GAZETA SAMORZĄDOWA GMINY RASZYN | CZASOPISMO BEZPŁATNE NR 112/2020 (322) PISMO UKAZUJE SIĘ OD 1990 ROKU | WWW.RASZYN.PL | ISSN 1425-4506 | INDEKS PR 49 10 KURIER RASZYŃSKI ROCZNICA WYBUCHU POWSTANIA WARSZAWSKIEGO 1 SIERPNIA PAMIĘTAMY! Z KART HISTORII …”Nie sposób zrozumieć tego miasta Warszawy, stolicy Polski, która w 1944 roku zdecydowała się na nie- równą walkę z najeźdźcą, na walkę, w której została opuszczona przez sprzymierzone potęgi, na walkę, w której legła pod własnymi gruzami, jeśli się nie pamięta, że pod tymi samymi gruzami legł również Chry- stus Zbawiciel ze swoim krzyżem sprzed kościoła na Krakowskim Przedmieściu.” (Jan Paweł II fragment z homilii dn 2.06.1979) Powstanie Warszawskie – 76 rocznica Nie wszystkie przełomowe wydarzenia granic Warszawy, że jak wspominają stają się świętami. To narody wskazują, mieszkańcy, słychać było kanonadę które z nich powinny mieć taką rangę. dział. Widok uciekających Niemców Tak się stało z rocznicą wybuchu cieszył wszystkich. Samoloty z czer- Powstania. woną gwiazdą zrzucały ulotki a sowiec- kie radio – Kościuszko wzywało ludność W czterdziestym czwartym armia Warszawy do powstania, twierdząc sowiecka parła na zachód przełamu- z całą pewnością, że lada chwila Armia stref wpływów w Europie został doko- jąc niemiecki opór. Był to kolejny rok Czerwona zdobędzie miasto. nany i w jego ramach Polskę sprzedano wojny od kiedy dwa totalitaryzmy starły Dowództwo Armii Krajowej Stalinowi. Warszawski zryw AK, jak kal- się w śmiertelnej walce o panowanie po doświadczeniach z Wilna, Lwowa kulowali dowódcy, powinien wymusić nad światem. Dla obu z nich nie miały i Białegostoku nie miało złudzeń na rządach Anglii i Stanów Zjednoczo- znaczenia żadne inne wartości cywili- co będzie, gdy Sowieci dotrą do War- nych pomoc dla walczącego miasta, zacyjne, liczyła się tylko władza; wła- szawy. Jak wcześniej nastąpią a w rezultacie renegocjacje umów co dza absolutna nad duchem i materią. powszechne aresztowania, egzekucje do przyszłości kraju. Z drugiej strony Doświadczyliśmy tych totalitaryzmów oficerów i działaczy politycznych, a pro- istniała realna groźba, że powstanie w dwudziestym i trzydziestym dziewią- ste wojsko czeka wywózka do obozów, rozpocznie kierowana przez NKWD tym roku i obu przeciwstawiliśmy się tak samo morderczych jak Auschwitz. komunistyczna partyzantka wsparta zdecydowanie. Ludność cywilną spotkają, kolejne przez wojska sowieckie. Jeśli, kalkulo- po okupacji niemieckiej gwałty i rabunki. wano dalej do takiego powstania przy- Wiosną 1944 Armia Czerwona osią- Cień szansy dla Polski, jej administracji łączą się oddziały AK, szkolone przez gnęła tereny Rzeczpospolitej i tu wpro- i armii, dawało zwycięskie powstanie. lata do walki powstańczej, to wtedy wadzała swoje porządki, gromiąc naj- Istniała nadzieja, że w razie wybuchu po zdobyciu przez nich Warszawy pierw Niemców, a potem polską armię walk w Warszawie Niemcy się wyco- i wprowadzeniu marionetkowego rządu podziemną. 22 lipca utworzyła mario- fają, pozostawiając aliantom do roz- z Lublina, legalny rząd na uchodźstwie netkowy rząd pod auspicjami Sta- strzygnięcia poważny problem. Wcze- straci wszelki wpływ na sprawy polskie. lina. Tydzień później była już tak blisko śniej, co już nie było tajemnicą, podział Zanim wybuchło Powstanie, pierwsi zbuntowali się cywile ignorując nie- mieckie rozkazy. Do zaplanowanej przez okupanta budowy fortyfikacji wokół miasta, nie zgłosił się nikt i to pomimo grożących represji. Treść tych rozkazów jednoznacznie wskazywała, że Niemcy chcą uczynić z Warszawy twierdzę, której obrona zetrze miasto z powierzchni ziemi. Był w Warszawie jeszcze jeden czynnik – wojsko. Armia Krajowa, nie- źle wyszkolona i choć uzbrojona byle jak, pełna bojowego ducha. Służyli w niej ludzie w rozmaitym wieku i żoł- nierze pamiętający Cud Nad Wisłą i klęskę wrześniową, ale najwięcej było takich, którzy dorastali w czasie oku- pacji i wychowywani w duchu patrio- tycznym. To właśnie oni stanowili trzon oddziałów. Entuzjazm, z którym młode 2 | KURIER RASZYŃSKI NR 112/2020 | WWW.RASZYN.PL Z KART HISTORII wojsko przyjęło decyzję o rozpoczęciu nie udało. Gajcy, Stroiński, Baczyń- za nim jest do cna zburzona i obrabo- Powstania i pierwsze tygodnie walki ski, nazwiska poległych poetów można wana Warszawa. w mieście najlepiej oddaje wiersz Zbi- mnożyć. Poetów wybitnych, mimo Do dziś spierają się historycy, czy gniewa Jasińskiego najpopularniejszy że zginęli śmiercią żołnierza, nie osią- decyzja o rozpoczynająca Powstanie w pierwszych dniach zrywu. gnąwszy nawet dwudziestu pięciu lat, była racjonalnie uzasadniona i do dziś na trwałe zapisanych w polskiej litera- nie potrafią się w tej sprawie porozu- Tu zęby mamy wilcze, a czapki na bakier, turze. Józef Szczepański żołnierz bata- mieć. Niektórzy uczeni krytycy podno- Tu nas nikt nie płacze w Walczącej lionu Parasol poległ dopiero we wrze- szą straty osobowe, straty kulturalne Warszawie. śniu ale przed śmiercią, obserwując i straty materialne, dowodząc w ten Tu się Prusakom siada na karku okrakiem wojska sowieckie, napisał ostatni wiersz, sposób, że cena, którą przyszło płacić I wrogów gołą garścią za gardło się dławi. jakże gorzki i odbiegający w nastroju była zbyt wysoka. Taka ocena wywołuje od cytowanego wyżej, czy własnych sprzeciw znacznej części powstańców, ... wcześniejszych utworów np. Pałacyku ich potomków lub zwykłych mieszkań- Michla. ców tamtej Warszawy, którzy wpraw- Czemu żałobny chorał śpiewacie wciąż dzie się z nimi zgadzają co do kosztu, w Londynie, Czekamy ciebie, czerwona zarazo, ale w sercach noszą obraz sześćdzie- Gdy tu nadeszło wreszcie oczekiwane byś wybawiła nas od czarnej śmierci, sięciu trzech dni chwały bezprzykład- święto! byś nam kraj przedtem rozdarłszy nej i bezcennej. U boku swoich chłopców walczą tu na ćwierci, Jak twierdzi pan prof. Witold Kie- dziewczęta była zbawieniem witanym z odrazą. żun, powstaniec odznaczony Krzyżem I małe dzieci walczą i krew radośnie Walecznych i Virtuti Militari: Powsta- płynie. W czasie gdy Warszawa się wykrwa- nie (red.) „... uratowało wolny świat. wiała pozornie sojusznicza Armia Czer- Gdyby Stalin nie skierował swoich Jednak amunicji było mało, a broń zdo- wona stała bezczynnie tuż za brze- wojsk na Bałkany (oczekując na upadek bywano na wrogu. Te braki młode woj- giem rzeki mszcząc się w ten sposób Powstania), ale szedł prosto na Zachód, sko nadrabiało bohaterstwem i brawurą rękami Niemców na Warszawie za klę- przeszedłby w zwycięskim pochodzie z pełną świadomością, że toczą bitwę skę sprzed lat dwudziestu poniesioną całe Niemcy i doszedł do silnie skomu- o swój honor i tożsamość przyszłych w tym samym miejscu. Można przy- nizowanej Francji. Cała Europa byłaby pokoleń. Londyn nam nie pomógł. puszczać, że w sprawie Polski ist- w jego ręku. Nie byłoby PRL, byłaby Dostawy broni były spóźnione i tak nikłe, niało porozumienie między Stalinem kolejna sowiecka republika. I my musimy że nawet w małym stopniu nie popra- i Hitlerem, obowiązujące bez względu te fakty rozpowszechniać, mówić o nich wiły sytuacji walczącego miasta. na aktualny stan stosunków mię- jak najgłośniej. To nasza chwała.” Zbigniew Jasiński przeżył i Powsta- dzy nimi, które zawierało się w słowie Jacek Kaiper nie i obóz jeniecki, jednak wielu to się zniszczyć. Dowodem przemawiającym Z wielkim smutkiem i żalem zawiadamiamy o śmierci wieloletniego Proboszcza Parafii św. Szczepana w Raszynie ks. STANISŁAWA LESZCZYŃSKIEGO. Szanowni Mieszkańcy Gminy Raszyn, z wielkim smutkiem i żalem zawiadamiamy o śmierci wieloletniego Proboszcza Parafii św. Szcze- pana w Raszynie ks. Stanisława Leszczyńskiego. Ks. Kapelan Jego Świątobliwość dr Stanisław Leszczyński zmarł w wieku 85 lat. W imieniu swoim, Przewodniczącego Rady Gminy Raszyn oraz Rad- nych Gminy Raszyn składam kondolencje rodzinie, przyjaciołom i wszystkim pogrążonym w smutku. Andrzej Zaręba, Wójt Gminy Raszyn KURIER RASZYŃSKI NR 112/2020 | WWW.RASZYN.PL | 3 OBCHODY 76 ROCZNICY POWSTANIA WARSZAWSKIEGO Obchody 76 rocznicy Powstania Warszawskiego w cieniu epidemii Czczenie kolejnych rocznic wybuchu gdzie na grobach powstańców zło- Pluta. Dzięki nim dźwięki powstańczych Powstania Warszawskiego stało się żyła wieńce i zapaliła znicze, po czym melodii rozlegały się w Raszynie, poka- trwałą tradycją, a dzień 1 sierpnia udała się do kościoła aby w czasie uro- zując, że pamięć Powstania Warszaw- i godzina W, w której na chwilę wszyscy czystej mszy pomodlić się za dusze skiego jest dla nas bardzo ważna. zamieramy w bezruchu, symbolizuje poległych i pomyślność ojczyzny. Jacek Kaiper naszą polską wspólnotowość. Robimy Wieczorem o godzinie 20:00 kto to tylko my, nie robi tego nikt inny. mógł spotkał się na Placu Powstań- W dzień, w którym przypadała ców Warszawskich 1944 roku aby wziąć 76. Rocznica Powstania Warszawskiego udział w programie zorganizowanym w Raszynie na Placu Powstańców przez CKR pod nazwą „Raszyniacy Warszawskich 1944 roku o godzinie śpiewają pieśni powstańcze”. Pomimo W zebrali się mieszkańcy i samorzą- że mieszkańców przerzedziła epide- dowcy. Gdy zabrzmiały syreny z wozów mia i tak około dwustu osób zgroma- strażackich, wszyscy znierucho- dziło się na widowni. Koncert w reży- mieli oddając hołd żywym i poległym serii Krystyny Smolicha poprowadził Powstańcom. Wójt Gminy Raszyn dyrektor CKR Mariusz Smolicha, przy wygłosił krótkie przemówienie, w któ- udziale zespołów Rybian, Senio- rym powiedział o przyczynach i prze- rek i Barw Jesieni. Na tym tle dosko- słaniu Powstania. Porównał czyn, boha- nale wypadli soliści: Edyta Ciechom- terstwo i patriotyzm okazane w czasie ska, Tomasz Michalski, Ksiądz Dominik