Romantyzm przedlistopadowy 1822-1829 L b = !" `$% L `() GP , - L`$ (V ( (VG /0 (U( `$) " ( " ( ( "P 1821 Aleksander Fredro „Pan Geldhab” (premiera) 1822 ADAM MICKIEWICZ „POEZYJ” T. I 1823 ADAM MICKIEWICZ „POEZYJ” T. II 23,- L`$ ) B ( P 1824 Wyrok na filomatów 1825 ANTONI MALCZEWSKI „MARIA” 25" 6 7 `8 ( 7 %9 ( : P 25 ; "( `$;";` ") < = P 1826 ADAM MICKIEWICZ „SONETY’ L 1826 ALEKSANDER FREDRO „KOMEDIE” T. I 2=;7 < `$>$$$U!@PA) 2BC 1827 M.Mochnacki „O ‘Sonetach’ Adama Mickiewicza” 2,- L`D ;( ( ) ;)) < w ‘Gazecie Polskiej’ umieszczonych” 1827/1828 Fryderyk Chopin „Wariacje B-dur’” op. 2 1828 ADAM MICKIEWICZ „KONRAD WALLENROD” 2%E:EF>G6$%!>K%,@`DE,,DG@$:%,@P 20E-DJE%,@`F8%D,@P 2"( ` V ; )<P 26 7 ` V ; )<P 1829 ADAM MICKIEWICZ „FARYS”, „POEZJE” (Petersburg) 1829 F.Chopin, Koncert f-moll op. 21 V 1815 Julian Ursyn Niemcewicz „Dwaj panowie Sieciechowie” 1815 St. Kostka Potocki „O wymowie i stylu” 1815-1819 Towarzystwo Iksów K08G `U) " (P 1816 Maria Wirtemberska „Malwina” 0 (= : ( `U = ( % 7P /%,L`$; ;;(L (VP 2BJ(- `8 ( ) < =P 2BD< L`- 7 F ( PA) C 2B- ( G =(V;7 1820-23:<"- ; ` (P 2;< F ;( ;" `E( D (9P 2M,( ( L J Eb7 F < V 2MJ; , )L`0; D9P 1824-1825 J.U.Niemcewicz „Jan z Tenczyna” 25, L ` (( ( , L<P 1826 Fryderyk Skarbek „Pan Starosta” 2Eb7 0 `9 E P 1815 S.K.Potocki „O sztuce u dawnych, czyli Winkelman polski” 1816-22`: V- ; P /% ( % `F; P 220 (U( ` 9 ; ;; P I Faza romantyzmu polskiego – literatura przedmiotu Walka romantyków z klasykami, oprac. S.Kawyn, BN I 183 Idee programowe romantyków polskich, oprac. A. Kowalczykowa BN I 261 M.Maciejewski, V , Wr. 1970 a , romantyzmu (Mickiewicz-Malczewski)L N`= = ) V4GPL , ( E,V L:2BB2 B.Dopart, Mickiewiczowski romantyzm przedlistopadowy, Kr. 1992 M.StaniszL: ( ( () ) <BL, // a , ` V VV G ` V ! ` , Wr. 1998 M.Stankiewicz-4, B V= V=& ' ( ) *L , 1817-1828, Kr. 2010 Wczesny romantyzm polski – Ramy chronologiczne: 1822 – 1829 1822 – `- (PM; ; ( ( ; literackiego – =;7 < ;) =)<( = ; < literatury wczesnoromantycznej 1829 – wraz z „Konradem Wallenrodem” (1828) nowa relacja poezji rom. do V) <– b( < b ) ( ; <( ) ; romantycznego. – " ) ( (- filozoficznych i zakamuflowanej polityki. – =< <=B7; ( @@ ( < N, LL% L,( ( 6 LL( (; L Kraszewski Podmiotem zbiorowym wczesnego romantyzmu jest I pokolenie o rozmaitych =b( " ( " = () ( V ( -romantycznej od r. 1817 :(N LDE$ (LD!"`L0, P, (N 7 L0, ( LQ; LN -Go-Gra; Lwów I Faza romantyzmu polskiego – literatura przedmiotu cd. Romantyzm wczesny obejmuje: - ; ( ((;<= ) =; ; ( A; V4L7 < ( L poezja transcendentalna, mediewizm, egzotyzm/orientalizm), budowa form ;( "A7 L(L) V4) L ( ( L C - tworzenie nowego programu literatury narodowej; - ) ((( ) < =< <L ; ( (<V V < B=7 B) ; ( ( A) ) ; ( ( CP - dalszy proces regionalizacji literatury narodowej; - 9 (B ( (<L -muzycznej kultury w Warszawie A!")(L"( L%9 (: L0- L0 (J; a; (C Neoklasycyzm (`( ` ( L(N - (( V < (<2) ST@@@ )`(< " L) <=<) ) N 7 ( "()< b ( " 4 " ( "L 7 ( ( ;V ) = A!" )":7 Gluck, Joseph Haydn, W.A. Mozart; Jean-Louis David, Anton Rafael Mengs, Jacob Carstens; Antonio Canova, Bertel Thorvaldsen) - V ((; = ) = (;<=; ( ;A ( (( < b(< UCP - nazywano neoklasykami pisarzy lat 1850-1880 (doby ) ( (<CL =)) ( < 76 < " (< <;7 );7 L" politeistycznych Aten; - ( ( (b )((< ; SS L ( <= "B( = ( < <;; <L G = ) = ( (; ) < (" ( B);<=N = ) ); <;; L9 ( <7 V AV ) = CL;" ((; ( ; (; literatury i sztuki – =< b( (L ( dynamika. 8 ( ) ( ";; ;" <) ( organicyzmu, historyzmu, russoizmu, idealizmu kantowskiego itp. 8< (BL< ) ;7)7 ( L V ; ;)L- ( (N6" i Schiller, Vittorio Alfieri, André Chénier, William Blake, Johann Christian Friedrich Hölderlin, Fredro; z pokolenia Mickiewicza - Alfred de Vigny, Victor Hugo, Giacomo Leopardi, Aleksander Puszkin. D( ;) "()( b( ((; sztuki, status natury – B ((=) (= <=L < ( = ()) < ;( L L " ) kultury. cd. G ; <B– =( ; L ((=L ) (= ;( " " ( "L "( b (<9 9A) <=< < ) ( (L(b7 CL( ;L <<-) < E ( ( V ( ( ; ) B ( ) ( dramat poszukiwania Natury. 8 (=) ; (=G ; B ;<( ) ;A)B( L) L(<7(VV L (VL)( L L7 )( C-;;<( 9;( ( % L Lb<<( V; ( Lb< " (=( (<=L b B)( " ( "=bL V ;) ) )(;< % < <B )( L ) <B)( <( =L< 7 ;( ( G ) ; ) ) ; L7 4 $F@E $F6DG@!GE0 ) b(( < ; < ) VL b V ( ; V ( ) 9 (<;; ( <= B ( Mickiewicz przedlistopadowy Mickiewicz przedlistopadowy jako: twórca pluralistycznej poezji nowoczesnej; twórca literatury romantycznej; twórca romantycznej literatury narodowej. ( V) ) < N - 1) juwenilia 1817-1819: terminowanie w szkole wolterowskiej (znakomita stylizacja Zima miejska); wiersze filomackie programowe (-b B ! 4 &&&) i ludyczne (tzw. jamby); - 2) 1819-2M L- LN ( ) ( ; V ( ( ( APoezyj t. I i II); - 3) 1824-2/ N ; ( ( ( ) literacki pod znakiem poezji transcendentalnej, egzotyzmu i mediewizmu (Sonety krymskie, Konrad Wallenrod, Farys); - MC) ( ;< NKonrad Wallenrod, O krytykach i recenzentach warszawskich cd. U V4 N - ;; P ; ( <L( = ;<=< " <;b=<b ; 7 ;A" ( L polityczna 0b ; humanitarne, demokratyczne Dziady); - L) <= ()<) " (( L) ; <= B( 7 b( " b V( (< ; ; )<<A 6" CP - ( L7<;<= ( (< b( ( (< (preferowanej) oraz neoklasycystycznej i sentymentalnej praktyki poetyckiej. Wypowiedzi programowe: O poezji romantycznej, 1 L Zwiastowania N.P. Maryi, 2 V, V4, fragm. Dziadów; ramowe Sonety krymskie, Goethe i Bajron, fragm. Konrada Wallenroda, O krytykach i recenzentach warszawskich. cd. Fb( B L- L ` P) literackim Mickiewicza: - : V(<) 7B ( ( ( ; ; (( ( ) <( <L)`(< ) ;<B) B );(; ( ( ; (V B( (<P - : V(< ( " (= (= ) =L )`(<9(( ) ( – ) V4 V ;<B) ) <(< ) 7 ( ( L) 7 " P - (<;< ( ( ; ( <A` ( PCL ; ponadnarodowym uniwersum kultury i przypisuje bardziej b( (= ( BP - : (<) <V " (;; " ) L) L) V (L7( ) <= 7 `(; ; A ( "b ) <C Romantyzm polski 9 V 2/-1849 Kalendarium 2/= = V <(< 7; ( )( (1828-3BCN ;(, LL0;; % L( (; L ,( ( 6 L`= B( ==B(<PA3BC 1829-1830 Narodziny romantyzmu insurekcyjnego: Recepcja „Konrada : ( P= 7 %=;%< = -L %) Bb(: =- konspiratorzy. 3B= `= "P- L P "( `$ ; )< ; B( P 1830-3= ( "` , <E < Kalendarium 32`,B ( ;) ) ) PL@@@ ` PP premiera „Pana Jowialskiego”; powst. Towarzystwo Historyczno-Literackie w = b;P (B;( :(: P 33= `U;7 ) (L"PP`= <P% A@@@C%9 ( 6 L P (J;, ( P 1834 „Pan Tadeusz”; premiera „Zemsty”; „Kordian”; „Agaj-Han”; Mochnacki „Powstanie narodu polskiego w 1830 i 1831 roku”; „Ziewonia” 1835 „Nie-- PP`=V(0 (; P:= PD `b PN `G ) ) <)<P%6 L P; , - LP 1836 Mickiewicz „Poezje” t. VIII („Zdania i uwagi”); „Irydion”; J. Lelewela „Polska <= BPP b J -% L P 1837-1840 M.Grabowski „Literatura i krytyka”; 1838 „Anhelli”; A. Cieszkowski „Prolegomena zur Historiosophie”; 3/`- ( PP`= =%) PP 1839-MBJ LPMB-1844 Prelekcje paryskie; MB`J :( PL` VJ ( PP:=`= -( Winnickiego”; „Poezje” E. Wasilewskiego; Debiut prasowy Cypriana Norwida; ` )V((V4 PP0@, `:)(( : ( L Polesia i Litwy”; M`-( PP, L P,`, 0;; ;% PP) koteria petersburska; umiera J.U. Niemcewicz; M2`, PP$,7 `=V(;;) PP`- P L P`!" (( P- ( P M3`= V PP`,= PP`8 ( PP`J ( (B PP=`=VL o ziemi naszej”; J. Korzeniowski „Karpaccy górale”; MM`%( 7 ( % PPN,=bBG ( PPJ% `= V (7 = (9 PPF- L`= <PP 1844-1846 A. Fredro „Trzy po trzy” (powst.); 1845-1846 H. Rzewuski „Listopad”; M5`= ) VPP`$) `( = ) VPPE7 `=V(( ) PP 1846 „Poganka”, „Spekulant”; J.I. Kraszewski „Zygmuntowskie czasy”; Kijowska „Gwiazda” 1847 „Król-;"F )@PP`$ (PP` L < PP`, < PPF `J PP,8<<`% 0 PP M6E" (7 `` B(( " PPJ( ` ) obrazkach”; 1848-1849 Wiosna Ludów; M/!G `=V() (< (PP; <=!")( % Literatura przedmiotu % Lb :<E < (<3-1840, W. 1970; D: L! V4 ( $ <( V (;= L6 1997; Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, t. I-III; S. Kawyn, Literatura polska w Kraju w latach 1831-K3L`/2P A. Walicki, Filozofia a mesjanizm […], W. 1970; W. Weintraub, Poeta i prorok […], W. 1983; D: VLF ( ( VGWL, //5P D: VL ;(, L$7 ) L, 2BB 0,( L, L%; L://P :% ; L@ ( ( ( =<BL () L://2P !V -Korytowska, Romantyczna poezja mistyczna […], Kr. 1989; % ( VGWL 0 ((a L:/P 0 ((L6 = ( ( L:/5P Literatura przedmiotu -) LF ( )N); ) = ( L, ///P B. Dopart, Poemat profetyczny […], Kr. 2002; J. Bachórz, Jak pachnie na Litwie Mickiewicza, Gd. 2003; J. Bachórz, Romantyzm i romanse […], Gd. 2005; a L= = ) V4VGWL:2BB2P D L )VGWL, //KP D L ( (`0 PVGWL, 2BB2P A. Kurska, Fragment romantyczny, Wr. 1989; ,%B)(L= B (<L: /3P < L`!"4F L GPL, /5P F ( B " D( L) D: VL, ///P J. Kamionka-Straszakowa, „Do ziemi naszej”, Kr. 1988; Z. Sudolski, Polski list romantyczny, Kr. 1997 Zagadnienia a ;; (:<E <, <;NV L L( ;< Konteksty europejskie, historia. Drugie i trzecie pokolenie romantyzmu; F <) =; ( ( N) 9 L( L ( " 9 ( , L L ( % P ; ; , L ) < VP% – wirtuoz, indywidualista; =; ) = N( L , Korzeniowskiego; NB ` ) PA ( L( <( C ) V== V4 ( ( A ) ( L" ( C ( J ( 9 N( L B = b) L epistolografia;.