UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 INSTITUT ZA ISTORIJU U SARAJEVU PRILOZI CONTRIBUTIONS Prilozi, 35, -372, Sarajevo, 2006. REDAKCIJA: Robert J. Donia, Center for Russian & East European Studies, University of Michigan, Ann Arbor, USA Tomislav Išek, Institut za istoriju, Sarajevo Dževad Juzbašić, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, Sarajevo Ibrahim Karabegović, Sarajevo Vera Katz (sekretar), Institut za istoriju, Sarajevo Vera Kržišnik-Bukić, Inštitut za narodnostna vprašanja, Ljubljana, Republika Slovenija Dubravko Lovrenović, Filozofski fakultet, Sarajevo Enes Pelidija, Filozofski fakultet, Sarajevo Mirko Valentić, Hrvatski institut za povijest, Zagreb, Republika Hrvatska Glavni i odgovorni urednik: HUSNIJA KAMBEROVIĆ ([email protected]) Naučna gledišta u pojedinim prilozima odraz su stavova autora, a ne nužno i Redakcije časopisa. Ovaj broj Priloga štampan je uz finansijsku podršku Ministarstva za obrazovanje i nauku Vlade Federacije Bosne i Hercegovine i Fondacije za izdavaštvo – Fondacije za nakladništvo, Sarajevo. UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 35, Sarajevo, 2006, str. -372. SADRŽAJ Riječ redakcije ..........................................................................................................7 ČLANCI I RASPRAVE . Pejo Ćošković, Fridrik II. Celjski kao pretendent na bosansko prijestolje .................. 11 2. A. Latif Armağan i Neşe Özden, Procjena raznih epidemija kuge u balkanskim i zapadno-anadolskim krajevima Osmanskog carstva u 18. stoljeću ............... 31 3. Sonja Dujmović, Između tradicije i modernizacije – “Bosanska vila” u prvoj godini izlaženja (1886) ..............................................................................45 4. Seka Brkljača, Stanovnici gradova u Bosni i Hercegovini 1914-1941. ......................61 5. Vladan Jovanović, Interministerijalna konferencija Kraljevine Jugoslavije o iseljenju “neslovenskog elementa” u Tursku (1935)................................ 105 6. Denis Bećirović, Značajnija obilježja procesa mobilizacije radne snage u industriju na području tuzlanske oblasti (1947-1952) ................................. 125 HISTORIJSKA GRAĐA . Vera Katz, Nekoliko dokumenata o stvaranju državne svojine u Bosni i Hercegovini 1945-1946. godine ............................................................. 141 POLEMIKE . Esad Kurtović, Paralelna historiografija (O nekim devijacijama u historiografiji: Povodom knjige: Siniša Mišić, Humska zemlja u srednjem veku, Beograd: DBR International Publishing - Filozofski fakultet, Biblioteka Znamen, Knjiga 0, 996) ............................................................................................. 171 3 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 35, Sarajevo, 2006, str. -372. 2. Mesud Šadinlija, Nepopravljivo poglavlje o zastavi (na: Pål Kolstø, Odgovor Mesudu Šadinliji, Prilozi, 34, 2005, 283-286) .............................................................. 201 IZLAGANJA SA NAUČNIH SKUPOVA . Enver Redžić: Svijet i mi 1945. i 2005. ....................................................................... 209 2. O glavnim problemima historije Bosne i Hercegovine ................................................ 217 OSVRTI . Mesud Šadinlija: Evan F. Kohlman, Al-Qa´idin džihad u Evropi: afganistansko-bosanska mreža, Naklada Ljevak, Zagreb, 2005. .................... 245 PRIKAZI . Naučni skup: Modernizacija društva u Bosni i Hercegovini, Dijalog historičara Bosne i Hercegovine, Neum, 0.- 2. septembar 2004. (Edin Radušić) ........ 257 2. Đorđe Stanković, Istorijski stereotipi i naučno znanje, Plato, Beograd 2004, 311. (Sonja Dujmović) ............................................................................................ 259 3. Latinka Perović (ur): Srbija u modernizacijskim procesima XIX i XX veka. 4. Žene i deca, Beograd : Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji. Biblioteka Helsinške Sveske br. 23, 2006, 452. (Vera Katz) ............................................................. 264 4. Frensis Fukujama, Kraj istorije i poslednji čovek / naslov originala: The End of History and The Last Man, ( preveli sa engleskog Branimir Gligorić i Slobodan Divjak), Clio, Beograd 2002., 373. (Amra Šačić) .......................... 269 5. Branka Raunig, Umjetnosti religija prahistorijskih Japoda, Djelo CBI, LXXXII/knj.8, ANUBiH, Sarajevo 2004, str. 30; K.-7; Tab.-5. (Melisa Forić).................................................................................................. 272 6. Stjepan Ćosić – Nenad Vekarić, Dubrovačka vlastela između roda i države (Salamankezi i sorbonezi ), HAZU – Zavod za povijesne znanosti u Dubrovniku, Zagreb – Dubrovnik 2005, 232. (Amila Pustahija) ................... 275 4 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 35, Sarajevo, 2006, str. -372. 7. Theodore Spandounes, On the origin of the Ottoman Emperors, Translated and edited by Donald M. Nicol, Kambridge University Press, 997, 6. (Hatidža Čar – Drnda) ..................................................................................... 279 8. Philippe Gelez, Petit quide pour servir a l´etude de l´islamisation en Bosnie et en Herzegovine; avec le recueil des sources connues, ainsi qu´un commentaire sur l´utilisation qui a élé faite de calles-ci, Istanbul, Les cahiers du Bosphore, XXXVII, 2005, 237. (Ramiza Smajić). .......................................................... 282 9. Sidžil Tešanjskog kadiluka (1740-1752): (1740-1752) / prijevod i obrada Hatidža Čar – Drnda /, Orijentalni institut, Sarajevo 2005, 53. – Tomus undecimus; Serija 5. Sidžili; knj. (Ramiza Smajić) ...................................... 286 0. Maglajski sidžili 1816-1840. Prevele i i priredile Dušanka Bojanić – Lukač i Tatjana Katić, Bošnjački institut – Fondacija Adila Zulfikarpašića, Sarajevo 2005, 690. (Enes Pelidija). ............................................................... 288 11. Husnija Kamberović, Begovski zemljišni posjedi u Bosni i Hercegovini od 1878. do 1918. godine, Drugo izdanje, Naučnoistraživački institut “IBN SINA” Sarajevo, Sarajevo 2005, 55. (Edin Radušić) ............................................... 291 2. Zoran Janjetović, Deca careva, pastorčad kraljeva. Nacionalne manjine u Jugoslaviji 1918-1941., Beograd 2005, 458. (Senija Milišić) ........................ 297 3. Gordana Krivokapić – Jović, Oklop bez viteza. O socijalnim osnovama i organizacionoj strukturi Narodne radikalne stranke u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca (1918-1929), Institut za noviju istoriju Srbije, knj. 9, Beogard 2002, 493. (Sonja Dujmović) ........................................................... 302 4. Goran Miloradović, Karantin za ideje: logori za izolaciju ‘’sumnjivih elemenata’’ u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca 1919-1922, Institut za savremenu istoriju, Beograd 2004, 377. (Senija Milišić) .................................................. 306 5. Adnan Jahić, Hikjmet – riječ tradicionalne uleme u Bosni i Hercegovini, BZK Preporod – Općinsko društvo Tuzla, Tuzla 2004, 206. (Edin Veladžić). ............................................................................................... 311 6. Tomislav Dulić, Utopias of Nation. Local Mass Killing in Bosnia and Herzegovina, 94-42 (Studia historica Uppsaliensia 28), Uppsala 2005, 402. (Iva Lučić). ...................................................................................................... 316 7. Ladislav Hladký: Bosenská otázka v 19. a 20. století. Brno : Mezinárodní politologický ústav Masarykovy univerzity v Brně, 2005, 388. (Petr Stehlík) ................................................................................................... 320 8. Pobeda nad fašizmom – 60 godina kasnije, Društvo za istinu o antifašističkoj narodnooslobodilačkoj borbi u Jugoslaviji 94-945, Beograd 2005, 54. (Senija Milišić)........................................................................................ 323 5 UDC 93/99 (058) ISSN 0350 1159 Prilozi, 35, Sarajevo, 2006, str. -372. 9. Richard J. Crampton, Balkan posle Drugog svetskog rata / naslov originala: The Balkans since The Second World War, Pearson Education Limited 2002, prevela sa engleskog Ksenija Todorović, Clio, Beogard 2003, 50. (Dženita Sarač) ...................................................................................... 328 20. Igor Duda, U potrazi za blagostanjem (O povijesti dokolice i potrošačkog društva u Hrvatskoj 1950-tih i 1960-tih ), Srednja Europa, Zagreb 2005, 66. (Hana Younis) ......................................................................................... 333 2. Norman M. Naimark i Holly Case (ur.): Jugoslavija i njeni povjesničari. Razumijevanje balkanskih ratova u 990-im. Zagreb : Srednja Europa, 2005, 229. Preveli Krešimir Krnic, Draženka Kešić i Silvije Devald. (Husnija Kamberović) ..................................................................................... 335 22. Dragoljub Todorović, Knjiga o Ćosiću, Treći milenijum, Beograd 2005, 368. (Safet Bandžović) ............................................................................................ 338 23. Živorad Kovačević, Srbija i svet: Između arogancije i poniznosti, Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji, Beograd 2004, 327. (Safet Bandžović). ................. 346 24. Suad Ćupina, Izdaje i odbrana Hecegovine ‘91 - ‘95, Vijeće Kongresa bošnjačkih intelektualaca, Sarajevo 2006, 674. (Senija Milišić) .................... 351 25. Ibrahim Alibegović, U potrazi za istinom o ratu u Bosni, Ljiljan, Sarajevo 2004, 430. (Safet Bandžović) .................................................................................... 355 26. Azra Junuzović, Sarajevske