostawał w dużej zażyłości; Długi Targ, Bazylika Mariacka zamku, muzeum; kolegiata św. Apostołów Piotra i Pawła, mury obronne, Wniebowzięcia NMP i ratusz Głównego Miasta, Muzeum Historyczne Miasta Wysoka Brama (wł. przedbramie), popiersie astronoma przy Szkole Gdańska, kościół św. Jana, kościół św. Mikołaja i klasztor oo. Dominikanów, Podstawowej nr 1 im. Mikołaja Kopernika. Dwór Artusa, Dwór Bractwa św. Jerzego (d. siedziba konfraterni patrycjatu 25. Linowo, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński, gm. Purda – wizyta we wsi Głównego Miasta Gdańska), kościół św. Katarzyny na Starym Mieście, podczas służbowych wypraw. Muzeum Zegarów Wieżowych, Wielki Młyn i Mały Młyn. 26. Lubianka, woj. warmińsko-mazurskie, pow. braniewski, gm. Pieniężno – wizyta 11. Gietrzwałd, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński – wizyta we wsi we wsi podczas służbowych wypraw. podczas służbowych wypraw; bazylika Narodzenia NMP, sanktuarium maryjne. 27. Lubnowo, woj. warmińsko-mazurskie, pow. braniewski, gm. Płoskinia – wizyta 12. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie – miejsce wystąpienia Mikołaja Kopernika we wsi podczas służbowych wypraw. w 1521 r. na Sejmie Stanów Pruskich z mową „Querela Capituli contra mgrum 28. Łajsy, woj. warmińsko-mazurskie, pow. braniewski,