Plan upravljanja rizicima od poplava u slivu rijeke Save Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized PLAN UPRAVLJANJA RIZICIMA OD POPLAVA U SLIVU RIJEKE SAVE - NACRT PROSINAC 2018. Verzija 2.1 Public Disclosure Authorized PLAN UPRAVLJANJA RIZICIMA OD POPLAVA U SLIVU RIJEKE SAVE Naslov dokumenta: Plan upravljanja rizicima od poplava u slivu rijeke Save Naručitelj: Investicijski okvir za Zapadni Balkan / Svjetska banka Korisnici: Institucije Stranaka potpisnica Okvirnog sporazuma o slivu rijeke Save iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Hrvatske i Slovenije, institucije iz Crne Gore, Međunarodna komisija za sliv rijeke Save Konzultant: Eptisa Servicios de Ingeniería S.L. (Španjolska) PLAN UPRAVLJANJA RIZICIMA OD POPLAVA U SLIVU RIJEKE SAVE IZJAVA O OGRANIČENJU ODGOVORNOSTI Ovaj dokument je pripremljen uz financijsku potporu Zajedničkog europskog fonda za Zapadni Balkan, kao dio Investicijskog okvira za Zapadni Balkan. Stavovi iskazani u ovom dokumentu su stavovi autora i stoga se ni na koji način ne mogu smatrati stavovima ili zvaničnim mišljenjem partnerskih institucija Zajedničkog europskog fonda za Zapadni Balkan, kao ni EBRD i EIB, kao su- upravljačkih institucija Zajedničkog europskog fonda za Zapadni Balkan. Plan upravljanja rizicima od poplava u slivu rijeke Save (Sava FRMP) zasniva se na podacima koje su pružile Stranke Okvirnog sporazuma o slivu rijeke Save (Bosna i Hercegovina, Republika Hrvatska, Republika Srbija i Republika Slovenija), kao i Crne Gore koja se aktivnostima Savske komisije priključila potpisivanjem Memoranduma o razumijevanju o suradnji između Međunarodne komisije za sliv rijeke Save i Crne Gore 9. prosinca 2013. u Beogradu1. Tamo gdje je to bilo potrebno, iskorišteni su i drugi izvori podataka. Izvori korišteni povrh nadležnih tijela jasno su naznačeni u planu. Detaljne informacije su prezentirane u nacionalnom planu upravljanja rizicima od poplava Republike Slovenije i u Planu upravljanja vodnim područjima koji sadrži Plan upravljanja rizicima od poplava za razdoblje 2016.-2021. Republike Hrvatske, kao država članica Europske unije. Sveukupni doprinos razvoju Plana i podacima u njemu pružili su stručnjaci iz institucija koje navodimo u nastavku: Slovenija: Ministarstvo okoliša i prostornog planiranja; Hrvatska: Ministarstvo zaštite okoliša i energetike i Hrvatske vode; Bosna i Hercegovina: Ministarstvo vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH, Federalno Ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske, Agencija za vodno područje rijeke Save Sarajevo, Javna ustanova „Vode Srpske“ Bijeljina; Srbija: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodnog gospodarstva – Republička direkcija za vode, Javno vodoprivredno preduzeće „Srbijavode“2 i Javno vodoprivredno preduzeće „Vode Vojvodine“ i Institut za vodoprivredu „Jaroslav Černi“; Crna Gora: Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja – Direktorat za vodoprivredu i Uprava za vode. Neke zemlje nisu bile u mogućnosti pružiti sve informacije potrebne za ovaj Plan, a ti su nedostaci informacija zabilježeni u tekstu. Tamo gdje su podaci bili dostupni, ti su podaci i proučeni, a ovdje su predočeni uz maksimalnu dostupnu točnost. Unatoč tome, nedosljednosti nije moguće u potpunosti isključiti. S obzirom na kompleksnost svih aspekata upravljanja rizicima od poplava u slivu rijeke Save, te različitih pravnih okvira, ovaj dokument nije u cijelosti usklađen sa svim nacionalnim dokumentima, Direktivom o procjeni i upravljanju rizicima od poplava te ostalim važećim dokumentima. Radi toga, ukoliko u ovom dokumentu postoje razlike u odnosu na nacionalne važeće dokumente ili ukoliko nastanu razlike u interpretaciji ovog dokumenta, mjerodavnim će se smatrati nacionalni dokumenti koji su važeći u tom trenutku, kao i interpretacije koje slijede iz važećih nacionalnih dokumenata. Iz istog razloga, sve aktivnosti, mjere i obaveze koje proizlaze iz ovog dokumenta, a nisu predviđene u važećim nacionalnim dokumentima, prije implementacije je potrebno u potpunosti uskladiti s nacionalnim pravnim okvirima, raspoloživim instrumentima za upravljanje rizicima od poplava te provesti njihovu detaljniju razradu na nacionalnim i bilateralnim nivoima u skladu sa zakonom definiranim nacionalnim postupkom za njihovo prihvaćanje. 1 https://www.savacommission.org/event_detail/1/26/303 2 JVP „Srbijavode“ je u ožujku 2017. godine preuzela upravljanje nad vodnim zemljištem i vodnim objektima na vodama 1. reda od JVP „Beogradvode“ 05.12.2018. Nacrt v2.1 3 PLAN UPRAVLJANJA RIZICIMA OD POPLAVA U SLIVU RIJEKE SAVE Strukturne mjere na područjima od zajedničkog interesa za zaštitu od poplava na razini sliva rijeke (AMI područja), su prikazane u Sava FRMP na osnovu nacionalnih planova upravljanja rizicima od poplava (HR, SI) te planskih i strateških dokumenta (BA, ME, RS). Prikazane nacionalne mjere doprinose smanjenju mogućnosti dupliciranja radova u svrhu smanjenja rizika i ublažavanja posljedica poplava na razini sliva rijeke Save. Imajući u vidu da je pregled strukturnih mjera u okviru Sava FRMP sastavljen na osnovu mjera koje su definirane na nacionalnom nivou i prema različitim procedurama, potrebno ih je provoditi u skladu s nacionalnim i međunarodnim propisima te nacionalno planiranom dinamikom utvrđenom od strane nositelja aktivnosti. Nestrukturne mjere sadrže aktivnosti pojedinih država, kao i aktivnosti koje su tijekom izrade Plana ocijenjene kao mjere od interesa na razini sliva. Realizacija nestrukturnih mjera će se provoditi u skladu s planiranom dinamikom predloženih nositelja pojedinih aktivnosti. 05.12.2018. Nacrt v2.1 4 PLAN UPRAVLJANJA RIZICIMA OD POPLAVA U SLIVU RIJEKE SAVE SADRŽAJ IZJAVA O OGRANIČENJU ODGOVORNOSTI ................................................................................................ 3 SADRŽAJ ................................................................................................................................................... 5 POPIS TABLICA .......................................................................................................................................... 7 POPIS SLIKA I KARATA ............................................................................................................................... 8 POPIS SKRAĆENICA ................................................................................................................................... 9 1 UVOD ........................................................................................................................................ 10 Pozadina ................................................................................................................................... 10 Osnova za izradu Sava FRMP .................................................................................................... 11 Struktura Plana upravljanja rizicima od poplava u slivu rijeke Save ........................................ 13 2 OPIS SLIVA RIJEKE SAVE ............................................................................................................. 15 Reljef i topografija .................................................................................................................... 15 Zemljišni pokrov / korištenje zemljišta na području sliva ........................................................ 15 Hidrografske i hidrološke značajke ........................................................................................... 16 3 ZAŠTITA OD POPLAVA U SLIVU RIJEKE SAVE ............................................................................... 21 Velike vode i značajne poplave................................................................................................. 21 Potencijalna poplavna područja ............................................................................................... 22 Objekti zaštite od poplava ........................................................................................................ 23 4 ZAKLJUČCI PRETHODNE PROCJENE RIZIKA OD POPLAVA............................................................ 26 PFRA - Prethodna procjena rizika od poplava u slivu rijeke Save ............................................ 26 AMI - područja od zajedničkog interesa za zaštitu od poplava u slivu rijeke Save .................. 28 5 KARTE OPASNOSTI I RIZIKA OD POPLAVA ................................................................................... 31 Zaključci izvedeni iz nacionalnih karata opasnosti i rizika od poplava ..................................... 31 Prikaz rizika od poplava za područja od zajedničkog interesa na osnovu raspoloživih karata država ....................................................................................................................................... 33 6 CILJEVI UPRAVLJANJA RIZICIMA OD POPLAVA OD ZAJEDNIČKOG INTERESA NA RAZINI SLIVA RIJEKE SAVE ............................................................................................................................... 35 7 KATALOG I PREGLED MJERA ...................................................................................................... 38 Katalog mjera ............................................................................................................................ 38 Pregled mjera ........................................................................................................................... 40 8 MEHANIZMI KOORDINACIJE NA RAZINI SLIVA RIJEKE SAVE I NAČINI MEĐUSOBNE SURADNJE U SLUČAJU