WÓJT GMINY CELESTYNÓW PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY CELESTYNÓW NA LATA 2004-2010 Celestynów, 2004 r. ZLECENIODAWCA: GMINA CELESTYNÓW 05-430 Celestynów, ul. Regucka 3 PRZEDSIĘBIORSTWO GEOLOGICZNE WYKONAWCA: „POLGEOL” S. A. 03-908 Warszawa, ul. Berezyńska 39 OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Andrzej Bentkowski mgr Justyna Niewiarowicz mgr Monika Połujan mgr Romuald Bieleń Spis treści 1. WPROWADZENIE ............................................................................................................................................................................... 1 2. CELE I ZASADY POLITYKI EKOLOGICZNEJ ........................................................................................................ 3 2.1. Zasady polityki ekologicznej państwa .......................................................................................................................... 3 2.2. Limity racjonalnego wykorzystania zasobów środowiska ............................................................................. 4 2.3. Instrumenty zarządzania środowiskiem ....................................................................................................................... 6 2.3.1 Instrumenty prawne ............................................................................................................................................................. 6 2.3.2 Instrumenty społeczne ....................................................................................................................................................... 7 2.3.3 Instrumenty finansowe ...................................................................................................................................................... 9 2.4. Polityka ekologiczna gminy Celestynów .................................................................................................................. 28 2.4.1 Rozwój proekologicznych form działalności gospodarczej na terenie gm. Celestynów 34 3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY ................................................................................................................. 37 3.1. Podstawowe dane o gminie ................................................................................................................................................ 37 3.2. Wybrane elementy środowiska przyrodniczego ................................................................................................. 38 4. OCENA STANU ŚRODOWISKA I ŹRÓDEŁ ZANIECZYSZCZEŃ Z OKREŚLENIEM STRATEGII DZIAŁAŃ NA RZECZ OCHRONY STANDARDÓW ŚRODOWISKA ............................................................................... 41 4.1. Gleby i powierzchnia ziemi ............................................................................................................................................... 41 4.2. Surowce mineralne ................................................................................................................................................................... 46 4.3. Wody ................................................................................................................................................................................................... 48 4.3.1. Wody powierzchniowe ............................................................................................................................................... 48 4.3.2. Wody podziemne ............................................................................................................................................................ 49 4.4. Lasy ...................................................................................................................................................................................................... 53 4.5. Powietrze atmosferyczne ..................................................................................................................................................... 57 4.6. Hałas .................................................................................................................................................................................................... 60 4.7. Elektromagnetyczne promieniowanie niejonizujące ...................................................................................... 62 4.8. Nadzwyczajne zagrożenia środowiska ..................................................................................................................... 64 5. ELEMENTY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO TERENU .............................................. 69 5.1. Obszary ochrony .......................................................................................................................................................................... 69 5.1.1. Obszary ochrony wód powierzchniowych .................................................................................................... 70 5.1.2. Obszary ochrony wód podziemnych ................................................................................................................. 70 5.1.3. Ochrona przyrody ............................................................................................................................................................ 71 5.1.4. Obszary ograniczonego użytkowania .............................................................................................................. 76 5.2. Elementy infrastruktury technicznej ............................................................................................................................ 77 5.3. Gospodarka odpadami ............................................................................................................................................................ 83 6. REALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ................................................................................. 85 6.1. Cele, zadania i harmonogram działań ......................................................................................................................... 85 6.2. System zarządzania programem ...................................................................................................................................... 94 6.3. Metody kontroli programu ................................................................................................................................................... 97 7. SPIS LITERATURY Spis tabel Tabela 1: Lista priorytetowych programów NFOŚiGW z uwzględnieniem mniejszych przedsięwzięć przeznaczonych do finansowania we współpracy z bankami, planowanych na rok 2004 - str. 12 Tabela 2: Wydatki NFOŚiGW na pożyczki dla projektów strukturalnych, ISPA i Funduszu Spójności, zaplanowane na 2004r. - str. 13 Tabela 3: Wydatki NFOŚiGW w formie dotacji zaplanowane na rok 2004r. - str. 13 Tabela 4: Kierunki działań priorytetowych WFOŚiGW z uwzględnieniem wydatków (źródło: dane WFOŚiGW, 2004) - str. 14 Tabela 5: Działania priorytetowe z zakresu ochrony środowiska w województwie mazowieckim i powiecie węgrowskim z uwzględnieniem szacunkowych kosztów w obrębie województwa w latach 2004-2007 - str. 28 Tabela 6: Wykaz wybranych zadań dotyczących ochrony środowiska na terenie gminy Celestynów zamieszczonych w Wojewódzkim Programie Rozwoju Regionalnego Mazowsza na lata 2001 – 2006 - str. 29 Tabela 7: Wytyczne do sporządzenia „Programu ochrony środowiska dla gminy Celestynów” (źródło: „Program ochrony środowiska dla powiatu otwockiego” 2004) - str. 30-31 Tabela 8: Wykaz celów i zadań dotyczących ochrony środowiska, dla gminy Celestynów zawartych w „Strategii rozwoju gminy Celestynów" (lipiec 2004) - str. 32 Tabela 9: Nakłady inwestycyjne na zadania związane z ochroną środowiska w latach 2001-2003 na terenie gminy Celestynów (źródło: Urząd Gminy w Celestynowie) - str. 33 Tabela 10: Struktura własnościowa lasów w obrębie gminy Celestynów na tle województwa - str. 54 Tabela 11: Charakterystyka obiektu z terenu gminy Celestynów - str. 57 posiadającego pozwolenie na emisję gazów i pyłów do atmosfery Tabela 12: Zestawienie instalacji emitujących pyły i gazy do atmosfery, zgłoszonych w okresie 2001-2003, gm. Celestynów - str. 58 Tabela 13: Charakterystyka studni wierconych na terenie gminy Celestynów - str. 77 Tabela 14: Ładunek zanieczyszczeń w ściekach dopływających i odprowadzanych - str. 80 z miejskiej oczyszczalni ścieków w Otwocku Tabela 15: Harmonogram realizacji programu ochrony środowiska - str. 89 Tabela 16: Zadania własne dla gminy Celestynów - str.90-91 Tabela 17: Zadania koordynowane dla gminy Celestynów - str.92-93 Tabela 18: Mierniki oceny skutków realizacji programu ochrony środowiska - str. 98 Tabela 19: Mierniki oceny wdrażania programu ochrony środowiska - str. 99 Program ochrony środowiska dla gminy Celestynów Przedsiębiorstwo Geologiczne POLGEOL S.A. .................................................................................................................................................................................................................................. 1. WPROWADZENIE Niniejsze opracowanie sporządzono zgodnie z ustawą z dnia 27.04.2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późniejszymi zmianami), która wprowadziła obowiązek wykonywania programów ochrony środowiska dla województw, powiatów i gmin. Uwzględniono przy tym zalecenia zawarte w „Wytycznych sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym” (Ministerstwo Środowiska, 2002). Program zawiera kompleksową charakterystykę i ocenę środowiska przyrodniczego