Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie Styczeń 2016 r. 1 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 Spis treści Wstęp...................................................................................................................................................... 4 1.1. Przesłanki opracowania oraz znaczenie Strategii Rozwoju Społeczno- Gospodarczego Gminy Działdowo ..................................................................................... 4 1.2. Cele Strategii ......................................................................................................................... 5 1.3. Powiązania Strategii z innymi dokumentami..................................................................... 5 1.4. Horyzont czasowy Strategii ................................................................................................. 6 1.5. Metodologia ............................................................................................................................ 7 2. Charakterystyka i diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej Gminy Działdowo .............. 9 2.1. Ogólne informacje o Gminie ................................................................................................ 9 2.1.1. Położenie, powierzchnia ............................................................................................ 9 2.1.2. Historia ........................................................................................................................ 12 2.2. Środowisko przyrodnicze ................................................................................................... 14 2.2.1. Rzeźba terenu i geologia ......................................................................................... 14 2.2.2. Gleby ........................................................................................................................... 14 2.2.3. Klimat .......................................................................................................................... 15 2.2.4. Wody powierzchniowe i podziemne ....................................................................... 15 2.2.5. Świat zwierzęcy i roślinny ........................................................................................ 17 2.2.6. Tereny i obiekty chronione – środowisko kulturowe ............................................ 18 2.3. Społeczeństwo ..................................................................................................................... 20 2.3.1. Demografia................................................................................................................. 20 2.3.2. Zatrudnienie i rynek pracy ....................................................................................... 26 2.3.3. Bezrobocie ................................................................................................................. 28 2.3.4. Bezpieczeństwo ........................................................................................................ 33 2.4. Gospodarka .......................................................................................................................... 37 2.4.1. Rolnictwo .................................................................................................................... 37 2.4.2. Leśnictwo ................................................................................................................... 40 2.4.3. Działalność gospodarcza ......................................................................................... 40 2.4.4. Turystyka .................................................................................................................... 44 3.1. Infrastruktura techniczna .................................................................................................... 49 3.1.1. Układ komunikacyjny ................................................................................................ 49 3.1.2. Kolejnictwo ................................................................................................................. 52 3.1.3. Gospodarka wodna ................................................................................................... 52 3.1.4. Kanalizacja sanitarna ............................................................................................... 55 3.1.5. Gospodarka ściekowa .............................................................................................. 56 3.1.6. Gospodarka odpadami ............................................................................................. 58 2 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 3.1.7. Gospodarka gazowa ................................................................................................. 59 3.1.8. Elektroenergetyka ..................................................................................................... 60 3.1.9. Telekomunikacja ....................................................................................................... 60 3.1.10. Budownictwo .............................................................................................................. 61 3.2. Infrastruktura społeczna ..................................................................................................... 63 3.2.1. Oświata i wychowanie .............................................................................................. 63 3.2.2. Służba zdrowia .......................................................................................................... 67 3.2.3. Pomoc społeczna ...................................................................................................... 67 3.2.4. Sport ............................................................................................................................ 71 3.2.5. Infrastruktura kulturalna ........................................................................................... 72 3.2.6. Organizacje społeczne ............................................................................................. 74 3.3. Dochody i wydatki Gminy Działdowo ............................................................................... 78 4. Analiza SWOT ............................................................................................................................. 81 5. Kierunki rozwoju Gminy Działdowo .......................................................................................... 84 5.1. Wizja Gminy Działdowo...................................................................................................... 84 5.2. Misja Gminy Działdowo ...................................................................................................... 84 5.3. Plany i cele strategiczne Gminy Działdowo na lata 2016-2026 ................................... 84 6. Źródła finansowania Strategii .................................................................................................. 108 6.1. Powiązania Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 z innymi dokumentami strategicznymi ....................................................... 108 6.2. Źródła finansowania zadań zaplanowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 ............................ 115 7. Zarządzanie Strategią .............................................................................................................. 136 8. Monitoring realizacji Strategii – proponowane wskaźniki ................................................... 139 9. Harmonogram realizacji Strategii ........................................................................................... 149 Spis rysunków ................................................................................................................................... 151 Spis wykresów .................................................................................................................................. 151 Spis schematów ................................................................................................................................ 151 Spis fotografii ..................................................................................................................................... 152 3 Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 Wstęp 1.1. Przesłanki opracowania oraz znaczenie Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Działdowo na lata 2016-2026 jest podstawowym i najważniejszym dokumentem samorządu Gminy. Określa najważniejsze cele i kierunki interwencji polityki rozwoju, wskazuje obszary rozwoju w polityce prowadzonej przez władze Gminy. W oparciu o obowiązujące i przyjęte zasady rozwoju regionalnego oraz szanse przed jakimi stoi Gmina Działdowo, Strategia respektuje potrzeby i oczekiwania ogółu społeczeństwa. Udział wspólnoty samorządowej – poprzez jej przedstawicieli daje podstawy przypuszczać, iż jest ona odzwierciedleniem woli i aspiracji lokalnej ludności i jej reprezentantów stanowiących samorząd Gminy Działdowo. Niniejsza strategia stanowi odzwierciedlenie zaproponowanych przez przedstawicieli wszystkich grup społecznych przedsięwzięć, które mają spowodować rozwój Gminy Działdowo w obszarze gospodarczym, kulturowym i społecznym. Strategia rozwoju