Book of Proceedings TwelfthTenthFifth International InternationalInternational Conference ConferenceConference on: on:on: “Education “Education“Education and andand Social SocialSocial Sciences-Sciences- ChallengesChallenges towardstowards thethe Future”Future” 201820202019 (ICES XII- 2020) (ICES(ICES X- V- 2019) 2018) 11 April 2020 22 June 2019 Tirana 10 MARCH - Albania 2018 Organized by International Institute for Private- Commercial- and Competition Law(IIPCCL) in Partnership with University of BiaÙystok (Poland), Institut za nau²na istraċivana (Montenegro), Institute of History and Political Science of the University of BiaÙystok (Poland), Tirana Business University (Albania), University College Peter Budi of Pristina, ( osovo) Edited by: Dr. Lena Hoě man Prof. Endri Papaorgi 11 TwelfthTenth International InternationalFifth International Conference Conference on: on: Conference “Education “Education on:and and “EducationSocial Social Sciences- Sciences- and Challenges Challenges towards the Future” 2019 Social Sciences- towardsChallenges the Future” towards 2020 the Future” 2018 (ICES(ICES XII- X- V- 2019) 2020)2018) 11 April 2020 22 June 2019 Vienna,Tirana 8 April- Albania 2017 Editor: Lena Hoě man Endri Papajorgji Tirana ISBN: .............................. ISBN:978-9928-214-44-7 978-9928-259-05-9 Disclaimer Every reasonable effort has been made to ensure that the material in this book is true, correct, complete, and appropriate at the time of writing. Nevertheless the publishers, the editors and the authors do not accept responsibility for any omission or error, or any injury, damage, loss or financial consequences arising from the use of the book. The views expressed by contributors do not necessarily reflect those of University of Bialystok (Poland), International Institute for Private, Commercial and Competition law, Institut za nau na istra ivanja (Montenegro), Tirana Business University (Albania) and University College Pjeter Budi of Pristina, (Kosovo). 22 2 International Scientific Committee ICBLAS III 2015 (ICES(ICES(ICES VIIXII X V-2018)2019) 2018)2020) Prof. Dr. Jürgen Wolfbauer, Montanuniversitaet Leoben (Austria) Prof. Dr. John Rowley Gillingham, University of Missouri (USA) Prof. Dr. Lindita Milo (Lati), University of Tirana (Albania) Dr. Hans-Achim Roll, Rechtsanwalt (Germany) Prof. ass. Dr. Evis Kushi, University of Elbasan (Albania) Prof. Dr. Horst-Dieter Westerhoff, Universität Duisburg-Essen (Germany) Prof. Dr. Francesco Scalera, Università degli studi di Bari Aldo Moro (Italy) Prof. Dr. Lavdosh Zaho, Tirana Business University (Albania) Prof. Dr. Thomas Schildbach, Universität Passau (Germany) Prof. Dr. Lisen Bashkurti, Director of the Albanian Diplomatic Academy (Albania) Dr. Angelika Kofler, Europäisches Forum Alpbach (Austria) Prof. Em. Johannes Bronkhorst, University of Lausanne (Switzerland) Prof. ass. Dr. PhD (Uni Graz) Endri Papajorgji, Tirana Business University (Albania) Prof. Dr. Joseph Mifsud, University of East Anglia, London, (UK) Prof. Dr. Nabil Ayad, University of East Anglia, London, (UK) Dr. Mladen Andrlic, Director of the Diplomatic Academy (Croatia) Dr. PhD (Staffordshire) Entela Shehaj, Tirana Business University (Albania) Prof. Em. Winfried Mueller, University of Klagenfurt (Austria) Prof. Dr. Juliana Latifi, Tirana Business University (Albania) Prof. Em. Hans Albert, University of Mannheim (Germany) Prof. Dr. Ilia Kristo, University of Tirana (Albania) Prof. Dr. Bektash Mema, University of Gjirokastra (Albania) Prof. ass. Dr. Makbule Çeço, Tirana Business University (Albania) Prof. Dr. Fabrizio Baldassarre, Università degli studi di Bari Aldo Moro (Italy) Prof. Em. Johann Götschl, University of Graz (Austria) Prof. Dr. Rajmonda Duka, University of Tirana (Albania) Prof. Em. Robert Müller, University of Salzburg (Austria) Prof. Dr. Mimoza Karagjozi Kore, University of Tirana (Albania) Prof. Dr. Malyadri Pacha, Osmania University (India) 33 33 TABLE OF CONTENTS “Kriteret për balancimin e të drejtës për t’u harruar me lirinë e shprehjes në GJEDNJ dhe GJDBE” ......................................................................................6 Besnik Muçi Eugerta Muçi Pasojat e surrogacisë sipas Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut dhe marrëveshjeve ndërkombëtare ....................................................................16 Mirela Fana Globalization and national identity in Albania ..............................................24 Idva Cela Causes for criminal procedure review according to the law of criminal procedure of the republic of North Macedonia ...............................31 Raim Jashari Shaban Sulejmani Urim Iseni Kontrolli instancional mbi administratën në kontekstin e Kosovës ...........38 Avni H. Alidemaj Evoluimi i konceptit të sigurisë dhe Ballkani ..................................................46 Nexhmedin Bardhi Burimet e ripërtëritshme të energjisë dhe planifi kimi i ndërtimit të objekteve energjetike në Republikën e Maqedonisë së Veriut ....................57 Imer Zenku Dhuna ndaj gruas dhe dhuna në familje, nismat ligjore në kuadër të reduktimit të saj .....................................................................................................67 Sabina Meta Insurance sector development and its eff ect on the Financial Markets in developing countries: the case of Kosovo ....................................................78 Blerta Haliti Baruti Teoria e shtetit sipas Kelsen - Teori të tjera të shtetit ....................................95 Mikena Karati Mjedisi dhe zhvillimi i Ekonomisë në Qytetet dhe Republikën e Kosovës ... 103 Shpëtim Memishi 4 Ndikimi i të Drejtës Evropiane në Kontratën e Ndërtimit ............................125 Teuta Beka Formimi i personalitetit, vlerave vetevleresuese te femij es ndaj vetes dhe ndaj te tjereve ..................................................................................................131 Ermira Buzmerxhani Të mësuarit e personalizuar .................................................................................139 Fatbardha Buzo 5 “Kriteret për balancimin e të drejtës për t’u harruar me lirinë e shprehjes në GJEDNJ1 dhe GJDBE2” Besnik Muçi Universiteti Europian i Tiranës, Shqipëri MSc (C.) Eugerta Muçi KU Leuven & University of Zurich Përmbajtja: 1. Hyrje. 2. Kriteret mbi të cilat bëhet balancimi mes të drejtës për t’u harruar dhe lirisë së shprehjes.2.1Balancimi mes të drejtës së privatësisë, të drejtës për t’u harruar dhe lirisë së shprehjes (GJEDNJ). 2.1.1Kontributi i informacionit në debatin dhe interesin publik. 2.1.2 Fama e personitt ë prekur. 2.1.3 Tema e lajmit ose informacionit. 2.1.4 Sjellja e mëparshme e individit lidhur me lajmin ose informacionin. 2.1.5 Metoda e marrjes së informacionit dhe vërtetësia. 2.1.6 Përmbajtja, forma dhe pasojat e publikimit për personin e prekur. 2.1.7 Ashpërsia e sanksioneve të vendosura mbi publikuesin. 3. Balancimi mes të drejtës për t’u harruar dhe lirisë së shprehjes (GJDBE dhe Partia Punëtore Neni 29). 4. Konkluzione dhe Rekomandime. 1. Hyrje3 E drejta për t’u harruarështë një zhvillim i ri në fushën e të drejtave të njeriut, diktuar nga rrethanat e sotme teknologjike dhe përhapjes masive të Internetit. Përtej mjeteve të shkruara apo pajisjeve të hershme, Interneti, mediat sociale, motorët e kërkimit dhe jo vetëm, e kanë shndërruar informacionin dhe komunikimin në të kudogjendshëm dhe një lehtësi pa të cilën jeta nuk mund të imagjinohet. Është tashmë e ditur që Interneti është një mjet komunikimi dhe informacioni i dallueshëm nga media e shkruar, veçanërisht për sa i përket kapacitetit për të ruajtur dhe transmetuar informacion. Për pasojë, rreziku i dëmit që mund t’i shkaktohet ushtrimit dhe gëzimit të të drejtave dhe lirive të njeriut, dhe sidomos të drejtës së privatësisë, është sigurisht më i lartë se sa nga shtypi e shkruar.4 E drejta për t’u harruar është fryt i një kombinimi mes zhvillimit të teknologjisë dhe nevojës për gjetjen e një rregullimi në mbrojtjen e të drejtave individuale të secilit prej nesh. Duke marrë parasysh jurisprudencen ndërkombëtare, e drejta për t’u harruar konsiderohet pjesë e të drejtës së privatësisë sepse vetë thelbi i saj është kontrolli i individit mbi të dhënat e tij /saj personale. Duke qenë se vetë mjetet e shpërndarjes së mendimit janë ata që e kanë sjellë nevojën për pasjen e së drejtës për t’u harruar, natyrshëm lind nevoja për balancimin me lirinë e shprehjes. Megjithatë, e drejta për t’u harruar është një risi dhe ende nuk ka mjaft çështje specifi ke nën këtë të drejtë. Kërkesat vij në kryesisht si cënime të së drejtës së privatësisë apo mbrojtjes së të dhënave personale. 1 Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut. 2 Gykata e Drejtësisë e Bashkimit Europian. 3 Për një përkufi zim dhe analizëmë të gjerë të së drejtës për t’u harruar shiko: Besnik Muçi, Eugerta Muçi “Defi ning the right to be forgotten and its relationship with freedom of expression”, European Journal of Economics, Law and Social Sciences, Volume 4, No 1, January 2020. 4 Bordi Editorial i Pravoye Delo dhe Shtekel v. Ukrainë, Ap nr. 33014/05 (GJEDNJ, 5 maj 2011), para 63; Delfi AS v. Estonia, Dhoma e Madhe, Ap nr. 64569/09, (GJEDNJ, 2015), para 133; Cicad v. Zvicra, Ap nr. 17676/09, (GJEDNJ, 7 qershor 2016), para 59. 6 2. Kriteret mbi të cilat bëhet balancimi mes të drejtës për t’u harruar dhe lirisë së shprehjes Në përgjithësi e drejta për t’u harruar është ballë për ballë me lirinë e shprehjes e ndaj, gjykata të ndryshme ndërkombëtare kanë formuluar kritere, të cilat shërbejnë si udhërrëfyes për një balancim të drejtë mes tyre.