‘t Pompebled 17e jaargang Nr.: 179 april 2010 Doarpskrante mei it nijs fan F r n y e S s ll ig ld ke Pea erswâ Colofon 't Pompebledpraatsje Het voorjaar komt eraan. Bomen botten uit, verschijnt ‘t POMPEBLED vogels kwinkeleren en het zomerhumeur kan 10 keer per jaar weer ‘uit de mottenballen’ worden gehaald. Oplage: ±900 exemplaren Om alvast in de stemming te komen: op de voorpagina een foto van het zwembad in Bakkeveen. We krijgen er weer zin in. Advertenties: Gelukkig is de winter voorbij, maar niet Anneke Atsma, Siegerswoude voor de PvdA in de gemeente Opsterland. Tel. 0512-301248 Deze partij valt voor het eerst in de historie Email: [email protected] buiten het college van burgemeester en wethouders. Hoe hard zullen de oppositiebankjes aanvoelen? Volgens Plaatselijk Belang zorgen de nieuwe Redactie en bezorging: politieke ontwikkelingen voor vertraging Siegerswoude: van de brede school in Frieschepalen. De Sieta van der Veen, Middenwei 5b, bouw daarvan is vertraagd, zoals u kunt tel.: 06 50 23 74 65 lezen. Het project gaat zeker niet in de Pjirkje Idsinga-Vellenga, Bremerweg 28, ijskast, maar zeker is wel dat Opsterland de Wilp, tel.: (0594) 63 27 11 financieel zware tijden tegemoet gaat. Het aantal inwoners zonder werk met een Frieschepalen: bijstandsuitkering stijgt, terwijl de gemeente Trienke van der Wier, Kromhoek 15, veel minder geld van de overheid krijgt. Met tel.: (0512) 30 24 50 dank aan onze bankiers, die op dezelfde Jelle Jeensma, Lytse Leane 5, grote voet blijven doorleven! tel.: 06 21 23 87 64 Wouter Thomassen, de Bodding 9, De Tweede Wereldoorlog ligt al 55 jaar tel.: 0512-511213 achter ons. In mei worden traditiegetrouw de Albert Gjaltema: vormgeving en illustraties herdenkingen gehouden. Mensen die deze Uitgifte volgende nr.: 28 en 29 mei 2010 periode hebben meegemaakt vergeten deze tijd nooit. In de schijnwerper Froukje Heidinga uit Bakkeveen. Zij vertelt wat er gebeurde in haar schooltijd. Kopij: We kregen een tip van Jan en Maja van den Kopij voor het volgende nummer uiterlijk Broek, De Feart 33 Ureterp. Zij komen in inleveren op dinsdag 18 mei 2010 het SBS programma: Je eigen droomhuis. voor 18:00 uur bij de redactie. Op zaterdag 1 mei van 18.00 tot 19.00 uur. Op 2 mei wordt de uitzending herhaald van Op de computer gemaakte teksten kunt u 16.00 tot 17.00 uur. aanleveren per e-mail: Dat u elke maand een Pompeblêd door de [email protected] brievenbus krijgt is bijna vanzelfsprekend. De meeste lezers weten niet wat er allemaal vooraf is gegaan aan het maken van dit prachtblad. De drukker speelt hierin een Vrijwillige bijdrage ‘t Pompeblêd: belangrijke rol. Dankzij Frans Pool uit Bankrekeningnummer 13.51.52.534 Wijnjewoude ziet ’t Pompeblêd er altijd ten name van Stichting ’t Pompeblêd keurig verzorgd uit. In dit nummer komt hij K.v.k. nr.: 01134787 aan het woord over zijn vak. 1 IN DE SCHIJNWERPER Door: Jelle Jeensma Schoolkinderen Siegerswoude in schuilkelder F roukje Ritsma-Heidinga uit Bakkeveen was leerlinge van de lagere school aan de Kromhoek in Siegerswoude toen de Engelse bevrijders in april 1945 met hun legervoertuigen aankwamen. Ze stuurde een persoonlijke herinnering aan onze redactie over die laatste periode van de Tweede Wereldoorlog. Het gezin Heidinga woonde in die tijd aan de Nijewei in Frieschepalen, de huidige Tolheksleane. Frieschepalen was in de Tweede Wereldoorlog nog geen zelfstandig dorp, want tot 1953 hoorde het bij het dorpsgebied van Siegerswoude. Froukje Heidinga woonde aan de Nijewei met haar ouders Ate en Fokje en haar jongere broer Auke. “Mijn vader is vlak voor de bevrijding overleden, hij was nog maar veertig jaar”. Froukje kwam vroeg Heidinga was hij wie er zo in 1945 14 jaar schreeuwde. en zat in de Alleen Haye achtste klas de Vries stak van de lagere zijn vinger op. school. Toen moesten “Omdat het we allemaal oorlog was, nablijven. konden we niet Behalve Haye, naar de hij mocht middelbare alleen school in weggaan. Drachten. We Froukje Heidinga (links) in 1946 naast haar vriendin Daarna vroeg hadden ook Riempkje Bootsma meester de geen fietsen meisjes of ze om daar te komen. Na de oorlog ben ik naar ook geschreeuwd hadden. Dat hadden ze de Huishoudschool in Allardsoog gegaan”, niet. “Dan mogen de meisjes ook weggaan”, zegt ze. zei meester. We wilden de Tommies, de De gebeurtenissen op de dertiende april 1945 Engelse soldaten, graag zien.” zijn haar altijd bijgebleven. “Zoals gewoonlijk zaten we in school te leren. ’s De leerlingen liepen heel hard, herinnert Middags om een uur of vier hoorden we Froukje zich. “We waren bij Jonkersland, gebrom. Daarna kwam Martha, de dochter toen de Engelsen begonnen te schieten, van hoofdmeester Atsma, bij de deur. Ze zei: omdat er Duitse soldaten in de buurt waren. “Daar heb je Engelsen al”. “He, wat, We liepen de Groningerlaan in. Nadat we waarzo?”, vroeg de meester, waarna hij naar een eindje hadden gelopen zijn we door een buiten liep. De jongens waren behoorlijk sloot gegaan, die vol zat met doornen. Toen overstuur. Toen meester weer in het lokaal hebben we bouwland met rogge 2 overgestoken en kwamen we bij het huis van M. van der Harst, Lytse Dobbe 7. Riekele de Boer, een boer. We waren met Uitslag grote tuinen: eerste prijs: zijn tienen. Eerst moesten we allemaal in de W. Albada, de Slûs 20, tweede prijs: huiskamer en daarna in de schuilkelder. J. Kooistra, Kromhoek 36 Arend de, zoon van de boer zei: “Zou het derde prijs: C. Veenstra, Scheiding 6. niet beter zijn wanneer jullie allemaal in de Prijswinnaars gefeliciteerd. schuur gaan?” Daarna moesten we het hooi Nieuwe inwoners van Frieschepalen wijzen in, ze hebben pakken stro om ons heen gezet. wij er op dat iedereen meedoet aan de Daarna zijn we thuis gebracht.” tuinwedstrijd. De tuin moet zichtbaar zijn vanaf de openbare weg en wordt drie keer In Frieschepalen ging de bevrijding niet per jaar gekeurd door een onafhankelijk zonder slag of stoot, zegt Froukje Heidinga. persoon van elders. Een mooie tuin zorgt “Durk Boonstra, een tiener, kreeg een kogel voor een positieve leefomgeving en dat vindt in de arm, maar hij was niet ernstig gewond. Plaatselijk Belang belangrijk. In ons huis aan de Tolheksleane werd een Ook hebben wij ondernemende jeugd in stukje uit de muur geschoten. Bij de Frieschepalen, die nu voor de tweede keer kruidenierswinkel van Lolke Rozema, een Fjildsje toernooi organiseert. Wij juichen tegenover ons huis, was een kelder, waarin dit idee toe en wensen de organisatie veel soms schoolkinderen zaten. Een paar succes en mooi weer op deze dag. kinderen ploften zelfs in een mand met Het bestuur eieren. In onze buurt schuilden we in kelders of in de gang als er werd geschoten en er gevaar dreigde. Daar heb ik zelf ook T erug in de tijd gezeten.” In mei 1953 waait de driekleur in het nieuwe stratenplan van Frieschepalen. Ook in het dorp worden vlaggen uitgestoken. Dit P laatselijk Belang Frieschepalen feestbetoon wordt gehouden omdat de Terwijl wij dit schrijven, zijn de nieuwe openbare lagere school wordt formatiebesprekingen van de wethouders in geopend, die de oude school op Kromhoek Beetsterzwaag in volle gang. De namen zijn vervangt. bekend, maar hoe de portefeuilles verdeeld Veel belangstellenden en genodigden worden is nog niet bekend. U begrijpt verzamelen zich op het schoolplein. De wellicht dat dit ons beleid toch weer op meisjes Loltje en Henny Postma, negatieve wijze doorkruist en dat alles weer leerlingetjes van de eerste klas, reiken vertraging oploopt. Neem de bouw van de burgemeester Harmsma de sleutel van de nieuwe brede school, de afspraak was in school aan. In zijn openingsrede wijst de maart beginnen met de bouw. Helaas zijn we burgemeester er op dat het de plicht is van de nu al april en er is nog niets gebeurd. overheid om voor onderwijs te zorgen. Hij Gelukkig is alles ondertekend en het komt constateert dat de scholen in Opsterland in goed. Hier kunnen wij ook niets aan doen, dit het verleden wel eens de dupe zijn geworden is overmacht. van bezuinigingspolitiek. Vooral voor een Als U dit leest is waarschijnlijk de ‘ontwikkelingsgebied’ is onderwijs ledenvergadering geweest. Een vast belangrijk, want ongeschoolden worden bij onderdeel van de agenda is de uitslag van de werkloosheid het eerst de dupe. Het tuinkeuring 2009. Uitslag kleine tuinen: geldbedrag dat Opsterland per leerling eerste prijs: J. Mulder, Kromhoek 33, tweede uitgeeft aan onderwijs is hoger dan het prijs: D. Fokkema, Kromhoek 9, derde prijs: landelijk gemiddelde. 3 Harmsma beschouwt de nieuwe school als vervolgens wordt er een proefdruk gemaakt een ‘symptoom van verbetering.’ en geef de op een laserprinter (in zwart/wit of in kleur). sleutel door aan schoolhoofd B.H. Atzema. Bij digitaal drukwerk wordt na goedkeuring In café Pool wordt daarna nog een gezellig het aantal afdrukken gemaakt op één van de samenzijn gehouden. Hier worden veel printers, de formaten variëren van een goede woorden gesproken en geschenken visitekaartje tot aan een poster van één keer aangeboden. ’s Avonds zijn er in twee meter. Als het gedrukt moet worden Frieschepalen feestelijkheden. gaat het bestand naar een machine die er een Jelle Jeensma drukplaat van maakt, wanneer het drukwerk uit meerdere kleuren bestaat, zoals bijvoorbeeld het omslag van ‘t Pompeblêd. A dverteren doet Voorheen werd dit gedrukt in het blauw en verkopen in het zwart, hiervoor waren twee drukplaten Elke maand komt bij nodig (één voor de blauwe afdruk en één de dorpsbewoners ’t Pompeblêd’ in huis. U voor de zwarte afdruk). Tegenwoordig is het hebt het nu in de hand en voelt de kwaliteit van ’t Pompeblêd in kleur (full color) dat van de omslag en de beschreven pagina’s. houdt in dat er nu vier drukplaten nodig zijn Dat alles wordt gedrukt door onze (Cyaan, Magenta, Yellow en Zwart).