Genowefa Jaśkowiec Dokumenty Metrykalne parafii wielickiej. część II Ludność w rzymsko-katolickiej parafii w Wieliczce na podstawie rejestrów metrykalnych; Chrzty 1760 – 1785 rok: W Archiwum Diecezjalnym w Krakowie są m. in. księgi metrykalne chrztów od 1760- 1785 roku i ślubów od 1760-1780 roku, które postanowiłam zindeksować, aby na ich podstawie pokazać ludność parafii wielickiej. Tam gdzie były kapitularze ja porównywałam je z księgami chrztów i małżeństw. W czasie tworzenia w/w ksiąg metrykalnych panowało 3 papieży: Klemens XIII 1758 – 1769, który kanonizował 16 lipca 1767 roku św. Jana Kantego prof. Akademii Krakowskiej /1390 zm. 1473/. Klemens XIV 1769 – 1774, który podejmował w 1772 roku u cesarzowej Marii Teresy starania, aby zapobiec I rozbiorowi Polski. Pius VI 1775 – 1799. Za jego czasów ustalono konstytucję 3 maja w 1791 roku. Konstytucja zaczynała się od słów: „W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego” i przyznała katolicyzmowi stanowisko religii panującej. Przez tę ogromną parafię za 21 lat /statystyka ze ślubów pochodzi i tam patrz/ przewinęło się 40 księży. Jeden z księży, Jakub Targowski, był potem proboszczem w parafii Droginia, ale przyjeżdżał w latach 1761 – 1769 do Wieliczki i uczestniczył w ceremonii chrztów, będąc 10 razy chrzestnym, m. in podrzutka o nazwisku Podwrotek /chrzest dn. 6.08.1769 r./ - to był ostatni przyjazd księdza do miasta Wieliczki. W księgach metrykalnych chrztów w parafii Wieliczka księża wymienili aż 40 miejscowości, co świadczy o rozległości parafii. I tak wg alfabetu miejscowości i przysiółki wchodzące w skład parafii to: Babiny, Bogucice, Bugaj, Byszyce, Chorągwica, Czarnochowice, Czubinów, Gorzków, Grabówki, Grajów, Janowice, Kierków, Klasna, Kłosów, Kokotów, Koźmice i Koźmiczki, Krzyszkowice, Lednica Dolna i Lednica Górna, Mała Wieś, Mierzączka, Mietniów, Pawlikowice, Podklasna, Poręby, Raciborsko, Rożnowa, Siercza, Śledziejowice /pisane często Śledziowice/, Sroczyn, Strumiany, Sułków, Swidówka, Sygneczów, Taszyce, Wieliczka /Zuppa, Krzyszkowska Ulica, Wóytowska Ulica/, Wyczesana, Zabawa, Zwólka. Ponieważ dziecko można było ochrzcić w każdej najbliższej dla rodziców parafii, więc miejscowości spoza parafii, z których pochodzili rodzice, wymienionych w księgach metrykalnych chrztów parafii wielickiej, jest aż 27 /po pauzie podani są ojcowie/: 1. Bieżanów 5 chrztów – Błażej Dybzak, Kasper Mikulski, Sebastian Piech, Wojciech Sloszarczyk i Antoni Krzemień; 2. Dobra / Kalisz 1 chrzest – GD. Jan Skowroński; 3. Golkowice par. Kossocice 1 chrzest – GD. Antoni Dołgiełła; 4. Jakszyce par. Książnica, diecezja tarnowska: 1 chrzest – Wincenty Grabowski, Offic. Societ. Salin.; 5. Jankówka par. Dziekanowice: 2 chrzty – Antoni Knapik i Kasper Snayder; 6. Kęty miasto 1 chrzest – Jan Smid; 7. Kazimierz ad Kraków 3 chrzty – Jan Frycz, Paweł Staliński i Antoni Slarski /par. św. Jakuba/; 8. Kleparz ad Kraków, par. św. Floriana: 1 chrzest – Teodor Bocheński; 9. Kraków 4 chrzty – Franciszek Zakrzowski, Błażej Smrokowski, Tomasz Kusmienski i GD. Józef Strzemienski; 10. Krzesławice /dziś obszar Krakowa/ 1 chrzest – panna nn, brak nazwiska; 11. Lipowa /dziś woj. dolnośląskie/ 3 chrzty – panna Cecylia Grochalonka, Antoni Kamieniarczyk i Franciszek Kucharczyk; 12. Łazów /dziś woj. podkarpackie/ 1 chrzest – GD. Benedykt Sokołowski; 13. Michalikówka /w okolicy Wiśniowej/ 1 chrzest- Bartłomiej Mielec; 14. Podstolice parafia /kiedyś dekanat Szczyczyc/ 8 chrztów: Jakub Gawor, Sebastian Kurek, Bernard Strozik, Bartłomiej Cieslik, Bartłomiej Ciesielski, Stefan Oprych, Tomasz Przepolski i Jan Woźniak; 15. Poprot /nie wiem/ 1 chrzest – panna Marianna Światłowska; 16. Prokocim /par. św. Jakuba na Kazimierzu/ 2 chrzty – GD. Jan Antoni Foltyński i Sebastian Zagórski; 17. Przebieczany par. Biskupice 1 chrzest – Stefan Cebula; 18. Przywóz /Przewóz leży 9 km od Krakowa/ 1 chrzest – Franciszek Schubert; 19. Rajsko /dziś jest w dzielnicy Swoszowice/ 1 chrzest – panna Regina n.; 20. Rożnowa, rok 1778 - tu wpisana jest panna Teresa n., z Myślenic nr domu 121; 21. Rybitwy ad Bieżanów 1 chrzest – Józef Wilk; 22. Rżąka /par. św. Jakuba na Kazimierzu/ 2 chrzty – Błażej Dziop /też Dziob/ i Stanisław Talarek; 23. Rzeszotary par. Biskupice: 4 chrzty – Jan Burda, Piotr Burda, Józef Kołodziey i Kacper Szarga /Szender w kapitularzu/; 24. Stara Częstochowa 1 chrzest – Jan Kaszowski; 25. Węgrzce, Węgrzyce 4 chrzty – Jakub Pieprzyca, Marcin Zaiąc, 2 x Wojciech Zaiąc; 26. Wróblowice /par. św. Jakuba na Kazimierzu/: 1 chrzest – Wawrzyniec Fraś; 27. Zakrzew /Zakrzów/ par. Bodzanów 1 chrzest – Jakub Nowalski; = 54 dzieci z innych parafii w tym 5 NN /illeg./. W parafii Wieliczka za te 26 lat, jak wspomniałam wyżej, było 10.401 chrztów /9 aktów jest podwójnych/. Rocznie średnio było 400 chrztów w parafii, czyli na 1 miesiąc przypadało 33,33 chrzty. Ochrzczono m. in. 54 dzieci z innych parafii, 196 par bliźniąt, 3 trójki trojaczków, 2 podrzutków i 11 osób narodowości żydowskiej... Rozrost parafii spowodował, że numery domów wprowadzono w latach 1776-1777. Najwyższy numer domu odnotowany w księgach chrztów to: w mieście Wieliczka nr 415, a w Lednicy Dolnej nr 330 itd. Najwięcej chrztów było w mieście Wieliczka 4438, potem Koźmice 595, Raciborsko 461 a Siercza 331, patrz str. 4; Księgi chrztów dla każdej wsi osobno, jak wspomniała Ania Stoczek, zaczęto prowadzić od 1777 roku. Tabela wg lat. Rok Małż. bliźnięta trojaczki chrzty 1760 22 5 par ** 0 221 1761 84 5 par ** 0 367 1762 72 4 pary ** 0 325, /1 judai/ 1763 97 8 par ** 0 383 1764 82 5 par ** 0 435 1765 101 9 par ** 0 389 1766 74 5 par ** 0 397 1767 85 6 par ** 0 364 1768 58 4 pary ** 0 389 1769 84 8 par ** 0 390 1770 81 13 par ** 0 384 1771 43 6 par ** 0 341 1772 81 8 par ** 0 317 1773 89 3 pary ** 0 342 1774 110 9 par ** 0 395 1775 91 6 par ** 0 408 1776 100 8 par ** 0 377 1777 123 5 par ** 0 422 1778 146 9 par ** 0 435 1779 95 11 par ** 1 trójka 465, /2 judai/ 1780 63 6 par ** 1 trójka 490, /3 judai/ 1781 Nie mam 9 par ** 1 trójka 487, /5 judai/ 1782 Nie mam 14 par ** 0 475 1783 Nie mam 8 par ** 0 485 1784 Nie mam 16 par ** 0 494 1785 Nie mam 6 par ** 0 421 razem 1779 196 par ** 3 trójki 10.401 chrz. Dzieci z nieprawego łoża w par. Wieliczka – patrz tabela niżej: Tylko 333 dzieci jest tzw nieślubne /5 dzieci NN jest spoza parafii - patrz wyżej str. 1/, to jest 3,20 %. Jeden raz pisze „Patris Incognito”., przy innym dziecku, Bartłomieju, pisze „in Sylvis Raciborskim inventus” a kolejne dziecko, Jakub Dominik, znaleziony przy drodze, dostał nazwisko Podwrotek. Przy siedmiu matkach pisało, że ich stan cywilny to wdowa, ale łącznie wdów jako matek było 11: 1. Agnieszka, wdowa po Kazimierzu Felix, z Wieliczki nr 25; 2. Franciszka, wdowa po Kacprze Tofin, z Koźmic nr 62; 3. Katarzyna, wdowa po Wawrzyńcu Keyzler, z Wieliczki; 4. Marcjanna, wdowa po Ignacym Fokcinskim, z Wieliczki nr 262; 5. Zofia Grabowska, wdowa, ale nie pisze po kim, z Wieliczki nr 99 /troje dzieci w tym 1 raz **/; 6. Marcjanna Matusikowa, ale nie pisze po kim, z Wieliczki; 7. Anna 1ºPiwecka, wdowa, nie pisze po kim; 8. Małgorzata Gawronka, wdowa, „de relicta a Marito”, ze wsi Bugaj; 9. n. Tuteyka, wdowa z Wieliczki; 10. n. Dolewczyna, wdowa z Wieliczki nr 137; 11. Zofia Chorkowa, z Wieliczki, nie pisze, czy wdowa, patrz niżej; Urodziło się w tym czasie 8 par bliźniąt z nieprawego łoża /patrz tabela ciąże mnogie/, co dla samotnej matki było stresujące i bardzo kłopotliwe. Taka samotna matka będąc służącą we dworze, pewnie straciła tę pracę. Przy nazwisku Wickowski pisze Jan Wickowski, illegitimo /w kapitularzu/ i Teresa Juraszowa, wieś Czarnochowice nr 16. Być może Jan uznał dziecko, ale takiej uwagi nie ma w księgach chrztów. U Zofii Chorkowej nie pisze przy jednym dziecku illegitimo – Sebastian /w księdze chrztów ojciec ma na imię Stanisław!/zmarł 6 lutego 1764 roku, a Zofia Chorkowa powiła 17 listopada 1764 roku 1 dziecko, Klemensa Chorek; Czy to dziecko było męża? Ksiądz miał wątpliwości i nie wiedział co wpisać. Ale już w 1769 roku nie wahał się i wpisał przy dziecku illegitimo. 17 dzieci nie ma wpisanych rodziców /14 dzieci jest bez nazwiska + 3 judai/, ale nie jest zaznaczone, że któreś z nich, to dziecko z nieprawego łoża, m. in. w/w Zofii Chorkowej z 17.11.1764 r.; Miejscowość: Nr domu przy Ile małżeństw Ile chrztów Ile dzieci NN /illeg./ Ile % NN chrzcie Babiny 25 16 106 1 NN 0,94% Bogucice 27 35 222 12 NN 5,40% Bugaj 17 9 83 4 NN 4,81% Byszyce 31 42 93 0 NN 0,00% Chorągwica 19 19 108 4 NN 3,70% Czarnochowice 25 i 1 raz nr 56 24 172 9 NN 5,26% Czubinów /przysiółek/ ? 0 3 0 NN 0,00% Gorzków 23 13 102 1 NN 0,98% Grabówki 19 12 48 1 NN 2,08% Grajów 45 41 158 2 NN 1,26% Janowice 29 43 220 6 NN 2,72% Kierków /przysiółek/ ? 0 2 0 NN 0,00% Klasna 209 9 112 3 NN 2,67% Kłosów 240 2 60 1 NN 1,66% Kokotów 25 36 214 5 NN 2,33% Koźmice 91 71 595 7 NN 1,17% Koźmiczki 84 28 82 1 NN 1,21% Krzyszkowice 114 39 243 10 NN 4,11% Lednica 83 42 263 3 NN 1,14% Lednica Dolna 330 24 346 10 NN 2,89% Lednica Górna 54 43 263 7 NN 2,66% Mała Wieś 103 27 122 2 NN 1,63% Mierzączka, miasto 230 19 194 6 NN 3,09% Mietniów 17 24 105 1 NN 0,95% Pawlikowice 19 30 131 3 NN 2,29% Podklasna 105 0 11 0 NN 0,00% Poręby 22 2 28 1 NN 3,57% Raciborsko 80 67 461 4 NN 0,86% Rożnowa 199 11 148 8 NN 5,36% - III miejsce Siercza 75 i 1 raz 325 55 331 10 NN 3,02% Śledziejowice 14 10 104 2 NN 1,92% Sroczyn /przysiółek/ 1 raz nr 78 0 1 0 NN 0,00% Strumiany 24 17 141 1 NN 0,70% Sułków 23 21 118 2 NN 1,69% Swidówka /przysiółek/ 17 2 8 1 NN 12,50% - I miejsce Sygneczów 25 24 158 2 NN 1,26% Taszyce 13 i 1 raz nr 79 17 134 2 NN 1,49% Wieliczka, miasto 415 860 4438 204 NN 4,59 Wyczesana /przysiółek/ ? 0 10 0 NN 0,00% Zabawa 23 27 184 9 NN 4,89% Zwólka 23 3 25 0 NN 0,00% Spoza parafii 0 15 54 5 NN 9,26% - II miejsce Razem: 0 1779 M 10401 CH.